Konaklama Vergisi Nasıl Uygulanacak?
İsmail KÖKBULUT
Yeminli Mali Müşavir
ismail@kokbulut.com
Yazar Hakkında
Giriş
Nisan 2020 tarihinden itibaren konaklama vergisi uygulaması başlıyor. İlk etapta geceleme başına düşünülen verginin nihayetinde oran şeklinde uygulanmasına karar verildi. İki yıldızlı otelde konaklayan ile ultra lüks beş yıldızlı otelde konaklayan kişinin ödeyeceği tutar alınan ücrete göre belirleneceği için farklılık gösterecek. Hatta aynı konaklama tesisinde değişik dönemler için konaklama ücretindeki farklılık nedeniyle de vergi tutarında değişiklik olacak. Kısaca konaklayan kişi sayısı aynı kalsa bile turizm gelirleri ve konaklama tesislerinin hasılatları arttıkça konaklama vergi gelirleri de artmış olacak.
Konaklama Vergisinin Konusu
Konaklama vergisi matrahı konaklama hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer hizmetler olacak. Geceleme hizmeti verginin ana unsuru olmakla birlikte bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan yeme içme, aktivite, eğlence hizmetleri, havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı nedeniyle ödenen bedeller de verginin konusuna girmekte.
Konaklama vergisinin konusu geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte sunulan diğer hizmetler olarak belirlenmiş. Ancak bazı konaklama tesisi sadece geceleme yapan müşterilerine değil konaklama yapmayanlara da yeme içme, havuz , spor, termal ve benzeri hizmetleri sunmakta. Kanun metninden ve kanun madde gerekçesinden anlaşılan konaklama tesislerinde konaklamayanlara tesis bünyesinde sunulan diğer hizmetlerin herhangi bir konaklama hizmetiyle birlikte verilmediğinde konaklama vergisinin konusuna girmeyeceği şeklinde.
Konaklama tesisinde geceleme hizmeti alan bir kişinin akşam yemeğini tesis dışında yemesi ile geceleme yaptığı tesis de yemesi arasında herşeyin aynı olması halinde % 1’lik bir fiyat farkı olacaktır.
Nasıl Hesaplanacak?
Konaklama vergisinin nasıl hesaplanacağını basit bir örnekle açıklayalım.
Bay (A) iş nedeniyle İstanbul şehir otelinde kahvaltı ve KDV dahil 500.- TL ‘ye konaklaması halinde bu bedel dışında ayrıca KDV matrahı olan (500/1,08=) 462,96 TL üzerinden (462,96 x % 1=) 4,63 TL konaklama vergisini konaklama tesisine ayrıca ödemesi gerekiyor. Böylece Bay (A)’nın bir günlük Kdv dahil konaklama hizmet bedeli 500 TL ve konaklama vergisi olan 4,63 TL ile birlikte toplamda 504,63 TL ödemesi olacak.
Konaklama tesisi Bay (A)’dan tahsil etmiş olduğu 4,63 TL konaklama vergisini takip eden ayın yirmi altıncı gününe kadar katma değer vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine beyan edip ödeyecek.
Her Otelde Yenen Yemek Vergiye Tabi Değil
Bay (A)’nın konaklama yaptığı otel bünyesinde bulunan yeme içme bölümünde akşam yemeği yemesi halinde ise yemek bedeli dışında da ayrıca konaklama vergisi ödemesi gerekiyor. Oysa Bay (A) akşam yemeğini konakladığı otelde değil de başka bir otelin restoranında yerse bu vergiyi ödemeyecek.
Müşteriden Tahsil Edilecek
Kanun metnine göre verginin mükellefi konaklama tesisleri olarak tanımlansa bile vergiyi ödeyen konaklama hizmetini alan müşteri. Müşteri konaklama tesisinde doğrudan konaklayan kişi olabileceği gibi seyahat acentesi veya tur operatörü de olabilir.
Konaklama hizmeti alan müşteri fatura ve benzer belgelerde hesaplanacak konaklama vergisini konaklama hizmeti sunana ödeyecek. Konaklama tesisinden konaklama hizmeti alan seyahat acentesi veya tur operatörü olması halinde konaklama vergisi seyahat acentesi veya tur operatörü tarafından konaklama tesisine ödenmesi gerekiyor.
Söz konusu vergi geceleme hizmeti nedeniyle alınacak olup gerçek yükümlüsü konaklama hizmetini alandır. Konaklama tesisi Kanunda kendisine mükellef kılınan konaklama vergisini müşteriden tahsil etmek ve vergi dairesine ödemekle yükümlüdür. Bir anlamda konaklama tesisleri vergi dairesinin tahsildarı gibi çalışacak.
Fatura ve Benzeri Belgelerde Gösterilmesi
Konaklama tesisi tarafından müşteriden tahsil edilen konaklama vergisi fatura ve benzeri belgelerde gösterilecek. Bu konuda Genel Tebliğde bir belirleme yapılırsa konaklama tesisleri açısından verginin takibi ve beyanı daha kolay olabilir. Bazı işletmeler açısından faturada yer almasının pratikte bir faydası olmayabilir. Çünkü konaklama vergisi üzerinden KDV hesaplanmayacak. Bu nedenle benzer belgelerde takip etmek ve müşterinin de bu vergiyi konaklama tesisine vergi dairesine ödenmesi için tahsil edildiğinin ve konaklama tesislerinin de bu vergini tahsil edilip vergi dairesine ödenmesi konusunda yükümlülüğü bulunduğunun anlaşılması açısından önemli.
Konaklama Vergisi Üzerinden KDV Hesaplanmayacak
Kanunda konaklama vergisinin katma değer vergisinin matrahına dahil edilmeyeceği hüküm altına alınmış. Böyle bir belirleme yapılmamış olsaydı müşteriden tahsil edilen konaklama vergisi üzerinden bir de KDV hesaplanacaktı. Bu belirleme ile bunun önüne geçilmiş oldu.
Konaklama vergisi KDV hariç tutar dikkate alınarak hesaplanacaktır. Örneğin KDV hariç 1.000.-TL’ye müşteriye satışı yapılan konaklama hizmetine ilişkin olarak müşteri tarafından konaklama tesisine yapılacak ödeme aşağıdaki gibi olacaktır;
| Konaklama bedeli |
1.000.- |
| Katma değer vergisi (1.000 x % 8=) |
80.- |
| Konaklama vergisi (1.000 x % 1=) |
10.- |
| Toplam ödenecek tutar |
1.090.- |
