Kısa Çalışma Ödeneği Sıkça Sorulan Sorular

1. Bu uygulamadan kaç ay yararlanabilirim?

Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma yapılan süre kadardır.

2. İşin 1/3 oranında azalması ne demek? Haftada 2 gün çalışma bu kapsama girer mi

Haftalık çalışma süresinin en az 1/3 oranında azalması demek 6 iş günü çalışmanın yapıldığı bir iş yerinde 4 gün çalışma yapılması anlamına gelir.

3. Faaliyetim tamamen durdu kaç kişi için yararlanabilirim?

İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışma talebinizin uygun bulunması hâlinde kısa çalışmaya katılacaklar listesinde yer alan işçilerden prim ödeme şartlarını sağlayanlar yararlanabilir. İşçilerin tamamı için uygun görülmüşse prim ödeme şartlarını sağlayanlar yararlanabilir.

---

2020 Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Genel Bilgiler

4. İş yerinin kısa çalışma yapması için asgari çalışan sayısı şartı var mı?

Kısa çalışma uygulamasından yararlanmak için asgari çalışan sayısı şartı yoktur.

5. Şu anda kısa çalışmadan yararlanıyorum, koronavirüs nedeni ile de yararlanabilir miyim?

Daha önce farklı bir gerekçeyle kısa çalışmadan yararlanmış olan işyerleri de Covid-19 kapsamında kısa çalışmadan yararlanabilirler.

6.Koronavirüs sebebiyle faaliyetlerimi durdurdum. Uygunluk tespiti için hangi evrakı göndermeliyim?

Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, iş yerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır. Örneğin işletme ruhsatı…

İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır. Örneğin Yönetim Kararı …

7. Tüm işçilerim için kısa çalışma talep edebilir miyim?

Kısa çalışma uygulaması yaptığınız tüm işçileriniz için başvurmanıza engel bir husus bulunmamaktadır.

8. SGK ve Maliyeye borcum var, kısa çalışmadan yararlanabilir miyim?

Evet, yararlanabilirsiniz. Kısa çalışma ödeneği hak sahipliğinin belirlenmesinde SGK’ya bildirilen primler esas alınmaktadır.

9. Bir işletmede işçi olarak çalışıyorum. Doğrudan kendim kısa çalışma için başvuruda bulunabilir miyim?

Hayır, kısa çalışma başvurusunu işvereninizin yapması gerekmektedir.

— TBMM de kabul edilen yasa uyarınca, coronavirüs nedeniyle kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmek için işverenlerce kısa çalışma süresi içinde İş Kanunu 25/II. maddede düzenlenen “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” dışında işçi çıkarılmaması gerekiyor.

— Kabul edilen yasayla Kısa Çalışma Ödeneğinden daha fazla çalışan yararlansın diye hem şartlar kolaylaştırıldı, hem de kolaylaştırılan şartlara rağmen bu şartları da sağlayamayan çalışanların son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar yararlanmalarına imkan sağlandı.

— Kısa çalışma uygulanacak işçi listesine yazılan çalışanların ödenekten yararlanma şartlarını sağlayıp sağlamadıkları İŞKUR tarafından kontrol edileceğinden, işverenlerce kısa çalışma uygulanacak çalışanların listeye yazılması yeterli olacaktır.

— Kısa çalışma ödeneğinin süresi 3 ayı aşmamak üzere kısa çalışma süresi kadardır. Coranavirüs kaynaklı başvurularda bu 3 aylık sürenin ilk yedi günü için İş Kanununun 40. maddesi uyarınca işverenlerce yarım ücret ödenmesi gerekir.

— Kısa çalışma süreleri İş Kanununun 55/j bendi uyarınca yıllık izin süresinin hesabında çalışılmış gibi sayılmaktadır. Kısa çalışma sürelerinin kıdem tazminatına esas sürelerin hesabında dikkate alınacağına dair Yargıtay kararları bulunmaktadır.

— 60 gün hizmet akdine tabi olma ve son üç yıl 450 gün prim ödeme şartında kısa çalışmanın başladığı tarihe kadar olan süreler esas alınmaktadır Haliyle kısa çalışma Mart ayında başlamışsa, çalışanların, Nisan ayında bildirilecek Mart ayına ait süreleri de hesaba dahil edilecektir.

— Kısa çalışma ödeneği, iş göremezlik ödeneğinin başlaması halinde, sağlık raporunun başladığı tarihte kesilir. Bu durumda iş kazası ve meslek hastalığı ile analık halinde raporun ilk gününden; hastalık halinde üçüncü gününden başlanılarak geçici iş göremezlik ödeneği verilir.

— Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 60 günde hizmet akdine tabi çalışıyor olma şartında, hizmet akdinin devam ediyor olması yeterli olup, sigortalı adına eksik gün bildiriminde bulunulmuş olması ödenekten yararlanılmasına engel teşkil etmemektedir.

— Kısa çalışmanın başladığı tarihte şartları sağlayamadığı için ödenekten yararlanamayan işçi, şartları sonradan sağlarsa, işverence yeni başvuru yapılması ve müfettişçe uygun görülmesi halinde kısa çalışmanın sona ereceği tarihe kadar kalan süre zarfında ödenekten yararlanabilir.

— Kısa çalışmanın olduğu dönemde;

Sadece kısa çalışma nedeniyle eksik gün nedeni bildirilecekse 18-Kısa Çalışma Ödeneği,

Kısa çalışma ile birlikte farklı bir nedenden dolayı eksik gün bildirilecekse 27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler seçilmelidir.

— Kısa çalışma ödeneği üç aylık süre aşılmamak kaydıyla kısa çalışma süresince ödenir.  Kısa çalışmanın ilk yedi günlük süresi içinde işverenlerce yarım ücret ödendiğinden, kısa çalışma ödeneği yarım ücret ödenen yedi günlük süre sonrası 83 günlük süre boyunca ödenir.

— Kısa çalışma ödeneği alan işçi geçici iş göremezlik ödeneği almaya başlarsa kısa çalışma ödeneği, sağlık raporunun başladığı tarih itibarıyla durdurulur. Durdurulan sürede geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) ödenir. Bu durum işvereni tarafından İŞKUR’a bildirilir.

— Kısa çalışma döneminde 26-Disiplin kur. kararı ile fesih 29-İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle fesih dışında işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekir. İşçinin kendi isteğiyle ayrılması diğer işçilerin ödenekten yararlanmalarına engel değildir.

— COVİD-19 salgınından kaynaklı zorunlu nedenlerle kısa çalışmanın yapıldığı ilk 7 günlük süre için ödenen yarım ücret 5510/82. madde uyarınca;

Prim günü: 7 gün

SPEK tutarı: Günlük asgari ücretin altında kalması halinde, günlük asgari ücrete tamamlanarak SGK’ya bildirilmelidir.

— Kısa çalışmanın başladığı ilk yedi günlük sürede ödenmesi gereken yarım ücret bu süre içinde hiç çalışmayan işçiye ödenecek ücrettir. Yedi günlük süre içinde çalışan işçiye çalıştığı süre azaltılmış olsa bile çalıştığı süreye isabet eden ücreti tam ödenmelidir.

— Kısa çalışma ödeneği alan çalışanlara işverenlerince ücret dışı bir ödeme yapılması halinde bu ödemeler çalışanın prim gününü değiştirmeyeceği için kısa çalışma ödeneğinden yararlanılmasına da engel teşkil etmeyecektir.

— COVİD-19 nedeniyle çalışma süresi en az 1/3 oranında azaltılmış işyerlerinde kısa çalışma ödeneğine başvurulsa bile, önceden olduğu gibi tam zamanlı çalışanlar varsa, bu çalışanlar için kısa çalışma ödeneği talep edilmeyerek ücretinin ve primlerinin tam yatırılması gerekir.

— Torba yasa ile kısa çalışma başvurularının uygunluk tespitlerinin tamamlanması beklenmeyecektir. Kısa çalışma listesine kaydedilen çalışanların, kısa çalışma ödeneği alma şartlarını sağlayıp sağlamadıkları ise ödenek verilmeden önce İŞKUR tarafından kontrol edilecektir.

— Kısa çalışma talebinin sonucunun işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde duyurulması, mümkün olmaması halinde işçilere yazılım bildirim yapılması gerekir. Yönetmelikte bildirimin yazılı yapılacağı belirtildiğinden sadece SMS veya mail ile bildirim yapılması yeterli değildir.

— COVİD-19 kaynaklı zorunlu nedenlerle kısa çalışmanın yapıldığı işyerlerinde 17/4/2020 tarihinden itibaren ücretsiz izne ayrılan çalışanlar için (yabancı uyruklu çalışanlar da dahil) eksik gün nedeni:

-“28 Pandemi Ücretsiz İzin”

-“29 Pandemi Ücretsiz İzin ve Diğer”  seçilecektir.

— 17/4/2020 ve sonrasında 4857/geçici 10. madde uyarınca ücretsiz izne çıkartılan sigortalıların nakdi ücret desteğinden yararlanabilmeleri için ücretsiz iznin verildiği ayı takip eden ayın 3’üne kadar işverenlerince “https://uyg.sgk.gov.tr/internet” adresinden başvurulması gerekir.

— COVİD-19 Ücretsiz İzin Giriş uygulamasında, Nakdi ücret desteği 17/4/2020 tarihinde yürürlüğe girdiğinden 2020/4 döneminde özel sektör işyerleri işin ücretsiz izin gün sayısı 14 günden fazla girilemeyeceği gibi SGDP ye tabi çalışanlar için de başvuru yapılmamalıdır.

— Kısa çalışma örneği 25 Martta başlayan kısa çalışmada 25 ila 31 Mart arası yarım ücret ödenir. Yarım ücret, asgari ücretin altında kalırsa asgari ücrete tamamlanarak SGK ya bildirilir. Çalışanın Mart ayındaki 24+7= 31 günlük kazancı, prim gün sayısı 30 gün olarak bildirilir.

— Nisan ayında ücretsiz izne çıkartılan çalışanların 17/4/2020 ila 30/4/2020 tarihleri arasında nakdi ücret desteğinden yararlanabilmeleri için e-Bildirge şifresiyle https://uyg.sgk.gov.tr/internet adresinden 3 Mayıs 2020 tarihine kadar başvuru yapmayı ihmal etmeyin.

— Kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteğinden yararlanacak çalışanlarla ilgili olarak başvuru sırasında işverenlerce beyan edilen bilgilerle e-Bildirgede beyan edilen prim günü, eksik gün sayısı ve eksik gün nedeni bilgilerinin birbirini teyit etmesine dikkat edilmelidir.

— 7244 sayılı yasayla getirilen iş sözleşmelerinin işveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışındaki fesih yasağı, kısa çalışma ödeneğine başvursun veya başvurmasın tüm işverenler için geçerlidir.

— Kısa çalışmanın başladığı tarihten itibaren ücretli ve ücretsiz izinler sona erer. Yarım ücret ödenen yedi günlük süre de dahil olmak üzere kısa çalışma süresi içinde işçinin çalışamadığı süreleri, yıllık ücretli izin süresinden düşülemez.

Eyüp Sabri Demirci – SGK Hizmet Sunumu Genel Müdür Yardımcısı

10. Başvuruyu nereye yapmalıyım?

Kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte kısa çalışma talep formu ile kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi bağlı bulunduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine göndermek suretiyle başvuru yapabilir. Elektronik posta adreslerine http://www.iskur.gov.tr/ adresinden işveren sekmesi altında yer alan “Kısa Çalışma Ödeneği” sayfasından ulaşabilirsiniz.

11. Evrakları İŞKUR’a elden mi teslim edeceğim?

Bağlı bulunduğunuz İŞKUR biriminin http://www.iskur.gov.tr/ adresinden işveren sekmesi altında yer alan “Kısa Çalışma Ödeneği” sayfasında bulunan elektronik posta adreslerine göndererek başvuru yapabilirsiniz.

12. Çok sayıda e-posta adresi var? Hangisine evraklarımı göndermeliyim?

İşyerinizin faaliyet gösterdiği adresin bağlı bulunduğu İŞKUR biriminin adresine göndermeniz gerekmektedir.

13. Belgeleri teslim edip başvurmam, yararlanmam için yeterli mi?

Kurumumuza teslim ettiğiniz belgeler uygunluk tespiti yapılabilmesi için İş Teftiş Grup Başkanlıklarına gönderilmektedir. Kısa çalışma talebinizin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması gerekmektedir.

14. Bugün başvuru yaptım, başvurum ne kadar sürede tamamlanır?

Başvuruların iş yerine gidilmeden de belge üzerinden hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için koronavirüsten olumsuz etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem taşımaktadır. İşverenlere başvurularının alındığı yine aynı yolla en kısa sürede bildirilecek ve başvurular uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir. Uygunluk tespitinin sonucu işverene hızlı bir şekilde bildirilecektir.

15. İŞKUR’da verdiğim kısa çalışma yapacak işçi listesinde değişiklik (azaltma, artırma veya isim değiştirme) yapmam mümkün mü? Mümkünse bunun için bir son tarih var mı?

Uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra yeni işçi için talepte bulunulabilir. Ancak bu durum yeni talep anlamına gelir.

16. Başvurumu yaptım, müfettiş ne zaman gelir?

COVİD-19 kapsamında yapılan kısa çalışma başvurularının uygunluk tespitinde tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.

17. Müfettişin yapacağı uygunluk tespiti ne demektir?

İşverenin kısa çalışma talebinin uygunluğuna ilişkin iş müfettişleri tarafından yapılan inceleme faaliyetlerini ifade etmektedir. Örneğin Covid-19 salgınından olumsuz etkilenilmişse bu durumun tespiti anlamını taşımaktadır.

18. Müfettiş gelmeden haber verecek mi?

COVİD-19 kapsamında yapılan kısa çalışma başvurularının uygunluk tespitinde tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.

19. Müfettişin yapacağı denetim neleri içerir?

COVİD-19 kapsamında yapılan Kısa Çalışma başvurularının uygunluk tespitinde Bakanlığımız İş Müfettişlerince dikkat edilecek hususlar:

• Tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin gerçekleştirilecektir.
• İnceleme sürecinde başvuru evraklarında eksiklik olduğunun değerlendirilmesi hâlinde, ivedilikle işverenler ile irtibata geçilerek söz konusu eksik evrakların elektronik ortamda intikal ettirilmesi istenecek ve inceleme evrak bazında ivedilikle tamamlanacaktır.
• Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, iş yerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır.
• İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan işyerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır.
• Uygunluk tespitine ilişkin olarak Bakanlığımız İş Müfettişlerince rapor niteliğinde yazı düzenlenecektir. Söz konusu yazı ve ekleri, Kurumumuz İl Müdürlüklerine KEP adresi üzerinden elektronik ortamda gönderilecek olup ıslak imzalı hali ise iş yerlerinin dosyasında muhafaza edilmek üzere bilahare gönderilecektir.
• Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti işlemi, Kanunda düzenlenen asgari ve azami süreler ile birlikte, idari tasarrufun süresi ile sınırlı olup idari tasarrufun sona ermesi ile kısa çalışma uygulamasının da kendiliğinden sona ereceği dikkate alınmalıdır.

20. Kabul edilirse, personelim ne kadar maaş alabilir?

Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez. Bu kapsamda 1.752,40 TL ile 4.380,99 TL aralığında kısa çalışma ödeneği ödenebilmektedir.

21. Talebim olumlu karşılanırsa ücreti ben mi alıyorum, yoksa çalışanlarım mı alıyor?

Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin kendisine ve aylık olarak ödenir.

22. Her çalışanım ödenek alabilecek mi yoksa taşıması gereken belirli şartlar var mı?

Kısa çalışma talebinizin uygun bulunması ve kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması gereklidir. Ayrıca; işçinin kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla prim ödeme şartlarını taşıması gerekmektedir.

23. Yabancı işçilerim kısa çalışma ödeneği alabilir mi?

4447 sayılı Kanun kapsamında yatırılması gereken işsizlik sigortası primlerinin yatırılmış olması hâlinde yararlanabilirler.

24. Kısa çalışma talebim uygun bulundu, işçilerim ne zaman ödeme alır?

Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir.

25. Yararlandıktan sonra devlete bir borcumuz olacak mı?

İstihdamı koruma amaçlı olan bu uygulamadan yararlananların devlete herhangi bir borcu olmayacaktır.

26. Kısa çalışma uygulanan dönemde istihdam teşviklerinden yararlanmaya devam edebilir miyim?

4447 sayılı Kanun kapsamında uygulanan istihdam teşvikleri arasında kısa çalışma uygulamasından yararlanmama gibi bir şart bulunmamaktadır. Dolayısıyla kısa çalışma ödeneğinden yararlanan iş yeri istihdam teşviklerinden yararlanabilir.

27. Kısa Çalışma ile birlikte İşbaşı Eğitim Programından yararlanabilir miyim?

Kısa çalışma uygulamasından yararlanan iş yerleri, bu uygulamadan yararlandıkları dönemde işbaşı eğitim programı katılımcı talebinde bulunamazlar.

Ancak, İşbaşı Eğitim Programı devam ederken kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunup söz konusu başvurusu uygun bulunan ve geriye dönük olarak kısa çalışma ödeneğine hak kazanan iş yerlerinde mevcut İşbaşı Eğitim Programları devam edecektir. Aynı şekilde, İşbaşı Eğitim Programı devam ederken kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunan ve başvurusu kabul edilip ileriye yönelik olarak kısa çalışma ödeneğine hak kazanan iş yerlerinde de mevcut programların devam etmesinin önünde engel bir durum bulunmamaktadır. Ancak, kısa çalışma ödeneğinden yararlanılan dönem boyunca yeni İşbaşı Eğitim Programı talebi değerlendirmeye alınmayacaktır.

Kısa Çalışma Talep Formu

Kısa Çalışma Yaptırılacak İşçilere İlişkin Bilgileri İçeren Liste

Kısa Çalışma Yaptırılacak Kişilere Ait Liste XML (EK/2) Dosyası

Kısa Çalışma Başvurularında Kullanılacak Elektronik Posta Adresleri

Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik

Kaynak: İŞKUR