Koronavirüs Mali ve Ekonomik Tedbirleri
Bu Güne Kadar Yayımlanan Koronavirüs Mali ve Ekonomik Tedbirleri ve Mali Yükümlülükler Takvimi
Koronavirüs Salgını Nedeniyle Alınan Mali ve Ekonomik Tedbirler
ÖZET:
Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve birçok ülkeye yayılan Koronavirüs (COVID-19) salgını ülkemizi de önemli ölçüde etkilemektedir. Salgının yayılmasını önlemek için pek çok düzenleme yürürlüğe girmiştir. Bu Sirkülerimizde meslek mensuplarımızı ve işverenleri ilgilendirdiğini düşündüğümüz mali ve ekonomik alanda alınan tedbirler, kısaca aşağıda verilmiştir.
I- Mücbir Sebep Haline İlişkin Vergi Usul Kanunu Düzenlemesi
Vergi Usul Kanunu’nun 13’üncü maddesinde mücbir sebep,
1) Vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk;
2) Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler;
3) Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler;
4) Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması;
gibi haller olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun 15’inci maddesine göre bu mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar süreler işlememektedir. Bu takdirde tarh zamanaşımı da işlemeyen süreler kadar uzamaktadır.
Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi gerekmektedir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle; bölge, il, ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hali ilân etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkilidir. Bu yetki vergi türleri ve işyerleri itibarıyla; beyannamelerin toplulaştırılması, yeni beyanname verme süreleri belirlenmesi ve beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması şeklinde de kullanılabilir.
II- Beyanname, Bildirim ve Ödeme Sürelerinin Uzatılması
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca Vergi Usul Kanunu’nun 15’inci maddesinin verdiği yetkiye istinaden bazı beyanname ve bildirim süreleri uzatılmıştır. Bu süreler aşağıdaki gibidir.
1) 2019 yılı Gelir Vergisi Beyannamelerinin süre uzatımı
125 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2019 takvim yılına ait Yıllık Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.
2) Mart 2020 ayında verilmesi gereken katma değer vergisi beyannameleri, Form Ba, Form Bs ve e-Defterlere ilişkin süre uzatımı
126 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile
a) 26 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 24 Nisan 2020 Cuma günü sonuna kadar uzatılmıştır.
b) 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2020/Şubat dönemine ilişkin “Form Ba” ve “Form Bs” bildirimlerinin verilme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.
c) 31 Mart 2020 günü sonuna kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.
3) Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında verilmesi gereken katma değer vergisi beyannameleri, Form Ba, Form Bs ve e-Defterlere ilişkin süre uzatımı 24.03.2020 tarih ve 31078 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 518 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin 3 üncü maddesi ile;
a) Ticari, zirai ve serbest mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin
(İhtiyari olarak katma değer vergisi (KDV) beyannamesi veren ticari kazançları basit usulde tespit edilen mükellefler, bilanço veya işletme hesabı esasına göre defter tutan ticaret erbabı ve kazançları gerçek usulde vergilendirilen zirai kazanç sahipleri ile serbest meslek erbabı)
b) Kurumlar vergisi mükelleflerinden koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla;
1- Alışveriş Merkezleri Dahil Perakende,
2- Sağlık Hizmetleri,
3- Mobilya İmalatı,
4- Demir Çelik ve Metal Sanayii,
5- Madencilik ve Taş Ocakçılığı,
6- Bina İnşaat Hizmetleri,
7- Endüstriyel Mutfak İmalatı,
8-Otomotiv İmalatı ve Ticareti İle Otomotiv Sanayii İçin Parça Ve Aksesuar İmalatı,
9- Araç Kiralama,
10- Depolama Faaliyetleri Dahil Lojistik ve Ulaşım,
11- Sinema ve Tiyatro Gibi Sanatsal Hizmetler,
12-Matbaacılık Dahil Kitap, Gazete, Dergi ve Benzeri Basılı Ürünlerin Yayımcılık Faaliyetleri,
13- Tur Operatörleri Ve Seyahat Acenteleri Dahil Konaklama Faaliyetleri,
14- Lokanta, Kıraathane Dahil Yiyecek Ve İçecek Hizmetleri,
15- Tekstil Ve Konfeksiyon İmalatı Ve Ticareti,
16- Halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri,
sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin
c) Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflerin (yüzme havuzu, hamam, kaplıca, spor, oyun ve düğün salonu, berber ve kuaför gibi işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler),
1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmesi uygun bulundu.
Yukarıda yer verilen mükelleflerce Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında vermeleri gereken;
⎯ Muhtasar Beyannamelerinin (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil verilmesi),
⎯ Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilmesi,
⎯ “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve oluşturulması,
⎯ İmzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenmesi,
süreleri 27/7/2020 Pazartesi gününe kadar uzatıldı.
Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında verilmesi gereken söz konusu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri ise sırasıyla 27/10/2020 Salı, 27/11/2020 Cuma ve 28/12/2020 Pazartesi günü sonuna kadar uzatıldı.
4) 65 yaş ve üstü olan ya da kronik rahatsızlığı bulunan mükellefler ile meslek mensuplarına ilişkin süre uzatımı.
518 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin 5’inci maddesi ile;
a) 65 yaş ve üstünde olması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren gelir vergisi mükelleflerin (meslek mensuplarının kendi mükellefiyetleri dâhil),
b) Kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren gelir vergisi mükelleflerin (meslek mensuplarının kendi mükellefiyetleri dâhil),
c) 24.3.2020 tarih itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca Gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV veya muhtasar gibi beyannameleri ve bildirimleri (a) veya (b) bendi kapsamında bulunan meslek mensuplarınca verilen mükelleflerin,
22/3/2020 tarihi ila sokağa çıkma yasağının sona ereceği tarih (bu tarihler dâhil) arasında mücbir sebep halinde oldukları kabul edilmiştir.
22/3/2020 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son günü, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15’inci günün sonuna kadar uzatılmıştır.
Sokağa çıkma yasağının bittiği tarihte beyanname/bildirim verme süresinin son gününe 15 günden fazla süre kalması halinde, beyanname/bildirim verme ile ödeme süresi olarak kanuni sürelerin dikkate alınacağı tabiidir.
Öte yandan Tebliğde beyanname ve bildirimlerle ilgili özel bir belirleme yapılmadığından mücbir sebep dönemine ait tüm vergi beyanname ve bildirimleri bu kapsamda değerlendirilecektir.
İçişleri Bakanlığınca daha sonra 20 yaş altına da sokağa çıkma yasağı getirilmiş olmasına rağmen, bu mükellefler için henüz mücbir sebep düzenlemesi yapılmamıştır.
Uzatılan beyanname, bildirim ve ödeme sürelerine ilişkin özet tabloya sirkülerimizin sonunda yer verilmiştir.
III- Ana Faaliyet Konusu İtibariyle Mücbir Sebep Hali Dışında Kalan Ancak Fiili Faaliyet Konusu İtibariyle Mücbir Sebep Hali Kapsamında Olabilecek Mükelleflere İlişkin İç Genelge
518 sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile ilan edilen mücbir sebep haline ilişkin olarak mükelleflerin mücbir kapsamında olup olmadığının tespit edilmesine yönelik başvuruların şekli, komisyonların kurulması ile komisyonların çalışma usul ve esaslarına ilişkin 2020/3 Seri No.lu Uygulama İç Genelgesi yayımlandı.
1. Mükellefin ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde Tebliğin yayımı tarihi itibariyle (24 Mart 2020) vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır. Ana faaliyet kodundan kasıt, mükelleflerin sicil kayıtlarında ilk sırada yer alan altı haneli NACE meslek kodudur.
2. Mükellefin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla belirlenen sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır ve sicil kayıtlarındaki ana faaliyet kodu yeni duruma göre düzeltilir.
3. Bu kapsamdaki başvurular, “Ana Faaliyet Kodu Değişikliği Raporu” eklenmek suretiyle İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılır. Fiilen iştigal edilen ana faaliyet konusunu ispat etmeye ilişkin tüm belgeler bu Rapora eklenir.
4. Ana faaliyet kodu değişikliği için; mükellefin esas alınmasını istediği ana faaliyet alanından elde ettiği brüt hasılatın, diğer faaliyet kodlarından elde ettiği brüt hasılattan fazla olması gerekmektedir.
5. Brüt hasılatın tespitinde 2019 hesap dönemi veya 2019 IV. geçici vergi dönemi, özel hesap dönemine tabi mükelleflerde 2019 yılında sonuçlanan özel hesap dönemi, bir yıldan kısa süredir faaliyette bulunulması durumunda faaliyette bulunulan dönem sonuçları dikkate alınır.
6. Ana faaliyet kodunun değiştirilmesine yönelik başvuruları ve mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığını değerlendirmek amacıyla vergi dairesi başkanlıklarına bağlı olarak görev yapacak “Ana Faaliyet Kodu Değerlendirme Komisyonu” kurulur.
7. Komisyonlar, kendilerine intikal ettirilen Raporlar üzerine çalışmalarını, başvurudan itibaren 15 gün içerisinde sonuçlandırır. Başvurunun uygun görülmemesi halinde vergi dairesi başkanı veya görevlendirilen grup müdürü imzalı yazı mükellefe tebliğ edilir.
8. 65 yaş ve üstü olunması nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması Gelir İdaresi Başkanlığınca re’sen gerçekleştirilecek olup bu kapsamdaki süre uzatımına ilişkin herhangi bir başvuru alınmayacaktır.
9. Kronik rahatsızlık nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması için bu rahatsızlığın sağlık kuruluşlarından alınacak muteber belgelerle ispat ve tevsik edilmesi şarttır. Bu kapsamdaki süre uzatımı işlemi, mükellefin kronik rahatsızlığı bulunduğuna dair beyanını içeren İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden vereceği başvurusuna istinaden yapılacaktır.
10. Bununla birlikte kronik rahatsızlığın bulunduğuna dair belgenin sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 30 gün içerisinde bağlı olunan vergi dairesine ibraz edilmesi şarttır.
11. Söz konusu belgenin belirlenen süre içerisinde ibraz edilmemesi durumunda mükellefin mücbir sebep tanımlaması kaldırılacak ve mücbir sebep dönemine ilişkin tahakkuklar ve diğer kayıtlar düzeltilecektir.
12. Mükelleflerin Tebliği gerek 3’üncü gerekse 5’inci maddesi uyarınca mücbir sebep halinde bulunması durumunda, mükellef her iki bölüm kapsamındaki mücbir sebep hükümlerinden de faydalanacaktır.
IV- Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin Ülke Genelinde Uygulanmasının 1 Temmuz 2020 Tarihine Ertelenmesi
04/04/2020 tarihli ve 31089 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 8) İle pilot iller dışında Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasının ülke genelinde uygulanmasına ilişkin başlangıç tarihi 1 Temmuz 2020 olarak değiştirilmiştir.
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin uygulandığı pilot iller halen Kırşehir, Amasya, Bartın ve Çankırı, Bursa, Eskişehir ve Konya’dır.
V- Tecil-Terkin Uygulaması Kapsamında Teslim Edilen Malların İhracat Sürelerinin 3 Ay Uzatılması
GİB tarafından yayımlanan 31.03.2020 tarih ve 68 No.lu Katma Değer Vergisi Sirkülerinde; ihraç kayıtlı teslimin yapıldığı tarihi takip eden ayın başından itibaren başlayan üç aylık sürenin sonu 1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasına rastlayan mükellefler bakımından, ek süre için vergi dairesine başvuru yapılmaksızın bu sürenin mücbir sebep kapsamında üç ay daha uzatılmış kabul edilmesi uygun bulunmuştur. İhracat süresi, belirtilen süreden önce dolmakla birlikte, ihracatın gerçekleştirilmesi için ek süre talebine ilişkin 15 günlük başvuru süresi mezkur döneme rastlayan mükellefler de aynı kapsamda değerlendirilecektir.
Daha önce mücbir sebep veya beklenmedik durum halleri nedeniyle üç aydan kısa ek süre almış mükellefler için, alınmış olan ek sürenin dolduğu tarihin 1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasına rastlaması halinde, söz konusu ek sürenin de ilave bir başvuruya gerek olmaksızın üç aya tamamlanması uygun bulunmuştur.
VI- Mücbir Sebep Halinin KDV Tevkifatı Üzerindeki Etkisi
518 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükelleflerin kısmi tevkifata tabi alımlarında tevkifat uygulanmayacaktır. Bu mükellefler adına 01 Nisan 2020 – 30 Haziran 2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında satıcılar tarafından düzenlenecek belgelerde kısmi KDV tevkifatı yapılmayacaktır.
Mücbir sebep kapsamında olmayan mükelleflerin, mücbir sebepten yararlanan mükelleflerden gerçekleştirdikleri kısmi tevkifat kapsamındaki alımlarına KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
Mücbir sebep halinin tam tevkifata tabi işlemlerde tevkifat uygulamasına herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
VII- Koronavirüs (COVİD-19) Salgını Nedeniyle Prim Ödemelerinin Ertelenmesi
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının 2/4/2020 tarih ve E.5157380 sayılı Genel Yazısı ile 5510 sayılı Kanunun 91 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereği Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulunca alınan 26/3/2020 tarihli ve 2020/188 sayılı karar uyarınca; ticari, zirai ve serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, gelir vergisinden muaf olup esnaf ve sanatkârlar siciline kayıtlı olanlar ile tarımsal faaliyette bulunup zirai kazanç elde edenler veya Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca mücbir sebep hali kabul edilen sektörlerde yer alan mükelleflere ait işyerlerinde 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran özel sektör işverenleri ile 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların;
– 2020/Mart ayına ait sigorta primlerinin son ödeme süresi 2/11/2020 tarihine, (31/10/2020 tarihi cumartesi gününe denk gelmesi nedeniyle),
– 2020/Nisan ayına ait sigorta primlerinin son ödeme süresi 30/11/2020 tarihine,
– 2020/Mayıs ayına ait sigorta primlerinin son ödeme süresi 31/12/2020 tarihine,
– 65 yaşını doldurmuş olması veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren gerçek kişi işverenlerin/sigortalıların mücbir sebep dönemi boyunca tahakkuk edecek sigorta primleri, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15. günün sonuna kadar,
ertelenmiştir.
VIII- Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanma Şartlarının Değiştirilmesi
7226 sayılı Kanun’un 41’inci maddesi ile 29/2/2020 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 4447 sayılı Kanunu eklenen Geçici Madde 23 uyarınca; 30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, Kanunun ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrasında işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanacaktır.
Bu koşulu taşımayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam eder. Bu madde kapsamında kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekir.
Bu madde kapsamında yapılan başvurular, başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılır. Bu madde kapsamında yapılan başvuru tarihini 31/12/2020 tarihine kadar uzatmaya ve birinci fıkrada belirlenen günleri farklılaştırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Buna göre; Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olma şartı 60 güne, son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olma şartı 450 güne düşürülmüştür.
İlgili Kanun metnine göre, kısa çalışma ödeneğine yapılan başvurular başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılacaktır.
IX- Esnaf Ahilik Sandığı’nın Yürürlüğünün 01/01/2021 Tarihine Ertelenmesi
23/2/2017 tarihli 6824 sayılı Kanun ile İşsizlik Sigortası Kanunu’nda düzenlemeye gidilerek (4447 sayılı Kanuna eklenen Ek-6. madde), iş yerini kapatan ya da zor durumda kalan esnafa belirli bir süre ödeme yapmak amacıyla Esnaf Ahilik Sandığı kurulmasına dair yasal düzenleme yapılmıştı.
Esnaf Ahilik Sandığı primi sigortalının 5510 sayılı Kanunun 80’inci ve 82’nci maddelerinde belirtilen prime esas günlük kazançlarından, %2 sigortalı ve %1 Devlet payı olarak alınır. Ancak alınacak günlük prim tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının iki katı üzerinden hesaplanacak tutardan fazla olamaz. Herhangi bir nedenle sigortalılık durumunun sona ermesi hâlinde, o ana kadar sigortalıdan kesilen Esnaf Ahilik Sandığı primleri ile Devlet payı iade edilmez.
Esnaf Ahilik Sandığına sigortalılarca ödenen primler, kazancın tespitinde gider olarak kabul edilir. Esnaf Ahilik Sandığı sigortalıları için sigortalılığının sona ermesinden önceki son 120 gün sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde;
a) 600 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 180 gün,
b) 900 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 240 gün,
c) 1080 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 300 gün,
süre ile Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği verilir.
Yukarıda kısaca açıklanan ve İsteğe bağlı sigortalılar, 6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler, köy ve mahalle muhtarları ile tarımsal faaliyette bulunanlar hariç olmak üzere BAĞ-KUR’luların ekonomik olarak zor duruma düşmeleri nedeniyle işyerlerini kapatmaları ya da iflas etmeleri durumunda oluşacak gelir kayıplarını önlemek için getirilen Esnaf Ahilik Sandığı’na prim ödemeleri daha önce 2020 yılı başına ertelenmişti. Yayımlanan 7226 sayılı Kanun ile bu uygulama bu kez 1/1/2021 tarihine ertelenmiştir.
X- Kredi Kartıyla Ödenebilen Vergi Türlerinin Kapsamının Genişletilmesi
Yeni Korona Virüs Hastalığı (Kovid-19) ile mücadele kapsamında zorunlu durum olmadıkça vatandaşlarımızın ve çalışanlarımızın kalabalık ortamlarda bulunmamasını sağlayarak onları korumak ve salgının yayılmasını engellemek amacıyla Bakanlığımızca yapılan değerlendirmeler sonucunda, aşağıda belirtilen vergi türlerinden 50.000 TL’ye kadar olan borçların da İnteraktif Vergi Dairesi uygulaması üzerinden anlaşmalı bankaların kredi kartlarıyla ödenebilmesi uygun bulunmuştur.
. Yıllık Gelir Vergisi
· Zirai Kazanç Gelir Vergisi
· Gelir Vergisi Stopajı (Muhtasar)
· Kurumlar Vergisi
· Kurumlar Vergisi Stopajı
· Basit Usulde Ticari Kazanç
· Gerçek Usulde Katma Değer Vergisi
· Hasılat Esaslı Katma Değer Vergisi (Kdv4)
· Gelir Geçici Vergi
· Kurum Geçici Vergi
· Diğer Ücretler
· Katma Değer Vergisi Tevkifatı
Yapılan düzenleme sonucunda yeni eklenen vergi türleriyle beraber aşağıdaki tabloda gösterilen vergi türlerine ilişkin ödemelerin yine tabloda yer alan anlaşmalı bankaların kredi kartları ile İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılabilmesi mümkündür.
| Kredi Kartıyla Vergi Tahsil Yetkisi Verilen Bankalar | Kredi Kartıyla Ödenebilen Vergi Türleri | |
| 1 | Akbank T.A.Ş. | · Yıllık Gelir Vergisi
· Zirai Kazanç Gelir Vergisi · Gelir Vergisi Stopajı (Muhtasar) · Kurumlar Vergisi · Kurumlar Vergisi Stopajı · Basit Usulde Ticari Kazanç · Gerçek Usulde Katma Değer Vergisi · Hasılat Esaslı Katma Değer Vergisi (KDV4) · Gelir Geçici Vergi · Kurum Geçici Vergi · Diğer Ücretler · Katma Değer Vergisi Tevkifatı · Gayrimenkul / menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlardan kaynaklı gelir vergisi, · Motorlu taşıtlar vergisi, · Trafik idari para cezası, · Karayolları Taşıma Kanunu idari para cezası, · Geçiş ücreti ve idari para cezası, · Diğer idari para cezaları, · 6183 sayılı Kanun kapsamında taksitlendirilmiş borçlar, · Tapu harcı, · Yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı, · Öğrenim kredisi ve katkı kredi borçları, · Pasaport harcı ve değerli kağıt bedeli, · Sürücü belgesi harcı ve değerli kağıt bedeli, · T.C. kimlik kartı bedeli, · Yurt dışına çıkış harcı, · Göç İdaresi ikamet harcı, · İkamet tezkeresi defter satış bedeli · Tek giriş vize harcı, · Ecrimisil ödemeleri, · Veraset ve intikal vergisi |
| 2 | Aktif Yatırım Bankası A.Ş. | |
| 3 | Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. | |
| 4 | Alternatifbank A.Ş. | |
| 5 | Denizbank A.Ş. | |
| 6 | Qnb Finansbank A.Ş. | |
| 7 | Hsbc Bank A.Ş. | |
| 8 | Ing Bank A.Ş. | |
| 9 | Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş. | |
| 10 | Odea Bank A.Ş. | |
| 11 | Şekerbank T.A.Ş. | |
| 12 | T.C. Ziraat Bankası A.Ş. | |
| 13 | Türk Ekonomi Bankası A.Ş. | |
| 14 | Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş. | |
| 15 | Türkiye Garanti Bankası A.Ş. | |
| 16 | Türkiye Halk Bankası A.Ş. | |
| 17 | Türkiye İş Bankası A.Ş. | |
| 18 | Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. | |
| 20 | Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. |
Ayrıca Türkiye Halk Bankası A.Ş., Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ve T.C. Ziraat Bankası A.Ş.’ye ait banka kartlarıyla, vergi dairelerince tahsil edilen tüm vergi, harç ve idari para cezası vb. ödemelerin İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılabilmesi mümkündür. İnteraktif Vergi Dairesinin web sürümü ve mobil uygulaması (GİB Mobil) üzerinden hızlı, kolay ve güvenli bir şekilde haftanın her günü 02:00-23:45 saatleri arasında kredi kartları/banka kartlarıyla ödeme yapılabilmektedir.
XI- Sermaye Şirketlerinin 2019 Yılı Hesap Dönemine İlişkin Genel Kurul Toplantılarında Gündeme Alınacak Nakit Kar Payı Dağıtım Kararları
Ticaret Bakanlığı’nın Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) ilettiği 31.03.2020 tarihli yazıda, covid-19 virüsü nedeniyle sermaye şirketlerinin öz kaynaklarını korumasının önemine işaret edilmiş ve 28.11.2012 tarihli ve 28481 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmeliği‘nin” 13/5. maddesine dayanılarak, “Kamunun iştiraki olan şirketler hariç olmak üzere, sermaye şirketlerinin 2019 yılı hesap dönemine ilişkin olarak bu yıl gerçekleştirilecek genel kurul toplantılarında gündeme alınacak nakit kâr payı dağıtımı kararlarında, geçmiş yıl kârlarının dağıtıma konu edilmemesi ve dağıtım tutarının 2019 yılı net dönem kârının %25’ini aşmaması ile yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilmemesi…” şeklindeki Ticaret Bakanlığı duyurusunun tüm şirketlere yapılması istenilmiştir.
TOBB Genel Sekreterliği 01.04.2020 tarih ve 34221550-045.02-3392 sayılı yazısıyla Ticaret Bakanlığı’nın gereği için göndermiş olduğu bu duyuruyu tüm Oda ve Borsalara iletmiş bulunmaktadır.
XII- Yönetim Kurulu, Müdürler Kurulu ve Ortaklar Kurulu ile Genel Kurul Toplantılarının Elektronik Ortamda Yapılabilmesi
Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan düzenlemelere göre genel kurul, yönetim kurulu veya müdürler kurulu toplantıları elektronik ortamda yapılabilmektedir.
Şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede düzenlenmiş olması şartıyla sermaye şirketlerinde yönetim kurulu ve müdürler kurulu toplantılarına isteyen hak sahipleri Elektronik Toplantı Sistemi aracılığıyla elektronik ortamda katılabilirler. Üyelerden herhangi birinin toplantıya fiziken katılacağını beyan etmemesi halinde toplantı tamamen elektronik ortamda da yapılabilir.
Şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede düzenlenmiş olması şartıyla Kollektif, komandit, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin ortaklar kurulu veya genel kurul toplantılarına isteyen hak sahipleri Elektronik Toplantı Sistemi aracılığıyla katılabilirler.
Anonim şirketlerde genel kurullara elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme, fizikî katılmanın ve oy vermenin bütün hukuki sonuçlarını doğurmaktadır.
Diğer taraftan Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi Müdürlüğü tarafından internet adresinde yayınlanan duyuruda, Koronavirüs salgını nedeniyle hastalığın yayılmasının önlenmesine dair alınacak tedbirler çerçevesinde, Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’nün 20.03.2020 tarihli ve 53382221 sayılı yazıları ile usulüne uygun olarak toplantıya çağrılmış genel kurulların ileri bir tarihte yapılmak üzere şirketlerin yönetim organlarının alacağı bir karar ile iptal edilebileceği de belirtilmiştir.
XIII- TÜBİTAK Raporlarının Gönderim Tarihlerinin 3 Ay Ertelenmesi
TÜBİTAK Resmi İnternet Sitesinde Yayımlanan 23.3.2020 tarihli duyuruda Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB), Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) ve Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından desteklenerek yürürlüğe giren projeler kapsamında 30 Haziran 2020 tarihine kadar gönderilmesi gereken Gelişme/Sonuç/Dönem Raporlarının son gönderim tarihleri, Ülkemizde ortaya çıkan Koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle alınan tedbirler kapsamında üç ay ertelendiği belirtilmiştir.
XIV- Konaklama Vergisinin Uygulanma Tarihinin 1 Ocak 2021’e Ertelenmesi
6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’na eklenen ve 1/4/2020 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan Konaklama Vergisinin uygulanma tarihi 7226 sayılı Kanunun ile yapılan değişiklik ile 1 Ocak 2021’e ertelenmiştir.
XV- Çek Kanunu’nun 5’inci Maddesinde Tanımlanan Ve 24/3/2020 Tarihine Kadar İşlenen Suçtan Dolayı Mahkûm Olanların Cezalarının İnfazının 26.3.2020 Tarihi İtibariyle Durdurulması
7226 sayılı Kanunu’nun 49 uncu maddesi ile 5941 sayılı Çek Kanunu’na geçici 52inci madde eklenmiş ve düzenleme 26.3.2020 itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Buna göre; Çek Kanunu’nun 5’inci maddesinde tanımlanan ve 24/3/2020 tarihine kadar işlenen suçtan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı, 26.3.2020 tarihi itibarıyla durdurulmuştur. Hükümlü tahliye tarihinden itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemek zorundadır. Kalan kısmını üç aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla on beş eşit taksitle ödemesi durumunda mahkemece, ceza mahkûmiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilir.
XVI- Tüm İcra ve İflas Takiplerinin Durdurulması ve Yargı Alanındaki Hak Kayıplarının Önlenmesi Amacıyla Yargısal Süreler ile İlgili Düzenleme Yapılması
7226 sayılı Kanunu’nun 26.3.2020 tarihi itibariyle yürürlüğe giren geçici 1 inci maddesi uyarınca; nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden itibaren 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durduruldu.
XVII- Yargı Alanındaki Hak Kayıplarının Önlenmesi Amacıyla Yargısal Süreler ile İlgili Düzenleme Yapılması
7226 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesi ile Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;
“Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler; 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden itibaren”
30 Nisan 2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durduruldu.
Geçici 1’inci madde düzenlemesi aşağıdaki gibidir:
“GEÇİCİ MADDE 1- (1) Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;
a) Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler; 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden,
b) 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler; nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden,
itibaren 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durur. Bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlar. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır. Salgının devam etmesi halinde Cumhurbaşkanı durma süresini altı ayı geçmemek üzere bir kez uzatabilir ve bu döneme ilişkin kapsamı daraltabilir. Bu kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır.
(2) Aşağıdaki süreler bu maddenin kapsamı dışındadır:
a) Suç ve ceza, kabahat ve idari yaptırım ile disiplin hapsi ve tazyik hapsi için kanunlarda düzenlenen zamanaşımı süreleri.
b) 5271 sayılı Kanunda düzenlenen koruma tedbirlerine ilişkin süreler.
c) 6100 sayılı Kanunda düzenlenen ihtiyati tedbiri tamamlayan işlemlere ilişkin süreler.
(3) 2004 sayılı Kanun ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlar kapsamında;
a) İcra ve iflas daireleri tarafından mal veya haklara ilişkin olarak ilan edilmiş olan satış gününün durma süresi içinde kalması halinde, bu mal veya haklar için durma süresinden sonra yeni bir talep aranmaksızın icra ve iflas dairelerince satış günü verilir. Bu durumda satış ilanı sadece elektronik ortamda yapılır ve ilan için ücret alınmaz,
b) Durma süresi içinde rızaen yapılan ödemeler kabul edilir ve taraflardan biri, diğer tarafın lehine olan işlemlerin yapılmasını talep edebilir,
c) Konkordato mühletinin alacaklı ve borçlu bakımından sonuçları, durma süresince devam eder,
ç) İcra ve iflas hizmetlerinin aksamaması için gerekli olan diğer tedbirler alınır.
(4) Durma süresince duruşmaların ve müzakerelerin ertelenmesi de dâhil olmak üzere alınması gereken diğer tüm tedbirler ile buna ilişkin usul ve esasları;
a) Yargıtay ve Danıştay bakımından ilgili Başkanlar Kurulu,
b) İlk derece adli ve idari yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri bakımından Hâkimler ve Savcılar Kurulu,
c) Adalet hizmetleri bakımından Adalet Bakanlığı,
belirler.”
XVIII- Uzlaşma Başvurusu, Kanun Yolundan Vazgeçme Sürelerinin Durması
Gelir İdaresi Başkanlığınca ayrıca 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 1’nci maddesi 31.3.2020 tarihli Uygulama İç Genelgesi ile açıklama yapılmıştır.
Genelgede söz konusu madde uyarınca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hakim tarafından tayin edilen süreler, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında
⎯ cezada indirim talep etme,
⎯ uzlaşma başvurusu,
⎯ kanun yolundan vazgeçme süreleri,
⎯ dava açma süreleri
gibi bir hakkın doğumu, kullanımı ve sona ermesine ilişkin süreler 30/4/2020 tarihine kadar durduğu belirtilmiştir.
Ayrıca 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında ise işlemeler ve süreler 30/04/2020 tarihine kadar durduğu belirtilmiştir.
XIX- 7226 Sayılı Kanun ile Yapılan İş ve Ekonomi Dünyasını İlgilendiren Başlıca Düzenlemeler
1) 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20’nci maddesinde yapılan değişiklik ile Ekonomik istikrarın sağlanması için gerekli olan kredi finansmanına yönelik iyileştirmeler için kullanılabilecek kaynakta artış yapılmış ve bundan faydalanabilecekler arasında gerçek kişiler de eklenmiştir.
2) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 75’inci maddesine eklenen fıkra uyarınca yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemelerinin yatırıldığı yabancı para cinsinden kurulan emeklilik yatırım fonlarından elde edilen irat tutarının tespitinde kur farkı dikkate alınmayacaktır.
3) 7269 sayılı Kanuna eklenen ek madde ile elektrik ve doğalgaz tüketim bedellerinin tahsilatlarının ertelenebilmesi ilgili özel şirketlerin maliyetleri dikkate alınarak doğacak finansman ihtiyacının Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden karşılanmasına Cumhurbaşkanınca karar verilebilmesinin önü açılmıştır.
4) Maden Kanunu’na eklenen ek madde ile mücbir sebebin varlığını sürdürmesi durumunda madencilik faaliyetinde bulunan mükelleflerin mali yükümlülüklerinin ve/veya beyanlarının ertelenmesi ile mali yükümlülüklerinin taksitlendirilmesine Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın karar verebileceği düzenlenmiştir. (Düzenleme 1/1/2020 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.)
5) 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20’nci maddesinde yapılan değişiklik ile Ekonomik istikrarın sağlanması için gerekli olan kredi finansmanına yönelik iyileştirmeler için kullanılabilecek kaynakta artış yapılmış ve bundan faydalanabilecekler içine gerçek kişiler de eklenmiştir.
6) Dernekler tarafından fiziksel ortamda yapılan bildirimler, işlemler, tutulan defter ve alındı belgesi gibi kayıtlar ile yetkili merciler tarafından derneklere ilişkin olarak fiziksel ortamda tutulan her türlü kayıtlar hem dernekler hem de yetkili merciler tarafından elektronik ortamda da yapılabilecektir.
7) Covid-19 salgını nedeniyle ticari hayatta doğabilecek sıkıntılar nedeniyle kiralarının ödeyemeyen kiracıların bu durumlarının kira sözleşmesinin feshi nedeni oluşturmayacağına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
XX- Geri Kazanım Katılım Payının Beyan Dönemlerinin Değiştirilmesi
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliğinde yapılan değişiklikle;
a) Kurumlar vergisi mükellefleri için aylık olarak öngörülen beyan dönemleri 2020 yılında altı aylık, takip eden yıllar için üç aylık olarak,
b) Diğerleri için üç aylık olarak öngörülen beyan dönemleri 2020 yılında altı aylık, takip eden yıllar için üç aylık olarak,
yeniden belirlendi.
2020 yılı için altı aylık beyan dönemleri aşağıda belirtildiği gibi olacaktır:
a) Birinci dönem; Ocak-Şubat-Mart-Nisan-Mayıs-Haziran.
b) İkinci dönem; Temmuz-Ağustos-Eylül-Ekim-Kasım-Aralık.
2021 yılından itibaren üç aylık beyan dönemleri ise aşağıda belirtildiği gibi olacaktır:
a) Birinci dönem; Ocak-Şubat-Mart.
b) İkinci dönem; Nisan-Mayıs-Haziran.
c) Üçüncü dönem; Temmuz-Ağustos-Eylül.
ç) Dördüncü dönem; Ekim-Kasım-Aralık.
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin, plastik poşetin satışının yapıldığı ve diğer ürünler için piyasaya sürüldüğü/ithal edildiği beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.
Ödeme süresinde bir değişiklik yapılmamıştır. Tahakkuk eden geri kazanım katılım payı, beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar, vergi daireleri veznelerine, PTT işyerlerine, anlaşmalı bankalara ödenebileceği gibi Başkanlığın internet adresi (www.gib.gov.tr) üzerinden banka kartı ve banka hesabından havale yöntemi ile de ödenebilecektir.
Tebliğin yayım tarihinden önce (22.3.2020) Ocak/2020 ve Şubat/2020 dönemleri için beyanname vermiş olanlar 2020 yılının ilk altı aylık dönemi için verecekleri beyannamelere daha önce beyanname verdikleri dönemlere ilişkin bilgileri dâhil etmeyeceklerdir.
XXI- Yeminli Mali Müşavirlik (YMM) Tasdik Raporlarının İbraz Süresinin Uzatılması
26.3.2020 tarih ve YMM/2020-1 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Sirküleri ile İlgili mevzuat çerçevesinde belli sürelerde Hazine ve Maliye Bakanlığı/vergi dairelerine teslim edilmesi gereken yeminli mali müşavirlik tasdik raporlarının verilme süreleri, son günü 30/6/2020 tarihine kadar olanlar için geçerli olmak üzere iki ay süreyle uzatılmıştır.
Buna göre, örneğin Artırımlı Teminat Uygulaması kapsamında 15/10/2019 tarihinde KDV iadesi alan mükellefçe, iadeye ilişkin 15/4/2020 tarihine kadar verilmesi gereken YMM raporu, 15/6/2020 tarihine kadar verilebilecektir. Benzer şekilde, 31/3/2020 tarihine kadar verilmesi gereken vergi muafiyeti tanınan vakıflara ilişkin tasdik raporu, 1/6/2020 tarihine kadar verilebilecektir.
İlgili mevzuatı uyarınca son verilme tarihi 30/6/2020 tarihinden sonra olan raporlar için herhangi bir süre uzatımı söz konusu olmayıp, bu raporların ilgili mevzuatında öngörülen süre içerisinde verilmesi gerekmektedir.
XXII- Dernek Beyannameleri ile Diğer Bildirimlerin Verilme Sürelerinin Uzatılması
Derneklerin, idareye vermekle yükümlü oldukları beyanname ve bildirimlerinin hazırlanması ve bildirilmesi sürecinde mağdur olmalarını ve idari yaptırımlarla karşılaşmalarını önlemek maksadıyla; nisan ayı sonuna kadar verilmesi gereken dernek beyannameleri ile diğer bildirimlerin verilme süreleri İçişleri Bakanlığı’nın 03.04.2020 tarihli Genelgesi ile 1 Ağustos 2020 tarihine kadar uzatılmıştır.
Diğer taraftan 7269 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile dernekler tarafından fiziksel ortamda yapılan bildirimler, işlemler, tutulan defter ve alındı belgesi gibi kayıtlar ile yetkili merciler tarafından derneklere ilişkin olarak fiziksel ortamda tutulan her türlü kayıtlar, hem dernekler hem de yetkili merciler tarafından elektronik ortamda da yapılabilecektir.
XXIII- Kendisi Koronavirüs Hastalığına Yakalanan Mükellefler
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca mücbir sebep hali içerisinde kabul edilen mükellefler arasında yer almasalar da koronavirüs hastalığına yakalanan mükellefler, bu durumlarını ispatlayarak mücbir sebep halinden yararlanmak için bağlı oldukları vergi dairesine başvuruda bulunabilirler. Mükelleflerin bu durumda, mücbir sebep hali süresince vergilendirmeye ilişkin ödevlerine ilişkin süreler uzar.
Buna karşılık, mevcut koşullar içerisinde mükellefin birlikte çalıştığı SMMM ya da YMM’nin veya meslek mensubunun işyerindeki diğer personelin koronavirüs hastalığına yakalanmış olması, mücbir sebep hali olarak kabul edilememektedir.
Bu durumda olan mükellefler, Vergi Usul Kanunu’nun 17’nci maddesinde düzenlenmiş olan zor durum halinden yararlanabilirler.
XXIV- Mükelleflerin Zor Durumda Olma Hükümlerinden Yararlanması
Mücbir sebep hali ya da beyanname verme süresi uzatımı kapsamında dışına bulunan mükellefler, eğer ekonomik krizden aşırı olarak olumsuz etkilendilerse bağlı oldukları Vergi Dairesine başvurarak Vergi Usul Kanunu’nda yer alan “zor durum hali”nden faydalanabilirler.
Kanunu’nun, 17’nci maddesinde “Zor durumda bulunmaları hasebiyle vergi muamelelerine müteallik ödevleri süresi içinde yerine getiremeyecek olanlara, kanunî sürenin bir katını, kanunî sürenin bir aydan az olması halinde bir ayı geçmemek üzere, Maliye Bakanlığınca münasip bir mühlet verilebilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Bu düzenleme kapsamında Koronavirüs (COVID 19) nedeniyle zor günler geçiren mükellefler ve meslek mensupları bağlı oldukları vergi dairesine başvuruda “zor durum” başvurusunda bulunabilirler. Dolayısıyla 1 Nisan 2020 ila 30 Haziran 2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükellef grupları dışında kalanların ve bu mükelleflerin beyannamelerinin gönderilmesin ilişkin aracılık ve sorumluluk sözleşmesi imzalamış meslek mensuplarının mükelleflerin VUK madde 17 uyarınca zor durum halinden faydalanmak için vergi idaresine talepte bulunması her zaman mümkündür.
Ancak mücbir sebep haline ilişkin düzenlemelerden farklı olarak zor durum halinde, vergi idaresinin takdir yetkisi ön plana çıkmaktadır. Bu nedenle, idarenin mükellefin zor durumda olduğuna ve vergisel yükümlülüklerini yerine getirmede zorlanacağına, gecikme yaşanacağına ikna olması gerekmektedir. Bu halde dahi, zor durumda olanlara verebileceği azami süre, kanunda o durum için belirlenmiş sürenin en az fazla bir katı olabilmektedir.
Yukarıda belirtildiği üzere birlikte çalıştığı YMM ya da SMMM’ler koronavirüs hastalığına yakalandıysa, mükellefler yine bu düzenlemeden yararlanmak için başvuruda bulunabilirler.
Mücbir Sebep Dolayısıyla Uzayan Mali Yükümlülükler Tablosu İçin Tıklayınız
Kaynak: TÜRMOB