Elektrik Piyasası Lisanssız Elektrik Üretim
12 Mayıs 2019 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 30772
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı elektrik piyasasında, tüketicilerin elektrik ihtiyaçlarını (Mülga ibare:RG-11/8/2022-31920) kendi üretim tesisinden karşılaması, arz güvenliğinin sağlanmasında küçük ölçekli üretim tesislerinin ülke ekonomisine kazandırılması ve küçük ölçekli üretim kaynaklarının etkin kullanımının sağlanması (Mülga ibare:RG-11/8/2022-31920) amacıyla lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğü olmaksızın, elektrik enerjisi üretebilecek, gerçek veya tüzel kişilere uygulanacak usul ve esasların belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi çerçevesinde kurulması öngörülen üretim tesislerinin sisteme bağlanmasına ilişkin usul ve esaslar ile bu üretim tesislerinin kurulmasına ilişkin başvuruların değerlendirilmesine,
b) Lisanssız üretim kapsamında elektrik enerjisi üreten gerçek ve tüzel kişilerin ihtiyaçlarının üzerinde ürettikleri elektrik enerjisinin sisteme verilmesi halinde yapılacak uygulamaya,
c) Lisanssız üretim ile ilgili üretim tesisi devri ve üretim faaliyetinde bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile ilgili şebeke işletmecilerinin hak ve yükümlülüklerine,
ç) Lisanssız üretim yapan kişilerin bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri ile kurulan üretim tesislerinin denetlenmesine,
ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi ile 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 6/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Adalanma: Dağıtım sisteminin üretim tesisi bulunan bir bölgesinin enerjili kalacak şekilde dağıtım sisteminden fiziksel olarak ayrılmasını,
b) AG: Etkin şiddeti 1000 Volt ve altındaki gerilim seviyesini,
c) Bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü: Bir kullanım yerinin elektrik projesinde belirtilen kurulu gücün kullanım faktörü ile çarpılmış halini (Ek ibare:RG-11/8/2022-31920) özel trafolu müşteriler için tek terimli tarife sınıfına tabi olan kullanıcılar için kurulu gücün 0,60 katı, cos φ=1 alınarak hesaplanan hali ile çift terimli tarife sınıfına tabi kullanıcılar için talep edilen gücü veya iletim sistemi için bağlantı anlaşmasında yer alan güç değerini,,
ç) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,
d) Bu Yönetmelik kapsamındaki kojenerasyon tesisi: Bakanlıkça belirlenen verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon ve trijenerasyon tesisini,
e) Bu Yönetmelik kapsamındaki tüketim tesisi: Bir gerçek ya da tüzel kişinin uhdesinde veya tüketim birleştirme kapsamında, bağlantı anlaşması uyarınca dağıtım veya iletim sistemine bağlı veya üretim tesisi ile birlikte bağlanacak ya da 25/9/2002 tarihinden önce imzalanmış yerine kaim bir sözleşme kapsamında dağıtım veya iletim sistemine bağlı, elektrik enerjisi tüketen birim, tesis ya da teçhizatı,
f) Dağıtım bölgesi: Bir dağıtım şirketinin veya dağıtım lisansı sahibi OSB’nin lisansında tanımlanan bölgeyi,
g) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,
ğ) EİGM: Bakanlık Enerji İşleri Genel Müdürlüğünü,
h) Fatura dönemi: Bir takvim ayının ilk günü saat 00:00’da başlayıp müteakip takvim ayının başlangıcına kadar olan süreyi,
ı) (Değişik:RG-9/5/2021-31479) İl Özel İdaresi: Üretim tesisinin kurulacağı yerin il özel idaresini veya il özel idaresi bulunmayan yerlerde Valilik Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığını,
i) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin kanun, (Ek ibare:RG-11/8/2022-31920)Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı kararı,yönetmelik, tebliğ, genelge ve Kurul kararlarını,
j) İlgili diğer mevzuat: Cumhurbaşkanlığı ile Bakanlıklar tarafından çıkarılan ilgili yönetmelik, tebliğ ve diğer düzenlemeleri,
k) İlgili standart: Üretim tesisinde kullanılacak teçhizat, bağlantı sistemi ve performans kriterlerine ilişkin olan, öncelik sırasına göre TS, EN, IEC, ISO ve diğer uluslararası standartları,
l) İlgili şebeke işletmecisi: İlgisine göre TEİAŞ’ı, dağıtım şirketini veya OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiyi,
m) İlgili teknik mevzuat: Bakanlık tarafından çıkarılan ilgili yönetmelik, tebliğ ve diğer düzenlemeleri,
n) Kalıcı veri saklayıcısı: Tüketicinin gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamı,
o) Kanun: 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununu,
ö) Mahsuplaşma: Belirli bir zaman dilimi içinde gerçekleşen, üretim ve tüketimin birbirinden düşülmesi sonucu kWh cinsinden net üretim veya net tüketim değerinin bulunması işlemini,
p) Mikrokojenerasyon tesisi: Elektrik enerjisine dayalı toplam kurulu gücü 100 kWe ve altında olan kojenerasyon tesisini,
r) OG: Etkin şiddeti 1000 V üstünden 36 kV’a kadar olan (36 kV dahil) gerilim seviyesini,
s) Piyasa işletmecisi: Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketini,
ş) Şebeke: Bu Yönetmelik kapsamındaki tüketim tesisinin bağlantı noktasına göre iletim, dağıtım veya OSB dağıtım şebekesini,
t) Teknik değerlendirme raporu: Rüzgar veya güneş enerjisine dayalı üretim sahalarının etkin kullanılmasına ilişkin EİGM tarafından yapılan değerlendirme sonucu hazırlanan raporu,
u) Teknik etkileşim izni: Teknik etkileşim analizi neticesine göre, ilgili kurumlar tarafından olumlu veya şartlı olarak Bakanlık aracılığıyla ilgili kişilere verilen rüzgar türbini kurma iznini,
ü) YEKDEM: 1/10/2013 tarihli ve 28782 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesine ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim faaliyeti gösteren üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin bizzat ve bu Yönetmelik kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan kişilerin bölgelerinde bulundukları görevli tedarik şirketleri aracılığıyla faydalanabileceği fiyatlar, süreler ve bunlara yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esasları içeren destekleme mekanizmasını,
v) Yenilenebilir enerji kaynakları: Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, (Mülga ibare:RG-11/8/2022-31920)dalga, akıntı (Mülga ibare:RG-11/8/2022-31920)ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını,
y) YEK Kanunu: 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunu,
z) YG: Etkin şiddeti 36 kV’un üstündeki gerilim seviyesini,
ifade eder.
aa) (Ek:RG-11/8/2022-31920) İlgili dönem: Yönetmelikte tanımlanan aykırılığın başladığı ve sona erdiği tarihler dahil olmak üzere geçen süreyi,
bb) (Ek:RG-11/8/2022-31920) YEPDİS: EİGM tarafından talep edilen bilgileri içeren ve işletilen Yenilenebilir Enerji Kaynakları Değerlendirme ve İzleme Sistemini,
(2) Bu Yönetmelik çerçevesinde, üretim tesisinin bağlantısı çift yönlü sayaçtan önce, tüketim tesisi tarafına yapılmış ise ilgili üretim ve tüketim tesisleri aynı yerde kabul edilir.
(3) Bu Yönetmelikte geçen diğer ifade ve kısaltmalar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
Lisans alma ile şirket kurma muafiyeti
MADDE 5 – (1) Önlisans ve lisans alma ile şirket kurma yükümlülüğünden muaf olarak kurulabilecek üretim tesisleri şunlardır:
a) İmdat grupları,
b) (Değişik:RG-9/5/2021-31479)İletim ya da dağıtım sistemiyle herhangi bir şekilde bağlantısı olmadan çalışan üretim tesisleri,
c) Kurulu gücü bir megavat veya Kanunun 14 üncü maddesi çerçevesinde Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmiş kurulu güç üst sınırına kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri,
ç) Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri,
d) Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon tesisleri,
e) Mikrokojenerasyon tesisleri,
f) Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan üretim tesisleri,
g) Sermayesinin yarısından fazlası doğrudan veya dolaylı olarak belediyeye ait olan tüzel kişilerce, belediyeler tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale hatları üzerinde, teknik imkanın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması halinde hidrolik kaynağa dayalı kurulan üretim tesisleri,
ğ) Elektrik aboneliği Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne (Ek ibare:RG-11/8/2022-31920) veya sulama birliklerine, ait tarımsal sulama amaçlı tesislerin elektrik ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, kurulu gücü tarımsal sulama tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü, birden fazla tesis için tesislerin sözleşme güçleri toplamı ile sınırlı olmak koşuluyla Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından (Ek ibare:RG-11/8/2022-31920) veya DSİ’nin izniyle sulama birlikleri tarafından kurulan ve işletilen yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim (Değişik ibare:RG-11/8/2022-31920) tesisi.
h) (Ek:RG-9/5/2021-31479) (Değişik:RG-11/8/2022-31920) Belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sanayi tesisleri ve tarımsal sulama amaçlı tesisler tarafından bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünün iki katı ve diğer kişiler bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla, tüketim tesisi ile aynı ya da farklı ölçüm noktasında kurulan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi,
ı) (Ek:RG-11/8/2022-31920) Sulama birliklerinin işletme, bakım, onarım ve yönetim sorumluluğuna sahip olduğu taşınmazlar ile sulama birliği ve DSİ’nin mülkiyetinde veya tasarrufu altında bulunan diğer taşınmazlar üzerinde DSİ’nin uygun görüşüyle kurulan ve sulama birlikleri tarafından işletilen bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla tüketim tesisi ile aynı ya da farklı ölçüm noktasında kurulan yenilenebilir enerji üretim tesisleri,
i) (Ek:RG-11/8/2022-31920) İl özel idareleri tarafından kurulan tüzel kişilerin, il özel idaresi tarafından işletilen basınçlı borulu sulama şebekesi veya klasik kanallı şebekeleri ile sadece sulama amacına hizmet eden şebekenin su kaynağı üzerinde teknik imkânın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması hâlinde kurulacak üretim tesisleri.
(2) Önlisans ve lisans alma yükümlülüğünden muaf olan yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten gerçek veya tüzel kişilerin ihtiyaçlarının üzerinde ürettikleri elektrik enerjisinin sisteme verilmesi hâlinde söz konusu elektrik enerjisi, ilgili görevli tedarik şirketi aracılığı ile YEKDEM kapsamında değerlendirilir.
(3) Birinci fıkranın (g) bendi kapsamında kurulacak üretim tesislerinin su kullanım hakkına ilişkin işlemler, su kullanım hakkının elde edilmesine ilişkin mevzuat çerçevesinde sonuçlandırılır.
(4) Bu Yönetmelik çerçevesinde, dağıtım (Ek ibare:RG-11/8/2022-31920) ve/veya iletim sisteminde yeterli kapasite bulunması halinde bir tüketim tesisi için (Ek ibare:RG-9/5/2021-31479) aynı mahsuplaşma (Ek ibare:RG-11/8/2022-31920) ve destekleme (Ek ibare:RG-9/5/2021-31479) yapısına sahip birden fazla yenilenebilir enerji (Değişik ibare:RG-11/8/2022-31920) kaynağına dayalı üretim tesisi ve/veya aynı ölçüm noktasında birden fazla kojenerasyon tesisi kurulmasına izin verilebilir. Her bir tüketim tesisi için birinci fıkranın (c) bendi kapsamında kurulabilecek yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisinin veya tesislerinin toplam kurulu gücü, birinci fıkranın (c) bendi kapsamındaki azami kapasiteden fazla olamaz. Bir gerçek veya tüzel kişi, uhdesindeki her bir tüketim tesisi için sadece bir adet mikrokojenerasyon tesisi kurabilir.
(5) Bu Yönetmelik kapsamında üretim tesisi kuracak gerçek veya tüzel kişilerin üretim tesisleri ile tüketim tesislerinin aynı dağıtım bölgesi içerisinde olması zorunludur. (Ek cümle:RG-11/8/2022-31920) Ancak, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında, tüketim tesisinin bulunduğu dağıtım lisansı bölgesi dışında da üretim tesisi kurulabilir.
(6) (Değişik:RG-9/5/2021-31479) Birinci fıkranın (Değişik ibare:RG-11/8/2022-31920) (a), (b), (ç), (d), (f), (g), (ğ), (h), (ı) ve (i) bentleri ibaresi kapsamında yer alan üretim tesisleri için kurulu güç üst sınırı uygulanmaz.
(7) Bu Yönetmelik kapsamında; şebekeye bağlanacak üreticilerle yapılacak bağlantı ve sistem kullanım anlaşmalarında yer alacak genel hükümler, ilgili şebeke işletmecisinin görüşü alınarak Kurul tarafından belirlenir. Belirlenen genel hükümler ilgili şebeke işletmecisinin ve Kurumun internet sayfalarında yayımlanır.
(8) (Ek:RG-9/5/2021-31479) Mahsuplaşma işlemleri 26 ncı madde uyarınca yürütülen, birinci fıkranın (c) bendi kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan veya kabul işlemleri tamamlanan üretim tesisleri ile ilişkilendirilen tüketim tesisleri için ilgili diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesi koşuluyla birinci fıkranın (h) bendi kapsamında ilave üretim tesisi veya tesisleri kurulabilir.
(9) (Ek:RG-11/8/2022-31920) Mahsuplaşma işlemleri 26 ncı madde uyarınca yürütülen ve birinci fıkranın (c) bendi kapsamında; bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan veya kabul işlemleri tamamlanan üretim tesisleriyle ilişkilendirilen mevcut tüketim tesisleri sabit kalmak kaydıyla, farklı ölçüm noktasında yer alan tüketim tesisleri ilişkilendirilerek birinci fıkranın (h) bendi kapsamına geçiş sağlanabilir.
(10) (Ek:RG-11/8/2022-31920) Mahsuplaşma işlemleri geçici 1 inci ve geçici 4 üncü madde hükümleri kapsamında ve 26 ncı madde uyarınca yürütülen ve birinci fıkranın (ç) bendi kapsamında; bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan veya kabul işlemleri tamamlanan üretim tesisleri için birinci fıkranın (ç) bendi kapsamında kurulu güç artış talebinde bulunulabilir.
Tamamı İçin Tıklayınız – Güncelleme 14/05/2024
