Eylül 2020 Dış Ticaret İstatistikleri
Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %4,8, ithalat %23,0 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2020 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %4,8 artarak 16 milyar 9 milyon dolar, ithalat %23,0 artarak 20 milyar 837 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Eylül döneminde ihracat %10,9 azaldı, ithalat %1,5 arttı
Genel ticaret sistemine göre ihracat 2020 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,9 azalarak 118 milyar 325 milyon dolar, ithalat %1,5 artarak 156 milyar 186 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Eylül ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat %8,4, ithalat %15,5 arttı
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2020 Eylül ayında %8,4 artarak 14 milyar 335 milyon dolardan, 15 milyar 541 milyon dolara yükseldi.
Eylül ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %15,5 artarak 12 milyar 784 milyon dolardan, 14 milyar 769 milyon dolara yükseldi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası Eylül ayında 772 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %11,8 artarak 30 milyar 311 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %105,2 oldu.
Dış ticaret açığı Eylül ayında %189,6 arttı
Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %189,6 artarak 1 milyar 667 milyon dolardan, 4 milyar 828 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2019 Eylül ayında %90,2 iken, 2020 Eylül ayında %76,8’e geriledi.
Dış ticaret açığı Ocak-Eylül döneminde %79,5 arttı
Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı %79,5 artarak 21 milyar 93 milyon dolardan, 37 milyar 862 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2019 Ocak-Eylül döneminde %86,3 iken, 2020 yılının aynı döneminde %75,8’e geriledi.
İhracat, ithalat ve dış ticaret dengesi, Eylül 2020
Eylül ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı %94,8 oldu
Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2020 Eylül ayında imalat sanayinin payı %94,8, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %2,9, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,8 oldu.
Ocak-Eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı %94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,3, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,7 oldu.
Eylül ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %74,9 oldu
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2020 Eylül ayında ara mallarının payı %74,9, sermaye mallarının payı %14,4 ve tüketim mallarının payı %10,5 oldu.
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2020 Ocak-Eylül döneminde ise ara mallarının payı %75,4, sermaye mallarının payı %13,9 ve tüketim mallarının payı %10,5 oldu.
Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu
Ocak-Eylül döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 11 milyar 277 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 7 milyar 546 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 7 milyar 241 milyon dolar ile ABD, 6 milyar 243 milyon dolar ile Irak ve 5 milyar 526 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %32,0’ını oluşturdu.
İthalatta ilk sırayı Çin aldı
İthalatta ise Çin ilk sırayı aldı. Eylül ayında Çin’den yapılan ithalat 2 milyar 161 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 2 milyar 71 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 553 milyon dolar ile Rusya, 1 milyar 122 milyon dolar ile İsviçre, 1 milyar 83 milyon dolar ile Birleşik Arap Emirlikleri izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %38,3’ünü oluşturdu.
Ocak-Eylül döneminde ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Bu dönemde, Çin’den yapılan ithalat 16 milyar 381 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 14 milyar 714 milyon dolar ile Almanya, 12 milyar 842 milyon dolar ile Rusya, 8 milyar 760 milyon dolar ile ABD ve 6 milyar 485 milyon dolar ile Irak izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %37,9’unu oluşturdu.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %6,7 arttı
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2020 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat %6,7 arttı, ithalat %0,4 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2020 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat %0,7, ithalat ise %19,7 arttı.
Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı %3,3 oldu
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Eylül ayında ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,8’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,3’tür. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,4’tür.
Eylül ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %83,6’dır. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %12,3’tür. Ocak-Eylül döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %81,4’tür. Bu dönemde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %12,7’dir.
Özel ticaret sistemine göre ihracat 2020 yılı Eylül ayında 15 milyar 211 milyon dolar oldu
Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2020 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %5,6 artarak 15 milyar 211 milyon dolar, ithalat %21,2 artarak 19 milyar 992 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Eylül ayında dış ticaret açığı %129,4 artarak 2 milyar 84 milyon dolardan, 4 milyar 781 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2019 Eylül ayında %87,4 iken, 2020 Eylül ayında %76,1’e geriledi.
İhracat 2020 yılı Ocak-Eylül döneminde 111 milyar 948 milyon dolar oldu
Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2020 yılı Ocak-Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,9 azalarak 111 milyar 948 milyon dolar, ithalat %0,9 artarak 149 milyar 809 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı %66,3 artarak 22 milyar 764 milyon dolardan, 37 milyar 860 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2019 Ocak-Eylül döneminde %84,7 iken, 2020 yılının aynı döneminde %74,7’ye geriledi.
AÇIKLAMALAR
_____________
Dış ticaret istatistikleri genel ticaret sistemi ve özel ticaret sistemi olmak üzere iki farklı ticaret sistemine göre hesaplanmaktadır. Genel ticaret sisteminde, bir ülkenin ekonomik alanına giren ve ekonomik alanından çıkan mallar kapsanmaktadır. Bu sistemde, ülkenin ekonomik alanını oluşturan serbest bölgeler, gümrük antrepoları ve serbest dolaşım alanına giren veya bu alanlardan çıkan mallar hesaplamalara katılmaktadır. Özel ticaret sisteminde ise, gümrük antrepoları ve serbest bölgeler istatistiklerde yer almamakta, sadece ülkenin serbest dolaşım alanına giren ve bu alandan çıkan mallar kapsanmaktadır.
Bu bağlamda, Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle üretilen dış ticaret istatistiklerinin ödemeler dengesi ve ulusal hesaplar gibi ekonomik istatistiklerde yapılan revizyonlara uyumlu hale getirilmesi amacıyla, Ocak 2020’den itibaren ayrıntılı olarak genel ticaret sistemine göre yayımlanmaktadır. Özel ticaret sistemine göre dış ticaret istatistiklerine ise bülten ve ekinde özet olarak yer verilmektedir.
Kaynak: TÜİK