Su Ürünleri Üretiminde Kiralama Yönetmeliği
31 Ekim 2020 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31290
Tarım ve Orman Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 ‒ (1) Bu Yönetmeliğin amacı; ülkemiz su kaynaklarının verimli şekilde kullanılması ve su ürünleri faaliyetlerinin sürdürülebilirliğinin temini için su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında ihtiyaç duyulan su ve su alanları ile ticari, amatör, ıslah ve rekreasyonel amaçlı su ürünleri istihsal hakkının kiralanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 ‒ (1) Bu Yönetmelik, Hazinenin veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan deniz ve içsularda veya bu yerlerden su alınarak karada yapılacak su ürünleri yetiştiricilik tesislerinde ihtiyaç duyulan su ve su alanları ile ticari, amatör, ıslah ve rekreasyonel amaçlı su ürünleri istihsal hakkının kiralanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 ‒ (1) Bu Yönetmelik, 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun 4 üncü, 13 üncü ve 36 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 ‒ (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Genel Müdürlük: Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünü,
c) İçsular: Göller, suni göller, lagünler, baraj gölleri, bentler, regülatörler, kanallar, arklar, akarsular, mansaplar, kaynak suları, yeraltı suları, üretme ve yetiştirme yerlerini,
ç) İl müdürlüğü: Bakanlık il müdürlüklerini,
d) Kanun: 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununu,
e) Kiracı: Su ürünleri üretim yerini, avcılık istihsal hakkını veya suyu kiralayan kurum, kuruluş, gerçek veya tüzel kişileri,
f) Kuruluş: Su ürünleri üretim yerinde, bu amaçla kurulan kooperatif ve birlikleri,
g) Rekreasyonel amaçlı su ürünleri istihsali: Projeye dayalı olarak Bakanlıkça kiralanan içsularda veya bu amaçla belirlenmiş su alanlarında bir bedel karşılığında yapılan dinlenme, eğlence ve spor amaçlı su ürünleri avcılığını,
ğ) Sözleşme: İl müdürlüğü ile kiracı arasında imzalanan kiralama esaslarını içeren yazılı metni,
h) Su ürünleri: Denizlerde ve içsularda bulunan bitkiler ile hayvanlar ve bunların üreme ürünlerini,
ı) Su ürünleri bilgi sistemi: Bakanlık bünyesinde kurulu bulunan su ürünleri ile ilgili bilgilerin merkezi veri tabanında toplandığı kayıt sistemini,
i) Su ürünleri istihsal hakkı: Ticari, amatör, ıslah ve rekreasyonel amaçlı su ürünleri avcılık hakkını,
j) Su ürünleri üretim yeri: Su ürünlerinin doğal olarak ürediği, avcılığının yapıldığı veya yetiştirildiği, içinde veya üzerinde istihsal vasıtasının veya tesisinin kurulabildiği, kullanılabildiği su alanlarını,
k) Su ürünleri yetiştiricilik bölgesi: Deniz ve içsularda veya bu yerlerden su alınarak karada, bir veya birden çok su ürünleri türünün yetiştirildiği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca uygun görülen, denizlerde ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının da görüşü alınarak, Tarım ve Orman Bakanlığınca işletmelerin bölgesel olarak planlanarak izinlendirildiği ve bunların su ürünleri üretimi yapmaları için ayrılan bölgeleri,
l) Yetiştiricilik projesi: Yetiştiriciliği yapılacak su ürünü türünü, su ürünleri tesislerinin yerini, mahiyetini, mali yönünü, mimari çizim ve inşaat hesaplarını, keşif-metraj cetvellerini, yetiştiricilik tekniğini ve üretim planını, kamu kurum ve kuruluşlarından alınmış belgeler ile kurulacak işletmeye ait her türlü belge ve bilgilerin bütününü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler ve Komisyonun Oluşturulması
Genel hükümler
MADDE 5 ‒ (1) Su ürünleri üretim yerlerinde yapılacak su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında ihtiyaç duyulan su ve su alanları ile bu alanlarda ticari, amatör, ıslah ve rekreasyonel amaçlı istihsal hakkı için Bakanlıktan kiralama yapılması zorunludur. Bakanlık adına bu işlemler illerde il müdürlüklerince yürütülür.
(2) Birinci fıkra kapsamında su ürünleri üretim yerinde yapılacak ticari, amatör, ıslah ve rekreasyonel amaçlı istihsal hakkı kiralamaları için Genel Müdürlüğün görüşünün alınması zorunludur.
(3) Su ürünleri yatırımlarında ihtiyaç duyulan karasal alanların kiralama işlemleri taşınmazın tescilli olması durumunda maliki kuruluş tarafından, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki alanlardan olması durumunda ise Milli Emlak Genel Müdürlüğü birimleri marifetiyle yapılır.
(4) Dalyanlar, lagünler ve avcılığına sınırlama getirilen türler hariç denizlerde su ürünlerinin avcılık yoluyla istihsal hakkı kiraya verilmez.
(5) Süresi komisyonca belirlenmek üzere su ürünleri üretim yerlerinde, su ürünlerinin ticari amaçlı istihsal hakkı en fazla beş yıla, projeye dayalı amatör, rekreasyonel ve ıslah amaçlı istihsal hakkı ise en fazla on yıla kadar kiraya verilebilir. Kira süresinin uzatılması talebinde bulunulamaz.
(6) Ticari amaçlı su ürünleri istihsal hakkı kiralanan yerlerde, Bakanlıkça yayımlanan ticari ve amatör amaçlı su ürünleri avcılığını düzenleyen tebliğlerde belirlenen şartlara uygun olarak, il müdürlüğünce belirlenecek alanlarda ve zamanlarda amatör avcılık yapılabilir.
(7) Süresi komisyonca belirlenmek üzere su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında kullanılan su ve su alanları; içsularda en az beş yıl en fazla on yıla kadar, denizlerde en az on yıl en fazla on beş yıla kadar kiraya verilir.
(8) Genel Müdürlük tarafından deneme üretim izni verilebilir. Bu izin türe bağlı olarak belirlenen süre ile sınırlı olup müktesep hak kazandırmaz.
(9) Kira bedeli, Bakanlıkça belirlenecek kriterlere göre su ürünleri bilgi sistemi üzerinde oluşturulmuş hesaplama yöntemine göre tespit edilir.
(10) İl müdürlüğü ile kiracı arasında kira sözleşmesi düzenlenir, ayrıca kiracıdan imzalı şartname alınır. Kira sözleşmesi ve şartnamenin birer sureti kiralamayı müteakiben otuz gün içinde il özel idaresine veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığına ve Genel Müdürlüğe gönderilir.
(11) Kira, sözleşmenin imzalanmasıyla başlar ve il müdürlüğünce su ve su ürünleri üretim yeri bir tutanak ile kiracıya teslim edilir.
(12) Su ve su ürünleri üretim yerlerinde yapılacak su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında ihtiyaç duyulan su ve su alanlarını veya bu alanlarda ticari, amatör, ıslah ve rekreasyonel amaçlı istihsal hakkını kiralayanlardan tespit edilen ilk yıl kira bedelinin tamamına tekabül eden tutarı teminat olarak alınır. Alınacak teminata ilişkin olarak;
a) Tedavüldeki Türk lirası veya süresiz teminat mektubu, teminat olarak kabul edilebilir. Teminat mektubu ilgili mevzuata uygun düzenlenmiş olmalıdır.
b) Teminat il özel idarelerine veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığına kiracı tarafından yatırılır. Kira süresinin bitimine veya feshine kadar tutulur.
c) Su veya su ürünleri üretim yerinin kira süresi sonunda teslim alınması sırasında veya kiracının sözleşme/şartname hükümlerini yerine getirmemesi nedeniyle kira sözleşmesinin iptal edildiği durumlarda varsa su ürünleri üretim alanına verilen zarar tutanakla tespit edilir. Kiracının verdiği zarara karşılık tespit edilen miktar, teminattan mahsup edilerek zararın tazmininde kullanılır, kalan miktar hazineye gelir kaydedilir. Zararın teminatın üzerinde olması durumunda teminatı aşan miktar için masrafları kiracıya ait olmak üzere su veya su ürünleri üretim yerinin eski şekline döndürülmesine mülki amir tarafından karar verilir.
(13) Devletin ilan ettiği doğal afet, yangın ve salgın hastalık gibi mücbir sebepler durumunda kira süresinin uzatımı, kira bedelinin indirilmesi, ödeme tarihi ve ödeme miktarlarının değiştirilmesi ile ilgili hususlar Bakanlık tarafından belirlenir.
(14) (Ek:RG-11/2/2023-32101) Su ürünleri avcılığı veya yetiştiriciliği yapılan kaynaktaki su miktarının, üretim veya avcılık yapılamayacak kadar azaldığı veya tamamen kuruduğu hallerde kiracının talep etmesi durumunda, kiralamayı yapan il müdürlüğünce Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınarak valinin onayı ile bir tespit komisyonu kurulur. Bu komisyon; kaynağın bulunduğu yerdeki il müdürlüğünün koordinasyonunda, biri su ürünleri mühendisi olmak üzere il müdürlüğünden iki üye, DSİ bölge müdürlüğünden bir üyenin katılımıyla üç kişiden teşekkül eder. Tespit komisyonu tarafından yerinde inceleme yapılarak teknik rapor hazırlanır. Hazırlanan teknik raporda su miktarındaki azalma veya kurumaya dair tespitin yer alması durumunda, istihsal faaliyetine ara verildiği tarih ile tekrar istihsal faaliyetinin başladığı tarih arasındaki işlemiş kira bedelinin kiracıdan alınmamasına valilik tarafından karar verilir. Su miktarındaki azalma veya tamamen kurumanın teknik rapor ile tespit edilmesinden sonra kiracının talebi ile sözleşme tazminat ödenmeden karşılıklı feshedilebilir. Su miktarının azalmasına bağlı olarak üretim miktarındaki dalgalanma nedeniyle kira bedelinde değişiklik yapılmaz.
Komisyonun oluşturulması
MADDE 6 ‒ (1) Su ve su ürünleri üretim yerlerinin kiraya verilmesi amacıyla bir komisyon kurulur. Bu komisyonda, Bakanlık il müdürünün onayı ile görevlendirilecek bir il müdür yardımcısının başkanlığında, idari ve mali işler şube müdürü, balıkçılık ve su ürünleri şube müdürü, bu müdürlüğün bulunmadığı illerde hayvan sağlığı, yetiştiriciliği ve su ürünleri şube müdürü ile su ürünleri hizmetlerinin yürütüldüğü şube müdürlüğünde çalışan teknik hizmetler sınıfından en az biri su ürünleri mühendisi olmak şartıyla iki personel yer alır.
(2) Komisyon üye tam sayısı ile toplanır. Komisyon kararları çoğunlukla alınır. Kararlarda çekimser kalınamaz. Karara muhalif kalınması halinde muhalif kalan üye tarafından karşı oy gerekçesi kararın altına yazılarak imza altına alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kiralama ile İlgili Usul ve Esaslar
Su ürünlerinin avcılık yoluyla istihsal hakkının kiraya verilmesi
MADDE 7 ‒ (1) Su ürünleri üretim yerlerinde avcılık yoluyla istihsal hakkı Genel Müdürlüğün uygun görüşü ile il müdürlüğünce kiraya verilebilir. Su ürünleri üretim yerlerinde istihsal amaçlı yapılacak kiralama başvuruları değerlendirilirken sürdürülebilir balıkçılık yönetimi açısından, yıllık avlanabilir stok miktarının bulunup bulunmadığı dikkate alınır. Avlanabilir yıllık stok miktarı tespiti, kira süresi tamamlanan su ürünleri üretim yerlerinin yeni dönem için kiraya verilmesinden önce veya ihtiyaç duyulması durumunda Bakanlıkça yapılır ya da yaptırılır.
(2) Kiraya verilebilecek su ürünleri üretim yerlerinde avcılık yoluyla istihsal hakkı; öncelikle kiralanacak su ürünleri üretim yerine en uzun sınırı bulunan en küçük yerleşim biriminden başlamak üzere o yerde kurulu olan, üyeleri beş yıldan az olmamak üzere su ürünleri üretim bölgesinde ikamet eden münhasıran su ürünleri istihsali veya pazarlaması ile iştigal eden kuruluşlara, komisyon marifetiyle pazarlık usulüyle kiraya verilir. Bu kuruluşların talepte bulunmaması veya kiralama yapılamaması halinde ise su ürünleri üretim yerinin bulunduğu ilçe sınırları içerisinde yer alan üyeleri beş yıldan az olmamak üzere üretim bölgesinde ikamet eden ve su ürünleri faaliyetinde bulunan diğer kuruluşlara, ilçe sınırları içerisinde su ürünleri faaliyetinde bulunan kuruluşların bulunmaması veya kiralama yapılamaması halinde ise il sınırları içerisinde yer alan üyeleri beş yıldan az olmamak üzere üretim bölgesinde ikamet eden ve su ürünleri faaliyetinde bulunan diğer kuruluşlara komisyon marifetiyle pazarlık usulüyle kiraya verilebilir.
(3) Komisyon, ihale duyurusunda belirtilen gün ve saatte toplanır, süresi içinde başvuran kuruluşların başvurularını ikinci fıkrada belirtilen öncelik sırasına göre inceler. Duyuruda ve hazırlanan şartnamede belirtilen koşulları taşıyan kuruluşları tespit eder. Bu tespit sonunda üretim yerlerindeki su ürünlerinin avcılık yoluyla istihsal hakkı;
a) Şartları haiz tek bir kuruluş varsa, 5 inci maddenin dokuzuncu fıkrasına göre, tespit edilen yıllık kira bedeli üzerinden bu kuruluşa,
b) Şartları haiz birden fazla kuruluş olması halinde ve tamamının aralarında yapacakları bir protokolle anlaşarak, müşterek ve müteselsil sorumlu olarak kiralama talebinde bulunmaları halinde komisyonca 5 inci maddenin dokuzuncu fıkrasına göre tespit edilen yıllık kira bedeli üzerinden müştereken bu kuruluşlara,
c) Şartları haiz birden fazla kuruluş olup tamamının aralarında anlaşamaması halinde komisyonca belirlenen aynı gün ve saatte, bu kuruluşlar arasında 5 inci maddenin dokuzuncu fıkrasına göre tespit edilen yıllık kira bedeli üzerinden en yüksek bedeli teklif eden kuruluşa pazarlık usulüyle,
kiraya verilebilir.
(4) İkinci ve üçüncü fıkralar kapsamında kiralama yapılamadığı takdirde; kiralanacak alan, şartname ve duyuruda belirtilen gün ve saatte talep sahibi diğer gerçek ve tüzel kişilere açık olmak üzere pazarlık usulüyle ihaleye çıkarılır. Su ürünleri üretim yeri, ihale sonucunda 5 inci maddenin dokuzuncu fıkrasına göre tespit edilen yıllık kira bedeli üzerinden en yüksek bedeli teklif eden gerçek veya tüzel kişilere komisyon marifetiyle pazarlık usulü ile kiraya verilebilir.
(5) Komisyon, teklifleri ihale günü tetkik edip değerlendirerek kiraya verilmemesi yönünde bir karara varırsa, gerekçe yazılı olarak kararda imza altına alınır. Bu gerekçeyi taraflara duyurur, yeni ihale için on beş günü geçmemek üzere bir tarih tespit ederek ihaleyi yeniler.
(6) Su ürünleri üretim yerlerinde bulunan sucul bitkiler dahil tüm su ürünleri, birlikte veya ayrı ayrı kiraya verilebilir.
(7) Bir su ürünleri üretim yeri, birden fazla il veya ilçe sınırları içinde kaldığı durumlarda;
a) Yetkili makamlarca birden fazla üretim bölgesine ayrılmışsa her bölge, sınırları içinde bulunduğu il müdürlüğünce,
b) Birden fazla bölgeye ayrılmasının mümkün olmaması halinde, yüzölçümü itibarıyla en fazla kısmının bulunduğu il müdürlüğünce,
kiraya verilir.
(8) Su ürünleri istihsal hakkının kiralanmasına ilişkin duyurularda;
a) İhale konusu olan işin zamanı, yeri, miktarı, niteliği ve benzeri özellikleri,
b) Şartname ve varsa eklerinin nereden temin edileceği,
c) İhalenin nerede, hangi tarih ve saatte yapılacağı,
ç) İhale başvuru tarihleri,
d) Tahmini kira bedeli,
e) İsteklilerden aranılan belgelerin neler olduğu,
belirtilir.
(9) Su ürünleri üretim yerlerinde avcılık yoluyla istihsal hakkının kiralanmasına ilişkin duyurular; on gün sureyle ilgili il ve ilçe müdürlüğünün ilan panosunda ve internet sayfasında ilan edilir. Bu işlemler bir tutanakla imza altına alınır.
(10) Baraj, göl ve göletlerin tamamen veya kısmen projeli olarak rekreasyonel amaçlı avcılık hakkı, Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınarak il müdürlüğünce öncelikle kiralanacak alanın bulunduğu bölgedeki yerel yönetim ve iştiraklerine, bunlardan talep gelmemesi durumunda sırasıyla; kuruluşlara, bu amaçla kurulmuş dernek ve federasyonlara ya da gerçek veya tüzel kişilere kiraya verilebilir.
a) Projeli olarak rekreasyonel amaçlı avcılık hakkının kiraya verilmesine ilişkin kriterler ve projelerin yarıştırma veya değerlendirme şartları Genel Müdürlük tarafından belirlenir.
b) Projeli olarak rekreasyonel amaçlı kiralanan alanlardaki balık tutma ve diğer hususlardaki kiracı tarafından yıllık olarak talep edilen ücret il müdürlüğünün onayına tabidir.
(11) Ticari amaçlı avcılık yoluyla istihsal hakkı kiralanan su ürünleri üretim yerlerinin, kiracısı tarafından başvuruda bulunulması halinde Genel Müdürlüğün uygun görüşü ile aynı yer için projeli olarak rekreasyonel amaçlı istihsal hakkı da ayrıca kiralanabilir. Bu durumda kira sözleşmesi, bu alan için komisyon tarafından belirlenecek yeni kira bedeli üzerinden, mevcut sözleşmesinde devam eden kira süresi ile sınırlı olmak şartıyla yenilenir.
(12) Avcılık yoluyla istihsal hakkı kiralanan su ürünleri üretim yerleri için belirlenen yıllık avlanabilir tahmini su ürünleri stok miktarından fazla istihsal yapılamaz. Yapılan istihsal faaliyetleri il müdürlüğünce takip edilir. Bir türde dahi kiralamaya esas avlanabilir tahmini stok miktarın tamamı istihsal edildiğinde, o yıl için o türe ait istihsal faaliyeti sona erdirilir.
(13) Kiracı, avcılık yoluyla istihsal edilen her türe ait miktarın ayrı ayrı, belirlenen zaman ve formlara uygun olarak kaydını tutmak ve il müdürlüğüne bildirmekle sorumludur. İl müdürlüğü tarafından bu bilgilerin doğruluğu kontrol edilerek su ürünleri bilgi sistemine kaydedilir.
(14) Su ürünleri üretim yerlerinde avcılık yoluyla su ürünleri istihsal hakkını kiralayanlar, bu haklarını başkasına devredemez. Devrettiğinin belirlenmesi durumunda sözleşme iptal edilir. O yıla ait ödenen kira bedeli ve teminat iade edilmez, hazineye gelir olarak kaydedilir.
(15) Su ürünlerinin avcılık yoluyla istihsal hakkının kiralandığı alanlarda Bakanlıkça yayımlanan ticari ve amatör amaçlı su ürünleri avcılığını düzenleyen tebliğlere uygun avcılık yapılması zorunludur. Bu hususta sorumluluk kiracıya aittir. Projeli olarak rekreasyonel amaçlı istihsal hakkının kiralandığı alanlarda yapılacak amatör avcılık faaliyetlerine ilişkin hususlar Genel Müdürlük tarafından ayrıca belirlenebilir.
Avlanılabilir stok miktarlarında değişiklik olması durumunda kira bedelinin tespiti
MADDE 8 ‒ (1) Avcılık yoluyla istihsal hakkının kiralandığı su ürünleri üretim yerlerinde, kiracının talebi doğrultusunda yeni bir stok tespit çalışması yapılmaz. Ancak dönem içerisindeki yeni bir stok tespit çalışması; istilacı türlerin bulunması veya popülasyonun arttığının tespit edilmesi veya herhangi bir türün avlanabilir stok miktarının tespit edilen miktardan daha fazla olduğunun il müdürlüğünce değerlendirilmesi halinde yapılabilir. İl müdürlüğünün teklifi ile Genel Müdürlüğün uygun görmesi halinde kira sözleşmesi, belirlenen yeni avlanabilir tahmini su ürünleri stok miktarı ve tespit edilen bir sonraki yılın kira bedeli üzerinden, mevcut sözleşmedeki kira süresi ile sınırlı olmak şartıyla yenilenebilir.
(2) Belirlenen kira bedelinin tahsiline ilişkin işlemler 11 inci madde kapsamında yürütülür.
Su ve su ürünleri üretim yerlerinin yetiştiricilik amaçlı kiraya verilmesi ve kiranın yenilenmesi
MADDE 9 ‒ (1) Su ürünleri yetiştiriciliği yatırımlarında ihtiyaç duyulan su ve su alanlarının müteşebbis tarafından kiralanması zorunludur. Kiralama müteşebbisin onaylanan projesine istinaden, su ürünleri bilgi sistemi üzerinden belirlenen yıllık kira bedeli ve kiralama süresi üzerinden komisyon marifetiyle yapılır.
(2) Müteşebbis tarafından kiralama işleminin, proje onayını veya tesisin devredilmesi halinde tesis devir onayını takip eden altmış gün içerisinde yapılması zorunludur. Bu süre içerisinde kiralamanın yapılmaması durumunda, onay merci tarafından proje iptal edilir.
(3) Tesisin devredilmesi halinde devralan adına yapılacak kiralama işlemlerinde, bir önceki kiracıya ait sözleşmede yer alan şartlar geçerli olup, yeni kiracının kira süresi devreden kiracıya tanınmış olan süreyle sınırlı olarak yeni kira sözleşmesi yapılır.
(4) Bir su ürünleri üretim yeri, birden fazla il veya ilçe sınırları içinde kaldığı durumlarda;
a) Yetkili makamlarca birden fazla üretim bölgesine ayrılmışsa her bölge, sınırları içinde bulunduğu il müdürlüğünce,
b) Birden fazla bölgeye ayrılmasının mümkün olmaması halinde, yüzölçümü itibarıyla kiralanacak alanın en fazla kısmının bulunduğu il müdürlüğünce,
kiraya verilir.
(5) Projeye dayalı su ürünleri yetiştiriciliğinde ihtiyaç duyulan su ve su alanı kiralamalarında kira süresi sona erecek işletmeler için tesis sahibinin, yeniden kiralama talebinde bulunması ve mevcut projesine uygun yatırımının devam etmesi durumunda; il müdürlüğünce su ve su ürünleri üretim yeri, tesis sahibine birinci fıkra hükümlerine göre yeniden kiraya verilir. Yeniden kiralama taleplerine ilişkin iş ve işlemler kira süresi sona ermeden en az altmış gün önce il müdürlüğünce başlatılır. Yeni kira sözleşmesinin başlangıç tarihi önceki kira sözleşmesinin bittiği gün olarak belirlenir.
(6) Kira süresi sona erecek tesis sahiplerine kira sözleşmelerini yeniletmeleri için il müdürlüğünce kira sözleşmesinin bitim tarihinden en az altmış gün önce tebligat yapılır. Bu tarihten sonra altmış gün içerisinde kirasını yeniletmeyenlerin projeleri iptal edilir.
(7) Kiracının projesinde değişiklik yapılması halinde;
a) Revize proje onayı ile birlikte kiralanan su veya su alanının aynı kalması ve kira tespiti değerlendirme kriterlerinde değişiklik olmaması durumunda kira sözleşmesinin yenilenmesine gerek kalmaksızın, mevcut kira sözleşmesi devam eder.
b) Revize proje onayı ile birlikte su veya su alanının değişmesi ve kira tespiti değerlendirme kriterlerinde değişiklik olması halinde kira sözleşmesi revize projeye göre yenilenir. Kira süresi önceki kira sözleşmesinde belirtilen süre ile sınırlıdır.
(8) Şehir şebeke suyunun su ürünleri yetiştiriciliğinde kullanılması halinde ve buna ilişkin ilgili belediye veya yerel yönetimden izin alınması şartıyla kira bedeli alınmaz.
(9) Deniz ve içsularda veya bu yerlerden su alınarak karada su ürünleri yetiştiricilik bölgeleri belirlenirken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığının uygun görüşü alınır; altmış gün içerisinde cevap verilmemesi halinde uygun görüş verilmiş sayılır.
(10) Su ve su alanı kiralanması yapılmadan üretim faaliyetine başlanamaz.
(11) Müteşebbisler tarafından kiralanan su miktarı veya su alanından daha fazlasının kullanılması yasaktır.
Kira sözleşmesinin feshi
MADDE 10 ‒ (1) Su ve su ürünleri üretim yerinin tesliminden sonra, vadesi gelmiş kira bedelinin ödenmemesi durumunda kiracıya il müdürlüğünce altmış gün süre verilir. Bu süre içerisinde kira borcunun ödenmediğinin tespiti halinde altmış gün ilave süre verilir ve ödenmeyen her taksit miktarının iki katı alınır. Buna rağmen kira bedelini ödemeyenlerin kira sözleşmesi il müdürlüğünce feshedilir. Yazılı ihtara ilişkin 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
(2) Kira sözleşmesinin feshedilmesi durumunda, su ve su ürünleri üretim yerinin en geç otuz gün içinde kiracı tarafından il müdürlüğüne teslim edilmesi zorunludur. İl müdürlüğünce bu yerler bir tutanak ile teslim alınır.
(3) Sözleşme yapıldıktan sonra, kiralama yapan tüzel kişiliğin tasfiyesi, iflası veya sona ermesiyle, kira sözleşmesi il müdürlüğü tarafından feshedilir.
(4) Kira sözleşmesinin sona ermesi veya feshedilmesi durumunda, kiracıya ait kira borcu var ise ödenmeyen süre için 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde yer alan gecikme zammı oranında faiz uygulanır. Kira borcu il özel idareleri veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı tarafından varsa, gecikme zammı oranında faiz hesaplanarak teminattan mahsup edilir. Geçmiş dönemlerde tahakkuk etmiş ve ödenmeyen her türlü kira borcunun tahsili halinde ödeme yeri il özel idareleri veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığıdır.
(5) Su ürünlerinin avcılık yoluyla istihsal hakkını kiralayanlar, öncelikli olarak sözleşme süresi sonuna kadar kiralama işlemini devam ettirmek zorundadır. Ancak il müdürlüğünce; kiracının fesih talebinin geçerli bir gerekçeye dayanmış olduğunun, geriye dönük kira borcunun bulunmadığının, o kira dönemine tekabül eden kira bedelinin ödendiğinin ve kiralanan alanın yıllık avlanabilir stok miktarında azalma olmadığının tespit edilmesi halinde kira sözleşmesi feshedilebilir.
(6) Projeye dayalı kiralamalarda projesi iptal edilen kiracının kira sözleşmesi de il müdürlüğü tarafından feshedilir.
(7) Kira sözleşmesinin feshi veya sona ermesi, tesisin devredilmesi veya projenin iptali halinde, o kira dönemine tekabül eden kira bedelinin kiracı tarafından ödenmesi zorunludur.
Kira bedelinin tahsili
MADDE 11 ‒ (1) Kira bedelinin ödeme yeri, kiralama yapılan su veya su ürünleri üretim yerinin bulunduğu ilin il özel idaresi veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığıdır.
(2) Yıllık kira bedeli, peşin veya en fazla üçer aylık eşit taksitler halinde tahsil edilir. Taksit sayısı komisyon tarafından belirlenir. İlk taksit kira sözleşmesinin düzenlendiği tarihte peşin olarak tahsil edilir. Diğer taksitler sözleşmede belirtilen tarihlerde ödenir.
(3) İkinci ve izleyen yıllar kira bedelleri, Türkiye İstatistik Kurumunca kira artışının yapılacağı ayda yayımlanan Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksinin on iki aylık ortalamalara göre yüzde değişimi oranında artırılması suretiyle yıllık olarak il müdürlüğü tarafından tespit edilir. Söz konusu yüzde değişim oranının kira artışının belirleneceği ayda negatif çıkması halinde kira bedelinde bir değişiklik yapılmaz.
(4) İkinci ve izleyen yılların kira bedeli, birinci yıl kira bedelinin vade tarihi olan aynı ay ve günde, vade tarihinin tatile rastlaması durumunda tatili takip eden ilk mesai gününde aynı şekilde tahsil edilir.
(5) Kira bedelinin tahsiline ilişkin takip ve kontroller il özel idareleri veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı tarafından yürütülür ve tahsilatın yapıldığı il müdürlüğüne yazı ile bildirilir. Kiraların ve alacakların tahsil edilememesi durumunda, il özel idareleri veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı tarafından yazı ile bildirilmesi üzerine il müdürlüğü tarafından 10 uncu maddenin birinci fıkrasına göre işlem yapılır.
(6) Kira sözleşmesine ait, bütün vergi, resim ve harçlarla sözleşme giderleri kiracıya ait olup, kiralama yapılırken veya yenilenirken belirlenen ilk yıl kira bedeli ve kira süresi üzerinden 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununda belirlenen oranlarda hesaplanan damga vergisi ve ihale karar pulunun ödendiğine dair belge kiracı tarafından il müdürlüğüne ibraz edilir.
Suyun ve su ürünleri üretim yerinin kira süresi sonunda teslim alınması
MADDE 12 ‒ (1) Kiracı, su ve su ürünleri üretim yerini, kira süresi içinde aynen korumak ve kira süresinin sonunda il müdürlüğüne teslim etmek zorundadır.
(2) Kiracı tarafından kiralanan yerlere ilişkin yapılan masrafların geri ödenmesi için il müdürlüğü ve diğer ilgili kurumlardan herhangi bir talepte bulunulamaz.
(3) Su ve su ürünleri üretim yerinin, kira süresi sonunda veya bu Yönetmelik kapsamında belirtilen kira fesih işlemlerine bağlı olarak kiracı tarafından teslim edilmemesi halinde, il müdürlüğünün talebi üzerine, bulunduğu yerin mülki amirince talep tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde tahliye ettirilerek il müdürlüğüne teslimi sağlanır. İl müdürlüğünce gerek görülmesi halinde süreç sonuçlanıncaya kadar ilgili alan yediemine verilir. Tahliye işlemlerine ilişkin iş ve işlemler 4/12/1984 tarihli ve 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yürütülür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İdari Yaptırımlar
İdari yaptırımlar
MADDE 13 – (1) Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükümlerince, istihsal hakkını kiralayanlardan bu Yönetmelikle belirlenen kurallara aykırı hareket eden; gerçek veya tüzel kişilere, su ürünleri kooperatiflerinin veya birliklerin başkan ve yönetim kurulu üyelerine ayrı ayrı, kabahatin niteliğine göre aşağıda yer alan idarî para cezaları verilir:
a) Avcılığa ait güncel verileri tutmayan veya bulundurmayanlara iki bin beş yüz Türk lirası,
b) İstihsal alanının şeklini ve özelliğini değiştirene veya değiştirilmesine izin verenlere on bin Türk lirası,
c) Kira süresi sonunda veya sözleşmenin feshedilmesi durumunda kiralanan yeri il müdürlüğüne istenilen şartlarda teslim etmeyenlere on beş bin Türk lirası,
ç) Kiralama teknik şartnamesinde belirtilen miktardan % 10’a kadar fazla istihsal yapanlara beş bin Türk lirası,
d) Kiralama teknik şartnamesinde belirtilen miktardan % 10 dahil % 50’ye kadar fazla istihsal yapanlara on bin Türk lirası,
e) Kiralama teknik şartnamesinde belirtilen miktardan % 50 dahil fazla istihsal yapanlara yirmi bin Türk lirası,
f) Kiralama haklarını başkalarına devredenlere yirmi beş bin Türk lirası,
idari para cezası uygulanır.
(2) Aynı kabahatin tekrarında idarî para cezaları iki katı olarak uygulanır ve kira sözleşmeleri feshedilir.
(3) Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi hükümlerince 29/6/2004 tarihli ve 25507 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara aykırı olarak;
a) Kiralanan su miktarı veya su alanından % 10’a kadar fazla su yada su alanı kullananlara beş bin Türk lirası,
b) Kiralanan su miktarı veya su alanından % 10 dahil % 30’a kadar fazla su yada su alanı kullananlara on bin Türk lirası,
c) Kiralanan su miktarı veya su alanından % 30 dahil % 60’a kadar fazla su yada su alanı kullananlara yirmi bin Türk lirası,
ç) Kiralanan su miktarı veya su alanından % 60 dahil fazla su yada su alanı kullananlara yirmi beş bin Türk lirası,
idari para cezası uygulanır.
d) Bu fıkrada yazılı idari para cezaları yetiştiricilik proje kapasitesi 250 ton/yıl ve daha fazla olan yetiştiricilik tesisleri ile kuluçkahane kapasitesi 5 milyon adet/yıl ve daha fazla olan kuluçkahaneler için iki katı olarak uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 14 – (1) 1/6/2011 tarihli ve 27951 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yatırımlarında İhtiyaç Duyulan Su ve Su Alanları ile Deniz ve İç Sulardaki Su Ürünleri İstihsal Hakkının Kiraya Verilmesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Kiralama işlemi devam eden dosyalar
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce yapılan ve devam eden kira sözleşmelerinde kiracının talebi olması ve 31/12/2021 tarihine kadar müracaat edilmesi halinde kira sözleşmesi yenilenebilir. Kiracının bu yönde bir talebi olmaması halinde mevcut sözleşmelerinde belirtilen hükümlere göre işlem yapılır.
Kiralama işlemi devam eden dosyalar
GEÇİCİ MADDE 2- (Ek:RG-11/2/2023-32101)
(1) Bu maddenin yayımı tarihinden önce yapılan ve devam eden kira sözleşmelerinde kiracının talebi olması ve 31/12/2023 tarihine kadar müracaat edilmesi halinde kira sözleşmesi yenilenebilir. Kiracının bu yönde bir talebi olmaması halinde mevcut sözleşmelerinde belirtilen hükümlere göre işlem yapılır.
Kira bedeli değişikliğinin kapsamı
GEÇİCİ MADDE 3- (Ek:RG-11/2/2023-32101)
(1) Bu maddeyi ihdas eden Yönetmelik ile 5 inci maddenin on dördüncü fıkrasında yapılan düzenleme, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde başvurulması halinde 1/1/2020 tarihinden sonra yapılmış resmî müracaatlara ilişkin kiralamalara esas geçmiş borçları da kapsar. 1/1/2020 tarihi ile bu maddenin yayımı tarihi arasındaki dönem için kiracı tarafından yapılan başvuruların değerlendirilmesinde, komisyon kurulmaksızın il müdürlüğünce yapılacak tespite göre karar alınabilir. İl müdürlüğü bu kararı alırken tutanakların yanı sıra ilgili döneme ait bilgi, belge ve kaynağa ait su miktarına ilişkin DSİ verileri ile benzeri kayıtları göz önünde bulundurur.
Yürürlük
MADDE 15 ‒ (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16 ‒ (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
| Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 31/10/2020 | 31290 | |
| Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 1. | 11/2/2023 | 32101 |