Ekim 2020 Ödemeler Dengesi Gelişmeleri
Cari İşlemler Hesabı
- Bir önceki yılın Ekim ayında 2.737 milyon ABD doları fazla veren cari işlemler hesabında bu ayda 273 milyon ABD doları açık gerçekleşmiştir. Bunun sonucunda on iki aylık cari işlemler açığı 33.795 milyon ABD doları olmuştur.
- Bu gelişmede, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 514 milyon ABD doları artarak 1.267 milyon ABD dolarına yükselmesi ve hizmetler dengesi* kaynaklı net girişlerin geçen yılın aynı ayına göre 2.891 milyon ABD doları azalarak 1.576 milyon ABD dolarına gerilemesi etkili olmuştur.
- Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı bir önceki yılın Ekim ayında 6.533 milyon ABD doları fazla vermişken bu ayda 2.929 milyon ABD doları fazla vermiştir.
- Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.931 milyon ABD doları tutarında azalarak 1.335 milyon ABD dolarına gerilemiştir.
- Birincil gelir dengesi kaynaklı net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 488 milyon ABD doları azalarak 613 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- İkincil gelir dengesi kaynaklı net girişler, bir önceki yılın aynı ayına göre 93 milyon ABD doları azalarak 31 milyon ABD doları olmuştur.
Finans Hesabı
- Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 27 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Portföy yatırımları 2.895 milyon ABD doları tutarında net giriş kaydetmiştir.
- Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 146 milyon ABD doları ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 270 milyon ABD doları net satış yaptığı görülmektedir.
- Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 50 milyon ABD doları ve 650 milyon ABD doları net borçlanma yapmışken, Genel Hükümet de 2.500 milyon ABD doları tutarında tahvil ihracı gerçekleştirmiştir.
- Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 3.121 milyon ABD doları net azalış gösterirken, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 432 milyon ABD doları net artış kaydetmiştir.
- Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak; bankalar ve Genel Hükümet sırasıyla 1.995 milyon ABD doları ve 52 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleştirmişken, diğer sektörler 534 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirmiştir.
- Resmi rezervlerde bu ayda 4.183 milyon ABD doları net artış gözlenmiştir.
(*) Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 25.11.2020 tarihinde yayımlanan “Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri, 2019” bülteni çerçevesinde Ödemeler Dengesi İstatistikleri revize edilmiştir.
Açıklamalar:
Ödemeler dengesi, geniş anlamıyla, bir ekonomide yerleşik kişilerin diğer ekonomilerde yerleşik kişiler (yurt dışında yerleşikler) ile belli bir dönem içinde yapmış oldukları ekonomik işlemlerin sistematik kayıtlarını elde etmek üzere hazırlanan istatistiki bir rapordur. Ödemeler Dengesi istatistiklerinin toplanmasına ilişkin uluslararası standartlar, Uluslararası Para Fonunun (IMF) üye ülkelerine yol gösterici olarak hazırladığı Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu El Kitabı’nda yer almaktadır. Bu doküman, aynı zamanda ödemeler dengesi istatistiklerini ülkeler bazında karşılaştırmaya da olanak tanır.
Türkiye’nin Ödemeler Dengesi İstatistikleri ise, IMF’nin 2009 yılında yayımladığı sözü edilen el kitabı temel alınarak toplanmakta ve her ay düzenli olarak yayınlanmakta.
Kaynak: TCMB