1990-2018 Sera Gazı Emisyon İstatistikleri
Toplam sera gazı emisyonu 2018 yılında 520,9 Mt CO2 eşdeğeri oldu
Sera gazı emisyon envanteri sonuçlarına göre, 2018 yılı toplam sera gazı emisyonu bir önceki yıla göre %0,5 azalarak 520,9 milyon ton (Mt) CO2 eşdeğeri (eşd.) olarak hesaplandı. 2018 yılı emisyonlarında CO2 eşd. olarak en büyük payı %71,6 ile enerji kaynaklı emisyonlar alırken bunu sırasıyla %12,5 ile endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, %12,5 ile tarımsal faaliyetler ve %3,4 ile atık takip etti.
Kişi başı toplam sera gazı emisyonu 1990 yılında 4 ton CO2 eşd., 2017 yılında 6,5 ton CO2 eşd. ve 2018 yılında 6,4 ton CO2 eşd. olarak hesaplandı.
CO2 emisyonlarındaki en büyük payı enerji kaynaklı emisyonlar oluşturdu
Toplam CO2 emisyonlarının 2018 yılında %35,5’i elektrik ve ısı üretiminden olmak üzere %85,8’i enerji sektöründen, %13,9’u endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı sektöründen, %0,3’ü ise tarım ve atık sektörlerinden kaynaklandı.
CH4 emisyonlarının %63,1’i tarım, %20,3’ü atık, %16,6’sı enerji ve %0,03’ü endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı sektörlerinden; N2O emisyonlarının ise %70,1’i tarım, %15,7’si atık, %9,5’i enerji ve %4,7’si de endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı sektöründen kaynaklandı(1).
Sektörlere göre emisyon miktarında enerji sektörü ilk sırada yer aldı
Enerji sektörü emisyonları 2018 yılında, 1990 yılına göre %167,3 artarken bir önceki yıla göre %1,8 azalarak 373,1 Mt CO2 eşd. olarak hesaplandı. Endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı emisyonları 1990 yılına göre %185,5, bir önceki yıla göre ise %2,5 artarak 65,2 Mt CO2 eşd. olarak hesaplandı.
Tarım sektörü emisyonları 2018 yılında, 1990 yılına göre %41,5, bir önceki yıla göre %3,2 artarak 64,9 Mt CO2 eşd., atık emisyonları ise 1990 yılına göre %60,3 bir önceki yıla göre %2,1 artarak 17,8 Mt CO2 eşd. olarak hesaplandı.
En çok sera gazı emisyonu salımı yapan 10 ülke
Küresel emisyon verilerine göre 2016 yılında toplam sera gazı emisyonu 46 141 Mt CO2 eşd. oldu. Küresel emisyonların %62,6’sını en fazla sera gazı emisyon salımı yapan 10 ülke gerçekleştirdi. Bu ülkeler arasında Çin %25,8 emisyon oranıyla birinci, ABD %12,8 ile ikinci ve Hindistan %6,7 ile üçüncü sırada yer aldı. Ülkeler arasında 17.sırada yer alan Türkiye’nin küresel emisyonlardaki payı ise 2016 yılı için %1,0 olarak hesaplandı.
Not: Burada verilen ülkelerin sera gazı emisyon karşılaştırmaları Dünya Kaynakları Enstitüsü (World Resources Institute) tarafından hesaplanmıştır. Birçok ülke için (Türkiye dahil) 2016 yılı değerleriyle Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında raporlanan güncel veriler arasında farklılıklar bulunmaktadır. Türkiye’nin bu kaynaktaki 2016 yılı emisyon verileri de bu haber bülteninde verilen 2016 yılı emisyon verisinden farklılık göstermektedir.
Kaynak: World Resources Institute (2020) CAIT – Historical Emissions Data.
AÇIKLAMALAR
Sera gazı emisyon envanteri, enerji, endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, tarım ve atık sektörlerinden kaynaklanan, doğrudan sera gazları olan karbondioksit (CO2), metan (CH4), diazotmonoksit (N2O) ve F-gazlar (florlu gazlar) ile dolaylı sera gazları olan azotoksitler (NOx), metan dışı uçucu organik bileşikler (NMVOC), karbonmonoksit (CO) ve kükürtdioksit (SO2) emisyonlarını kapsamaktadır.
(1) Yuvarlamadan dolayı toplamı %100’ü vermeyebilir.