Eylül 2020 Uluslararası Yatırım Pozisyonu Gelişmeleri
- 2020 Eylül sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2019 yıl sonuna göre % 11,2 oranında azalışla 225,0 milyar ABD doları, yükümlülükleri ise % 0,9 oranında azalışla 593,5 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2019 yıl sonunda -345,4 milyar ABD doları iken 2020 Eylül sonunda -368,5 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2019 yıl sonuna göre % 24,6 oranında azalışla 79,7 milyar ABD doları, diğer yatırımlar kalemi % 4,5 oranında azalışla 90,8 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları % 1,1 oranında artışla 48,0 milyar ABD doları olmuştur.
- Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2019 yıl sonuna göre % 13,4 oranında artışla 185,4 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Portföy yatırımları 2019 yıl sonuna göre % 21,7 oranında azalışla 103,9 milyar ABD doları olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2019 yıl sonuna göre % 37,3 oranında azalışla 20,4 milyar ABD doları olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku % 63,1 oranında azalışla 5,7 milyar ABD doları, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise % 7,0 azalışla 45,8 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
- Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2019 yıl sonuna göre % 0,6 oranında artarak 304,2 milyar ABD doları olmuştur. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2019 yıl sonuna göre % 5,1 oranında azalarak 33,0 milyar ABD doları olurken, TL mevduatı % 8,7 oranında artarak 14,8 milyar ABD doları olmuştur.
- Bankaların toplam kredi stoku % 6,6 oranında azalarak 64,0 milyar ABD doları olurken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku % 4,2 oranında azalarak 93,0 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir.
Açıklamalar
Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yükümlülüklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gösteren ve aylık olarak yayınlanan istatistiki bir tablodur.
Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yükümlülüklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Türkiye’nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye’nin yurt dışına borçlarının net farkını işaret eder. Burada ortaya çıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir.
Kaynak: TCMB