Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Özel Durumlar
ÖZET:
1) Muhtasar Beyanname” ile “Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi’nin birleştirildiği “Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi” uygulaması Kırşehir ilindeki mükellefler/işverenler için Haziran 2017, Amasya, Bartın ve Çankırı illeri merkez ve ilçelerinde bulunan mükellefler/işverenler için 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren başlamıştır.
2) Türkiye genelinde uygulamanın 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren başlaması öngörülmüş olmakla birlikte 09/02/2020 tarihli ve 30844 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7 sıra No.lu değişiklik Tebliği ile Bursa, Eskişehir Ve Konya illeri merkez ve ilçelerinde bulunan mükellefler/işverenler uygulamaya 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren başlanacağı, ülke genelinde uygulanmasının ise 1 Mart 2020 tarihine ertelendiği belirtilmiştir.
3) Türkiye genelinde uygulama 1 Mart 2020 tarihinden itibaren başlayacaktır.
4) Türkiye genelinde 7 sıra No.lu son Tebliğin yayımlandığı 9 Şubat 2020 tarihine kadar, gönderilen ve onaylanmış olan “Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi” tahakkukları geçerli olacaktır.
5) Bu tarihten sonra pilot iller dışındaki vergi bildirimleri, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile yapılacaktır. Bu durumda SGK bilgileri boş bırakılarak beyanname yetkili vergi dairesine verilecektir.
6) Pilot iller dışındaki sigortalıların hizmetleri ve kazançları ise “Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi” ile e-bildirge V2 üzerinden SGK’ya bildirilecektir. İşverenlerin SGK bildirimlerini, daha önce e-bildirge V1 üzerinden yapmakta iken, bu kez e-bildirge V2 üzerinden yapmaları gerekmektedir.
7) Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile ayrıca “meslek kodu” uygulaması başlamıştır. Bu kapsamda sigortalıların ilgili ayda fiilen çalıştığı meslek adına ait geçerli bir meslek kodunun XXXX.XX formatına uygun bir şekilde sisteme kaydedilmesi gerekmektedir. Uygulama pilot illerde devam etmekte olup Türkiye genelinde 1 Mart 2020 tarihinden itibaren başlayacaktır.
8) 122 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 1003B Beyanname Kodlu Sadece Ücrete İlişkin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ihdas edilmiştir. 1003B Beyannamesi için ayrı bir kullanıcı kodu, parola ve şifre alan mükellefler/işverenler koşulları uyuyorsa 1003A Beyannamelerini üç ayda bir vermeye devam edebileceklerdir.
9) 2020/Mart ayına ait bildirimler en son 27/4/2020 tarihinde (26/4/2020 Pazar gününe denk geldiğinden) Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile yetkili vergi dairesine yapılacaktır.
MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMESİNİN PİLOT İL UYGULAMASI İLE TÜM TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMASININ 01/03/2020 TARİHİNE ERTELENMESİYLE İLGİLİ OLARAK BİLİNMESİ GEREKEN HUSUSLAR
İLGİLİ MEVZUAT:
1) 18/2/2017 tarihli ve 29983 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)
2) 09/2/2020 tarihli 31034 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’n de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 7)
3) 6/2/2020 tarihli 2248590 sayılı SGK Genel Yazısı
4) Meslek Adı ve Kodu Listesi
MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMESİ UYGULAMASINDA BİLİNMESİ GEREKEN HUSUSLAR:
Vergi kanunlarına göre vergi dairesine verilmesi gereken “Muhtasar Beyanname” ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4/1-a kapsamında sigortalı sayılan kişileri bildirmekle yükümlü olanlar tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gereken “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi’nin birleştirilmesi sonucunda “Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi” uygulaması başlatılmıştır.
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasına, 1/6/2017 tarihinde Kırşehir, 1/1/2018 tarihinde Amasya, Bartın ve Çankırı illerinde pilot uygulama olarak başlanılmış ve tüm Türkiye’ deki uygulamasına 1/1/2020 tarihinde geçileceği açıklanmıştır. Bu kapsamda TURMOB öncülüğünde SGK ve Gelir İdaresi Başkanlığı yetkilileriyle birlikte büyük illerimizde seminerler düzenlendi ve düzenlemeye devam edilmektedir. Ancak 09/2/2020 tarihli 31034 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 7) ile Tüm Türkiye’ deki uygulama 1/3/2020 tarihine ertelenmiş buna karşılık pilot il uygulamasına,1/1/2020 tarihinden itibaren Bursa, Eskişehir ve Konya illeri dahil edilmiştir. Yapılan bu düzenleme ile işverenler/mükellefler ve meslek mensuplarımızda bazı konularda tereddütler hasıl olmuştur. TÜRMOB öncülüğünde yapılan seminerler, ilgili mevzuat bölümünde yer alan tebliğler ve ilgili Kurumlarla yapılan görüşmeler sonucunda tereddüt edilen hususlar aşağıda soru ve cevap şeklinde açıklanmıştır.
SORU 1: Muhtasar ve prim Hizmet Beyannamesi uygulaması pilot illerde ve tüm Türkiye’ de ne zaman ve hangi aylara ait bildirimlerle başlayacaktır?
CEVAP 1: 2020/Ocak ve Şubat ayı bildirimleri pilot illerde Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesiyle yapılacaktır. Tüm Türkiye’ de uygulamaya 2020/Mart ayı bildirimlerinden başlamak üzere geçilecektir. Yani 2020/Mart ayına ait bildirimler en son 27/4/2020 tarihinde (26/4/2020 Pazar gününe denk geldiğinden) Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile yetkili vergi dairesine yapılacaktır.
SORU 2: Hangi illerde Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi, hangi illerde ise e-bildirge üzerinden bildirim
yapılacak? İşverenler kendi isteği ile MuhSgk verebilecekler mi?
CEVAP 2: 09/2/2020 tarihli 31034 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 7) ile pilot iller dışındaki bildirimler Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile yapılamayacaktır. Pilot iller dışındaki vergi bildirimleri Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin sigortalı bilgileri boş bırakılarak, MuhSgk üzerinden, sigortalılara ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bildirimleri ise e-bildirge V2 üzerinden yapılacaktır. Ancak belirtilen tebliğin ikinci ve üçüncü fıkrası ile Amasya, Bartın, Bursa, Çankırı, Eskişehir, Kırşehir ve Konya illeri dışındaki başka bir ilde istihdam edilmekle birlikte ücret ödemeleri veya tahakkuku bu illerde yapılan çalışanların ücret ödemeleri üzerinden tevkif edilen vergiler ile sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgileri, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bu illerdeki yetkili vergi dairelerine elektronik ortamda gönderilecektir. Yine Amasya, Bartın, Bursa, Çankırı, Eskişehir, Kırşehir ve Konya illerinde faaliyet göstermesine rağmen ücret ödemeleri üzerinden oluşan vergilerin beyan edildiği yetkili vergi dairesinin pilot iller dışında olan SGK işyeri sahipleri, vergilere ait Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini pilot iller dışındaki yetkili vergi dairesine, sigortalıların prime esas kazanç ve hizmetlerini ise e-bildirge v2 üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna göndermeleri gerekmektedir.
SORU 3: 09/02/2020 tarihine kadar MuhSgk üzerinden onaylanan tahakkuklar için yeniden ayrı beyanname veya
bildirge verilecek mi?
CEVAP 3: Genellikle yasal düzenlemeler, yayımlandığı tarihten itibaren hüküm ifade ettiğinden, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’n de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin (Sıra No: 7) yayımlandığı 9/2/2020 tarihinden önce tüm Türkiye’ de Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi üzerinden verilen ve onaylanan vergi ve SGK tahakkukları geçerli olacaktır. Ancak onaylanmayan tahakkuklar için ise pilot ilde olup olmadığına göre ilgisine göre vergi bildirimleri için MuhSGK, SGK bildirimleri için e-bildirge v2 üzerinden yeniden beyanname veya bildirge verilmesi gerekmektedir.
SORU 4: Sosyal Güvenlik kurumuna e-bildirge üzerinden yapılan bildirimler hangi sistem üzerinden yapılacaktır.
CEVAP 4: İşverenler, SGK bildirimlerini daha önce e-bildirge V1 üzerinden yapmakta iken, bu kez SGK bildirimleri e-bildirge V2 üzerinden yapacaklardır.
SORU 5: Ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran işverenlerin MuhSgk sistemine dahil olmamak için 5510 sayılı ek-9 madde kapsamına nasıl geçiş yapacaklardır?
CEVAP 5: 5510 sayılı Kanunun ek 9’uncu maddesi kapsamında ayda 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıranlar SGK’ da “9700” iş kolu kodu ile tescilli ev hizmeti işyerlerinin 01/01/2020 tarihinden itibaren ek 9 uncu madde kapsamına geçişini talep eden işverenlerden 2020/Ocak Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini henüz göndermeyenlerin daha önce tescilli işyerlerinden sigortalı işten çıkış bildirgesi alınmaksızın işyeri tescil programında “08- Ek 9 Ev Hizmetine Geçen” kodu ile işyerlerinin 31/12/2019 tarih itibariyle kanun kapsamından çıkarılarak 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesine geçiş işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir. Bu konuda SGK tarafından 6/2/2020 tarihli 2248590 sayılı genel yazı yayımlanmıştır.
SORU 6: Konut Kapıcılığı işyerlerinde sigortalı çalıştıran işverenler MuhSgk sistemine dahil olmamak için Kolay
işverenlik kapsamına nasıl geçiş yapacaklardır? Tahakkuk edecek damga vergisini ne zaman nereye ödeyeceklerdir?
CEVAP 6: Konut kapıcılığı işyerlerinde 2020/Ocak ayı bildirimlerini, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile yapmak istemeyen işverenler kolay işverenliğe geçmek için 31/1/2020 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumundan talepte bulunmaları gerekmektedir. Bu tarihe kadar talepte bulunmayan işverenler, ikametgahlarının bulunduğu yetkili vergi dairesinden vergi numarası alarak bildirimlerini pilot illerde Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin Sigorta bildirimleri olan bölümünü doldurarak yapacaklardır. Diğer illerde ise vergi numarası almaksızın eskiden olduğu gibi e-bildirge V2 üzerinden bildirimlerini yapabileceklerdir. 2020/Ocak ayında konut kapıcılığı işyerlerinde kolay işverenliğe geçmeyen işverenler 2020/Şubat veya diğer aylarda kolay işverenliğe geçebilirler. Burada dikkat edilmesi gereken husus, pilot illerde ve tüm Türkiye’ de uygulamaya geçildiğinde kapıcıların ücretlerinden vergi kesintisi yapılmadığından, MuhSgk’nın vergi kısmı doldurulmayacaktır. Sigorta bildirimlerinden dolayı ortaya çıkan primler ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK’ya ödenecektir. Ancak Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinden doğan damga vergisi artık SGK’ ya ödenmediğinden, tahakkuk eden damga vergisinin ilgili ayı takip eden ayın 26’sına kadar Maliye Bakanlığı’na ödenmesi gerekmektedir.
SORU 7: Konut Kapıcılığı işyerlerinde Kolay işverenliğe geçilmesine karşılık, Konutta gelir vergisine tabi bir işçinin
çalıştırılması halinde bildirim nasıl yapılacaktır?
CEVAP 7: Konut kapıcılığı işyerlerinde kolay işverenliğe geçmesine rağmen, konut işyerinde ücretinden gelir vergisi kesintisi yapılan bir işçi çalıştırılması halinde, pilot illerde ve tüm Türkiye’ de uygulamaya geçildiğinde bu kez Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin vergi tarafı, ücretinden vergi kesintisi yapılan işçi için doldurularak yetkili vergi dairesine gönderilecektir. MuhSGK’nın sigortalı bilgileri doldurulmayacak olup, kolay işverenlik gereği otomatik olarak tahakkuk eden sigorta primleri ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK’ ya ödenecektir.
SORU 8: Meslek kodu bildirimi nasıl yapılacaktır?
CEVAP 8: Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesiyle ilgili getirilen yeni bir düzenleme de meslek kodu uygulamasıdır. Bu kapsamda sigortalıların ilgili ayda fiilen çalıştığı meslek adına ait geçerli bir meslek kodunu XXXX.XX formatına uygun bir şekilde sisteme kaydedilmesi gerekmekte olup, formata uygun ya da geçerli olmayan bir meslek kodunun kaydedilerek gönderilmesi halinde beyanname kabul edilmeyerek hata mesajı dönülecektir. Bu amaçla ilgili mevzuat bölümünde yer alan meslek adı ve kodlarına göre bildirim yapılması gerekmektedir. Güncel Meslek Kodlarına ait excel tablosu ekte sunulmuştur. Uygulama pilot illerde devam etmekte olup Türkiye genelinde 1 Mart 2020 tarihinden itibaren başlayacaktır.
SORU 9: Sigortalı adı, soyadı veya her ikisinin de hatalı olması durumunda yapılacak işlem nedir?
CEVAP 9: TÜRMOB tarafından organize edilen seminerlerde belirtilen diğer husus ise sigortalıların ad ve soyadı değişiklikleri nedeniyle alınan hata mesajlarının çok olmasıdır. Bu nedenle sigortalının TC numarasıyla ad ve soyadının uyumlu olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. TC numarasıyla bu TC numarasına ait sigortalının adı veya soyadının veya her ikisinin hatalı olması durumunda SGK’nın kurumsal internet sayfasında e-SGK-İşveren- Sigortalı İşe Giriş ve İşten Çıkış Bildirge (4a) sayfası üzerinden e-Bildirge kullanıcı adı ve şifresi ile giriş yaparak “SİGORTALI SOYADI DEĞİŞİKLİĞİ” menüsü kullanılmak suretiyle sigortalıların adı ve soyadı güncellemeleri yapılmalıdır.
SORU 10: 1003A ve 1003B Beyannameleri arasındaki fark nedir?
CEVAP 10: 122 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 1003B BEYANNAME KODLU SADECE ÜCRETE İLİŞKİN MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMESİ ihdas edilerek mevcut ebeyanname şifresinden ayrı olarak kullanıcı kodu, parola ve şifre alınması suretiyle elektronik ortamda gönderilebilme olanağı sağlanmıştır. Bu şekilde ayrı bir kullanıcı kodu, parola ve şifre alan mükellefler/işverenler, ücret ödemelerine ilişkin vergi kesintileri haricinde ilgili dönem içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile buna ilişkin tevkif ettikleri vergileri ise 1003A Beyanname kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile beyan etmeye devam edeceklerdir.
1003A ve 1003B beyannameleri ile ilgili şifre yetki tablosu aşağıdaki gibidir.
SORU 11: MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMESİNİ üç ayda bir gönderebilir miyim?
CEVAP 11: 1003B Beyannamesi için ayrı bir kullanıcı kodu, parola ve şifre alan mükellefler/işverenler koşulları uyuyorsa 1003A Beyannamelerini üç ayda bir vermeye devam edebilirler.
SORU 12: Elektronik Beyanname Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesini yenilemek zorunda mıyım?
CEVAP 12: 1003A ve/veya 1003B Beyannamesi için 18.02.2017 tarihinden sonra yenilenmediyse Elektronik Beyanname Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” ile “Elektronik Beyanname Aracılık Sözleşmesi”nin yenilenmesi ve yenilenen sözleşmelerin internet vergi dairesi aracılığıyla sisteme girilmesi gerekmektedir.
Kaynak: TÜRMOB