Gençlere Yıllık 15.720 TL ile 30.000 TL Tutarda Destek Maliye’den!
İsmail KÖKBULUT
Yeminli Mali Müşavir
[email protected]
Yazar Hakkında
Yeni iş kuran gençlere, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren 3 yıl boyunca elde ettikleri kazancın bir kısmını vergi dışı bırakan düzenleme 2016 yılından beri uygulamada. Ayrıca 5510 sayılı Kanunun 82. Maddesine eklene hüküm ile 2018 yılından itibaren ilk defa sigortalı sayılan genç kişilerin primleri esas kazanç alt sınır üzerinden Hazinece karşılanıyor. Genç girişimcilere vergi ve sigorta prim teşvik uygulaması daha önce başlamış olmakla birlikte Gelir İdaresi Başkanlığı konunun tekrar canlandırılması ve bilgilendirme amacıyla broşür yayımladı.
Konu hakkında genelde olsa bilgi vermek gerekirse;
29 Yaşını Doldurmamış ve Ticari, Zirai veya Serbest Meslek Kapsamında Gelir Vergisi Mükellefi Olmak;
- Ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesisi olunan,
- Mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler,
Genç girişimcilere uygulanacak kazanç istisnasından faydalanabilir.
Düzenlemede sadece belli kazanç türlerine kazanç istisnası getirilmiş durumunda. Kira gelirleri yani gayrimenkul sermaye iradı, ücret geliri veya arızi nitelikte kazanç ile gelir vergisi kapsamında bulunan diğer kazanç ve iratlar için bu istisnanın uygulanması söz konusu değil.
Diğer Şartlar Neler?
Diğer taraftan genç girişimcilerin vergi teşvikinden faydalanmak için aşağıdaki şartları da taşınması gerekir;
- İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,
- Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi,
- Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde işe başlama tarihi itibariyle ortakların tamamının tüm şartları taşıması,
- Faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin (ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hariç olmak üzere) eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması,
- Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyetine sonradan ortak olunmaması,
Gerekir.
Miras Yoluyla Geçen Faaliyetler İstisna Kapsamında!
Kısaca genç girişimcilerin bu istisnadan faydalanabilmeleri için mevcut olmayan yeni bir ticari, zirai veya mesleki faaliyete başlamış olmaları gerekiyor. Devam eden söz konusu sayılan faaliyetlerin devralınması halinde ise diğer şartların sağlanmış olsa bile faaliyetin devralındığı kişinin eş veya üçüncü dereceye kadar kan veya kayın hısımlarından olmaması gerekir. Ancak ölüm dolayısıyla eş ve çocuklar tarafından işletmenin veya mesleki faaliyetin devralınması halinde, ölen mükellefin teşvikten faydalanıp faydalanmayacağına bakılmaksızın, devralan eş veya çocuklar istisnaya ilişkin şartların tamamını taşımaları kaydıyla, teşvikten üç vergilendirme dönemi boyunca yararlanabilirler.
İlk Defa Gelir Vergisi Mükellefi Olmaları Gerekiyor!
Genç girişimcilere yönelik kazanç istisnasında faydalanmak için diğer şartlara sahip olunmuş olsa bile istisnadan faydalanacak kişinin daha önce mükellefiyet kaydı olmaması gerekir. Daha önce faaliyetleri nedeniyle mükellefiyet kaydı bulunup terk nedeniyle mükellefiyeti silinen kişilerin tekrar söz konusu faaliyetlere başlamaları halinde istisnadan yararlanmaları mümkün değil. Dolayısıyla faaliyet terk edildikten sonra teşvik kapsamındaki söz konusu faaliyetlere tekrar başlanılması halinde ise adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunması şartı ihlal edilmiş sayılacağından bu teşvikten yararlanılamaz.
Anonim ve Limited Şirket Ortakları Faydalanamıyor!
Genç girişimcilere yönelik olan kazanç istisnasından sadece ticari, zirai veya mesleki kazanç elde eden gelir vergi mükellefleri faydalanabilir. Aynı faaliyet konuları olsa bile sermaye şirketi olarak gerçekleştirilen faaliyetler nedeniyle bu istisnadan faydalanmak mümkün değil. Mutlaka şahsi olarak veya şahıs şirketi ortağı olarak ve bu faaliyet konuları ile sınırlı olmak üzere gelir vergisi mükellefiyeti olması gerekir. Söz konusu faaliyetlerin şahıs şirketi bünyesinde yapılması durumunda ise; işe başlama tarihi itibariyle ortakların tamamının tüm şartları taşıması halinde ortakların istisnadan faydalanmaları mümkün.
Yıllık 15.720 TL ile 30.000 TL Kadar Destek Maliye’den!
Uygulamaya göre ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan genç girişimcilerin diğer şartları da taşımaları halinde faaliyet başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri kazançlarının yıllık 75.000.-TL’lik kısmı gelir vergisinden istisna tutulacak.
Genç girişimcilere yönelik söz konusu faaliyetlerden elde edilen tüm kazancın tamamına değil yıllık 75 bin TL’lik kısmına istisnası uygulanmakta. 2020 yılı için 75 bin TL ticari kazanç elde eden genç girişimci için kazancın tamamı istisna olacağı için 15.720 TL gelir vergisi ödenmemiş olacak. Ancak genç girişimcinin yıllık 600 bin TL üzerinde bir kazanç elde etmesi halinde üst dilimde ödeyeceği vergide azalma olacağı için (gelir vergisi tarifesinin artan oranda olması ve üst dilimin % 40 oranında vergiye tabi olması nedeniyle) istisna kapsamında ödenmeyen vergi yıllık bu defa 30 bin TL olacak.