SGK İlişiksiz Yazıları ve İçerikleri
ÖZET:
İdarelerin, ihale yoluyla yaptırdıkları işleri üstlenenlere hakkediş ödemesi yapılabilmesi için hizmet alımı ve yapım işleri için, ilgili ihale konusu işyerinden dolayı, ihale suretiyle piyasadan hazır halde alınıp satılan mal teslim işleri için, işverenin merkez adresindeki işyerinin tescilli bulunduğu SGK ünitesinde işlem gören tüm işyerlerinden dolayı, idareye ihale konusu işle ilgili olarak verilen teminatların çözülebilmesi ve özel nitelikteki bina inşaatları için geçici iskan veya yapı kullanma izin belgesi alabilmesi için ilgili işyerlerinden dolayı, Sosyal Güvenlik Kurumuna borçlarının olmaması ve bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumundan borçlarının olmadığına daire yazı veya ilişiksiz belgesi almaları gerekmektedir.
SGK’DAN ALINMASI GEREKEN BORCU YOKTUR YAZILARI İLE İLİŞİKSİZ BELGELERİNİN USUL VE ESASLARI:
İhaleli İşlerde Hak Ediş Ödenmesi İçin İstenen Borcu Yoktur Yazıları;
Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelik gereği;
İşverenlerin tahakkuk etmiş ve muaccel hale gelmiş idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının hak edişlerinden kesilerek ödenmesinin SGK tarafından idareden istenilmesi gerekmektedir.
İhale konusu işin devamlı nitelikteki işyeri sigortalıları ile yapılmış olması halinde, Hakedişlerden kesinti yapılmasına esas olmak üzere ihale konusu işin yapıldığı dönemlere bakılmaksızın devamlı nitelikteki işyerinin, sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan tüm borçları sorgulanacaktır.
Bu nedenle hizmet alımı ve yapım işleri için, ilgili ihale konusu işyerinden dolayı, ihale suretiyle piyasadan hazır halde alınıp satılan mal teslim işleri için, işverenin merkez adresindeki işyerinin tescilli bulunduğu SGK İl Müdürlüğünde işlem gören tüm işyerlerinden dolayı,
SGK’ya muaccel hale gelmiş borçlarının bulunup bulunmadıkları hususu sorgulanarak, borcu bulunmayan işverenlere borcu olmadığına dair yazı, borcu bulunan işverenlere ise borcu olduğuna dair yazı verilecektir.
Teminat İadeleri İçin Düzenlenen İlişiksizlik Belgesi;
Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelik gereği; işveren tarafından, idareye ihale konusu işle ilgili olarak SGK’ ya borcunun bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesi ibraz edilmedikçe işverene ait kesin teminat iade edilemez.
İlişiksizlik belgesinin düzenlenebilmesi için, işverenlerin, ihale konusu işle ilgili sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, fark isçilik üzerinden hesaplanan prim, damga vergisi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçların bulunmaması gerekmektedir.
İhale konusu işin, devamlı mahiyetteki işyeri sigortalıları ile yaptırılmış̧ olması halinde ise, işyerinin ihale konusu işin başlayıp bitirildiği sürelerdeki sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, fark işçilik üzerinden hesaplanan prim, damga vergisi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçlarının bulunmaması gerekmektedir.
Özel Nitelikteki İnşaat İşyerleri Hakkında Düzenlenecek İlişiksizlik Belgesi;
5510 sayılı Kanunun 90’ıncı maddesinin dördüncü fıkrasına göre geçici iskan veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce ilgililerden yapılan inşaat dolayısıyla SGK’ ya borçlarının bulunmadığına dair SGK tarafından düzenlenmiş bir belgenin istenmesi zorunludur.
Bu nitelikteki işyerlerinden dolayı SGK’ ya borçlarının bulunmadığına dair bir belgenin verilmesinin istenilmesi halinde, bu işyerinden sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, idari para cezası, fark işçilik üzerinden hesaplanan prim, eğitime katkı payı, özel işlem vergisi, damga vergisi, konut edindirme yardımı, tasarruf teşvik kesintisi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve zammı borçlarının olup olmadığına bakılacak ve borçlarının bulunmaması kaydıyla ilişiksizlik belgesi verilecektir.
Fark işçilik prim borcunun kesinleşme aşamasında olması veya itiraz edilmesi durumlarında dahi borcun ödenmemesi halinde işlemler sonuçlandırılıncaya kadar ilişiksizlik belgesi verilmeyecek ancak borç kesinleşmemişse ihale konusu işler için istenilecek borcu yoktur belgesinde veya bu nitelikteki belgelerde borç olarak
değerlendirilmeyecektir.
Özel Nitelikteki İşyerleri ve Alt İşverenler (Aracı) İçin Düzenlenecek Borcu Yoktur Belgeleri;
Gerçek veya tüzel kişi işverenlerin işyerlerinden birisinden veya alt işveren (aracısı) olduğu bir işyerinden “borcu yoktur” belgesinin istenilmesi halinde, işyeri kayıtlarının incelenmesine başvurulmaksızın, bu konudaki taleplerin SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihe kadar SGK birimlerine verilmiş olan prim belgelerinde kayıtlı muaccel sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, idari para cezaları, fark işçilik üzerinden tahakkuk ettirilmiş olan prim borcu (kesinleşmemiş olsa bile), eğitime katkı payı, özel işlem vergisi, damga vergisi, tasarrufu teşvik kesintisi ve katkı tutarı, konut edindirme yardımı borcu ve bunlara ilişkin gecikme zammı ve varsa faizleri, borç kapsamına dahil edilecektir.
Örnek: (A) işyeri işvereni, işyerindeki işin bölümlerinden biri olan temizlik işini 1 yıl süreyle (B) alt işverenine vermiştir. (A) işvereni, 1 yılın sonunda temizlik işlerini üstlenmiş olan (B) alt işvereninden SGK’ ya bu işten dolayı borcunun olmadığına dair belge getirmesini istemiştir. Bu durumda, alt işveren (B)’nin sadece söz konusu işten dolayı borcunun olup olmadığı hususu yukarıda belirtildiği şekilde (tüm borçları dikkate alınmak suretiyle)
araştırılarak sonucuna göre işlem yapılacaktır.
Söz konusu yazıların verildiği tarihte işverenlerin muaccel olmuş borçlarının bulunması durumunda borcu var belgesi, borcu bulunmuyorsa borcu yok belgesi verilecektir.
Düzenlenecek Belgeler;
1) İhaleli İşlerde Hak Ediş Ödenmesi İçin yapılan sorgulama sonucunda,
− Borcu bulunmayan işverenlere örneği Ek-5’te yer alan yazı,
− Borcu bulunan işverenlere örneği Ek-6’da yer alan yazı,
2) Özel Nitelikteki İşyerleri ve Alt İşverenler (Aracı) İçin yapılan sorgulamalarda;
− Borcu bulunmuyorsa örneği Ek-7’de yer alan belge
− Borçlarının bulunması durumunda örneği Ek-8’de yer alan belge
Verilecektir.
2020/5 Sayılı SGK Genelgesi İçin Tıklayınız
Eki Dilekçeler İçin Tıklayınız (Borcu Var-Yok)
Kaynak: TÜRMOB
