Önemli Nitelikteki İşlemler ve Ayrılma Hakkı Tebliği (II-23.3)
27 Haziran 2020 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31168
Sermaye Piyasası Kurulundan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı ve kapsamı;
a) Ortaklıkların önemli nitelikteki işlemlerini, bu işlemlere ilişkin önemlilik ölçütü de dahil olmak üzere bu nitelikteki işlemlerde bulunulabilmesi veya kararların alınabilmesi için uyulması zorunlu usul ve esasları,
b) Ayrılma hakkının kullanılabilmesine ve ayrılma hakkı kullanımı kapsamında satın alınacak payların fiyatının hesaplanmasında adil bedelin belirlenme kıstaslarına ilişkin usul ve esasları,
c) Ayrılma hakkına konu payların ortaklık tarafından satın alınmasından önce diğer pay sahiplerine veya yatırımcılara önerilmesine ilişkin usul ve esasları,
ç) Ayrılma hakkının doğmadığı haller ile ortaklıklara bu hakkın kullandırılması yükümlülüğünden muafiyet verilmesine ilişkin usul ve esasları,
belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 23 üncü, 24 üncü, 25 inci ve 29 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğin uygulanmasında;
a) Ana ortaklık: Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartlarında tanımlanan ana ortaklıkları,
b) Bağlı ortaklık: Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartlarında tanımlanan bağlı ortaklıkları,
c) Banka:19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlanan bankaları,
ç) Borsa: 6362 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan sistemler ve pazar yerlerini,
d) Finansal kuruluş: Kalkınma ve yatırım bankaları hariç olmak üzere, 5411 sayılı Kanunda tanımlanan finansal kuruluşları,
e) Finansal tablolar: 13/6/2013 tarihli ve 28676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği (II-14.1)’nde tanımlanan finansal tabloları,
f) İlişkili taraf: Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartlarında tanımlanan ilişkili tarafı,
g) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
ğ) KAP: Kamuyu Aydınlatma Platformunu,
h) Kontrol: Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartlarında tanımlanan kontrolü,
ı) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
i) İİK: 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununu,
j) Mal varlığı: Ortaklığın finansal tablolarında duran varlık olarak sınıflandırılan varlıkları ve satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıkları ile bağlı ortaklıkları,
k) MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketini,
l) Ortaklık: Kitle fonlaması platformları aracılığıyla para toplayanlar hariç olmak üzere, payları halka arz edilmiş olan veya halka arz edilmiş sayılan anonim ortaklıkları,
m) TTK: 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununu,
n) Yönetim kontrolü: Ortaklığın oy haklarının yüzde ellisinden fazlasına tek başına veya birlikte hareket ettikleri kişilerle beraber, doğrudan veya dolaylı olarak sahip olunmasını, yönetim kurulu üye sayısının salt çoğunluğunu seçme veya genel kurulda söz konusu sayıdaki üyelikler için aday gösterme hakkını veren imtiyazlı paylara sahip olunmasını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Önemli Nitelikteki İşlemler ve Önemlilik Ölçütleri
Önemli nitelikteki işlemler
MADDE 4 – (1) Ortaklıkların;
a) 5 inci maddede tanımlanan birleşme veya bölünme işlemlerine taraf olması,
b) Tür değiştirmesi,
c) 6 ncı maddede belirlenen önemlilik ölçütlerini sağlayan mal varlığının devri veya bu mal varlığının devri sonucunu doğuran işlemler tesis edilmesi veya bu mal varlığı üzerinde 3/1/2014 tarihli ve 28871 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kurumsal Yönetim Tebliği (II-17.1)’nin 12 nci maddesine aykırı olmamak kaydıyla üçüncü kişiler lehine sınırlı ayni hak tesis edilmesi,
ç) İmtiyaz öngörmesi veya mevcut imtiyazların kapsam veya konusunu değiştirmesi,
önemli nitelikteki işlem sayılır.
(2) Kurulun diğer düzenlemelerinde önemli nitelikteki işlem olarak belirlenen işlemler de bu Tebliğ hükümlerine tabidir.
(3) Birinci fıkrada sayılmamakla birlikte, bir bütün olarak ele alındığında ortaklığın temel faaliyetleri veya olağan ticari hayatında esaslı değişiklik yapılmak suretiyle yatırımcıların yatırım kararlarının değişmesine yol açacak, ortaklığın yapısına ilişkin temel işlemler Kurul tarafından önemli nitelikteki işlem olarak değerlendirilebilir.
Önemli nitelikteki işlem sayılan birleşme ve bölünme işlemleri
MADDE 5 – (1) Aşağıda sayılan birleşme işlemleri önemli nitelikteki işlem olarak değerlendirilir:
a) Ortaklığın yeni kuruluş şeklinde birleşme işlemlerine taraf olması.
b) Devralma şeklinde birleşme işlemlerinde ortaklığın;
1) Devrolunan taraf olması.
2) Devralan taraf olması ve birleşme sonucunda %50 veya daha fazla sermaye artırımı yapacak olması.
(2) Aşağıda sayılan bölünme işlemleri önemli nitelikteki işlem olarak değerlendirilir:
a) Tam bölünmelerde ortaklığın;
1) Bölünen taraf olması.
2) Devralan taraf olması ve devralınan mal varlığı karşılığında %50 veya daha fazla sermaye artırımı yapacak olması.
b) Kısmi bölünmelerde ortaklığın;
1) Bölünen taraf olması ve devredilen mal varlığının 6 ncı maddede belirlenen önemlilik ölçütlerini taşıması.
2) Devralan taraf olması ve devralınan mal varlığı karşılığında %50 veya daha fazla sermaye artırımı yapacak olması.
(3) 28/12/2013 tarihli ve 28865 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Birleşme ve Bölünme Tebliği (II-23.2)’nin 12 nci maddesinin dördüncü ve beşinci fıkra hükümleri saklıdır.
Önemlilik ölçütü
MADDE 6 – (1) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirlenen önemli nitelikteki işlemler için önemlilik ölçütü, yönetim kurulu karar tarihi itibarıyla;
a) Ortaklığın kamuya açıklanmış son finansal tablolarına göre işleme konu mal varlığının kayıtlı değerinin varlık (aktif) toplamına oranının veya,
b) İşlem tutarının, son altı aylık dönem içinde oluşan günlük düzeltilmiş ağırlıklı ortalama borsa fiyatlarının aritmetik ortalaması dikkate alınarak hesaplanan ortaklık değerine oranının veya,
c) Ortaklığın kamuya açıklanmış son yıllık finansal tablolarına göre önemli nitelikteki işleme konu mal varlığından elde edilen gelirin, sürdürülen faaliyetler dönem net karı/zararına etki eden tüm gelir kalemlerinin toplamına oranının,
%75’ten fazla olması durumudur.
(2) Gayrimenkul yatırım ortaklıkları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıkları için önemlilik ölçütünün belirlenmesinde birinci fıkranın (a) bendi hükümleri uygulanır.
(3) Birinci fıkranın (b) bendi mal varlığının devri dışındaki işlemlerde uygulanmaz. Birinci fıkranın (b) bendinin uygulanmasında Kurulca;
a) Kanunun 107 nci maddesinde sayılan fiiller nedeniyle 101 inci veya 107 nci maddeleri kapsamında işlem yapılmasına veya,
b) Ekonomiyi ya da sektörü etkileyen olağanüstü gelişmelerin varlığının kabulüne,
ilişkin karar alınmış olması durumunda, karara esas teşkil eden dönemler dikkate alınmaz. Bu süreler hesaplamaya esas alınan dönemlerin başına eklenmek suretiyle dönemler tamamlanır.
(4) Konsolide finansal tablo hazırlayan ortaklıklar açısından birinci fıkradaki oranların hesaplanmasında bağlı ortaklıkları tarafından yapılan işlemler de dikkate alınır. Bu kapsamda ana ortaklık konsolide finansal tabloları açısından önemlilik ölçütlerini sağlayan ve bağlı ortaklıklarca yapılan işlemler, ana ortaklık açısından önemli nitelikteki işlem kabul edilir. Bu durum, halka açık bağlı ortaklıkların bu Tebliğden doğan yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
(5) Ortaklığın finansal tablolarında konsolide edilen bağlı ortaklıklarındaki paylarının;
a) Kontrol kaybına yol açacak şekilde satılması durumunda, birinci fıkranın (a) ve (c) bentleri uyarınca yapılacak hesaplamalarda, bağlı ortaklığın konsolidasyona ilişkin eliminasyon sonrasında konsolide finansal tablolara dahil edilen aktif toplamı veya gelir kalemlerinin tamamı, ortaklığın konsolide finansal tablolardaki aktif toplamı veya gelir kalemlerinin toplamına oranlanır.
b) Kontrol kaybına yol açmayacak şekilde satılması durumunda ise birinci fıkranın (b) bendi uygulanır.
(6) Önemli nitelikteki işleme ilişkin yönetim kurulu kararının kamuya açıklandığı tarih itibarıyla Kurumsal Yönetim Tebliği (II-17.1) uyarınca Birinci ve İkinci Grupta yer alan ortaklıklar, gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım ortaklıkları dışındaki payları borsada işlem gören ortaklıklardan, fiili dolaşımdaki pay oranı yüzde %50’nin üstünde olanlar için, birinci fıkrada belirtilen oran %50 olarak uygulanır. Ayrıca bu fıkra kapsamındaki ortaklıkların orana bağlı olmaksızın fiili faaliyet konusunun tümüyle değişmesine yol açan 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde sayılan işlemleri de önemli nitelikteki işlem kabul edilir.
(7) Bu Tebliğde belirtilen oranlara ilişkin sınırların altında kalmak amacıyla, ekonomik bir bütünlük oluşturan mal varlığına ilişkin işlemlerin ilk işlem tarihinden itibaren on iki aylık bir dönem içinde birkaç seferde yapılması durumunda, işlemler tek bir işlem olarak dikkate alınır.
(8) Ortaklıkların hem konsolide hem de konsolide olmayan finansal tablolarının bulunması durumunda, bu madde kapsamındaki oranların hesaplanmasında konsolide finansal tabloları esas alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Önemli Nitelikteki İşlemlerin Gerçekleştirilmesine İlişkin Esaslar
Genel esaslar
MADDE 7 – (1) Önemli nitelikteki işlemin gerçekleştirilebilmesi için işlemin esaslarının belirlendiği bir yönetim kurulu kararı alınması ve bu işlemin genel kurulca onaylanması zorunludur.
(2) Önemli nitelikteki işlemin gerçekleştirilebilmesi için yönetim kuruluna ön izin mahiyetinde genel yetki veren bir genel kurul kararı alınması, birinci fıkrada belirtilen genel kurul onayı zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
(3) Kurul, bu Tebliğde belirtilen esaslara uyulmaksızın gerçekleştirilen işlemlerin ortadan kaldırılmasına yönelik Kurul kararının tebliği tarihinden itibaren otuz gün içinde işlem öncesi durumun aynen sağlanmaması hâlinde idari para cezası verebilir ve bu işlemlerin iptali için TTK’nın genel kurul kararlarının iptaline ilişkin hükümleri çerçevesinde dava açabilir.
Yönetim kurulu kararı
MADDE 8 – (1) Yönetim kurulu kararında;
a) Önemli nitelikteki işlemin niteliğine,
b) Bu Tebliğin ikinci bölümü çerçevesinde yapılan değerlendirmelere,
c) İşlemin gerçekleştirilme gerekçesine,
ç) Ayrılma hakkı kullanım fiyatına,
d) Hangi pay sahiplerinin ayrılma hakkından hangi şartlarla yararlanabileceğine,
e) Varsa bu işleme esas teşkil eden değerleme veya benzeri raporların özeti veya sonucuna,
f) Ayrılma hakkının kullandırılması yükümlülüğünden Kurula muafiyet başvurusunda bulunulacaksa bu başvurunun dayandığı hükme ilişkin bilgiye,
yer verilir.
(2) Yönetim kurulu kararı, bağımsız üyelerin oy kullanıp kullanmadığı ve varsa bu üyelerin muhalefet şerhi ile birlikte Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklanır. Payları borsada işlem gören ortaklıklar tarafından konuya ilişkin özel durum açıklaması Borsa pay piyasası işlem saatleri dışında yapılır.
(3) Ortaklık yönetim kurulu, önemli nitelikteki işlemin görüşüleceği genel kurul toplantısına ilişkin gündemin ilanından önce;
a) Ayrılma hakkı kullanımları sonucunda ortaklığın katlanmak zorunda kalabileceği toplam maliyetin belirlenen tutarı aşacak olması veya,
b) Belirlenen orandan fazla paya sahip veya belirlenen nitelikteki ortakların olumsuz oy kullanması halinde,
genel kurul kararı alınmış olmasına rağmen söz konusu işlemden vazgeçilmesi hususunun genel kurul onayına sunulmasını kararlaştırabilir.
Genel kurul gündemi
MADDE 9 – (1) Önemli nitelikteki işlemin görüşüleceği genel kurul toplantısının gündeminde;
a) İşlemin niteliği ile varsa işlem tutarı, işlemin tarafları gibi işleme ilişkin esaslı unsurları içerecek şekilde işlemin onaya sunulmasına,
b) Yönetim kurulunca önemli nitelikte işlemden vazgeçilebileceği hususu kararlaştırıldıysa, işlemden vazgeçilmesine ilişkin şartları da içerecek şekilde işlemden vazgeçilmesinin onaya sunulmasına,
c) Ayrılma hakkının kullanımına ilişkin detayların bilgilendirme dokümanında yer aldığı hakkında bilgilendirmeye,
ayrı ayrı gündem maddesi olarak yer verilir.
(2) Genel kurul toplantısına ilişkin bilgilendirme dokümanında;
a) Ayrılma hakkından yararlanabilecek kişiler, ayrılma hakkının kullanım usulü, ayrılma hakkı kullanım fiyatı ve ayrılma hakkının kullanım sürecine ilişkin diğer hususlar hakkında açıklamalara,
b) 13 üncü madde uyarınca ayrılma hakkına konu payların ortaklık tarafından satın alınmasından önce diğer pay sahiplerine veya yatırımcılara önerilmesi durumunda bu hususa ve bu yöntemin kullanılmasına ilişkin işleyiş süreci hakkında bilgiye,
yer verilir.
(3) Aynı genel kurul toplantısında birden fazla önemli nitelikteki işlemin görüşülmesi durumunda her işlem için ayrı gündem maddeleri hazırlanır.
Genel kurul toplantısı
MADDE 10 – (1) Ortaklıkların önemli nitelikteki işlemleri, 8 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca alınacak yönetim kurulu karar tarihi ile varsa işleme ilişkin Kurul dahil ilgili kurum ve kuruluşların izin veya onay tarihinden sonraki tarihli olandan itibaren en geç üç ay içinde toplanacak genel kurulun onayına sunulur.
(2) Önemli nitelikteki işlemlere ilişkin kararların genel kurulca alınabilmesi için, esas sözleşmede açıkça oran belirtilmek suretiyle daha ağır nisaplar öngörülmediği takdirde, toplantı nisabı aranmaksızın, ortaklık genel kurul toplantısına katılan oy hakkını haiz payların üçte ikisinin olumlu oy vermesi şartı aranır. Ancak, toplantıda sermayeyi temsil eden oy hakkını haiz payların en az yarısının hazır bulunması hâlinde, esas sözleşmede açıkça daha ağır nisaplar öngörülmedikçe, toplantıya katılan oy hakkını haiz payların çoğunluğu ile karar alınır.
(3) Önemli nitelikteki işleme TTK’nın 436 ncı maddesinin birinci fıkrasına göre taraf olan nihai kontrol eden pay sahibi statüsündeki gerçek kişiler veya bunların yönetim kontrolüne sahip olduğu şirketler, bu işlemin gerçek kişilerin kendileri için doğrudan kişisel nitelikte sonuç doğurması halinde, söz konusu önemli nitelikteki işlemin onaylanacağı genel kurul toplantılarında oy kullanamazlar. 4 üncü maddede yer alan birleşme, bölünme ve tür değiştirme işlemlerinin kişisel nitelikte sonuç doğurmadığı kabul edilir.
(4) Vazgeçmeye ilişkin gündem maddesi oylanırken, üçüncü fıkrada belirtilen esaslara uyulmaksızın toplantıya katılan tüm ortaklar ve vekiller oy kullanabilir. Vazgeçmeye ilişkin oylamada, ikinci fıkrada belirtilen nisap uygulanır.
(5) Bu maddede belirtilen nisapları hafifleten esas sözleşme hükümleri geçersizdir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ayrılma Hakkı ve Kullanım Süreci
Ayrılma hakkına ilişkin esaslar
MADDE 11 – (1) Bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen tarihler itibarıyla ortaklıkta pay sahibi olan ve genel kurul toplantısına katılarak önemli nitelikteki işleme ilişkin gündem maddesine olumsuz oy veren ve bu muhalefeti tutanağa geçirten pay sahipleri, paylarını ortaklığa satarak ayrılma hakkına sahiptir.
(2) Payları borsada işlem gören ortaklıklar için ayrılma hakkına sahip olan pay sahiplerinin belirlenmesinde 8 inci madde uyarınca alınan yönetim kurulu kararının kamuya açıklanma tarihi; söz konusu yönetim kurulu kararının kamuya açıklanmasından önce ortaklık veya ortaklığın yetkilileri tarafından önemli nitelikteki işleme ilişkin olarak herhangi bir şekilde kamuya açıklama yapılmış olması halinde ise bu açıklamanın tarihi esas alınır. Ayrılma hakkına konu olacak pay tutarları, bu fıkraya göre esas alınan tarih itibarıyla sahip olunan paylardan genel kurul tarihine kadar varsa yapılan satışların son giren ilk çıkar esasına göre ve gün sonu net bakiyeler üzerinden düşülmesi suretiyle hesaplanır. Kamuya açıklama tarihi itibarıyla ortaklıkta pay sahibi olanlar ile pay tutarlarının belirlenmesinde takasın tamamlanmasına bakılmaksızın eşleşmiş emirler dikkate alınır.
(3) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için ayrılma hakkına sahip olan pay sahiplerinin tespitinde önemli nitelikteki işlemin görüşüldüğü genel kurul toplantı tarihi esas alınır.
(4) Payları borsada işlem gören ortaklıklar için ikinci fıkra kapsamında ayrılma hakkına sahip olan pay sahipleri ile bu kişilerin ayrılma hakkı kullanımına konu edilebilecek pay tutarlarını gösteren liste MKK tarafından bu maddedeki esaslar çerçevesinde hazırlanarak genel kurul toplantısından bir önceki iş günü ilgili ortaklığa verilir.
(5) Pay sahibinin veya temsilcisinin önemli nitelikteki işlemlere ilişkin genel kurul toplantısına katılmasına veya oy kullanmasına haksız bir biçimde izin verilmemesi, çağrının usulüne göre yapılmaması veya gündemin gereği gibi ilan edilmemesi hâllerinde, genel kurul kararlarına muhalif kalma ve muhalefet şerhini tutanağa kaydettirme şartı aranmaksızın bu maddede belirtilen esaslar çerçevesinde ayrılma hakkı kullandırılır.
(6) Pay üzerinde intifa hakkı bulunduğu ve oy hakkının intifa hakkı sahiplerince kullanıldığı hallerde, intifa hakkı sahibi ayrılma hakkını kullanamaz. Bu durumda pay sahibi veya temsilcisi, ayrılma hakkını kullanmak için genel kurul toplantılarına katılıp ilgili işleme karşı olumsuz oy kullanmak ve muhalefet şerhini toplantı tutanağına işletmek zorundadır.
(7) Kar payı imtiyazı yaratılması gibi ayrılma hakkını doğuran bir önemli nitelikteki işlemden belirli kişi veya kişilerin doğrudan yarar sağlaması durumunda, ayrılma hakkı bedeli ortaklık yerine bu kişi veya kişiler tarafından ödenir.
Ayrılma hakkının kullanım usulü
MADDE 12 – (1) Ayrılma hakkının aracı kurum vasıtasıyla kullandırılması zorunludur. Payları borsada işlem görmeyen ortaklıkların aracı kurum kullanma zorunluluğuna talep üzerine Kurulca muafiyet verilebilir.
(2) Ayrılma hakkının kullandırılması genel kurul tarihinden itibaren en geç altı iş günü içinde başlar. Ayrılma hakkının kullanım süresi başlangıç tarihinden itibaren on iş günüdür.
(3) Ayrılma hakkına konu payların satışı, ortaklık tarafından ayrılma hakkının kullanım sürecine ilişkin genel kurul bilgilendirme dokümanında ilan edilen esaslar çerçevesinde gerçekleştirilir. Ayrılma hakkını kullanacak pay sahipleri ayrılma hakkına konu paylarını, alım işlemlerini gerçekleştirmek üzere ortaklık tarafından belirlenen aracı kuruma, ayrılma hakkının kullanım sürecine ilişkin ilan edilen çerçevede ve genel hükümler doğrultusunda teslim ederek satışı gerçekleştirir. 13 üncü maddede düzenlenen ayrılma hakkına konu payların pay sahiplerine veya yatırımcılara önerilmesi durumu saklı kalmak üzere, ayrılma hakkını kullanmak için başvuran pay sahiplerine pay bedelleri ortaklık tarafından en geç satışı takip eden iş günü ödenir.
(4) Ayrılma hakkını kullanmak isteyen pay sahipleri, bu hakka sahip olan ve borsada işlem sırası bulunan paylarının tamamı için bu hakkı kullanmak zorundadır.
Ayrılma hakkına konu payların diğer pay sahiplerine veya yatırımcılara önerilmesi ve işleyiş süreci
MADDE 13 – (1) Payları borsada işlem gören ortaklıklarda ayrılma hakkına konu payların ortaklık tarafından satın alınmasından önce ayrılma hakkı kullanım fiyatı üzerinden diğer pay sahiplerine veya yatırımcılara önerilmesine ilişkin yönetim kurulu kararı alınabilir.
(2) Ayrılma hakkına konu paylar, satın almayı talep eden tüm pay sahiplerine veya yatırımcılara aralarında eşitsizlik yaratmayacak şekilde oransal dağıtım esasına göre dağıtılır. Satın alma talebinde bulunan pay sahiplerinin veya yatırımcıların kendi aralarında dağıtım şekli konusunda anlaşmaları halinde, anlaştıkları dağıtım şekli esas alınır. Ayrılma hakkına konu payların diğer pay sahipleri veya yatırımcılar tarafından talep edilmeyen kısmı ortaklık tarafından satın alınır.
(3) Ayrılma hakkına konu payları satın almak isteyen pay sahipleri veya yatırımcıların, genel kurul tarihinden itibaren üç iş günü içinde almak istedikleri pay tutarına ilişkin yazılı taleplerini ortaklığın belirleyeceği aracı kuruma iletmeleri ve alımı karşılayacak tutardaki fonu aracı kurum nezdinde bloke etmeleri gerekir. Aracı kurum kendisine iletilen alım taleplerini üçüncü iş günü sonunda ortaklığa iletir. Ortaklık yönetim kurulu dördüncü iş gününde, talep gelmesi durumunda alımda bulunacak kişiler ve her birinin alımda bulunacağı pay tutarını; talep gelmemesi durumunda ise satın almanın ortaklık tarafından gerçekleştirileceğini belirterek satın alma işleminin başlangıç ve bitiş tarihine ilişkin karar almak ve bu kararı aynı gün KAP’ta ilan etmek zorundadır.
(4) Ayrılma hakkı kullanım taleplerinin aracı kuruma iletilmesinde, hakkın kullandırılmaya başlandığı tarihten itibaren 12 nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen on iş günlük süre uygulanır. Gelen satım taleplerinin alım talebinde bulunanlara oransal olarak veya kendi aralarındaki anlaşmaya göre dağıtılması, alım talebinde bulunulmayan diğer payların ortaklık tarafından satın alınması ve ayrılma hakkını kullanan pay sahiplerine gerekli ödemelerin yapılması onuncu iş gününü takip eden iş gününde tamamlanır.
Ayrılma hakkı kullanım fiyatı
MADDE 14 – (1) Payları borsada işlem gören ortaklıklarda ayrılma hakkı kullanım fiyatı, 11 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca belirlenen tarih itibarıyla payları Yıldız Pazarda işlem gören ortaklıklar için bu tarihten önceki son bir aylık, diğer ortaklıklar için ise bu tarihten önceki son altı aylık dönem içinde borsada oluşan günlük düzeltilmiş ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalamasıdır. Bu fıkranın uygulanmasında bir ay otuz gün olarak dikkate alınır.
(2) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklarda ayrılma hakkı kullanım fiyatının tespiti amacıyla 8 inci madde uyarınca alınan yönetim kurulu kararının kamuya açıklandığı tarihteki değeri esas alan değerleme raporu hazırlanır. Değerleme raporunun tamamı ya da özet bölümü, önemli nitelikteki işlemin görüşüleceği genel kurul toplantısı gündemi ile birlikte açıklanır. Değerleme raporu tarihi ile önemli nitelikteki işlemin genel kurulda görüşüleceği tarih arasında ortaklığın değerini etkileyecek önemli bir değişiklik meydana gelmesi durumunda; değerleme kuruluşu tarafından söz konusu değişikliğin ayrılma hakkı kullanım fiyatına etkisini gösteren ek rapor hazırlanarak genel kurula sunulur. Ek raporda ayrılma hakkının fiyatının etkilendiği sonucuna varılırsa ayrılma hakkı yeni belirlenen fiyat üzerinden kullandırılır.
(3) Birinci fıkranın uygulanmasında Kurulca;
a) Kanunun 107 nci maddesinde sayılan fiiller nedeniyle 101 inci veya 107 nci maddeleri kapsamında işlem yapılmasına veya,
b) Ekonomiyi ya da sektörü etkileyen olağanüstü gelişmelerin varlığının kabulüne,
ilişkin karar alınmış olması durumunda, karara esas teşkil eden dönemler dikkate alınmaz. Bu süreler hesaplamaya esas alınan dönemlerin başına eklenmek suretiyle dönemler tamamlanır.
(4) Aynı genel kurul toplantısında birden fazla önemli nitelikteki işlemin görüşülecek olması durumunda pay sahibine ödenecek ayrılma hakkı bedeli, pay sahibinin ayrılma hakkına sahip olduğu tüm önemli nitelikteki işlemler kapsamında, her bir işlem için hak kazanılan pay tutarları da dikkate alınarak, en yüksek fiyattan başlanarak hesaplanır.
(5) Ayrılma hakkı bedelinin tam ve nakden ödenmesi zorunludur.
(6) Ayrılma hakkının kullanılması sonucunda geri alınan paylar, işlem sınırları hariç, ortaklıkların kendi paylarını geri almasına ilişkin Kurul düzenlemelerine tabidir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ayrılma Hakkının Doğmadığı Haller ile Muafiyet Durumları
Ayrılma hakkının doğmadığı haller
MADDE 15 – (1) Aşağıda belirtilen önemli nitelikteki işlemlerde ayrılma hakkının doğmadığı kabul edilir:
a) Mevzuat uyarınca yapılması zorunlu olan işlemler.
b) Yönetim kontrolüne bir kamu kurumunun sahip olduğu ortaklıklarca yapılan işlemler.
c) Yatırım ortaklıklarının yatırım ortaklığı niteliklerinin değiştirilmesi, yitirilmesi ve bu kapsamda yapılan imtiyaz değişiklikleri işlemleri.
ç) Birleşme ve Bölünme Tebliği (II-23.2) uyarınca gerçekleştirilen kolaylaştırılmış usulde birleşme ve bölünme işlemleri ile ortaklık tarafından oranların korunması yoluyla yeni kurulan şirketlere yapılan tam bölünme işlemleri.
d) İİK çerçevesinde verilen bir karar uyarınca veya kamu alacağının tahsili amacıyla gerçekleştirilen işlemler.
e) İflas ya da başka bir sona erme halinin oluşması sonucunda tasfiyeye giren ortaklıkların İİK, TTK ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde tasfiye kapsamında gerçekleştirdiği işlemler.
f) Geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması şartıyla finansal kiralama şirketine yapılan mal varlığı satışı işlemleri, geri alım hakkı tanınmak suretiyle finansal kuruluş veya bankalara yapılan satış işlemleri, varlığa veya ipoteğe veya projeye dayalı menkul kıymet ile kira sertifikası ihracı amacıyla yapılan mal varlığı devri işlemleri ve teminat yönetim sözleşmeleri kapsamında yapılan devir ve sınırlı ayni hak tesisi işlemleri.
g) Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının portföylerinde yer alan varlıklar üzerinde 28/5/2013tarihli ve 28660 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-48.1) hükümleri çerçevesinde ayni hak tesis edilmesine ilişkin işlemleri.
ğ) Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının portföylerinde yer alan varlıklar üzerinde 9/10/2013 tarihli ve 28790 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-48.3) hükümleri çerçevesinde ayni hak tesis edilmesine ilişkin işlemleri.
h) Sermayesiyle kanuni yedek akçeleri toplamının yarısı zararlarla kaybolan veya borca batık durumda bulunan ortaklığın TTK’nın139 uncu maddesi kapsamında gerçekleştirdiği birleşme işlemleri.
ı) Ortaklığın mali yapısının güçlendirilmesini teminen, elde edilecek fonun en az %90’ının elde edilme tarihinden itibaren otuz gün içinde her türlü muvazaadan ari bir şekilde nakdi banka kredilerine ve/veya ihraç edilen borçlanma araçlarına ilişkin muaccel borçların ödenmesine yönelik olarak kullanılması kaydıyla, ilişkili taraflara olmayan mal varlığı devri işlemleri.
i) Ortaklığın, sermayesinin en az %90’ına sahip olduğu bağlı ortaklıkları ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi çerçevesinde gerçekleştirdiği işlemler.
j) Ortaklığın bağlı ortaklık paylarının halka arz yoluyla satılması işlemi.
(2) Ayrılma hakkının doğmadığı hallerde, diğer ilgili düzenlemeler uyarınca genel kurul yapılma zorunluluğu bulunduğu haller hariç olmak üzere, yönetim kurulu kararı alınması yeterli olup, ayrıca genel kurul toplantısı yapılması gerekmez.
(3) Bu madde kapsamında değerlendirilen önemli nitelikteki işlemler ile ayrılma hakkının doğmama gerekçesini içeren yönetim kurulu kararı kamuya açıklanır.
(4) Birinci fıkranın (ı) bendi kapsamında yapılan işlemlerde, elde edilecek fonun en az %90’ının nakdi banka kredilerinin ve/veya borçlanma araçlarından kaynaklanan muaccel borçların otuz gün içinde kapatılacağına ilişkin yönetim kurulu kararı, ödeme tutarları ve ödemelerin gerçekleştiğine dair bilgiler kamuya açıklanır.
Ayrılma hakkının kullandırılması yükümlülüğünden muafiyet halleri
MADDE 16 – (1) Aşağıda belirtilen önemli nitelikteki işlemlerde bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde ayrılma hakkının kullandırılması yükümlülüğünden muafiyet tanınabilir:
a) Önemli nitelikteki işlemlere özgü olarak gönüllü olarak pay alım teklifinde bulunulmasının Kurulca uygun görülmesi.
b) İmtiyazların bedelsiz olarak kaldırılması ile konu veya kapsam bakımından daraltılması işlemleri.
c) Ortaklığın muaccel borçlarını ödeyememesi, nakit ve benzerleri ile alacaklarının borçlarını karşılayamaması veya faaliyetini geçici durdurması durumları da dahil olmak üzere finansal güçlükten kurtulmak amacıyla gerçekleştirdiği önemli nitelikteki işlemler.
ç) Ortaklığın 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde düzenlenen sınırlı ayni hak tesisi karşılığında maddi menfaat elde etmesi.
d) Birleşme ve Bölünme Tebliği (II-2)’nde tanımlanan birleşme amaçlı ortaklığın taraf olduğu birleşme işlemleri.
e) Ortaklığın, sermayesinin %90’ından daha azına sahip olduğu bağlı ortaklıkları ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi çerçevesinde gerçekleştirdiği işlemler.
f) Yönetim kontrolünün bir kamu kurumu ile birlikte sağlandığı ya da kamu kurumlarının yönetim kontrolüne sahip olmadığı ancak imtiyazlı pay sahibi olduğu ortaklıklarca yapılan önemli nitelikteki işlemler.
g) Devrolan ortaklığın temel faaliyet konularının ve finansal yapısının devralan şirket nezdinde esaslı bir değişiklik olmaksızın korunduğu ve devrolan ortaklığın pay sahiplerinin işlem sonrasında devralan şirket sermayesinde asgari 2/3 oranında paya sahip olduğu, aynı gerçek ve/veya tüzel kişi tarafından yönetim kontrolüne sahip olunan grup içi birleşme işlemleri.
(2) Muafiyet talepleri için yönetim kurulu karar tarihini izleyen on iş günü içinde Kurula başvurulması gerekir. Kurulca yapılacak incelemeler ve talep edilecek bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi sonucunda muafiyet koşullarının sağlandığı kanaatine varılırsa, ayrılma hakkı kullandırılması yükümlülüğünden muafiyet tanınabilir.
(3) Birinci fıkranın (c) bendi çerçevesinde yapılacak muafiyet başvurularında, ortaklığın finansal güçlük içinde bulunduğunu ve önemli nitelikteki işlemin finansal güçlükten çıkması sonucunu doğurabilecek olumlu etkilerini gösteren ve Kurulun bilgi sistemleri düzenlemelerine göre bağımsız denetim yapmaya yetkili kuruluşlar tarafından hazırlanan bağımsız güvence raporunun Kurula sunulması zorunludur.
(4) Ayrılma hakkının kullandırılması yükümlülüğünden muaf tutulmak üzere Kurula başvuruda bulunulması ile söz konusu başvurunun sonucu hakkında ortaklık tarafından Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklama yapılır.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Oran
MADDE 17 – (1) Kurul, bu Tebliğde yer alan oranları değiştirmeye yetkilidir.
Sorumluluk
MADDE 18 – (1) Ortaklıkların yönetim kurulu üyeleri bu Tebliğde yer verilen usul ve esaslara uyum konusunda sorumludur.
Saklı tutulan hükümler
MADDE 19 – (1) Bu Tebliğin yatırım ortaklıkları açısından uygulanmasında Kurulun yatırım ortaklıklarına ilişkin düzenlemeleri saklıdır.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 20 – (1) 24/12/2013 tarihli ve 28861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği (II-23.1) yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Kurulun diğer düzenlemelerinde Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği (II-23.1)’ne yapılan atıflar bu Tebliğe yapılmış sayılır.
Açıklanmış önemli nitelikteki işlemler
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kamuya açıklanan önemli nitelikteki işlemler, bu Tebliğin 20 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan Tebliğ hükümlerine göre sonuçlandırılır. Ancak, payları borsada işlem gören ortaklıklarda ayrılma hakkına sahip pay sahipleri ve pay tutarlarının belirlenmesinde;
a) Kanunun 24 üncü maddesinde değişiklik yapan 20/2/2020 tarihli ve 7222 sayılı Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun Resmî Gazete’de yayımlandığı 25/2/2020 tarihinden önce kamuya açıklanan önemli nitelikteki işlemler için, 25/2/2020 tarihi,
b) 25/2/2020 tarihi ile bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarih arasında kamuya açıklanan önemli nitelikteki işlemler için işlemlerin kamuya açıklanma tarihi,
esas alınır. Esas alınan tarihler itibarıyla pay sahipliğine ilişkin belirleme yapılırken takasın tamamlanmasına bakılmaksızın eşleşmiş emirler dikkate alınır.
(2) Birinci fıkrada belirtilen önemli nitelikteki işlemler açısından ayrılma hakkı talebine konu payların ortaklık tarafından satın alınmasından önce bu Tebliğe uygun olarak diğer pay sahiplerine veya yatırımcılara önerilmesine ilişkin yönetim kurulu kararı alınabilir.
Yürürlük
MADDE 21 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sermaye Piyasası Kurulu yürütür.
