e-İrsaliye Kullanma Kılavuzu
(TASLAK)
Versiyon 1.0
03 Ağustos 2018
ANKARA
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı
Versiyon |
Yayım Tarihi |
Eklenen/Silinen/Değişen Bölüm |
Açıklama |
1.0 |
03.08.2018 |
– |
Kılavuzun ilk yayım tarihi |
İçindekiler
GİRİŞ ve YETKİ
1. e-İrsaliye Uygulamasına Kimler geçmek zorundadır?
2. e-İrsaliye Uygulamasına Nasıl Başvurulur?
3. e-İrsaliye Uygulamasına İnteraktif VD üzerinden başvurulabilir mi?
4. e-İrsaliye Uygulamasına dahil olan mükellefler kağıt irsaliye düzenleyebilirler mi? Tüm sevk irsaliyeleri e-İrsaliye mi olmak zorundadır? .
5. e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı olmayan alıcılara elektronik ortamda e-İrsaliye düzenlenmesi mümkün müdür?
6. e-İrsaliye uygulamasından kaç tür yöntemle faydalanılır?
7. GİB PORTAL yöntemi ile de e-İrsaliye düzenlenebilecek midir?
8. Kendi bilgi işlem sistemlerini kullanmak suretiyle e-İrsaliye düzenlenmesi mümkün müdür? Bunun için aranılan temel şartlar nelerdir?
9. e-İrsaliye hizmeti veren Özel Entegratör kuruluşlar var mıdır? Bilgilerine nasıl ulaşılır?
10. Aynı mükellefin birden fazla yöntemle e-İrsaliye uygulamasından yararlanması mümkün müdür?
11. e-İrsaliye Uygulamasından birden fazla özel entegratörden hizmet alınarak yararlanılması mümkün müdür?
12. E-irsaliye kim tarafından düzenlenmesi gerekmektedir ?
13. e-İrsaliyelerde de Düzenleme tarihinin yanında “Sevk tarihi” nin de yer alması zorunlu mudur? Düzenlendiği gün sevki işlemi de gerçekleştirilen durumlarda, sevk tarihinin e-İrsaliye üzerinde ayrıca doldurulması, yer verilmesi zorunlu mudur?
14. Düzenlenen e-İrsaliye belgeleri GİB tarafından muhafaza edilmekte midir? Mükelleflerin ayrıca e-İrsaliyeyi muhafaza etmesi gerekir mi? E-İrsaliyelerin muhafazası üçüncü taraf kurum ve kuruluşlara yaptırılabilir mi?
15. e-İrsaliye hizmetinden yararlanmak için yapılan başvurular için GİB’ e herhangi bir ücret ödemesi yapılır mı?
16. e-İrsaliye uygulaması için ayrı bir Mali Mührün temin edilmesi zorunlu mudur?
17. Gerçek kişiler elektronik İmzasını veya mali mührünü kimlerden temin edebilir?
18. Gerçek veya Tüzel Kişiler MALİ MÜHÜR’ü nasıl temin eder?
19. Özel Entegratör kuruluşlardan e-İrsaliye hizmetinden yararlanılacak olması halinde de mali mühür veya elektronik imza alınma zorunluluğu var mıdır? 7
20. Sevk tarihi, irsaliye tarihi ile aynı veya ileri bir tarih mi olmalıdır? Yoksa irsaliye tarihinden daha geçmiş bir tarih olabilir mi?
21. e-İrsaliye uygulamasına dahil olmak isteyen ve e-Faturada entegrasyon yöntemini kullanan mükellef, e-irsaliyede özel entegrasyon yöntemini seçebilir mi?
22. e-İrsaliye özel entegratörlük izni almak isteyen mükellefler için başvuru şartları ve gerekli evraklar nelerdir?
23. e-İrsaliye uygulamasına geçildiğinde, şubeler arası düzenlenen ya da sadece işlem görmek üzere gönderilen malzemeler için de e-İrsaliye mi düzenlememiz gerekiyor?
24. e-İrsaliye Düzenlendikten sonra, fiili mal sevkiyatı başlamadan önce alıcı malı almaktan vazgeçerse düzenlenen e-İrsaliye ile ilgili ne gibi işlem yapılacaktır? Alıcı dan bir belge almak gerekir mi?
25. Muhtelif müşteriler ibareli e-İrsaliye düzenlenebilecek midir? Düzenlenemeyecekse izlenecek yol nedir?
26. Muhtelif müşterilere yapılan sıcak satışlarda teslim anında e-İrsaliye düzenlenmesinin teknik açıdan mümkün olmaması halinde izlenecek yol nedir?
27. Satışta müşteriye öncelikle e-fatura düzenlenip, sevkiyatın daha sonradan gerçekleştirilecek olması halinde izlenecek yöntem nedir?
28. Malın fiili sevkinden önce, fatura düzenlenmişse düzenlenecek faturada malın fiili sevk tarihi ve irsaliye no’su alanı boş bırakılabilir mi?
29. Mağazada yapılan satışlarda, alıcının kendi aracı ile malı mağazadan kendi işyerine kendi sevk etmesi halinde, satıcı tarafından alıcıya düzenlenen e-İrsaliye veya İrsaliye yerine geçen e-Fatura’nın kağıt çıktısı, ÖKC e-Fatura bilgi fişi kullanılabilir mi? Bu durumda alıcı mı sevk irsaliyesi düzenleyecektir? Alıcı e-İrsaliye de ise kendine de e-İrsaliye mi düzenleyecektir?
30. e-İrsaliye’nin sevkiyatın başlatıldığı lokasyondaki altyapı ve teknik imkansızlıklar (örneğin; internetin bulunmaması) nedeniyle malın sevkinden önce düzenlenmesinin mümkün olamadığı hallerde izlenecek yöntem nedir?
31. Geçmiş tarihli e-İrsaliye düzenlenebilir mi?
32. İhracat işlemlerine ait mal sevkiyatlarında (işyerinden Gümrük yerine veya yurtdışına kadarki süreçte) satıcı e-İrsaliye mi düzenleyecek?
33. e-İrsaliye de malların fiyatları yer almak zorunda mıdır? Malların fiyatlarına yer verilmesi ise ayrıca mümkün müdür?
34. e-İrsaliye’ye konu malları “tam olarak” teslim alan alıcı ne yapacaktır?
35. e-İrsaliye’ye konu malları “eksik olarak” teslim alan alıcı ne yapacaktır?
36. Sevk irsaliyesine konu malların satıcı tarafından taşındığı hallerde, alıcının veya görevlisinin işyerinde bulunmaması halinde, teslimat yapılamaması halinde, malların satıcının işletmesine geri gelmesi sürecinde satıcı tarafından yeniden bir e-İrsaliye düzenlenecek midir? Yoksa ilk e-İrsaliye belgesi ile mallar işletmeye geri getirilebilir mi? Söz konusu malların alıcısına daha sonra tekrar sevk edilmesi durumunda ilk düzenlenmiş irsaliye belgesi kullanılabilir mi?
37. Lojistik merkezinde satıcıya ait depolanan malların, lojistik merkezine ait araçlar ile satıcının vereceği talimatla bir alıcıya sevk edileceği zaman, sevk irsaliyesini kim düzenleyecek? Lojistik merkezi taşıma irsaliyesi ile birlikte ayrıca e-İrsaliye mi düzenleyecek? Yoksa e-İrsaliye yi malın satıcısı mı düzenleyecek? Ya da sadece taşıma irsaliyesi ile malın lojistik depodan alıcıya ulaştırılması mümkün müdür?
38. Mükelleflerin, özel entegratörün veya GİB’in e-İrsaliye ilgili sistemlerinde arıza, bakım, kesinti veya diğer mücbir sebep hallerinde mal sevkiyatı işlemleri ne şekilde belgelendirilecektir? Bu süre boyunca kağıt ortamda irsaliye düzenlenebilecek midir? Kağıt ortamda düzenlenen bu irsaliyelerin e-İrsaliye sistemine daha sonra girme zorunluluğu var mıdır?
39. İnternet bağlantılarında kopma vb. diğer mücbir sebepleri oluştuğunda e-İrsaliye yerine kağıt ortamında sevk irsaliyesi düzenlenebilecek midir? Söz konusu durumları mükellef nasıl tevsik etmesi istenecektir?
40. Hedeften sistem yanıtı gelmediği durumda (alıcı tarafından sistem yanıtı gelmediğinde, iletilemediğinde) sevkiyatın kağıt irsaliye ile yapılması mümkün olacak mıdır? GİB sistemleri bu şekilde sistem üzerinden bir dönüş yapabilecek midir?
41. Başka mükelleflere teslim edilmek üzere üçüncü şahıslara talimat vererek mal sevk ettirilmesi durumunda (Zincirleme Teslimlerde) e-İrsaliye düzenlenmesi mümkün müdür? Satıcı, sevk eden ve alıcı bilgileri nasıl ve irsaliyenin hangi alanına yazılacaktır?
42. Malın alıcısı tarafından satıcısına verilen talimatla, malların alıcının müşterisi durumunda bulunan 3 üncü taraflara teslim edilmesi gerektiği hallerde sevk irsaliyesi ne şekilde düzenlenecektir? Sevk irsaliyesi esas itibariyle faturanın düzenleneceği mükellefe mi yoksa teslimatın yapılacağı mükellefe mi düzenlenmesi gerekmektedir?
43. e-İrsaliye de malların GTİP no’larının yazılma zorunluluğu var mıdır? Eğer GTPİP kodu yazılması istenirse e-İrsaliye deki hangi alana yazılacaktır?
44. Aynı mükellefin depoları, şubeleri arasındaki dahili sevkiyatlarında da e-İrsaliye düzenlenmesi zorunlu mu?
45. e-İrsaliye uygulamasına dahil olunduktan sonra, kağıt irsaliye ile e-İrsaliye nin birlikte düzenlenebileceği bir geçiş (Ş.Abacı) dönemi bulunmakta mıdır? Bu süre boyunca mal sevkiyatlarının bazıları için e-İrsaliye, bazıları için kağıt ortamda sevk irsaliye düzenlenebilir mi?
46. Düzenlenen e-İrsaliyelerin düzenleyici tarafından ayrıca kağıt ortamda çıktılarının saklanması gerekir mi?
47. Düzenlenen e-İrsaliyeler ilgili makamlara kağıt ortamda mı ibraz edilecek? Yoksa elektronik ortamda mı?
48. e-İrsaliye’nin alıcıya iletimi harici yoldan mı yoksa GİB sistemleri üzerinden mi olacaktır? GİB sistemleri üzerinden olmadan oluşturulan e-İrsaliye muhatabına harici elektronik yöntemlerle (mail vb.) iletilebilir mi? GİB sistemi üzerinden iletilmeyen e-İrsaliyeler geçerli midir?”
49. e-İrsaliyenin düzenlenmesi sırasında mobil cihazlar, tablet vb sistemler kullanılabilir mi? Yoksa bunların mutlaka masaüstü bir PC den mi düzenlenmesi gerekir?
50. Düzenlenen e-İrsaliyeler mutlaka mükellefin kendisine ait elektronik imza veya mali mühürle mi imzalanması gerekir? Hizmet veren özel entegratörlerin mali mührü ile de imzalanması mümkün müdür?
51. İrsaliye yerine geçen Fatura Bilgi Fişinin ÖKC den düzenlendiği durumda, ayrıca e- İrsaliye düzenlenecek midir?
52. e-İrsaliye uygulamasında İrsaliyeli Fatura nasıl düzenlenecektir? e-Fatura’nın irsaliye yerine geçen kağıt çıktısı irsaliye yerine geçtiğinden ayrıca ilave olarak e-İrsaliye düzenlenmek zorunlu mudur?
53. e-İrsaliye uygulamasına geçmenin mükellef açısından avantajları nelerdir?
54. Düzenlenip alıcısına GİB sistemleri üzerinden iletilen e-İrsaliye belgesinin İPTALİ mümkün müdür?
55. Ticari faturalarda ve özellikle irsaliye sistemi üzerine çalışan firmalarda, irsaliye tarihi üzerinden 7 gün içerisinde düzenlenen e-Fatura’ya, alıcısı tarafından 8 günlük itiraz süresi içinde e-Fatura sistemi üzerinden itirazda (Red yanıtı ile) bulunulması halinde, sonradan düzenlenecek e-Faturanın düzenlenme süresi nedir?
56. Düzenlenen e-İrsaliyede yer alan araç, şoför veya süre veya diğer bilgilerinde öngörülemeyen sebeplerle bir değişikliğin oluşması halinde, sevkiyat işlemi başlatılmadan önce satıcı söz konusu irsaliye bilgilerinin düzeltilmesi için izlenecek yöntem nedir?
57. e-İrsaliye yanıtı, irsaliye oluşturulduktan kaç gün sonraya kadar oluşturulabilir olacaktır? Örnek olarak; 10.08.2018 tarihinde oluşturulan irsaliyeye 01.01.2019 tarihinde irsaliye yanıtı gönderilebilecek midir?
58. E-Fatura uygulamasına kayıtlı kullanıcıların da E-FATURA KESMEDEN ÖNCE SEVK İRSALİYESİ Düzenlemesi zorunlu mudur?
59. e-Arşiv Fatura veya e-Fatura’nın Sevk İrsaliyesi Yerine Geçmesi mümkün müdür? Bu durumda da e-İrsaliye düzenleme zorunluluğu olacak mıdır?
60. e-İrsaliyenin iptali mümkün olacak mıdır?
61. Aynı e-İrsaliye için ALICI birden fazla e-İrsaliye YANITI oluşturup sisteme iletebilir mi?
62. Müşteriye e-İrsaliye ve e-Fatura düzenledikten sonra, e-faturaya (ticari fatura senaryosunda) RED yanıtının iletilmesi halinde; e-İrsaliye’nin iptali veya düzeltilmesi mümkün müdür? Alıcıya yeni bir e-İrsaliye düzenlenmesi gerekir mi?
63. Malın sevk edileceği müşterinin e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı kullanıcı olduğunu nasıl bileceğiz? Müşterinin e-İrsaliyede kayıtlı kullanıcı olup olmadığını sorgulayabileceğimiz bir ekran tasarlanmış mıdır?
64. e-Fatura’nın e-İrsaliye ile birlikte düzenlenme zorunluluğu var mıdır? E-İrsaliye uygulamasında da 7 günlük fatura düzenleme süresi geçerli midir?
65. Teknik imkansızlıkları nedeniyle, daha sonradan e-İrsaliye’ye dönüştürülmesi koşuluyla MATBU SEVK İRSALİYESİ düzenlenmesine izin verilen durumlarda saha denetimleri sırasında kağıt sevk irsaliyesi düzenlenmiş olması nedeniyle cezai bir işleme maruz kalınacak mıdır?
66. Düzenlenen e-İrsaliye’ler e-İrsaliye sistemine anlık olarak iletilmekte midir? Herhangi bir gecikme söz konusu olur mu? Özellikle yol denetimleri sırasında, düzenlenmiş e-İrsaliye’nin elektronik ortamda sistemden doğrulanamaması durumunda nasıl bir yol izlenecektir?
67. e-İrsaliye’ye konu malların alıcıya teslim edilmesi için ALICININ e-İrsaliye sisteminden yanıt iletmesini beklemek zorunlu mudur? Sistem yanıtını alıcı sisteme ne kadarlık bir süre içerisinde girmelidir?
68. e-İrsaliye’ye konu sevkiyata başlanması için e-İrsaliye’nin alıcıya iletilmiş olması da zorunlu mudur? Alıcının sistemlerinde bir sorun olması halinde sevkiyat işlemine başlanabilecek midir?
69. Müşterinin ve teslim edilecek mal miktarının sevkiyat başlangıcında bilinemediği bazı mal sevkiyatlarında (örneğin: Dağıtım şirketlerinin bayilerine Akaryakıt, LPG sevkiyatları) nasıl bir yöntem izlenecektir? Müşteriye teslimat gerçekleştirilirken, internet ve düzenleme altyapısının (tablet, pc) olmaması nedeniyle e-İrsaliye ne şekilde düzenlenecektir?
70. Hava limanlarında gerçekleştirilen, ancak uçak ve teslimat miktarı bilgileri başlangıçta bilinemeyen, uçaklara yakıt tesliminde sevk irsaliyesi bakımından izlenecek yöntem nedir?
71. Boru hatları ile işletmenin depoları(tankları) arasında gerçekleştirilen akaryakıt sevkiyatlarında sevk irsaliyesi düzenlenmesi mecburiyeti bulunmakta mıdır? Sevkiyat işlemi, sayaç bilgilerinden hareketle hazırlanan tutanaklarla tevsik olunabilir mi?
72. Boru hatları ile işletmeler arası (Rafineriden dağıtıcı depolarına ya da dağıtıcılar arasında boru hatlarıyla) yapılan akaryakıt sevkiyatlarında sevk irsaliyesi düzenlenmesi mecburiyeti bulunmakta mıdır? Sevkiyat işlemi, sayaç bilgilerinden hareketle hazırlanan tutanaklarla tevsik olunabilir mi?
73. Ortak(aynı) akaryakıt depolama alanını (tank) kullanan şirketlerin birinden diğerine akaryakıt satışında, herhangi bir şekilde malın mekan değişikliği veya akaryakıt sevkiyatı olmayan durumda sevk irsaliyesi düzenlenmesi mecburiyeti bulunmakta mıdır?
74. İhracat niteliğindeki Denizcilik yakıtı teslimlerinde, Gümrük kontrolleri sırasında İrsaliye belgesinin kağıt çıktısı üzerine alınan notlar ve kaşe ve ıslak imza tatbiki uygulamanın kağıt çıktının Gümrük birimine ibrazı gerekli olduğu durumda nasıl bir yol izlenecektir?
75. Düzenlenen ancak sevkiyat işlemi başlatılmadan önce, irsaliye’de hata olduğu satıcı tarafından öğrenilen durumlarda söz konusu irsaliye’nin iptali, düzeltilmesi işlemi nasıl olacaktır? Bu durumda satıcı kendi e-İrsaliye’sini belli koşullarda iptal edilebilir mi? Yeni e-İrsaliye düzenlenmesi durumunda ilk ve hatalı olduğu değerlendirilen e-İrsaliye ile ilgili nasıl bir işlem tesis edilmelidir?
76. Muhtelif Müşteriler ibareli olarak sevk irsaliyesi düzenlenebildiği hallerdeki sevk irsaliyelerinin matbu kağıt ortamda düzenlenmesi esas olmakla birlikte e-İrsaliye olarak düzenlenmesi mümkün olabilecek midir?
77. Malın bir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de malın gönderen tarafından e-İrsaliye’ye bağlanması zorunlu mudur?
78. e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı bir satıcının nihai tüketicilere yaptığı satışlarda irsaliye düzenleme yükümlülüğü var mıdır?
79. Satıcı tarafından malın alıcıya teslimin anında fatura düzenlenmesi halinde, ayrıca sevk irsaliyesi düzenlenmesi zorunlu mudur?
80. Satıcı sevk edeceği malı, taşıma işini ÜCRET karşılığı yürüten özel taşıma işletmelerine yaptırması halinde de e-İrsaliye düzenlenmesi gerekecek midir? Taşımayı yapan işletmenin TAŞIMA İRSALİYESİ düzenlenmesi yeterli değil midir?
81. Aynı müessesenin muhtelif şube ve kısımlarında e-İrsaliye düzenlenirken, belge no ayrımında nelere dikkat edilmelidir?
82. İlaç Satış Mümessilleri Tarafından Taşınan Promosyon Ürünleri ile Numune İlaçlar için Sevk İrsaliyesi Düzenlenecek midir?
83. Başka illerde bulunan satıcılardan sipariş edilen malların, telefon, faks gibi haberleşme araçları yoluyla bağlantı kurulan taşımacılara taşıttırıldığı durumlarda alıcı tarafından düzenlenecek e-İrsaliye’nin kağıt çıktı veya görüntüsünün araçta bulundurulması açısından fiili imkansızlık söz konusu olduğu durumlarda nasıl bir yol izlenecektir?
84. Diğer mevzuat düzenlemelerinde sevk irsaliyesi yerine geçen belge olarak kabul edilen belgelerin bulunması halinde e-İrsaliye düzenleme yükümlülüğü bulunacak mıdır?
85. Mükelleflerin faaliyetlerine ilişkin olarak işyerlerinde kullanılmak ve tüketilmek amacıyla satın aldıkları (Kırtasiye, büro ve temizlik malzemeleri, yemek, ekmek gibi) ufak hacimli malları taşımaları veya taşıttırmaları halinde e-İrsaliye düzenlenecek midir?
86. Yarı mamül veya mamul malların, bazı işlemler yapılmak üzre, diğer mükelleflere gönderilmesi ve bu mükelleflerden malların geri getirilmesi durumunda götürülen ve geri getirilen mallar için gidiş ve geliş taşımaları sırasında e-İrsaliye nasıl düzenlenecektir?
87. Satışa konu olmayan ancak tamir / bakım amaçlı gönderilen mal, ekipman veya demirbaş sevkiyatlarında sevk irsaliyesi düzenlenmesine gerek var mıdır?
88. Numune üzerine veya tecrübe ve muayene şartıyla gerçekleştirilen satışlara ait mal sevkiyatlarında da e-İrsaliye düzenlenmek zorunlu mudur?
89. Gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden basit/götürü usulde vergilendirilen mükellefler ve vergiden muaf esnaf tarafından alınan malların alıcıları tarafından taşınması durumunda sevk irsaliyesi düzenlenecek midir? 34
90. ANTREPO ÇIKIŞ FİŞİ’nin sevk irsaliyesi yerine geçen belge olarak kabul edilmesine devam edilmekte midir? Ayrıca e-İrsaliye düzenlenmesi gerekmekte midir?
91. Fatura’nın önce düzenlendiği durumlarda sevk irsaliyesinin fatura tarihinden sonraki kaç gün içinde düzenlenmesi gerekir ?
92. Fatura kesilecek mükellefin e-Fatura ve e-İrsaliye’de olmadığı ancak malın nihai teslim edileceği (alıcının verdiği talimatla müşterisi durumunda bulunan mükellef veya kişilerin) e-Fatura ve e-İrsaliye de kayıtlı olduğu durumda sevk irsaliyesi ne şekilde düzenlenecektir?
93. Sevk irsaliyesi düzenlenmesi gereken tarafın e-İrsaliye’de kayıtlı olmadığı ancak e- Fatura uygulamasına kayıtlı olduğu durumda, irsaliye yerine geçen e-Fatura’nın kağıt çıktısı düzenlenmeye devam edilebilecek midir?
94. Başlangıçta e-İrsaliye’nin düzenlenmesinin mümkün olmadığı hallerde matbu olarak düzenlenen kağıt ortamdaki sevk irsaliyelerinin e-İrsaliye sistemine daha sonradan MATBUDAN DÖNÜŞTÜRÜLEN E-İRSALİYE tipinde girilmesi durumunda e-İrsaliye’nin düzenleme tarihi ve fiili sevk zamanı sistemin tarih ve zamanından geçmiş tarihli olarak düzenlenmesi mümkün olabilecek midir?
95. Alıcı tarafından dönülen uygulama yanıtına ile teslim ve tesellüme ilişkin olarak taraflarca ıslak imzalı olarak düzenlenen diğer kağıt belgeler (e-İrsaliyenin kağıt çıktısı, Teslim Tesellüm Makbuzu, e-Fatura’nın kağıt çıktısı vb. ) deki bilgiler arasında fark olursa, fatura düzenlenmesi sırasında hangisinin dikkate alınması gerekmektedir?
96. Teslim sırasında hasar ya da başka bir durumdan dolayı alıcı tarafından teslim alınmayıp satıcısına iade edilen ve satıcısı tarafından geri getirilen ürünlerde sevk irsaliyesi ne şekilde düzenlenecektir?
97. İmha edilmek üzere sevk edilen ATIK ürünler için de sevk irsaliyesi düzenlenecek midir?
98. Hükmen Teslim durumunda sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerekir mi?
99. Kısa Elden Teslim durumunda sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerekir mi?
100. İthal edilen malların gümrükten parça parça taşınması ve işletmeye sevk edilmesi halinde her bir sevkiyat için ayrı ayrı mı irsaliye düzenlenmesi gerekir?
100. Taşıma irsaliyesi ile sevk irsaliyesinin tarihinin aynı olmak olmak zorunda mıdır?
101. Nakliyeci firma taşıma irsaliyesinin fiili sevk tarihi ile taşımayı talep eden firmanın düzenlediği sevk irsaliyesinin fiili sevk tarihi süresinden itibaren ne kadar sürede malların alıcıya teslim edilmesi zorunludur?
102. e-İrsaliye üzerinde nakliye firması, aracın plaka no, şoför bilgilerinin yazılma zorunluluğu var mıdır?
103. Düzenlenen e-İrsaliye’de araç plaka no ve şoför bilgisinde, gerek sevkiyat başlangıcında gerekse sevkiyat sırasında değişikliker söz konusu olduğunda izlenmesi gereken yol nedir?
104. Taşıma sırasında sadece e-İrsaliye’nin karekod veya barkodunun bulundurulması yeterli midir?
105. Aynı araçta birden fazla müşteriye ait mallar sevk ediliyorsa her bir müşteri için ayrı ayrı mı sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerekir?
106. Düzenlenen bir e-İrsaliye’nin GİB’e iletilmesi ne kadar süre alır ? GİB’e iletilmeden sevkiyata başlanılamayacağından uzun süreli arıza, bakım veya kesinti olacağı durumda nasıl bir yol izlenecektir?
107. İhraç mallarının taşınması sırasında da sevk irsaliyesi düzenlenmesi zorunlu mudur?
108. Taşıma irsaliyesinin e-İrsaliye olarak düzenlenmesi mümkün müdür?
109. Satıcı tarafından mal teslimi nasıl belgelenecek, alıcının ürünleri teslim aldığına dair ayrı bir belge imzalatılması gerekir mi? Mal devir tesliminde anlaşmazlıklar yaşanması durumunda hukuken gerçek işlem nasıl kanıtlanacak?
110. E-irsaliye uygulamasında sistem üzerinden mal kabulu öngürülmüş, ancak bu uygulama zorunlu olacak mı? Zorunlu olması durumunda, zorunluluk aynı şirketin depoları arasındaki mal sevkiyatında da söz konusu olacak mı?
111. E-irsaliye üzerinde kabul, kısmi kabul, red işlemleri için kesin bir süre sınırlaması olacak mı, olacaksa süre ne kadar olacaktır?
112. Mal iadesi durumunda, iade edilen ürünler için düzenlenen e-İrsaliyenin, malı iade alan satıcı tarafından kabulu gerekecek mi?
113. e-İrsaliyede, irsaliyeli fatura uygulaması söz konusu olabilecek mi?
114. E-irsaliye kullanıcısına kağıt irsaliye düzenlenmesi cezai uygulamaya tabi olacak mı?
115. Bedelsiz verilen ürünler için e-irsaliye sistemi üzerinden e-irsaliye düzenlemek gerekecek mi, e-irsaliyeye cevap gerekecek mi?
116. E-irsaliye düzenleme tarihi ile fiili sevk tarih ve saati farklı olabilir mi ?
117. Ürün sevkiyatında kullanılan aracın yolda arızalanması halinde e- İrsaliyeye bilgisi girilen araç, sürücü bilgisi vs. nin, değişmesi gerekiyor mu, değişiklik nasıl yapılacaktır?
118. E-irsaliyenin düzenlenmesi, kabulu, reddi vb gibi bilgiler anlık olarak (real-time) mı Gelir İdaresi Başkanlığına (GİB) aktarılacak, yoksa Entegratörün sisteminde tutulup belli aralıklarla mı GİB’e aktarılacak, böyle olacaksa bu zaman aralığı ne kadar olacaktır?
119. E-İrsaliye tanzimi anında ve kabulu ve reddi anında bilgiler aynı zamanda, anlık olarak alıcı ve satıcı tarafına görülebilecek mi?
120. E-irsaliye düzenlendikten sonra ne kadar sürede faturanın tanzim edilmesi gerekiyor?
121. Satıcının teslim ettiği ürünlerin alıcı tarafından bir kısmının kabulu bir kısmının reddi mümkün mü?
122. Toplu olarak mal sevkiyatı esnasında, sevk edilen tüm ürünlerin tek bir teslim adresinin olmaması ve birden fazla alıcıya aynı araç ile taşınan ve de tutarı ve adedi belli olmayan ürün sevkiyatları için e-irsaliye uygulaması nasıl olacaktır?
123. Satılan ürünlerinin alıcı distribütör (A) tarafından iadesi söz konusu olduğunda, iade edilecek bu ürünlerin satıcının(B) fabrikasına değil de satıcının yönlendirdiği başka bir müşteriye (C) gönderilmesi halinde, iadeyi yapan distribütör tarafından e-irsaliye kime, nasıl düzenlenecek? Satıcı şirket ve gönderen şirket bilgileri nasıl e-irsaliye uygulamasında yer alacaktır?
124. Vending Makinalarına yapılan satışlarda e-İrsaliye kullanılacak mıdır, şirketin kendi adına işlettiği vending makinaları için e-irsaliye için mal kabul ve red seçeneği olacak mıdır?
125. Vending makinasından iade ürün alınırken e-irsaliye düzenlenecek midir?
126. Hurda ve ıskarta satışı için e-irsaliye düzenlenecek midir?
127. Askeri tesislerden ve garnizonlardan geri alınan ürünler için e-irsaliye düzenlenecek midir?
128. İade için düzenlene e-İrsaliye bilgisi ne kadar sürede satıcıya ulaşacaktır?
129. Belli bir süre alıcı tarafından e-irsaliye uygulamasında mal kabulu yapılmazsa ürünlerin tam olarak teslim edildiği varsayılacak mı, bu süre ne kadar olacaktır?
130. Yol denetimi için e-irsaliye kağıt kopyasının bulundurulması zorunlu olacak mıdır?
131. Satıcının çok sayıda sevkiyat için düzenlediği e-irsaliyeler entegratöre ve GİB sistemine anlık olarak yansımak zorunda mıdır, yoksa gün sonu bir defada kesilen irsaliyeler topluca aktarılsa yeterli midir?
132. İrsaliyenin fiili sevk tarihine mevcut sistemde araç hareketi yazılıyor. E-irsaliyede fiili sevk tarihi alanına hangi tarih yazılması gerekecek? Fiili sevk tarihi ile e-irsaliye basım tarihi aynı tarih mi olmalı? Özellikle gece yarısına doğru yapılan ürün yüklemelerinde fiili sevk tarihi ve e-irsaliye tarihi arasında gün farkı olabilir, bunun bir cezai yükümlülüğü olacak mıdır?
133. Malın müşteriye teslim edilmediği durumlarda veya reddedildiğinde, ertesi gün aynı ürünün başka tekrar o müşteriye veya başka bir müşteriye teslimi durumunda e-irsaliye uygulaması nasıl olacaktır?
134. E-irsaliyenin yanlışlıkla müşteri tarafından reddedilmesi sonucunda nasıl ilerlenecek, aynı irsaliye yeni numara ile tekrar gönderilebilecek mi?
GİRİŞ ve YETKİ
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 5766 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile değişik mükerrer 242 nci maddesinin ikinci fıkrası ile Maliye Bakanlığı; elektronik defter, kayıt ve belgelerin oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye, elektronik ortamda tutulmasına ve düzenlenmesine izin verilen defter ve belgelerde yer alması gereken bilgileri internet de dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında Maliye Bakanlığına aktarma zorunluluğu getirmeye, bilgi aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, Vergi Usul Kanunu kapsamına giren işlemlerde elektronik imza kullanım usul ve esaslarını düzenlemeye ve denetlemeye yetkili kılınmıştır. Söz konusu fıkrada, Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve belgelere ilişkin olarak yer alan hükümlerin elektronik defter, kayıt ve belgeler için de geçerli olduğu; Maliye Bakanlığının, elektronik defter, belge ve kayıtlar için diğer defter, belge ve kayıtlara ilişkin usul ve esaslardan farklı usul ve esaslar belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 227 nci maddesinin birinci fıkrasında, aksine hüküm olmadıkça Vergi Usul Kanununa göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait kayıtların tevsikinin mecburi olduğu; dördüncü fıkrasında da Maliye Bakanlığının, düzenlenmesi mecburi olan belgelerde bulunması gereken zorunlu bilgileri belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.
Diğer taraftan, anılan Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde Maliye Bakanlığının, Vergi Usul Kanununa göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye, bunlarda değişiklik yapmaya, bu defter ve belgelere tasdik, muhafaza ve ibraz zorunluluğu getirmeye veya kaldırmaya, Vergi Usul Kanununa göre tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin tutulması ve düzenlenmesi zorunluluğunu kaldırmaya yetkili olduğu; (3) numaralı bendinde, tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defter, kayıt ve belgelerin mikro film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması veya bu kayıt ortamlarında saklanması hususunda izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, bu şekilde tutulacak defter ve kayıtların kopyalarının Maliye Bakanlığında veya muhafaza etmekle görevlendireceği kurumlarda saklanması zorunluluğu getirmeye; (4) numaralı bendinde ise Vergi Usul Kanununun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile vergi beyannameleri ve bildirimlerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi, beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim ve bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname, bildirim veya bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Başkanlığımız bu yetki kapsamında yaygın olarak kullanılan belgelerden biri olan sevk irsaliyesi belgesinin elektronik ortamda düzenlenebilmesi, iletilmesi ve muhafaza ve ibraz edilmesine imkan tanıyan e-İrsaliye Uygulaması hakkındaki 487 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 17/12/2017 tarih ve 30273 sayılı Resmi Gazete’de de yayımlanmıştır.
Adı geçen tebliğin 9. maddesinin 11 no lu bendinde; “Başkanlık, bu Tebliğde belirtilen elektronik belgelerin düzenlenmesi ve alıcılarına iletilmesi hususlarında, faaliyetlerin niteliği, yapılma şekli vb. diğer ayırt edici unsurlarını da dikkate alarak özel izin vermeye veya bu durumları ilgili elektronik belgelere ait ve “www.efatura.gov.tr” internet adresinde yayımlanan uygulama veya teknik kılavuzlarda açıklama yaparak düzenleme yapmaya yetkilidir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Başkanlığımıza verilen yetkiyle, iş bu kılavuz, e irsaliye uygulaması usul ve esaslarının, e irsaliye kullanıcıları tarafından daha kolay anlaşılması bakımından soru ve cevap şeklinde hazırlanmış olup, uygulamanın kılavuzda belirtilen şekilde yürütülmesi gerekmektedir.