Dernekler Yönetmeliği Dernekler Beyannamesi
Mintez ŞİMŞEK
MEB İLKSAN
msimsek@ilksan.gov.tr
Derneklerin, Türk Medeni Kanunu ve Dernekler Kanunu gereğince uymakla mükellef bulundukları yükümlülükler ile bu yükümlülüklerin yürürlüğüne ilişkin usul ve esasları düzenleyen hükümler, 31.03.2005 tarih ve 25772 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Dernekler Yönetmeliği” ile düzenlenmiştir.
5253 Sayılı Dernekler Kanunun 19. Maddesinin 1. Fıkrası; (Madde 19- Dernekler, yıl sonu itibarıyla faaliyetlerini, gelir ve gider işlemlerinin sonuçlarını düzenleyecekleri beyanname ile her yıl Nisan ayı sonuna kadar mülkî idare amirliğine vermekle yükümlüdürler. Beyannamenin düzenlenmesine ilişkin esas ve usuller yönetmelikte düzenlenir.) Derneklerin her yılın Nisan ayı sonuna kadar beyanla mükellef bulundukları “Dernekler Beyannamesi” ne ilişkin yükümlülüğü düzenlemekte olup, bu yükümlülüğe esas beyannamenin, düzenlenmesine ve beyanına ilişkin hükümler Dernekler Yönetmeliğinin 83. Maddesi ile düzenlenmiştir.
Dernekler Yönetmeliğinin 83. Maddesi ile bu yönetmeliğin eki olan Dernekler Beyannamesinin şekil ve içeriğini düzenleyen EK:21’de 1 Ekim 2018 tarih ve 30552 sayılı Resmi Gazetede yayınlan değişiklikler, aynı tarih itibari ile yürürlüğe girmiştir. Yapılan değişikliklerin izahı aşağıda verilecek olup Dernekler Beyannamesinin(EK:21) Bölüm/3 ‘te yapılan değişiklikleri ihtiva eden yeni şekli makalemizin ekinde sunulmuştur.
01.10.2018 tarih ve 30552 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan değişiklikle Yönetmeliğin 83. Maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(8) Dernek Beyannamesinin “Üye ve Çalışan Bilgileri” başlıklı üçüncü bölümünün 1 inci sorusundaki “1.2.Gerçek Kişi Üyelerin:” ve “1.3.Tüzel Kişi Üyelerin:” alt başlıklı tablolarında belirtilmesi istenilen bilgiler, dernek üyeliğine kabul edilme veya üyelikten çıkma ya da çıkarılma veya üyeliğin kendiliğinden sona ermesi durumlarında, birinci fıkrada belirtilen beyanname verme süresi beklenmeksizin işlem tarihini izleyen 30 gün içinde Dernekler Bilgi Sistemi (DERBİS) üzerinden bildirilir. DERBİS kullanıcısı olmayan dernekler bu bilgileri aynı usul ve süre içinde mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirirler”
Yapılan bu değişiklik gereğince;
Dernek üyeliğine kabul edilen ya da üyelikten kendisi çıkan, dernek yetkili organlarınca üyelikten çıkarılan ve üyeliği kendiliğinden sona eren gerçek veya tüzel üyelerin 30 Gün içerisinde DERBİS sistemi üzerinden bildirilmesi gerekmektedir.
Şayet bu süre içerisinde DERBİS sisteminde herhangi sorun olursa, ya da kullanıcı girişi yapılamaz ise EK:21 Beyannamenin 3. Bölümünü doldurulup çıktı alınarak elden İl derneklere bildirilecektir.
Yine DERBİS kullanıcısı olmayan derneklerde EK:21 Beyannamenin 3. Bölümünü doldurulup çıktı alarak aynı usul ve süre içinde mülki idare amirliğine yazılı olarak bildireceklerdir.
EK:21 Dernekler Beyannamesinin 3. Bölümünün 1. Kısmı doldurulurken, aşağıdaki detayı sunulan sütunlara ilişkin bilgilerin beyanı esnasında şu hususlara dikkat edilmelidir.
|
1.1 Üyelik Türü ve Sayıları |
||||
|
Üyelik Türü |
Gerçek Kişi |
Tüzel kişi |
Toplam |
|
|
Kadın |
Erkek |
|||
| Asıl | ||||
| Onursal | ||||
| Toplam | ||||
| 1.2 Gerçek kişi Üyelerin(1) | ||||||
| Sıra No: | Adı ve Soyadı | T.C. No(2) | Mesleği | Öğrenim Durumu | Üyeliğe Kabul Tarihi | Üyelikten Çıkma veya Çıkarılma Tarihi |
| 1.3 Tüzel kişi Üyelerin(1) | |||||||
| Sıra No: | Tüzel Kişiliğin Adı/Unvanı |
MERSİS No(3) | Hukuki Statüsü(4) | Temsilcisinin Adı Soyadı | Temsilcisinin T.C. No(5) |
Üyeliğe Kabul Tarihi | Üyelikten Çıkma veya Çıkarılma Tarihi |
1. Birinci bendin 1.2 ve 1.3 ncü alt bentlerinde belirtilen tabloları DERBİS kullanıcısı olmayan dernekler, tablolarda belirtilen satırları aşağıya kaydırmak suretiyle çoğaltarak veya belirtilen şekle uygun olarak ayrı bir doküman üzerinde oluşturdukları tabloları doldurmak suretiyle beyanname ekinde verebilirler.
2. Dernek Üyeleri arasında yabancı kişi varsa, bu sütuna yabancı gerçek kişiye Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğünce verilen yabancı kimlik numarası yazılır
3. Bu sütuna derneğe üye tüzel kişilerin Merkezi Sicil Kayıt Sistemi(MERSİS) numarası, tüzel kişiye MERSİS numarası verilmemişse Vergi Kimlik numarası yazılır.
Dernek üyeleri arasında yabancı tüzel kişi olması durumunda, bu sütuna “YABANCI KURULUŞ” ibaresi ile varsa yabancı tüzel kişiye özgü tüzel kişilik numarası ve benzeri de yazılır.
4. Bu sütuna derneğe üye tüzel kişinin hukuki statüsü yazılır. Örneğin Vakıf, dernek, limited şirket vb.
5. Derneğe üye tüzel kişinin temsilcileri arasında yabancı gerçek kişi varsa bu sütuna yabancı gerçek kişiye Nüfus ve Vatandaşlık işleri Genel Müdürlüğünce verilen yabancı kimlik numarası yazılır.
EK: Dernekler Beyannamesi “EK-21” (Son Değişiklikleri İhtiva Eden)