Özel Hastanelerin Sağlık Hizmetlerinde Aksaklıklar
Mahmut ESEN
E. Mülkiye Başmüfettişi
mahmutesen@gmail.com
SGK tarafından sigortalılara sağlık hizmetleri, sağlık kuruluşlarından hizmet satın alınması suretiyle karşılanmaktadır.
Özel sağlık kuruluşlarınca verilmekte olan acil/temel sağlık hizmetlerindeki aksaklıklar koronaviris salgını döneminde daha belirgin bir hal almıştır.
Sağlık hizmetlerindeki yaşamsal öneme sahip bu aksamalar, milletvekilleri ve yüksek yargı organları başkan ve üyeleri vb. dışındaki, genel sağlık sigortalısı (GSS) olan halkımızın tümünü doğrudan ilgilendirmektedir.
Konunun önemi dikkate alınarak; özel hastanelerde verilen sağlık hizmetlerine ilişkin mevzuat hükümleri, mevcut uygulama ve alınması gereken önlemler, kamuoyunun aydınlatılmasına katkı bağlamında özlü olarak aşağıya çıkarılmıştır.
1-Acil hizmetlerden ücretsiz yararlanılması 24 saatle sınırlandırılmıştır.
4.02.2018 günlü R.G.de yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliğinde (SUT) yapılan bir değişiklik ile acil haller nedeniyle özel hastaneye başvurulması halinde hastanın taburcu edilinceye kadar sunulan tüm sağlık hizmetleri için hiç bir ilave ücret alınmamasına yönelik düzenleme de kaldırılmıştır.
Yeni düzenleme uyarınca:
Hastanın taburcu edilmesi yerine acil servislerde 24 saat içinde stabilizasyonu (denge/istikrar kavuşturulması) esası getirilmiştir. Hastanın başvurudan itibaren 24 saat içinde stabilize edilerek ilgili kliniğe yatışı veya başka bir hastaneye sevk edilmesiyle acil hal sona erecektir.
Acil servislerdeki acil girişimsel işlemler ile 24 saat içinde acil gözlem ünitelerinde uygulanan tüm sağlık hizmetleri için ilave ücret alınmayacaktır. 24 saat dolduktan sonra ilave ücret alınabilecektir. Bu ücretin alınabilmesi için acil halin sona erdiği ve devam eden işlemlerin ilave ücrete tabi olduğuna ilişkin hasta/yakınına yazılı bilgi verilmesi gerekmektedir.
09.04.2020 günlü R.G. yayımlanan değişiklikle pandemi olgularına yönelik tanı ve tedavilerde acil hal kapsamına alınmıştır.
2-Özel hastanelerin büyük bölümünün SGK ile sağlık hizmeti alımı konusunda anlaşması bulunmaktadır.
5510 sayılı Kanun başta olmak üzere, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT), (hastane girişlerinde panolar üzerinde ilan edilmekte olan) sözleşme hükümleri uyarınca özel hastaneler tarafından sigortalılardan % 200’ün üzerinde ek ücret alınmaması gerekmektedir.
Ancak SUT’ da sağlık hizmeti sunucularına ödenecek bedellerde yıllardır kayda değer bir değişiklik yapılmamıştır. ( Örneğin özel hastanede kardiyoloji uzmanına muayene olan sigortalıdan (%200 zamlı olarak) sadece 68 ek ücret alınması gerekmektedir.)
Sağlık hizmet bedellerine zam yapılmamasının da etkisiyle özel hastanelerin, yasa hükümlerine, SUT fiyat tarifesine ve konuya ilişkin sözleşme hükümlerine uymadıkları; sigortalılardan (rahatlıkla) tarife fiyatlarının iki katından da fazla ek ücret aldıkları, uygulamanın yerleşik bir hal aldığı, SUT sağlık hizmet bedellerine zam yapmaktan kaçınan SGK yetkililerinin, özel hastanelerin yasaya aykırı bu tür uygulamalarını anlayışla karşıladığı, görmezden geldiği görülmektedir.
Bu bağlamda ayaktan tedavilerde özel hastanelere ödenen ek ücretlere ilişkin olarak sigortaya, “Hastaya Sunulmuş Olan Hizmetleri ve İlave Ücreti Gösterir Belge”yi vermek zorunluğu kaldırılmıştır.
Bu yüzden SGK’nın SUT fiyat tarifesine uymayan özel hastanelere; sözleşmelerinin feshi bir yana, para cezası dahi uygulaması (kanıtlaması) olanağı kalmamıştır.
Günümüzde yasa hükmüne uyan özel sağlık kuruluşu kalmamıştır.
Sigortalılar bu konularda ne yazık ki kaderleriyle, yasaya aykırı olarak düzenlenmiş yüksek bedelli faturalarla baş başa bırakılmıştır.
Belirtilen nedenlerle; özel hastanelerde acil hallerde ek ücret alınması uygulamasından vazgeçilmesi, SUT fiyat tarifesinin güncellenmesi ve yasanın açık hükmüne karşın sigortalılardan SGK tarifesinin %200’ünün üzerinde ek ücret alınmasının önüne geçilmesi, sigortalıların mağduriyetlerin hafifletilmesi gerekmektedir.
