Mart 2020 Ödemeler Dengesi Gelişmeleri
Cari İşlemler Hesabı
- Bir önceki yılın Mart ayında 120 milyon ABD doları açık veren cari işlemler hesabında, bu yılın aynı ayında 4.923 milyon ABD doları açık gerçekleşmiştir. Bunun sonucunda on iki aylık cari işlemler fazlası, 1.463 milyon ABD dolarına gerilemiştir.
- Bu gelişmede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3.551 milyon ABD doları artarak 4.289 milyon ABD dolarına ulaşması, hizmetler dengesi kaynaklı net girişlerin 918 milyon ABD doları azalarak 735 milyon ABD dolarına gerilemesi ve geçen yılın aynı ayında 131 milyon ABD doları net giriş gözlemlenen ikincil gelir dengesi kaleminde bu ay 197 milyon ABD doları net çıkış gerçekleşmesi etkili olmuştur.
- Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise, bir önceki yılın Mart ayında 3.930 milyon ABD doları fazla vermişken, bu ayda 1.160 milyon ABD doları açık vermiştir.
- Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 529 milyon ABD doları tutarında azalarak 514 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 9 milyon ABD doları azalarak 1.049 milyon ABD doları olmuştur.
Finans Hesabı
- Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, bir önceki yılın aynı ayına göre 14 milyon ABD doları azalarak 796 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Portföy yatırımları 5.498 milyon ABD doları tutarında net çıkış kaydetmiştir. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 1.063 milyon ABD doları ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 2.118 milyon ABD doları net satış yaptığı görülmektedir.
- Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, diğer sektörler 81 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleştirmiştir.
- Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 644 milyon ABD doları ve yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 2.565 milyon ABD doları net azalış kaydetmiştir.
- Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak; bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 460 milyon ABD doları, 109 milyon ABD doları ve 3 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleştirmiştir.
- Resmi rezervlerde bu ayda 16.589 milyon ABD doları net azalış gözlenmiştir.
Açıklamalar:
Ödemeler dengesi, geniş anlamıyla, bir ekonomide yerleşik kişilerin diğer ekonomilerde yerleşik kişiler (yurt dışında yerleşikler) ile belli bir dönem içinde yapmış oldukları ekonomik işlemlerin sistematik kayıtlarını elde etmek üzere hazırlanan istatistiki bir rapordur. Ödemeler Dengesi istatistiklerinin toplanmasına ilişkin uluslararası standartlar, Uluslararası Para Fonunun (IMF) üye ülkelerine yol gösterici olarak hazırladığı Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu El Kitabı’nda yer almaktadır. Bu doküman, aynı zamanda ödemeler dengesi istatistiklerini ülkeler bazında karşılaştırmaya da olanak tanır.
Türkiye’nin Ödemeler Dengesi İstatistikleri ise, IMF’nin 2009 yılında yayımladığı sözü edilen el kitabı temel alınarak toplanmakta ve her ay düzenli olarak yayınlanmakta.