Futbolcu Vergilendirme
Birol GÜVEN
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
birolguven9@hotmail.com
Yazar Hakkında
Ülkemiz vergileme açısından çok zor bir ülkedir. Yeni vergi kaynaklarının bulunmaması ve vergi mükelleflerinin yüklerini bir anda artırmak ne derece adil olur tartışılır. Şüphesiz her yerde olduğu gibi vergide de adaleti arıyoruz.
Önceden futbolcular aldıkları ücretten (transfer bedeli de dahil tüm ücretler) kesilen stopaj gelir vergileri bunların nihai vergisi sayılıyordu. Normal şahıslar gibi yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmiyordu. Kesilen vergiler kulüpler tarafından ödendiğinde tüm vergileme yapılmış sayılıyordu. Tüm yük kulüplerde idi. Tabi burada kulüplerin stopaj gelir vergilerini ödemekte zorlandıkları mali açmaza girdikleri malumdur.
Çok kamuoyuna yansımadı ama 05.12.2019 tarihinde TBMM’de kabul edilerek ve Cumhurbaşkanınca onaylanarak 07.12.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla sporculara ve spor yarışmalarını yöneten hakemlere yapılan ödemelerin vergilendirilmesi hususunda çok ciddi değişikliğe gidilmiştir.
7194 sayılı Kanunla 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda yapılan düzenleme ile en üst ligde oynayan sporculara yapılan ücret ödemelerindeki tevkifat oranı %15’den %20’ye çıkarılmış ve yıllık gelir toplamı 500 bin TL’yi aşan sporcuların yıllık beyanname verme zorunluluğu getirilmiş, ayrıca amatör spor yarışmalarını yöneten hakemlere ödenen ücretler hariç, spor hakemlerine tanınan istisna kaldırılmış ve vergilendirme kapsamına alınmıştır.
Önceden %15 olan vergi yükü ile nihai vergileme yapılıp bir daha beyanname aşamasına geçilmiyordu. Şimdi stopaj gelir vergisi %15’den %20’ye çıkartıldığı gibi yıllık ücret 500.000 TL.yi aştığında beyanname verilecek, ayrıca %10-20’lere varan ek gelir vergisi yükü ile karşı karşıya kalınacaktır. (2020 Yılı için 600.000 TL)
İnsanımızın bir özelliği günü yaşamaktır. Planlama yapmak zor şey olsa gerek. Oysa ki vergilendirmede ertesi yılın Mart ayı geldiğinde sanki sürprizle karşılaşmış gibi vergi yükünü ve vergi planlamasını yapmadığı için sıkıntılar yaşamaktadırlar.
Ülkemizde de Dünyada da futbolun bir endüstri olduğu ve büyük paralar harcandığı bilinen bir realitedir. İlgisi, seyircisi en fazla olan spor dalı olan futbol yarattığı ekonomik güç hem cazibe merkezi hem de büyük bir kaos ortamıdır. 7194 sayılı Kanunla sporculara ve hakemlere sağlanan vergisel teşviklerde bazı sınırlamalar getirilmiştir.
7194 Sayılı Kanun özellikle değerli konut vergisi ile gündeme geldiğinden diğer maddeler gözden kaçmasa da ilgi odağı olmamıştır.
“MADDE 21 – 193 sayılı Kanunun geçici 72 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “31/12/2019” ibaresi “31/12/2023” şeklinde, fıkranın (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “% 15,” ibaresi “%20,” şeklinde ve ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Bu ödemeler üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz. Bu madde kapsamındaki gelirler toplamının, 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü diliminde yer alan tutarı aşması hâlinde, bu gelirler yıllık beyannameyle beyan edilir. Yıllık beyanname verilmesi durumunda, beyan edilen bu gelirler üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, tevkifat yapmakla sorumlu olanlarca vergi dairesine ödenmiş olması şartıyla, bu Kanuna göre kesilen vergiler mahsup edilir.”
MADDE 22 – 193 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 91- 1/1/2019-31/12/2019 tarihleri arasında elde edilen ücret gelirlerine, bu maddeyi ihdas eden Kanunla 103 üncü maddede yapılan değişiklik öncesi tarife uygulanır.
Mükerrer 123 üncü maddeye bu maddeyi ihdas eden Kanunla eklenen 40/1 maddesi ile 68 inci maddede yer alan 5.500 Türk liralık kira tutarı hakkında, 2019 yılına ilişkin olarak 1/1/2020 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde yeniden değerleme yapılmaz.
Geçici 72 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde ve ikinci fıkrasında bu maddeyi ihdas eden Kanunla yapılan değişiklikler, 1/11/2019 tarihinden önce akdedilerek geçerlilik kazanmış sporcu sözleşmeleri kapsamında yapılan ücret ödemelerine uygulanmaz. Daha önceki sözleşmeler kapsamında yapılan ücret ödemeleri için geçici 72 nci maddenin değişiklik öncesi hükümleri uygulanır. 1/11/2019 tarihinden önceki sözleşmelere ilişkin olarak 1/11/2019 tarihinden sonra yapılan süre uzatımı ve ücreti etkileyen değişiklikler bu kapsamda değildir.”
“MADDE 15 – 193 sayılı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (b) alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan ücretler (birden fazla işverenden ücret almakla beraber, birinciden sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamı, 103 üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı ve birinci işverenden alınan dâhil ücret gelirleri toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan mükelleflerin, tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretleri dâhil),”
Bu maddelerden anlaşılacağı üzere en üst ligde oynayan futbolcunun;
– alacağı brüt ücretten %20 stopaj gelir vergisi kulüp tarafından ödenmesi,
– GVK. Madde 86.yı geçtiğinde ertesi yıl Mart ayında yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi,
– Stopaj mahsubundan sonra ortaya çıkacak %10-20 civarında vergi yükünü karşılaması,
Bilmesi ve ona göre hareket etmesi gerekir.
(310 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2020 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki tutarlar belirlenmiştir.) Gelir vergisine tabi gelirler; (6)
| 22.000 TL’ye kadar | % 15 |
| 49.000 TL’nin 22.000 TL’si için 3.300 TL, fazlası | % 20 |
| 120.000 TL’nin 49.000 TL’si için 8.700 TL (ücret gelirlerinde 180.000 TL’nin 49.000 TL’si için 8.700 TL), fazlası | % 27 |
| 600.000 TL’nin 120.000 TL’si için 27.870 TL (ücret gelirlerinde 600.000 TL’nin 180.000 TL’si için 44.070 TL), fazlası | % 35 |
| 600.000 TL’den fazlasının 600.000 TL’si için 195.870 TL (ücret gelirlerinde 600.000 TL’den fazlasının 600.000 TL’si için 191.070 TL), fazlası | % 40 |
Bir de,
Futbolcunun ücretini tahsil edemeyip de vergi yükü ile karşı karşıya kalınması da unutulmamalıdır.
Son söz,
Üst ligde oynayan futbolcunun tıpkı bir işletme gibi vergi planlaması yapması gerekir.
Kaynaklar:
– 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
– 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu
– 310 Seri No,lu Gelir Vergisi Genel Tebliği
