7244 Sayılı Kanunla Getirilen Yeni Düzenlemeler
Mahmut ESEN
E. Mülkiye Başmüfettişi
mahmutesen@gmail.com
16.04.2020 gün ve “7244 Sayılı Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayat Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun“da getirilmiş düzenlemeler özet halinde aşağıya çıkarılmıştır.
1- Covid-19 salgını kaynaklı zorlayıcı neden gerekçesiyle;
(213 sayılı VUK hükümlerine göre Hazine ve Maliye Bakanlığınca Koronavirüs (COVID-19) salgınının bazı vergi mükellefleri için zorunlu neden hali kabul edilmesi ve zorunlu neden hükümlerinden yararlandırılmalarına ilişkin düzenlemeler paralelinde bazı düzenlemeler yapılmıştır. (Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 518))
a)- Kamu idarelerinin bazı alacakları üç ay ertelenmektedir.
Bu süre gerektiğinden yetkili organlar tarafından üç aya kadar uzatılabilecektir.
(Bu bağlamda kamu idarelerinin satış bedelleri; ecrimisil; kira, içme suyu bedelleri, toplu taşıma hizmeti yapan gerçek ve tüzel kişilerin ruhsat, hat kiralarından kaynaklanan alacakları ile [1] belediyeler ve bağlı kuruluşların gelir vergisi/SGK prim ödemeleri ertelenmektedir.)
b)- Bazı kamu alacaklarının tahsilinden vazgeçilmektedir. (Faaliyetleri durdurulan/ faaliyette bulunamayan işletmelerden bu döneme ilişkin ilan ve reklam vergisi alınmayacaktır.)
c)- Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. nin (TEDAŞ) özelleştirme sırasında devir aldığı elektrik tüketiminden kaynaklanmış alacakları yapılandırılmaktadır. [2]
2- Covid-19 salgını kaynaklı zorlayıcı neden gerekçesiyle;
Bazı toplantılara erteleme getirilmiş, bazı işlerin uzaktan çalışma suretiyle yapılması olanağı sağlanmıştır.
(-Dernek/Kooperatif/TOBB/ Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirme Birlikleri/Tarımsal Üretici Birlikleri genel kurulları, boşalan muhtarlıklar ve ihtiyar heyeti seçimleri, kamu görevlileri sendikalarındaki üye tespit işlem tarihleri, bazı lisan ve belgelerin geçerlilik süreleri uzatılmaktadır.
-Toplu iş sözleşme görüşmeleri ile grev ve lokavta ilişkin süreçler üç ay süreyle durdurulmuştur.
-Hazinenin özel mülkiyetindeki ve Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazların satış, kiraya verilmesi vb. ihaleleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı teknik alt yapısı üzerinden elektronik ortamda yapılabilecektir.)
3- Türkiye’de seyahat acentalığı faaliyeti göstermek için Kültür ve Turizm Bakanlığından alınan işletme belgesi ve belgenin devri konusu yeniden düzenlenmiştir.
4- Üniversitelerin tıp/diş hekimliği fakültelerinin güç durumda kalan döner sermaye işletmelerine Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden kaynak aktarılması olanağı getirilmiştir.
5- Covid-19 salgını kaynaklı zorlayıcı neden gerekçesiyle; bakıma ihtiyacı olan engelliler ve 65 yaşını doldurmuş olanlara bazı kolaylıklar getirilmiştir. Bu kişilerin bakım hizmetleri için tespit edilmiş gelir ölçütleri, üç ay süre ile aranmayacaktır.
6- Kısa çalışma başvuruları, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin gerçekleştirilecektir.
Ücretsiz izne ayrılan/işsiz kalan işçilere İşsizlik Sigorta Fonundan günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilecektir.
7– İş ve hizmet sözleşmeleri (ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller dışında) üç ay süre ile işveren tarafından feshedilemeyecektir.
8– Kaçakçılık ve Mücadele Kanunu kapsamında el konulmuş olan salgın hastalıklarla ilgili tıbbi cihaz/malzemeler vb. (kolonya dahil) araç ve gereçler talep üzerine dava sonucunu beklemeksizin ilgili kamu idaresine tahsis edilebilecektir.
9– Kamu idarelerine ait olanlar dışındaki sermaye şirketleri, 2019 yılı net dönem karlarının sadece yüzde yirmi beşinin dağıtıma karar verebilecektir.
10- 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda ek/değişikler yapılmıştır.
(Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeciler için fahiş fiyat artışı yapılması, stokçuluk yapılması yasağı ve idari para cezaları getirilmiş; bu cezaları uygulamak ve gereken önlemleri almak üzere Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürünün Başkanlığında, diğer bakanlık temsilcileri, TOBB, TESK ile üretici/tüketici ve perakendecilerinin temsilcilerinin de katılımı ile on üç üyeden oluşan Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu oluşturulmuştur.)
11– Türkiye Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. şirketleri ve fonların denetim raporları haziran yerine eylül ayı sonuna kadar Cumhurbaşkanına sunulacaktır.
Türkiye Varlık Fonunun, Şirketin, alt fonlar ve bağlı şirketlerin bazı işlemlerine ilişkin istisna ve muaflıklarda ek yapılmıştır.
Dip Notlar
[1] Belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı için bunların işletmecilerine ödenmek üzere Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesinden ilgili belediyeler aracılığıyla her ay yapılmakta olan ve 2018 yılında 1.330 TL olarak tespit edilmiş olan, gelir desteği miktarında herhangi bir artış yapmayan merkezi yönetimin bu görev/sorumluluğu da belediyelere bıraktığı görülmektedir.
[2] Kamuoyuna yansıyan haberlerden tehlikeli salgın hastalık ve bu amaçla alınan önlemlerden doğrudan etkilenen çok sayıda yurttaşımızın elektrik/ doğalgaz fatura tutarlarını ödeme sıkıntısı çektikleri, bu yüzden yer yer elektrik ve doğalgazlarının kesildiği, mücbir sebep hali nedeniyle elektrik ve doğal faturalarının ödemelerinin ertelenmesinin arzu edildiği görülmektedir.
Bu amaçla 25.03.2020 gün ve 7226 sayılı Kanunun 2.nci maddesi ile elektrik/doğalgaz bedellerinin bir yıla kadar ertelenmesine ve dağıtıcı şirketlerin finansman maliyetinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca karşılanacağına ilişkin 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolaysıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanuna eklenen Ek Madde 13 e benzer bir düzenleme getirilmesi uygun olacaktır.
