Eylül 2019 Ödemeler Dengesi Gelişmeleri
Cari İşlemler Hesabı
- Cari işlemler fazlası, bir önceki yılın Eylül ayına göre 599 milyon ABD doları artarak 2.477 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Bunun sonucunda, on iki aylık cari işlemler fazlası 5.895 milyon ABD dolarına yükselmiştir.
- Söz konusu gelişmede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 48 milyon ABD doları azalarak 867 milyon ABD dolarına gerilemesi ve hizmetler dengesi kaynaklı net gelirlerin 694 milyon ABD doları artarak 4.324 milyon ABD dolarına yükselmesi etkili olmuştur.
- Altın ve enerji hariç cari işlemler fazlası ise, bir önceki yılın Eylül ayına göre 670 milyon ABD doları artarak 5.791 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 619 milyon ABD doları tutarında artarak 3.471 milyon ABD dolarına yükselmiştir.
- Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 174 milyon ABD doları artarak 1.020 milyon ABD doları olmuştur.
- İkincil gelir dengesi fazlası 4 milyon ABD doları artarak 108 milyon ABD dolarına yükselmiştir.
Finans Hesabı
- Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 8 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Portföy yatırımları 144 milyon ABD doları tutarında net giriş kaydetmiştir. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 120 milyon ABD doları ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 149 milyon ABD doları net alış yaptığı görülmektedir.
- Yurt dışında gerçekleştirilen tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar 30 milyon ABD doları net geri ödeme, diğer sektörler ise 9 milyon ABD doları net borçlanma gerçekleştirmiştir.
- Diğer yatırımlarda 832 milyon ABD doları tutarında net çıkış gerçekleşmiştir.
- Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 2.479 milyon ABD doları, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları da 510 milyon ABD doları net artış kaydetmiştir.
- Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar ve Genel Hükümet sırasıyla 809 milyon ABD doları ve 138 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleştirmişken, diğer sektörler 682 milyon ABD doları net kullanım yapmıştır.
- Resmi rezervlerde bu ayda 29 milyon ABD doları net artış gözlenmiştir.
Açıklamalar:
Ödemeler dengesi, geniş anlamıyla, bir ekonomide yerleşik kişilerin diğer ekonomilerde yerleşik kişiler (yurt dışında yerleşikler) ile belli bir dönem içinde yapmış oldukları ekonomik işlemlerin sistematik kayıtlarını elde etmek üzere hazırlanan istatistiki bir rapordur. Ödemeler Dengesi istatistiklerinin toplanmasına ilişkin uluslararası standartlar, Uluslararası Para Fonunun (IMF) üye ülkelerine yol gösterici olarak hazırladığı Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu El Kitabı’nda yer almaktadır. Bu doküman, aynı zamanda ödemeler dengesi istatistiklerini ülkeler bazında karşılaştırmaya da olanak tanır.
Türkiye’nin Ödemeler Dengesi İstatistikleri ise, IMF’nin 2009 yılında yayımladığı yukarda sözü edilen el kitabı temel alınarak toplanmakta ve her ay düzenli olarak yayınlanmakta.
Kaynak: TCMB
