Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği (II-27.3)

31 Aralık 2020 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 31351

Sermaye Piyasası Kurulundan:

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, ortaklıklarda hâkim ortağın diğer ortakları ortaklıktan çıkarma hakkı ile diğer ortakların paylarını hâkim ortağa satma hakkının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 27 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3 – (1) Bu Tebliğin uygulanmasında;

a) Birlikte hareket eden kişiler: Çıkarma ve satma hakkının doğmasına sebebiyet verecek pay alımlarını açık ya da zımni, sözlü ya da yazılı bir anlaşma çerçevesinde yapan gerçek ve/veya tüzel kişileri,

b) Borsa: 6362 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan sistemler ve pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,

c) Hâkim ortak: Tek başına veya birlikte hareket ettiği kişilerle birlikte ortaklığın oy haklarının en az %98’ine sahip olan gerçek ya da tüzel kişileri,

ç) Kanun: 6362 sayılı Kanunu,

d) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,

e) MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketini,

f) Ortaklık: Payları halka arz edilmiş olan veya halka arz edilmiş sayılan anonim ortaklıkları,

g) Pay alım teklifi: Kurulun pay alım teklifine ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan teklifi,

ğ) Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’yi,

h) TTSG: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesini,

ı) Yatırım kuruluşu: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan anonim ortaklıkları,

i) Yönetim kontrolü: Kanunun 26 ncı maddesinde tanımlanan yönetim kontrolünü,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Haklarının Kullanımı

Hakların doğması ve oy haklarının hesaplanma usulü

MADDE 4 – (1) Pay alım teklifi sonucunda veya birlikte hareket etmek de dâhil olmak üzere herhangi bir şekilde sahip olunan paylara ilişkin oy haklarının, ortaklığın oy haklarının %98’ine ulaşması veya bu durumda iken ek pay alınması durumunda, bu Tebliğde belirtilen istisnalar hariç olmak üzere, hâkim ortak açısından sahip oldukları payların imtiyazlı olup olmadığı dikkate alınmaksızın diğer pay sahiplerinin tamamını ortaklıktan çıkarma hakkı, diğer ortaklar açısından da paylarını hâkim ortağa satma hakkı doğar.

(2) Oy haklarına ilişkin oranın tespitinde, hâkim ortağın sahip olduğu doğrudan ve dolaylı paylar dikkate alınır. Oy hakkında imtiyazlar dikkate alınmaz. İntifa veya alım hakkına dayalı paylar ile çıkarma hakkı kullanılamaz.

(3) Ortaklık tarafından gerçekleştirilen bedelsiz ve/veya yeni pay alma haklarının sınırlandırılmadığı bedelli sermaye artırımlarında mevcut ortaklar tarafından alınan paylar nedeniyle veya miras, geri alınan paylar, oy haklarının donması gibi sebeplerle satma ve ortaklıktan çıkarma hakkı doğmaz.

(4) Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkının doğmasına sebebiyet verecek pay alımlarının tespitinde, aşağıda belirtilen kişilerin birlikte hareket ettikleri kabul edilir:

a) Gerçek ve/veya tüzel kişi ortakların yönetim kontrolüne sahip olduğu ortaklıklar.

b) Tüzel kişi ortakların yönetim kontrolünü elinde bulunduran gerçek ve/veya tüzel kişiler ile bu kişilerin yönetim kontrolüne sahip olduğu ortaklıklar.

(5) Ortaklıkların sermaye piyasası mevzuatı dışında tabi oldukları diğer mevzuattan kaynaklanan yükümlülükleri saklıdır.

Hakların kullanımına ilişkin prosedür

MADDE 5 – (1) Hâkim ortak tarafından, hâkim ortak konumunun kazanılması veya bu durumda iken ek pay alınması durumunda Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklama yapılır. Söz konusu açıklamayı takip eden en geç bir ay içerisinde ortaklık tarafından pay değerlerinin tespiti amacıyla Kurulun ilgili düzenlemeleri uyarınca değerleme raporu hazırlatılır ve raporun özeti kamuya açıklanır. Özetin kamuya açıklanmasını takip eden iki aylık hak düşürücü süre içerisinde satma hakkını kullanmak isteyen hâkim ortak dışındaki diğer ortaklar, 6 ncı madde çerçevesinde belirlenen fiyat üzerinden satma hakkı kullanım taleplerini ortaklığa yazılı olarak iletir. Bu Tebliğin uygulanmasında bir ay otuz gün olarak uygulanır.

(2) Satma hakkı kullanım süresinin bitimine kadar hâkim ortağın hâkim ortak konumunu kaybetmesi durumunda dahi satma hakkının kullandırılmasına devam edilir. Hâkim ortak söz konusu süre içerisinde, satma hakkının kullanılması sebebiyle yaptığı alımlar hariç olmak üzere, ek pay alımında bulunamaz.

(3) Ortaklık, satma hakkı kullanım talebinde bulunan pay sahiplerinin ortaklık sıfatını araştırır ve gelen talepleri en geç iki iş günü içinde iadeli taahhütlü mektupla veya noter aracılığı ile hâkim ortağa bildirir. Kayden izlenen paylar için ortak bilgileri MKK’dan teyit edilir.

(4) Hâkim ortağın satma hakkı kullanım talebinin kendisine ulaşmasını izleyen en geç iki iş günü içinde pay bedellerini ortaklık hesabına yatırması gerekir. Satma hakkını kullanmak isteyen ortakların sahip oldukları payların bedeli, pay bedellerinin ortaklık hesabına yatırılmasını takip eden iş günü ortaklık tarafından ödenir ve ödeme ile birlikte pay devir işlemleri sonuçlandırılır. Satma hakkı yatırım kuruluşu vasıtasıyla kullandırılabilir.

(5) Satma hakkı kullanılmak istendiğinde, sahip olunan imtiyazlı veya imtiyazsız tüm paylar için kullanılmalıdır.

(6) Ortaklıktan çıkarma hakkını kullanmak isteyen hâkim ortak, satma hakkının kullanımına ilişkin iki aylık hak düşürücü sürenin sona ermesini takiben en geç üç iş günü içinde bu hakkını 6 ncı maddede belirtilen fiyat üzerinden ve diğer ortakların imtiyazlı veya imtiyazsız tüm payları için kullanmak üzere ortaklığa başvurur. Söz konusu başvuruda ortaklıktan çıkarma hakkı kullanımına ilişkin toplam bedeli karşılayacak tutarda banka teminat mektubunun veya bu tutardaki nakdin bankada özel bir hesapta bloke edildiğine ilişkin bilgi ve belgelerin ortaklığa sunulması gerekir.

(7) Hâkim ortağın başvurusu üzerine ortaklık yönetim kurulu, en geç beş iş günü içerisinde diğer ortakların paylarının iptali ile söz konusu payların yerine geçmek üzere çıkarılacak ve hâkim ortağa verilecek yeni payların ihracı amacıyla karar alır ve karar alınmasını takip eden on iş günü içerisinde ihraç belgesinin onaylanmasını teminen Ek-1’de yer alan belgelerle birlikte Kurula başvurur. Payları borsada işlem gören ortaklıklar, eş zamanlı olarak ayrıca paylarının borsa kotundan çıkarılması için borsaya başvurur.

(8) Hâkim ortak ortaklıktan çıkarma hakkı kullanımına ilişkin toplam bedeli, Kurul onayını takip eden üç iş günü içinde ortaklığın banka hesabına yatırır. Toplam bedelin ortaklık hesabına yatırılmasında, altıncı fıkra uyarınca bloke edilen nakdin aktarılması dışında bir yöntem kullanılması durumunda, altıncı fıkra kapsamında bloke edilen hesaptaki blokaj kaldırılır. Ortaklık tarafından iptal edilecek payların yerine geçmek üzere çıkarılacak ve hâkim ortağa verilecek payların bedeli, hâkim ortağın çıkarma hakkını kullanmak için ortaklık hesabına yatırmış olduğu tutardan karşılanır. İhraç edilecek yeni paylar için, nominal değerinden aşağı olmamak kaydıyla ortaklıktan çıkarma hakkı kullanım bedeli üzerinden hesaplanacak Kurul ücreti, ihraç belgesinin teslim alınmasından önce hâkim ortak tarafından Kurulun ilgili hesabına yatırılır.

(9) Ortaklıklar tarafından çıkarma hakkı kullanım bedelinin ortaklık hesabına yatırılmasını takip eden üç iş günü içerisinde Kurulca onaylı ihraç belgesinin tescili ve TTSG’de yayımlanması için ticaret siciline başvurulur. Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu olan paylar, tescil tarihi itibarıyla iptal edilmiş sayılır.

(10) Payları borsada işlem gören ortaklıklar ile payları borsada işlem görmeyen ve kayden izlenen ortaklıklar, hâkim ortağın çıkarma hakkı kullanım bedelini ortaklık hesabına yatırmasını takip eden iş günü içinde bu bedelin hâkim ortak dışındaki ortakların hesabına aktarılması, söz konusu ortakların paylarının iptali ve yeni ihraç edilecek payların hâkim ortak hesabına aktarılması talebi ile MKK’ya başvurur. MKK sisteminde kayden izlenen paylara ilişkin tutarlar, MKK tarafından hâkim ortak dışındaki hak sahipleri hesaplarına aktarılmak üzere ilgili yatırım kuruluşları hesaplarına transfer edilerek paylar iptal edilir. MKK’ya başvuru tarihi itibarıyla MKK sisteminde ortaklık nezdinde izlenen paylar ile kaydileştirilmeyen paylara ilişkin bakiye tutarın, ortaklık tarafından üç yıllık bir süre boyunca bir yatırım kuruluşu vasıtasıyla Takasbank nezdinde açılacak özel bir bloke hesapta nemalandırılmak suretiyle tutulması gerekir. Payların iptalinden itibaren üç yıllık sürenin sonunda, ilgili yatırım kuruluşunun Takasbank’a başvurusunu takiben blokaj kaldırılır. Üç yıl boyunca Takasbank nezdinde bloke olarak tutulan tutarın neması ile hesapta kalan bakiye, üç yıllık sürenin sonunda talep üzerine ortaklığa iade edilir. Bu tarihten sonra pay sahibi olduğunu ispat eden kişilere payları karşılığında ödenecek pay bedelleri ortaklık tarafından karşılanır. Bu fıkranın uygulanmasında bloke hesapta yer alan tutarın nemalandırılması, aracılık işlemlerinde uygulanacak takas esasları ve blokajın kaldırılmasına ilişkin esaslar Takasbank tarafından Kurulun onayı ile belirlenir.

(11) Payları borsada işlem görmeyen ve kayden izlenmeyen ortaklıklar, hâkim ortağın başvurusu üzerine, hâkim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkını kullanacağını, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılması sebebi ile payların iptal edileceğini ve pay sahibi olan ortakların ortaklıktan çıkarma hakkı bedeli karşılığında sahip oldukları pay senetlerinin imhası için ortaklığa başvurmaları gerektiğini Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklar, varsa ortaklık internet sitesinde ve ortaklık merkezinin bulunduğu yerde yayımlanan en yüksek tirajlı yerel süreli yayınlardan birinde veya ulusal bir gazetede ilan eder. Ortaklık pay senetlerini teslim alırken iki nüsha teslim tutanağı düzenler ve bir nüshasını pay senetlerini teslim eden ortağa verir. Teslim tutanağı ortaklık yetkilileri ve pay senetlerini teslim eden ortak tarafından imzalanır. Teslim tutanağında, teslim edilen pay senedi adedi ve nominal değerleri toplamına, kupür değerine ve pay senetleri bedelinin yatırılacağı banka hesap numarasına yer verilir. Teslim olunan pay senetlerinin bedelleri, teslim tarihini takip eden iş günü içerisinde tam ve nakden ortağın banka hesabına yatırılır. Teslim alınan pay senetleri ilgili kuponlarla birlikte yılda en az iki kez noter huzurunda fiziken iptal ve imha edilir ve bu durum noter tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit ettirilir. Söz konusu ortaklıklar, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu olan ve iptal edilmiş sayılan payları, herhangi bir süre sınırı olmaksızın sahiplerinin yapacakları başvuru üzerine satın almakla yükümlüdür.

(12) Onuncu fıkrada belirtilen MKK sürecinin tamamlanmasının ardından, borsa tarafından konuya ilişkin başvuru değerlendirilerek ortaklık paylarının borsa kotundan çıkarılmasına ve işlem görmekten sürekli men edilmesine karar verilir. Anılan karar, kararın borsa tarafından Kamuyu Aydınlatma Platformunda duyurulmasını izleyen ilk iş günü yürürlüğe girer.

(13) Hâkim ortak tarafından ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasını takiben borsa kotundan çıkarılan ortaklıklar, Kanun kapsamından çıkmış sayılır.

(14) Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkının doğması ile aynı anda yönetim kontrolünün elde edilmesi halinde, pay alım teklifi yükümlülüğünün doğmadığı kabul edilir.

Hakların kullanım bedeli

MADDE 6 – (1) Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanım bedeli Türk Lirası olarak tam ve nakden ödenir.

(2) Ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanım bedeli olarak;

a) Payları borsada işlem gören ortaklıklar için;

1) Payları Yıldız Pazarda işlem gören ortaklıklarda hakların doğmasının kamuya açıklandığı tarihten önceki son bir aylık; payları Yıldız Pazar dışındaki pazar ve platformlarda işlem gören ortaklıklar için ise bu tarihten önceki son altı aylık dönem içinde borsada oluşan günlük düzeltilmiş ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalaması ile her bir pay grubuna ilişkin fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda belirlenen değerin ortalaması ve

2) Hâkim ortak konumunun kazanılmasının eş anlı olarak yönetim kontrolü değişikliğine yol açması durumunda pay alım teklifi düzenlemeleri çerçevesinde hesaplanması gereken zorunlu pay alım teklifi fiyatından yüksek olanı,

b) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için;

1) Her bir pay grubuna ilişkin fiyatın tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda belirlenen değer ve

dikkate alınır.

(3) İkinci fıkranın (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen süreler içinde Kurulca;

a) Kanunun 107 nci maddesinde sayılan fiiller nedeniyle 101 veya 107 nci maddeler kapsamında işlem yapılmasına veya

b) Ekonomiyi ya da sektörü etkileyen olağanüstü gelişmelerin varlığının kabulüne

ilişkin karar alınmış olması durumunda, karara esas teşkil eden dönemler dikkate alınmaz. Bu süreler hesaplamaya esas alınan dönemlerin başına eklenmek suretiyle dönemler tamamlanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Kamuyu aydınlatma

MADDE 7 – (1) Hâkim ortak tarafından aşağıdaki durumlarda Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklama yapılır:

a) Hâkim ortak konumunun kazanılması veya bu durumda iken ek pay alınması.

b) Hâkim ortak konumunun kaybedilmesi.

c) Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasına karar verilmesi ve çıkarma hakkı bedeli ile birlikte çıkarma hakkının kullanımı için ortaklığa başvuru yapılması.

(2) Aşağıdaki hususlar Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde ortaklık tarafından kamuya açıklanır:

a) Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımı amacıyla ortaklığa başvurulması, ortaklıktan çıkarma süreci ve ortaklıktan çıkarma sürecinin sonuçlarına ilişkin bilgi.

b) Satma hakkının doğduğu hususu.

c) Satma hakkının kullanımı talebiyle ortaklığa başvuruda bulunulması halinde, başvuru geldiği sürece günlük olarak, bu hakkı kullanmayı talep eden ortakların sayısı, sermayedeki pay oranları ile toplam satma hakkı bedeli.

ç) Pay bedelinin tespitine ilişkin olarak 6 ncı madde uyarınca hazırlanan değerleme raporunun özet kısmı dahil kesinleşen çıkarma ve satma hakkı bedeli.

d) Satma hakkının kullanım süresi sonucunda, bu hakkı kullanan ortakların sayısı ve sermayedeki pay oranları ile hâkim ortağın sermayedeki pay oranı.

İstisnalar

MADDE 8 – (1) Kamu kurum veya kuruluşlarının aksi yönde bir talepleri olmadığı sürece sahip olduğu paylar için bu Tebliğ hükümleri uygulanmaz.

(2) Yatırım ortaklıklarına ilişkin hükümler saklıdır.

Ortaklıktan çıkarma ve satma haklarının kullanımına ilişkin sınırlama

MADDE 9 – (1) Ortaklık paylarının ilk defa borsada işlem görmeye başlamasından itibaren iki yıl süreyle ortaklıktan çıkarma veya satma hakkı kullanılamaz.

Yürürlükten kaldırılan tebliğ

MADDE 10 – (1) 12/11/2014 tarihli ve 29173 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği (II-27.2) yürürlükten kaldırılmıştır.

(2) Kurulun diğer düzenlemelerinde birinci fıkrada belirtilen tebliğe yapılan atıflar bu Tebliğe yapılmış sayılır.

Hâkim ortak konumunun kamuya açıklanmış olması durumunda uygulanacak hükümler

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce hâkim ortak konumunun kazanıldığının veya bu durumda iken ek pay alındığının kamuya açıklanmış olması durumunda, ortaklıktan çıkarma ve satma hakkı kullanım bedeline ilişkin olarak 10 uncu maddenin birinci fıkrası ile yürürlükten kaldırılan Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları Tebliği (II-27.2) hükümleri uygulanır.

Yürürlük

MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sermaye Piyasası Kurulu yürütür.

Ek-1

ORTAKLIKTAN ÇIKARMA HAKKININ KULLANIMI İÇİN KURULA YAPILACAK BAŞVURULARDA İSTENEN BİLGİ VE BELGELER

Çıkarma hakkı kullanım bedelini de içerecek şekilde, diğer ortakların paylarının iptali ile söz konusu paylar karşılığında çıkarılacak yeni payların ihracına ilişkin yönetim kurulu kararı.
Yürürlükte bulunan tüm değişiklikleri içeren ve tek bir metin haline getirilmiş, ortaklığı temsile yetkili kişilerce imzalı esas sözleşme ve ihraç belgesi.
Pay değerlerinin tespiti amacıyla Kurulun ilgili düzenlemelerine göre hazırlanmış değerleme raporu.
Ortaklıktan çıkarma hakkı kullanımına ilişkin toplam bedeli karşılayacak tutarda banka teminat mektubuna veya bu tutarda nakdin bankada özel bir hesapta bloke edildiğine ilişkin bilgi ve belgeler.
Ortaklığı temsile yetkili kişilerin noter onaylı imza sirküleri.
Kurulca istenecek diğer bilgi ve belgeler.