T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
Türk Milleti Adına
Yargıtay İlamı
Esas No: 2016/5787
Kararı No: 2019/15100
Tarihi: 08.07.2019
» İmzalı Ücret Bordrolarında Fazla Çalışmaya İlişkin İhtirazı Kayıt Yoksa Bordroda Yazılı Olanlardan Daha Fazla Çalışma Yapıldığının İleri Sürülemeyeceği
» İhtirazi Kayıt Konularak İmzalanan Ücret Bordrolarında Fazla Çalışmaların Daha Fazla Olduğunun İleri Sürülebileceği Bordroda Gösterilenlerden Fazlasının Her Türlü Delille Kanıtlanabileceği
ÖZET: imzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
işçinin imzasını içermeyen bordrolarda fazla çalışma tahakkuku yer aldığında ve tahakkukta yer alan miktarların karşılığı banka hesabına ödendiğinde, tahakkuku aşan fazla çalışmalar her türlü delille ispatlanabilir. Tahakkuku aşan fazla çalışma hesaplandığında, bordrolarda yer alan fazla çalışma ödeme tutarları mahsup edilmelidir.
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı isteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalının asıl işveren olarak işçi çalıştırdığı işyerinde 11.06.2005 tarihinde çalışmaya başladığını, işten haksız olarak çıkarıldığı 03.10.2013 tarihine kadar aralıksız olarak çalıştığını ileri sürerek, kıdem, ihbar tazminatları ile fazla mesai ücreti ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının çalıştığı işyerinin … Temizlik Otomasyon Bilgi İşlem Organizasyon San. Tic. Ltd. Şti. olduğunu, davalı … A.Ş.’nin kafeterya personel hizmet alım işi için ihale yaptığını ve adı geçen şirketin bu ihaleyi kazandığını, büfe ve kafeteryalarda personel istihdam ettiğini, davacının da bu ihale kapsamında çalışmış olduğunu, husumetin …
Temizlik Otomasyon Bilgi İşlem Organizasyon San. Tic. Ltd. Şti.’ne yöneltilmesi gerektiğini, davacının 07:00 – 19:00 saatleri arasında düzenli olarak çalıştığı iddiasının doğru olmadığını, her gün 12 saat çalışma düzeninin söz konusu olmadığını, fazla çalışmanın söz konusu olması halinde bunun ücretinin davacıya ödendiğini, davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle sona erdirildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak, iş akdinin tazminatsız feshini gerektirecek eylemleri şüpheye yer bırakmayacak şekilde ispatlanamadığından davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, fazla mesai iddiasının bordrolarda fazla mesai tahakkuku bulunduğu ve tahakkukun üzerindeki fazla mesai iddiaları yazılı belge ile ispatlanamadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
d) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçinin imzasını içermeyen bordrolarda fazla çalışma tahakkuku yer aldığında ve tahakkukta yer alan miktarların karşılığı banka hesabına ödendiğinde, tahakkuku aşan fazla çalışmalar her türlü delille ispatlanabilir. Tahakkuku aşan fazla çalışma hesaplandığında, bordrolarda yer alan fazla çalışma ödeme tutarları mahsup edilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta; dosya içeriğinde davacının çalışma şekline göre 31.12.2010 tarihine kadar haftalık 18 saat, 01.01.2011 tarihinden itibaren ise haftalık 9 saat fazla mesai yaptığı, buna göre ücret bordrolarında görülen aylık 22 saat ve 33 saat fazla mesaiden daha fazla mesai yaptığı ve bu nedenle fazla mesai ücretinin eksik ödendiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece; Ocak 2008 tarihinden sonra kendini tekrar eden şekilde ve bazen davacının yıllık izinde olduğu ayda bile aylık 22 saat, Ocak 2013 tarihinden sonra ise hep aylık 33 saat yapılan fazla mesai ücreti ödemesinin hesaplanan fazla mesai ücretinden mahsup edilmesi ve buna göre fark fazla mesai ücretinin hesaplatılarak hüküm altına alınması gerekir.
Eksik inceme ve hatalı değerlendirme ile fazla mesai ücreti talebinin tamamen reddine karar verilmesi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 08/07/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
