Araç Muayenesi
06 Ocak 2021 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31356
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, karayolunda seyreden motorlu ve motorsuz araçların teknik muayenelerini daha etkin ve sağlıklı bir şekilde yapmak, bu suretle araçlar bakımından karayolu trafik güvenliğini sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 8 inci ve 34 üncü maddelerinde belirtilen motorlu ve motorsuz araçların aynı Kanunun 35 inci maddesinde belirtilen muayenesini yapacak olan gerçek veya tüzel kişilere ait muayene istasyonlarını ve bunların açılması, işletilmesi, işletme belgesi ile yetki verilmesini ve muayene istasyonlarında bulunacak makine, araç/gereç, personel ve bunların niteliklerini, işletme, çalışma ve denetlenmeleri ile araç muayenelerine dair usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 2918 sayılı Kanun, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 477 nci maddesi ile 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Araç muayene istasyonları: Sabit araç, seyyar araç, seyyar traktör ve motosiklet muayene istasyonlarını,
b) Alt işletici: İşletici tarafından yetki devri yapılabilecek gerçek ve tüzel kişileri,
c) Araç muayene teknisyeni: Her muayene istasyonunda bulunması zorunlu olan ve nitelikleri 12 nci maddede belirtilen kişiyi,
ç) Araç muayene raporu: Karayolu araçlarının özellikleri ve teknik bilgiler ile muayene sonuçlarının yer aldığı/işlendiği belgeyi,
d) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
e) Denetleyici: Bu Yönetmelik kapsamında araç muayene istasyonlarında yapılacak olan denetimi gerçekleştirecek personeli,
f) Elektronik belge: Bu Yönetmelik kapsamında e–Devlet kapısı üzerinden düzenlenen araç muayene raporunu,
g) Geçici işletme yetki belgesi: Her bir araç muayene istasyonu için bu Yönetmelikte ve imtiyaz sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde Bakanlık tarafından işleticiye verilecek bir yıl süre ile geçerli belgeyi,
ğ) Genel Müdürlük: Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğünü,
h) (Değişik:RG-28/4/2023-32174)Hafif araç muayene kanalı: Azami yüklü ağırlığı 3500 kg’yi aşmayan araçların yanı sıra, cihazların teknik kapasitesine uygun olan araçların da muayenelerinin yapıldığı muayene kanalını,
ı) İhale: Araç muayene istasyonlarının/hizmetinin özelleştirilmesine ilişkin yapılan/yapılacak olan ihaleyi,
i) İmtiyaz sözleşmesi: Bakanlık, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ve İşletici arasında imzalanan araç muayene istasyonlarının yapımı, bakımı ve işletilmesi hizmetlerine ilişkin sözleşmeyi,
j) İstasyon amiri: Her muayene istasyonunda bulunması zorunlu olan; araçların muayenesinden, muayene istasyonu işleteni ile birlikte sorumlu olan ve nitelikleri 12 nci maddede belirtilen kişiyi,
k) İstasyon amir yardımcısı: Her muayene istasyonunda bulunması zorunlu olan; araçların muayenesinden, muayene istasyonu işleteni ile birlikte sorumlu olan ve nitelikleri 12 nci maddede belirtilen kişiyi,
l) İşletici: Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde yapılan ihaleyi kazanan ve Bakanlık tarafından geçici işletme yetki belgesi veya işletme yetki belgesi ile yetki verilen gerçek ve tüzel kişileri,
m) İşletme yetki belgesi: Her bir araç muayene istasyonu için işleticinin geçici işletme yetki belgesini almasını müteakip en geç bir yıl içinde ilgili muayene istasyonunun bir akreditasyon kurum/kuruluşuna akredite ettirilmesi halinde verilecek belgeyi,
n) Kombine (ağır) araç muayene kanalı: Tüm araçların muayenelerinin yapılabildiği muayene kanalını,
o) Kusurlar tablosu: Bakanlık tarafından belirlenen ve araç muayenelerinde uygulanan kusurlar ile bu kusurların dereceleri, kodları, başlama tarihi, bitiş tarihi ve araç sınıflarının yazılı olduğu tabloyu,
ö) Motosiklet muayene istasyonu: Sadece motosiklet ve motorlu bisiklet türü araç muayenesinin yapıldığı sabit yapıdaki tesisleri,
p) Muayene kanalı: Muayeneye gelen araçların bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar dâhilinde tüm muayenelerinin yapıldığı, muayene araç ve gereçleri ile donatılan yeri,
r) Muayene tekrarı: İlk muayenede muayenesi onaylanmayan araçların belirtilen sürede yapılan muayenesini,
s) Periyodik muayene: Bu Yönetmelikte belirtilen süreler sonunda yapılan muayeneyi,
ş) Sabit araç muayene istasyonu: Araçların niteliklerinin tespit ve kontrol edildiği, bunun için gerekli cihaz ve personeli bulunan ve araç muayenesinin yapıldığı, idari bina, park alanı ve muayene kanallarının olduğu sabit yapıdaki tesisleri,
t) Seyyar araç muayene istasyonu: Taşınabilir/mobil nitelikte olan ve üzerinde fren, far ölçüm cihazları ile diğer ölçü alet ve cihazların bulunduğu ve araçların muayenesinin yapıldığı muayene birimini,
u) Seyyar traktör muayene istasyonu: Sadece traktör, motosiklet ve motorlu bisiklet türü araç muayenesinin yapıldığı mobil muayene birimini,
ü) Trafik zabıtası (kolluğu): Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığının trafik kuruluşlarında görevli kolluğu,
v) Özel muayene: Muayene süresi dolmadan kazaya karışması sonucu yetkili trafik zabıtasınca muayenesi gerekli görülenler ile üzerinde değişiklik yapılan araçların muayenesini,
y) U–Net otomasyon sistemi: Belgelendirme, eğitim, sertifikalandırma, denetim, araç muayene, tahsilat, sınır geçiş ve izin işlemleri ile ilgili tüm iş süreçlerinin otomatik olarak yapıldığı birçok alt bileşenden oluşan bir yazılım sistemini,
z) Yola elverişlilik muayenesi: Ulaştırma Bakanları Avrupa Konferansının güncel kullanım kılavuzunda belirlenen motorlu taşıtların ve römorkların sahip olması gereken güvenlik kurallarının bulunup bulunmadığını,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçen ancak birinci fıkrada tanımlanmayan kavramlar için ilgili mevzuatta yer alan tanımlar geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Araçların Muayeneleri, İşletme Şartları, İşletme Süresi ve Muayene Esasları
Araçların muayeneleri
MADDE 5 – (1) Araçların muayeneleri; Bakanlık ve/veya Bakanlıkça yetkilendirilen işletici veya alt işleticilere ait araç muayene istasyonlarında yapılır.
İşletme şartları
MADDE 6 – (1) İşletici; bu Yönetmelik, imtiyaz sözleşmesi, 2918 sayılı Kanun, 18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği ile aşağıda belirtilen hususlara uymakla yükümlüdür. İşletici belirlenmiş yükümlülükleri kapsamında yetkilerinin bir kısmını alt işleticiye devretse dahi sorumluluğu ortadan kalkmaz.
(2) Araç muayene istasyonlarının TS EN ISO/IEC 17020 Çeşitli Tipteki Muayene Kuruluşlarının Çalıştırılmaları İçin Genel Kriterler (A tipi muayene kuruluşu) standardına uygun olması ve işletmeye açılış tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde yetkili akreditasyon kurum/kuruluşu tarafından akredite edilmesi şarttır. Akreditasyon şartı faaliyet süresince aranır.
(3) Araç muayene istasyonlarında muayenelerde kullanılacak kontrol cihazları devamlı hizmet verecek şekilde faal bulundurulur; cihazlardan herhangi birinin arızalanması halinde, bu arıza giderilmeden muayeneye devam edilmez. Ancak; fren test, far kontrol ve direksiyon boşluk ölçme cihazlarından herhangi birinin veya tamamının arızalanması durumunda; arızalı cihaz/cihazların bulunduğu kanallar ile seyyar araç muayene istasyonlarında söz konusu cihazlara ihtiyaç bulunmayan muayene tekrarları, tespit hizmeti veya traktör muayeneleri yapılabilir.
(4) Muayene istasyonlarında istasyonun veya kanalın özelliğine göre her türlü aracın muayenesinin yapılması zorunludur.
(5) Sabit araç muayene istasyonları ve muayene kanalları, kurulu bulunduğu arazi üzerinde ayrı bir bölüm halinde yer alır. Bu bölüm araç muayenesi dışında başka bir amaç veya ticari faaliyet için kullanılamaz.
(6) Araç muayene istasyonlarında;
a) İşçilerin sağlığı ve iş güvenliği ile çalışma şartları, ilgili mevzuata uygun olarak muayene istasyonu işleteni tarafından sağlanır,
b) İstasyonlarda kullanılabilir durumda ilk yardım dolabı ve yeterli sayıda yangın söndürme cihazı bulundurulması zorunludur.
(7) Her muayene istasyonunda;
a) Gerekli açıklayıcı/yönlendirici pano ve levhaların uygun yerlere asılması zorunludur,
b) Bilgi amaçlı olmak üzere içeriği Bakanlıkça uygun görülen görsel yayınlara izin verilebilir.
(8) İşletici, işletmeye açılan araç muayene istasyonunun plan ve projesinde yapılacak her türlü tadilat için Bakanlıktan önceden onay almak zorundadır.
(9) Araç muayene istasyonlarında her türlü güvenlik önleminin, işletici veya alt işletici tarafından alınması zorunludur.
(10) Araç muayene raporu verilerinin elektronik ortamda Bakanlığa iletilmesi zorunludur. Ancak, verinin iletilmesine engel teşkil eden durum iki iş günü içinde Bakanlığa bildirilir.
(11) Seyyar araç ve traktör muayene istasyonlarında bulunan cihazlarda veya bunları taşıyan/çeken araçlarda oluşan kaza/arıza ve benzeri nedenlerle hizmet verilememesi halinde, arızanın üç iş günü içerisinde giderilmesi ve muayene hizmetinin verilmesi zorunludur.
(12) Araç muayene istasyonlarında kullanılan cihazların kalibrasyonu ve kalibrasyona dair evrakın yeni kalibrasyon yapılana kadar muhafaza edilmesi zorunludur.
(13) Seyyar traktör muayene istasyonları hizmet verecekleri illerde bulunan herhangi bir sabit araç muayene istasyonuna bağlı olarak en fazla iki ilde aynı personel ile hizmet verebilir.
(14) Seyyar araç ve traktör muayene istasyonlarının onaylanmış iş programı dâhilinde sabit araç muayene istasyonu olmayan yerlerde hizmet vermesi zorunludur. Ancak Bakanlık gerek duyması halinde sabit araç muayene istasyonu bulunan yerlerde de seyyar araç muayene istasyonu ile araç muayenesi yaptırabilir.
(15) Araç muayene teknisyenlerinin araç başına yapacakları muayene süreleri, muayene tekrarı hariç hafif araçlar ve havalı fren sistemine sahip olmayan minibüs türü araçlar için ortalama on beş, traktör veya motorlu bisiklet veya motosiklet cinsi araçlar için ise ortalama yedi dakikadan az olamaz. Teknisyenlerin günlük muayene yapabileceği azami araç sayısı buna göre belirlenir.
(16) Ağır araç muayene teknisyenlerinin araç başına yapacakları muayene süreleri, muayene tekrarı hariç, boyut ölçümlerinde otomatik ölçüm yaparak sayısal değer elde edilebilen cihazlar kullanılmaması halinde ağır araçlar için ortalama otuz; kullanılması halinde ise ağır araç grubuna giren yarı römork, römork ve havalı fren sistemine sahip olmayan araçlar için ortalama yirmi, diğer ağır araçlar için ortalama yirmi beş dakikadan az olamaz. Teknisyenlerin günlük muayene yapabileceği azami araç sayısı buna göre belirlenir.
(17) Gerekli tüm izinlerin alınması ve muayenesi yapılacak en az yüz aracın bulunması halinde, kamu kurum/kuruluşu veya gerçek/tüzel kişilere ait araçların muayeneleri, resmî tatil günlerinde veya normal mesai saatleri dışında fazla mesai yapmak suretiyle sadece sabit muayene istasyonlarında, Bakanlığa bilgi vermek suretiyle yapılabilir.
(18) Seyyar araç muayene istasyonlarında muayene tekrarları hariç olmak üzere; bir amir yardımcısı ve bir teknisyen ile günde en fazla otuz iki, bir amir yardımcısı ve iki teknisyen ile günde en fazla altmış dört hafif araç muayenesi yapılabilir. Bu sayının hesaplanmasında iki adet traktör veya motorlu bisiklet veya motosiklet bir adet hafif araç olarak değerlendirilir. (Değişik cümle:RG-28/4/2023-32174) Traktör muayene istasyonlarında ise muayene tekrarları hariç olmak üzere bir amir yardımcısı ve iki teknisyen ile günde en fazla yüz yirmi sekiz traktör veya motorlu bisiklet veya motosiklet muayenesi yapılabilir.
(19) Muayene geçerlilik süresinin veya muayene tekrarına gelinmesi için verilen sürenin resmî tatil veya pazar gününe denk gelmesi durumunda, (Değişik ibare:RG-10/12/2024-32748) süre tatil gününü takip eden ilk iş günü olarak kabul edilir.
(20) Gerekli personelin sağlanması ve onayın alınmasını müteakip muayene istasyonları vardiya sistemi ile çalışabilir. Bakanlıkça gerek görülmesi halinde de araç muayene istasyonlarında vardiya sistemine geçilmesi zorunludur.
(21) Bakanlık işleticinin önceden bilgilendirilmesi suretiyle;
a) Tatil günlerinde belirlenen istasyonların çalıştırılması için re’sen talimat verebilir. İşletici bu talimatı, talimatı takip eden ilk tatil gününde,
b) Fazla mesai yapılması gereken hallerde belirlenen istasyonların çalıştırılması için re’sen talimat verebilir. İşletici talimatı takip eden en geç üçüncü iş gününde,
uygulamak zorundadır.
(22) Mesai saatinin bitimine otuz dakika kalıncaya kadar araç muayenesi amacıyla sabit araç muayene istasyonuna gelen bütün araçlara sıra numarası verilir ve sıra numarası verilen araçların muayene işlemi tamamlanmadan mesai sonlandırılmaz.
(23) Muayene kanalı özel olarak kimseye tahsis edilemez.
(24) Yapılan araç muayenesi sonucunda “emniyetsiz” veya “ağır kusur” sınıfına giren kusurları tespit edilen ve muayeneden geçemeyen araçların bir aylık süre içinde yapılacak muayene tekrarından muayene ücreti alınmaz. Muayene tekrarı, muayenenin yapıldığı aynı gün veya muayenenin yapıldığı tarihten itibaren bir aylık süre içerisinde bir defaya mahsus olmak üzere muayenenin yapıldığı araç muayene istasyonunda veya başka bir araç muayene istasyonunda yapılır.
(25) Sadece traktör, motosiklet ve motorlu bisiklet türü araç muayenesini yapmak üzere; hafif ticari araçlar veya seyyar araç muayene istasyonlarını çeken araçlar seyyar traktör muayene istasyonu olarak kullanılabilir.
(26) Kurulması gereken asgari sayıdaki sabit istasyonların haricinde, istasyon yerlerine ilişkin hususlar hariç olmak üzere; şartname, sözleşme ve ilgili mevzuatta belirtilen diğer tüm şartların sağlanması halinde ilave sabit muayene istasyonu kurulmasına Bakanlık izin verir.
(27) Araç muayenelerinde parça sökme, takma veya tamirat işlemi yapılamaz ve yetkili servis ve/veya tamirhaneye yönlendirilemez.
(28) Araç muayene istasyonlarında sadece periyodik, özel, tespit, yola elverişlilik muayeneleri ile muayene tekrarı ve egzoz gazı emisyon ölçümü yapılabilir. İşletici veya alt işletici egzoz emisyon ölçümü yapmak isterse; egzoz gazı emisyon ölçümleri, 11/3/2017 tarihli ve 30004 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği esasları doğrultusunda yapılır. Bu durumda, söz konusu Yönetmeliğe göre ayrıca yetki alınması zorunludur. Egzoz gazı emisyon ölçüm ücreti, bu konu ile ilgili mevzuat hükümlerine göre uygulanır.
(29) Muayene kanalında, yola elverişlilik muayenelerine ilişkin egzoz gazı ölçümü haricinde, Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği kapsamında egzoz gazı emisyon ölçümü yapılamaz.
(30) İmtiyaz sahibi firma; bu Yönetmelik hükümlerine, imtiyaz sözleşmesine, idari ihale şartları belgesine, tanıtım dokümanına, tesis ve işletme teknik şartnamesine uygun olarak araç muayene istasyonlarını işletmek zorundadır.
(31) İşletme şartlarına uyulmaması veya araç muayenelerinin 8 inci maddeye uygun bir şekilde yapılmaması durumunda üçüncü şahısların uğrayacağı zararlar konusunda işletici sorumludur ve hakkında ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
(32) İşleticiler, muayenesi yapılacak aracın muayenesi esnasında, muayene işlemlerinden kaynaklı oluşabilecek maddi hasar veya zarardan sorumludur. Hasar veya zararın tazmini idari yaptırım kararına engel teşkil etmez.
(33) 10 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen cihazlarda meydana gelecek arızaların gerçek zamanlı olarak bildirilmesi zorunludur.
İşletme süresi
MADDE 7 – (1) 6 ncı maddede belirtilen şartlara uygun faaliyet göstermek kaydıyla, imtiyaz sözleşmesine göre yirmi yıllık işletme süresi imtiyaz sözleşmesi hükümlerine tabidir. Yetki iptaline ilişkin hükümler saklıdır.
Araç muayene esasları
MADDE 8 – (1) Araç muayeneleri, 2918 sayılı Kanun, Karayolları Trafik Yönetmeliği, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yürürlüğe konulan tip onay yönetmelikleri, 26/10/2016 tarihli ve 29869 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların İmal Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik ile bu Yönetmelikte yapılan düzenlemeler dikkate alınarak Ek–1’de belirtilen sınıflara göre ve asgari Ek–2’de verilen cetveldeki hususları kapsayan kontrol ve testleri içerir. Bu kontrol ve testlerin yapılması zorunludur.
(2) Muayene sonuçları aşağıda yer alan dört grupta değerlendirilir:
a) Kusursuz: Muayene edilen araçta herhangi bir kusurun bulunmaması halidir. Bu durumda düzenlenen araç muayene raporu istasyon amiri veya yardımcısı tarafından onaylanır ve aracı muayeneye getiren kişiye verilir.
b) Hafif kusur: Aracın yapılan muayenesi sonucunda yeniden muayenesine gerek duyulmayan bir kusur/kusurların bulunması halinde, söz konusu kusur/kusurlar araç muayene raporuna işlenir. Düzenlenen araç muayene raporu, istasyon amiri veya yardımcısı tarafından onaylanır ve söz konusu kusur/kusurların giderilmesi için aracı muayeneye getiren kişiye verilir.
c) Ağır kusur: Aracın muayenesi sonucunda tamirine ihtiyaç duyulacak derecede kusur/kusurlar tespit olunması halinde, söz konusu kusur/kusurlar araç muayene raporuna, muayene tekrarı için bir aylık süre tanındığı belirtilerek ağır kusur olarak işlenir ve aracın muayenesi onaylanmaz. Bu kusur/kusurların giderilerek aracın muayene tekrarına gelmesi amacıyla söz konusu raporun onaylı çıktısı aracı getirene verilir ve verilen rapordaki kusur/kusurların giderilip giderilmediği muayene tekrarı esnasında kontrol edilir. Ağır kusur/kusurların giderilmediğinin anlaşılması halinde muayene raporu onaylanmaz.
ç) Emniyetsiz: Aracın, can ve mal emniyeti ile trafik güvenliği açısından tehlikeli olacak derecede kusur/kusurlarının tespiti halinde, söz konusu kusur/kusurlar araç muayene raporuna, muayene tekrarı için bir aylık süre tanındığı belirtilerek emniyetsiz olarak işlenir, aracın muayenesi tamamlanmadan karayolunda sürülemeyeceğine ilişkin şerh konulur ve aracın muayenesi onaylanmaz. Bu kusur/kusurların giderilerek aracın muayene tekrarına gelmesi amacıyla, söz konusu raporun onaylı çıktısı aracı getirene verilir ve verilen rapordaki kusur/kusurların giderilip giderilmediği muayene tekrarı esnasında kontrol edilir. Emniyetsiz kusur/kusurların giderilmediğinin anlaşılması halinde muayene raporu onaylanmaz.
(3) Kusur gruplarının yer aldığı kusurlar tablosunu Bakanlık tespit eder ve resmî internet sitesinde yayımlar.
(4) Muayenelerde, muayenesi yapılan aracın sınıfına göre kusurlar tablosunda belirtilen tüm kusurların incelenerek araç muayene raporunda belirtilmesi zorunludur.
(5) Yurt dışında bulunan araçların yasal süresi içinde muayenesinin yapılamaması durumunda, aracın yurt dışında kaldığı süreyle sınırlı olmak ve bu durumun belgelendirilmesi şartıyla, yurda giriş tarihinden itibaren bir ay içinde muayenesini yaptıran araçlara 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesinde yer alan %5 fazla ücret tahsili hususu uygulanmaz.
(6) Muayene tekrarına gelen araçta tadilat yapılmış ise araç özel muayeneye tabi tutulur.
(7) Özel muayenelerde muayene ücreti ve varsa gecikme ücreti tam olarak alınır.
Yetki verme
MADDE 9 – (1) Yapılan ihale sonucunda yetki verilmesi uygun görülen gerçek veya tüzel kişiler, imtiyaz sözleşmesinin imza tarihinden itibaren bir ay içinde; kuracakları istasyonlar için ihale ilanına, idari ihale şartları belgesine, tesis ve işletme teknik şartnamesine uygun olarak yapacakları iş programını işletmeye hazır hale geliş sıra ve süresini de içerecek şekilde Bakanlığa verirler. Bakanlık programı on beş gün içinde değerlendirerek cevaplar. Bakanlığın bu programı değiştirerek onaylaması halinde, söz konusu gerçek veya tüzel kişilerin buna uymaları zorunludur.
(2) Yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler, imtiyaz sözleşmesinin imzalanmasının ardından, imtiyaz sözleşmesinde belirtilen süre ve sayıdaki istasyonları şartnameye, imtiyaz sözleşmesine ve bu Yönetmeliğe uygun şekilde yapmak/açmak ve araç muayenesine başlayacak hale getirmek zorundadırlar.
(3) İşletici muayene istasyonu açma ve işletme yetkisini, Bakanlığın onayı ile aynı standart ve şartları sağlamak kaydıyla alt işleticilere devredebilir. Ancak işleticinin sorumluluğu aynı şekilde devam eder.
(4) Araç muayene hizmetinin alt işleticiler üzerinden yaptırılması halinde bu işi yapmak üzere devir alacak alt işleticilerin devir ve bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri boyunca;
a) Gerçek kişi olması halinde Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde, tüzel kişi ise 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş bir şirket olması,
b) Alt işleticinin faal vergi mükellefi olması,
c) Gerçek kişi ise sahip ve/veya temsil ve ilzama yetkili kişi/kişilerin; anonim şirket ise yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ve şirketi temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin, diğer şirketlerde ise, tüm ortaklar ve bu tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin; resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti, hırsızlık, rüşvet ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununa giren suçlardan dolayı hükümlü bulunmaması,
zorunludur.
(5) Alt işleticilerin dördüncü fıkrada belirtilen hususları sağlayarak;
a) İşletici tarafından temsil ve ilzama yetkili kılınmış kişilerce imzalanmış dördüncü fıkranın (c) bendinde belirtilen kişilerin T.C. kimlik numaralarını da içeren başvuru dilekçesini,
b) Alt işleticiye ait kuruluş ve tüm değişiklikleri gösteren Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinin suretlerini,
c) İşletici ve alt işletici arasında imzalanan yetki devri sözleşmesinin aslı veya noter onaylı suretini,
ç) Alt işleticinin ticaret/ticaret ve sanayi odalarından birine kayıtlı olduğunu gösteren oda belgesini,
Bakanlığa ibrazı halinde, Bakanlık alt işleticilerin uygun olup olmadığına karar verir.
(6) Beşinci fıkrada istenilen belge ve beyanlar, elektronik ortamda oluşturulma, sunum ve erişim imkânına bağlı olarak, Bakanlıkça fiziki olarak istenmeyebilir.
(7) Aslı veya noterden ıslak mühürlü ve imzalı olarak Bakanlığa sunulan ve geçerliliği bulunan belgeler, talep edilmesi halinde, “Aslı görülmüştür” şerhi düşülerek bir örneği alınmak suretiyle iade edilebilir.
(8) Yetki belgesi almak için Bakanlığa verilen belgelerden, Bakanlığın uygun bulması halinde diğer bir yetki belgesinin alınmasında da tamamlayıcı belge olarak yararlanılır.
(9) Alt işletici hissedarlarının dışındaki gerçek ve/veya tüzel kişilere hisse devri yapılabilmesi için Bakanlıktan izin alınması zorunludur.
(10) Bu Yönetmelikte ve imtiyaz sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde işletici Bakanlık tarafından geçici işletme yetki belgesi ile yetkilendirilir. Geçici işletme yetki belgesi verilen işleticiler ve alt işleticiler en geç bir yıl içinde muayene istasyonlarını akredite ettirmek zorundadır. Akredite edilen istasyonların geçici işletme yetki belgesi, akredite süresi sonuna kadar işletme yetki belgesine dönüştürülür. Yetki belgeleri düzenlenirken yetki belgesine; yetki belgesinin veriliş tarihi, geçerlilik süresinin bitiş tarihi, numarası ile istasyonun adı, adresi, kodu, işletici ve alt işleticinin ticari unvanı, adresi, ticaret odası sicil numarası, bağlı bulunduğu vergi dairesinin adı ve vergi kimlik numarası (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası), düzenlenen yetki belgesinin kapsamına ilişkin kısa açıklama ve benzeri bilgiler yazılır.
(11) İşleticinin bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleriyle ilgili veya alt işleticilerine ilişkin adres, unvan, sermaye, hissedar ile işleticilerin temsil ve ilzama yetkili kişilere dair değişiklikleri, değişikliklerin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren altmış gün içerisinde Bakanlığa bildirmesi zorunludur. Postadaki gecikmeler altmış günlük sürenin hesabında dikkate alınmaz.
(12) Bakanlığın bu Yönetmelik kapsamında muhatabı işleticidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Muayene İstasyonunda Bulundurulacak Araç ve Gereçler
Muayene istasyonunda bulundurulacak araç ve gereçler
MADDE 10 – (1) Sabit ve seyyar araç muayene istasyonlarında; fren, far, lastik diş derinliği, gürültü kontrol, gaz kaçağı kontrol ve ölçüm cihazlarının bulundurulması zorunludur.
(2) Motosiklet muayene istasyonlarında; fren testi aparatı, far ve lastik diş derinliği ölçüm cihazlarının bulundurulması zorunludur.
(3) Araç muayene istasyonlarında ön düzen kontrol cihazı ile teknik gelişmelere bağlı olarak gerekli görülecek diğer ölçü ve kontrol cihazlarını belirlemeye, işletici tarafından bu cihazların araç muayene istasyonlarında bulundurulması ve kullandırılmasında Bakanlık yetkilidir.
(4) Bu madde kapsamında bulundurulması ve kullanılması zorunlu tutulan cihazların ait olduğu istasyonda çalışır vaziyette olması zorunludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Personel ve Nitelikleri ile İlgili Hükümler
Çalıştırılacak personel
MADDE 11 – (1) Sabit araç muayene istasyonunda, en az bir istasyon amiri ve bir istasyon amir yardımcısı ile her muayene kanalı için en az bir olmak üzere yeterli sayıda araç muayene teknisyeni bulundurulur.
(2) Sabit araç muayene istasyonuna bağlı olarak çalıştırılacak her bir seyyar araç veya traktör veya motosiklet muayene istasyonları için sabit araç muayene istasyonunda çalışan personele ilave olarak bir amir yardımcısı ile en az bir muayene teknisyeni çalıştırılır.
(3) Sabit araç muayene istasyonunda her vardiya için bir istasyon amiri ve her bir amir yardımcısı başına en fazla sekiz araç muayene teknisyeni olacak şekilde amir yardımcısı görevlendirilir. Amir yardımcısı başına düşen araç muayene teknisyeni sayısı sekizin üzerinde olması halinde yeni amir yardımcısı veya yardımcıları görevlendirilerek, amir yardımcısı başına düşen teknisyen sayısının sekiz ve altında olması sağlanır.
(4) İstasyon amirinin en az bir gün görevi başında bulunamaması halinde, istasyondaki görevini vekâlet verdiği amir yardımcısı yapar. Bu sürenin kesintisiz otuz takvim gününü aşması halinde yerine atama yapılır.
(5) İstasyon amirleri için üçüncü fıkrada belirtilen görevlendirmeler ile istasyon amiri, amir yardımcıları ve muayene teknisyenlerinin görev ve/veya görev yeri değişiklikleri Bakanlık U–Net Otomasyon sistemi kullanılarak talep edilir ve uygun görülmesi halinde Bakanlık sistemi üzerinden atama şeklinde onaylanır.
(6) İstasyon amirleri, yardımcıları ve araç muayene teknisyenlerinin her ne suretle olursa olsun işletici ile iş akdinin sona ermesi durumunda işletici iki iş günü içinde Bakanlık U–Net Otomasyon sistemi üzerinden bilgi vermek zorundadır.
(7) Bakanlık, gerek gördüğü hallerde (belge/belgelerle tevsik edilmiş) istasyonlarda çalışan personel hakkında gerekli disiplin ve diğer idari işlemlerin yapılması için işleticiye talimat verir ve işletici, bu talimatı hukuka aykırılığın niteliğine göre ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak uygular.
Personelde aranacak nitelikler
MADDE 12 – (1) (Değişik:RG-10/12/2024-32748) Personelde aranacak öğrenim ve tecrübe şartı şunlardır:
a) İstasyon amiri için Ek–4’te yer alan öğrenim dallarının birinden mezun olmak veya araç muayene istasyonlarında istasyon amir yardımcısı olarak en az dört yıl görev yapmış olmak.
b) İstasyon amir yardımcısı için Ek–5’te yer alan öğrenim dallarının birinden mezun olmak.
c) Araç muayene teknisyeni için Ek–6’da yer alan öğrenim dallarının birinden mezun olmak. Ayrıca diğer lise ve dengi okul mezunları, Ek–6 kapsamında çalıştırılan her dört araç muayene teknisyenine bir personel olacak şekilde, altı haftalık saha eğitimi ile altıncı fıkra kapsamında iki haftalık teorik eğitim almaları ve eğitim sonunda yapılacak sınavdan başarılı olmaları halinde araç muayene teknisyeni olarak görevlendirilebilir.
(2) İstasyon amirlerinin; Bakanlıkça şekli, içeriği, zamanı ve süresi belirtilerek yılda bir düzenlenecek eğitimleri almaları zorunludur.
(3) Öğrenim şartı için aranılan fakülte, yüksekokul adları ile bölüm veya program adlarının değiştirilmesi halinde yeni durumun eski ile denk olduğuna dair Millî Eğitim Bakanlığı veya Yükseköğretim Kurulundan alınacak belgenin sunulması zorunludur.
(4) İstasyon amiri, yardımcısı ve araç muayene teknisyenlerinin; resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, hırsızlık, rüşvet ile 3713 sayılı Kanuna giren suçlardan dolayı hükümlü bulunmaması şarttır.
(5) Araç muayene teknisyenlerinin geçerli ve uygun sürücü belgesine sahip olmaları şarttır. Ancak muayenesi yapılan taşıtın römorku bulunması halinde çeken aracı kullanabilmek için gerekli sürücü belgesi yeterli sayılır.
(6) (Ek:RG-28/4/2023-32174) İstasyon amiri, istasyon amir yardımcısı ve araç muayene teknisyeni olarak görev yapacaklara ilk işe giriş eğitimlerinde, asgari;
a) Araç teknolojisi,
b) Test, muayene yöntemleri,
c) Kusurlar tablosu ve kusur değerlendirmesi,
ç) Araç muayene mevzuatı ve idari hükümler,
d) Genel bilgisayar kullanımı,
e) İstasyon amir ve istasyon amir yardımcılarına, istasyonların idaresi ve yönetimi,
konu başlıklarını içeren eğitimler ile ayrıca gerek görülmesi halinde yenileme eğitimleri işletici tarafından verilir. Eğitim kayıtları işletici tarafından tutulur.
Çalışma süresi
MADDE 13 – (1) Muayene istasyonları günde en az yedi saat otuz dakika, haftada en az kırk beş saat açık ve hizmete hazır halde bulundurulur. Çalışma gün ve saatlerini gösteren panolar tüm istasyonlarda uygun yerlere asılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Araçların Muayeneleri ile İlgili Hükümler
Muayene süresi
MADDE 14 – (1) Araçlar cinslerine, kullanma amaç ve şekillerine uygun olarak periyodik muayeneye tabidir. Buna göre aracın uygunluk belgesindeki imal tarihinden itibaren;
a) Hususi ve resmî otomobiller ilk üç yaş sonunda ve devamında her iki yılda bir,
b) Lastik tekerlekli traktörler ilk üç yaş sonunda ve devamında üç yılda bir,
c) İki veya üç tekerlekli araçlar ilk üç yaş sonunda ve devamında iki yılda bir,
ç) Diğer bütün motorlu araçlar, römorklar ve yarı römorklar ilk bir yaş sonunda ve devamında yılda bir,
periyodik muayeneye tabi tutulur.
(2) Muayene süresi dolmasa bile kazaya karışması sonucu yetkili trafik zabıtasınca muayenesi gerekli görülenler ile üzerinde değişiklik yapılan araçlar özel muayeneye tabi tutulur.
(3) Karayoluna çıkmış olan araçlardan, teknik şartlara uyup uymadığı trafik zabıtasınca kontrol edilerek uygunsuzluk tespit edilenler, muayene istasyonlarına Uygunsuzluk Tespit Tutanağı ile sevk edilip muayeneleri yaptırılabilir.
(4) Muayene geçerlilik tarihi tespit edilirken;
a) Araç muayenesi sonucunda muayenesi onaylanan araçların muayene tarihi,
b) Muayene tekrarı sonucunda araç muayenesi onaylanan araçların ise muayene tekrarı onaylama tarihi,
c) İlk defa tescil edilen yeni araçlarda aracın uygunluk belgesi tarihi,
ç) (Ek:RG-10/12/2024-32748) Muayene geçerlilik tarihinde takvim günü,
esas alınır.
(5) Hususi otomobil olarak tescili yapılmış bir araç ticari otomobile dönüştürülürken, muayene geçerlilik süresinin bitimine bir yıldan az kalan araçlar için dönüşüm tarihinden itibaren kalan süre kadar, bir yıldan fazla kalan araçlar için ise bir yıllık muayene süresi verilir. Ticari otomobil olarak tescili yapılmış bir aracın hususi otomobile dönüştürülmesi halinde ise söz konusu araçlara geçerli muayene süresinin sonuna kadar muayene süresi verilir.
Araç muayene ücretleri
MADDE 15 – (1) Araç muayeneleri için 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesine göre belirlenen ücretler alınır.
(2) Geçerli muayene ücret tarifesinin, araç muayene istasyonunda herkesçe görülebilecek uygun bir yere asılması veya elektronik olarak görüntülenmesi zorunludur.
Araç muayene işletme yetki belgesi süresi ve ücretleri
MADDE 16 – (1) Bakanlıkça verilecek/yenilenecek yetki belgeleri her bir araç muayene istasyonu için iki bin Türk lirası ve buna ilave olarak istasyondaki kanal sayıları gözetilerek kanal başına beş yüz Türk lirasının toplamı kadar yetki belgesi ücreti alınır. Bu ücretin işletici tarafından Bakanlık döner sermaye hesabına yatırılması zorunlu olup, ücret alınmadan yetki belgesi verilmez. Yetki belgeleri akreditasyon süresinin bitimine kadar düzenlenir. Ancak süresi bitmeden yetki belgesinde bulunan; istasyonun adı, adresi, kodu, işletici ve alt işleticinin ticari unvanı, adresi, ticaret odası sicil numarası, bağlı bulunduğu vergi dairesinin adı ve vergi kimlik numarası (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası), düzenlenen yetki belgesinin kapsamına ilişkin kısa açıklama ve benzeri bilgilerde değişiklik olması nedeniyle yenilenen yetki belgeleri tam ücretin %25’i oranında ücretlendirilir.
(2) İşletici/alt işleticinin kendi iradesi dışında yapılan adres değişikliği nedeniyle güncellenen yetki belgesinden ücret alınmaz.
(3) Bu maddede belirtilen ücret, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında her takvim yılı başından geçerli olmak üzere arttırılır.
Muayenelerin kaydı
MADDE 17 – (1) Araç muayene istasyonlarında, Bakanlık U–Net Otomasyon sistemi ile anlık veri transferi yapılabilmesi için gerekli bilişim alt yapısının kurulması zorunludur.
(2) Muayene sonuçları bilgisayar ortamında kayıt altına alınarak, araç muayene raporu düzenlenir.
(3) Bilişim altyapısında meydana gelebilecek arızalar hariç, araç muayene raporu ile tescil kuruluşları tarafından tespit için gönderilen araçlara ait bilgilerin Bakanlık U–Net Otomasyon Sistemine gerçek zamanlı olarak aktarılması zorunludur.
(4) Araç muayene raporunda, Bakanlık ve işletici logosu veya tanıtıcı işaret haricinde başka herhangi bir ibare kullanılamaz.
(5) Araç muayenelerinin kaydında 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununa ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili mevzuat hükümleri saklı olmak kaydıyla aşağıdaki hususlar uygulanır:
a) Bilişim altyapısının güvenliğinin ve gizliliğinin her seviyede sağlanması zorunludur.
b) Bilişim altyapısında meydana gelebilecek arızaların en fazla iki iş gününde giderilmesi zorunludur.
c) Araç muayene istasyonlarında muayeneleri kaydedecek kamera sistemlerinin bulunması ve elde edilen görüntülerin işleticinin sistemlerine kaydedilerek en az altı ay süre ile muhafaza edilmesi zorunludur.
ç) Araç muayeneleri sırasında fiziki veya elektronik ortamda elde edilen tüm bilgi, belge ve verilerin elektronik ortamda 20 yıl süre ile arşivlenmesi zorunludur.
d) Fiziki olarak arşivlenmesi zorunlu bilgi ve belgeler beşinci yılın sonunda imha edilir.
e) Seyyar araç ile traktör muayene istasyonlarında araç takip sistemi kullanılması ve Bakanlık tarafından izlenebilir olması zorunludur.
f) Muayene raporuna işlendikten sonra kaydedilen bilgiler üzerinde değişiklik yapılamaz. Ancak;
1) Muayene yapılan aracın muayenesi sonucunda tespit edilen bulgulardan hatalı olduğu anlaşılanların, Bakanlıkça veya araç muayene raporunun tanzim edildiği gün içinde istasyon amiri tarafından düzeltilmesi,
2) Hatalı girilmiş kilometre bilgisi için araç sahibi tarafından araç muayene istasyonuna yapılacak başvuru üzerine incelenerek, uygun görülenlerin düzeltilmesi ile Bakanlık U–Net Otomasyon Sistemine işlenmesi,
halleri değişiklik sayılmaz.
g) Araç muayene raporunda Ek–3’te yer alan hususların dışında başka bilgilere yer verilemez. (Değişik cümle:RG-28/4/2023-32174)Kilometre bilgisi hariç bu bilgilerin her birinin doğruluğundan işletici sorumludur. Araç muayene raporunun arka yüzü bilgilendirme amaçlı metin için kullanılabilir.
(6) (Değişik:RG-28/4/2023-32174) Bakanlıkça veya Bakanlığın yetkilendirdiği işletici kuruluş tarafından düzenlenen araç muayene raporu, aracı muayeneye getiren kişinin fiziki bir nüsha talep etmemesi halinde elektronik ortamda düzenlenir ve aracı getiren kişinin beyan ettiği mobil telefon numarasına veya e-posta adresine gönderilir. Bu belge, bazı bilgilerin kısıtlanması kaydıyla www.turkiye.gov.tr internet adresi üzerinden de araç sahiplerinin erişimine sunulur. Aracı muayeneye getiren kişinin talebi halinde, elektronik ortamda düzenlenen muayene raporunun bir nüshası fiziki olarak da aracı getiren kişiye verilir. Elektronik ortamda düzenlenen araç muayene raporları için Ek-3’te yer alan Araç Muayene Raporunun içeriğine ilişkin (B) bölümünün 3, 4 ve 12 nci maddelerindeki imza ve kaşe şartı aranmaz. İşletici firma tarafından, araç muayene raporlarının doğrulanması amacıyla mekanizma kurulur ve elektronik ortamda erişime sunulur.
Yola elverişlilik muayene belgesi verilmesi
MADDE 18 – (1) Araç muayene istasyonları işleticileri, muayene istasyonunun akredite edilmesi ve ayrıca Bakanlıktan gerekli iznin alınması şartıyla yola elverişlilik muayene belgesi de düzenleyebilirler.
(2) Yola elverişlilik belgesi düzenlenmesinin istenilmesi halinde;
a) Müstakil olarak sadece yola elverişlilik muayenesi yapılması halinde o araç için belirlenen araç muayene ücretinin %50’si,
b) Normal dönemsel (periyodik), özel ve zorunlu muayene işlemi esnasında yola elverişlilik muayenesi yapılması halinde ise o araç için belirlenen araç muayene ücretinin %25’i,
ücret alınır.
ALTINCI BÖLÜM
Denetim ve İdari Yaptırımlar ile İptal
Denetim ve idari yaptırımlar
MADDE 19 – (1) Araç muayene istasyonlarının denetimi 2918 sayılı Kanun ile bu Yönetmelik kapsamında Bakanlık tarafından yapılır.
(2) Araç muayene istasyonlarında;
a) Bu Yönetmelikte yer alan araç muayenelerinin yapılmasıyla ilgili teknik ve idari koşullar,
b) Bu Yönetmeliğe uygun muayene yapılıp yapılmadığı,
c) Makine ve teçhizatı ile çalıştırılan personelin nitelik ve niceliği,
ç) Her türlü araç muayene kayıtları,
d) Mevzuat kapsamına giren diğer hususlar,
Bakanlığın belirleyeceği periyodlarla ve yine Bakanlığın yetkilendireceği personel tarafından denetlenir.
(3) Gerek görülmesi halinde periyodik denetimlerin dışında da denetim yapılabilir.
(4) İşletici, Genel Müdürlük tarafından yapılacak denetimlerde denetleyici/denetleyicilere denetimle ilgili istenilen her türlü bilgi ve belgeyi vermek zorundadır.
(5) Denetim esnasında, denetleyici/denetleyicilerin gerek görmesi halinde işletici, sonuçlandırılmış bir aracın muayenesini herhangi bir ücret almadan yeniden yapar/yaptırabilir.
(6) Bakanlıkça, işletme belgesiyle yetki verildiği halde 5 inci maddeye, 6 ncı maddenin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci, sekizinci, on ikinci, yirmi dördüncü, yirmi yedinci, yirmi sekizinci, otuzuncu fıkralarına, 8 inci maddenin birinci, ikinci, dördüncü, altıncı fıkralarına, 10 uncu maddenin birinci, ikinci fıkralarına, 11 inci maddenin beşinci fıkrasına, 14 üncü maddenin birinci, dördüncü, beşinci fıkralarına, 15 inci maddenin birinci fıkrasına ve 19 uncu maddenin beşinci fıkrasına aykırı hareket eden araç muayene istasyonu işletenleri hakkında 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesinde belirtilen yaptırımlar uygulanır.
(7) Bakanlıkça, işletme belgesiyle yetki verildiği halde;
a) 6 ncı maddenin altıncı fıkrasının (b) bendine, yedinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine, 6 ncı maddenin onuncu, (Mülga ibare:RG-10/12/2024-32748)on beşinci, on altıncı, on sekizinci, yirmi ikinci, otuz ikinci fıkralarına, 9 uncu maddenin on birinci fıkrasına, 11 inci maddenin birinci, ikinci, altıncı, yedinci fıkralarına, 15 inci maddenin ikinci fıkrasına ve 19 uncu maddenin dördüncü fıkrasına aykırı hareket eden araç muayene istasyonu işletenleri hakkında 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde 2000 Türk Lirası,
b) 6 ncı maddenin on birinci, (Ek ibare:RG-10/12/2024-32748)on dördüncü,yirmi üçüncü, yirmi dokuzuncu (Ek ibare:RG-28/4/2023-32174) ve otuz üçüncü fıkralarına, 10 uncu maddenin (Değişik ibare:RG-28/4/2023-32174) dördüncü fıkrasına, 12 nci maddenin ikinci (Ek ibare:RG-28/4/2023-32174) ve altıncı fıkrasına, 17 nci maddeye, 18 inci maddenin birinci fıkrasına ve 22 nci maddeye aykırı hareket eden araç muayene istasyonu işletenleri hakkında 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde 5000 Türk Lirası,
idari para cezası uygulanır.
(8) İdari para cezalarının verilmesine ilişkin usuller;
a) İdari para cezası tutanakları 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununa göre düzenlenir.
b) Bu Yönetmelikte belirtilen 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre uygulanacak idari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Kanun hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idari para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz.
c) Bu Yönetmeliğe aykırılık nedeniyle 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre uygulanacak idari para cezası işlemlerinde tespit edilen her kabahat için ayrı ayrı idari para cezası uygulanır.
ç) 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesi çerçevesinde düzenlenecek idari para cezaları uygulamalarında belirtilen bir yıllık sürenin tespitinde takvim yılının başlangıç ve bitiş tarihleri esas alınır.
d) (Değişik ibare:RG-28/4/2023-32174)2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesi kapsamında düzenlenmişolan birinci ve ikinci idari para cezalarına ilişkin on beşer günlük eksiklikleri düzeltme müddeti verme tutanağı düzenlenir. Bu on beş günlük süreler içerisinde aynı ihlal nedeniyle söz konusu istasyon için yeniden idari para cezası uygulanmaz. Üçüncü idari para cezasında eksiklikleri düzeltme müddeti verme tutanağı düzenlenmez.
e) Bir takvim yılı içerisinde; aynı istasyonda (Ek ibare:RG-28/4/2023-32174) 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesi kapsamındaikinci ihlalin tespiti nedeniyle uygulanan idari para cezası işlemin kesinleşmesinden sonra, birinci idari para cezasının yargı organı tarafından iptal edilmesi durumunda, ikinci idari para cezası işlemi birinci idari para cezası işlemi olarak değerlendirilir, ancak tutanak üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmaz. Bu durumda yeni bir idari para cezası kesilirse bu idari para cezası ikinci idari para cezası olarak düzenlenir.
f) Bir takvim yılı içerisinde; aynı istasyonda (Ek ibare:RG-28/4/2023-32174) 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesi kapsamındaüçüncü ihlalin tespiti nedeniyle uygulanan idari para cezası işleminin kesinleşmesinden sonra, birinci ve/veya ikinci idari para cezasının Yargı organı tarafından iptal edilmesi durumunda, (Değişik ibare:RG-28/4/2023-32174)(e) bendinde yer alan usulle üçüncü idari para cezası işlemi birinci veya ikinci idari para cezası işlemi olarak değerlendirilir, ancak tutanak üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmaz.
g) Bir takvim yılı içerisinde; aynı istasyonda (Ek ibare:RG-28/4/2023-32174) 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesi kapsamındaüçüncü ihlalin tespiti nedeniyle uygulanan idari para cezası tebliği ve işletme yetki belgesinin iptal edilmesinden sonra; birinci ve/veya ikinci idari para cezasının Yargı tarafından iptal edilmesi durumunda, iptal edilmiş olan işletme yetki belgesi ücretsiz olarak yeniden geçerli hale getirilir. Yeni düzenlenmiş belge var ise, ücreti iade edilir.
ğ) 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre uygulanacak idari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde, 2918 sayılı Kanuna göre uygulanacak idari para cezaları, tebliğinden itibaren on beş gün içinde ödenir.
İşletme yetki belgesinin iptal edilmesi ve yeniden yetkilendirme
MADDE 20 – (1) 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesinin yedinci fıkrası gereği bir yıl içerisinde üçüncü kez idari para cezası işlemi tesis edilen istasyonun işletme yetki belgesi iptal edilir. Bu halde araç muayene istasyonu işletici tarafından yeniden işletme yetki belgesi alınıncaya kadar Bakanlık gözetiminde çalıştırılır. Bu durumda muayene istasyonunun personel giderleri dâhil her türlü işletme masrafı işletici tarafından karşılanır. Bu istasyondan elde edilen gelirin tamamı hazine payı olarak ilgili vergi dairesine yatırılır.
(2) İşletici, iptal edilen istasyona ait işletme yetki belgesini yeniden almak üzere, iptal tarihini takip eden on beş iş günü geçtikten sonra talepte bulunabilir. Uygun görülmesi ve şartların sağlanması halinde o istasyona yeniden işletme yetki belgesi verilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
İmtiyaz Sözleşmesinin Feshi ve Bilgilerin Gizliliği
İmtiyaz sözleşmesinin feshi
MADDE 21 – (1) İmtiyaz sözleşmesinin 19 uncu maddesinde belirtilen hususların yerine getirilmemesi halinde imtiyaz sözleşmesinin İdare tarafından feshedilmesi, mevcut teminatların irat kaydedilmesi ve araç muayene istasyonlarının İdare tarafından işletilmesi zorunludur.
Bilgilerin gizliliği
MADDE 22 – (1) Mahkemeler ile Bakanlık tarafından uygun görülen kurumlar hariç; araçlara ve muayene raporuna ilişkin işletici sistemlerinde bulunan veriler ilgili mevzuat hükümleri kapsamında Bakanlığın onayı alınmadan üçüncü kişilere açıklanamaz, verilemez ve kullandırılamaz.
(2) Bakanlık tarafından işleticinin kullanımına açılan veriler işletici tarafından üçüncü kişilerle paylaşılamaz.
(3) İşleticiler; muayene edilen araçlarla ilgili olarak sadece kusursuz, hafif kusurlu, ağır kusurlu ve emniyetsiz muayene raporu düzenlenen araç sayılarını Kamuoyu ile paylaşabilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Alt düzenleyici işlemler
MADDE 23 – (1) Bakanlık bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin alt düzenleyici işlemler yapmaya yetkilidir.
Sürelerin başlangıcı ve bitişi
MADDE 24 – (1) Bu Yönetmeliğe göre düzenlenen belgelerde belirtilen geçerlilik tarihleri hariç diğer süreler, işlem tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. Tatil günleri sürelere dâhil değildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş günü mesai bitimine kadar uzar.
Bildirim
MADDE 25 – (1) Bu Yönetmeliğe göre düzenlenen idari para cezaları, işletme yetki belgesi iptali ve imtiyaz sözleşmesinin feshine ait bildirimler 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununa ve ilgili diğer tebligat mevzuatına göre yapılır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 26 – (1) 23/9/2004 tarihli ve 25592 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Atıflar
MADDE 27 – (1) Mevzuatta ve imtiyaz sözleşmelerinde 26 ncı madde ile yürürlükten kaldırılan Yönetmeliğe yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1– (1) Mevcut İmtiyaz Sözleşmesine göre yapılmakta olan araç muayene hizmetinin sözleşme süresi sonunda kesintiye uğramaması için, işleticinin Bakanlığa son sunduğu teminat mektupları imtiyaz sözleşme süresi bitimini takip eden üç yılı kapsar.
(2) Araç Muayene ihalesi için imtiyaz sözleşme süresi bitimi tarihinden en az 5 yıl öncesinde gerekli plan, proje, altyapı ve benzeri işlemler başlatılır ve yeni ihale en geç 15/8/2027 tarihine kadar sonuçlandırılır.
(3) 6 ncı maddenin yirmi dokuzuncu fıkrası bu Yönetmeliğin yayım tarihinden itibaren üç yıl süre ile uygulanmaz.
(4) 8 inci maddenin ikinci fıkrasının (c) ve (ç) bentleri kapsamında muayenesi onaylanmayan araçların 6 ncı maddenin yirmi dördüncü fıkrası hükmüne göre yapılacak muayene tekrarları; muayenenin yapıldığı araç muayene istasyonunda veya aynı ilde yer alan diğer sabit muayene istasyonlarından birinde yapılmasına bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren üç ay süre ile devam edilebilir.
Yürürlük
MADDE 28 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 29 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.
_______________
(1) 7/1/2021 tarihli ve 31357 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan düzeltme ile, 6/1/2021 tarihli ve 31356 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmeliğin sehven yayımlanmayan ekleri eklenerek düzeltilmiştir.
| Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 6/1/2021 | 31356 | |
| Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 1. | 28/4/2023 | 32174 |
| 2. | 10/12/2024 | 32748 |