Taşıma İşleri Organizatörlüğü
06 Temmuz 2018 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 30470
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, karayolu, demiryolu, denizyolu veya havayolu taşımacılığında ve/veya kombine taşımacılık alanında faaliyet gösterecek taşıma işleri organizatörlerinin hizmet esasları ve koşullarının belirlenmesi ile bu faaliyetlerde bulunanların, alıcıların, gönderenlerin hak, sorumluluk ve yükümlülüklerini tespit etmek; taşıma türlerinin birlikte ve birbirlerini tamamlayıcı olarak hizmet vermesini, denetimini ve mevcut imkânların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını temin etmek; etkin hizmet temini için gerekli olan düzeyde bir profesyonel eğitim ve denetim sistemi geliştirmek, taşıma işleri organizatörlerinin ulusal ve uluslararası mevzuata uygun olarak faaliyet göstermelerini sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 14/2/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş, ulusal ve uluslararası taşımacılık alanında taşıma işleri organizatörü olarak faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişileri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (Değişik:RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer)
(1) Bu Yönetmelik; 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Alıcı: Taşıma belgesine göre yükün alıcısı veya taşıma belgesi hükümlerine uygun olarak alıcı tarafından atananlar veya taşıma sözleşmesi/belgesi olmadan yürütülen taşımalarda ise yükün varış noktasında idaresini üstlenen gerçek veya tüzel kişileri,
b) (Değişik:RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer)Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
c) FIATA: Uluslararası Taşıma İşleri Organizatörleri Dernekleri Federasyonunu,
ç) FBL: Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı/Uluslararası Ticaret Odası kurallarına tabi ciro edilebilir/edilemez FIATA Konişmentosunu,
d) Gönderen: Kendi adına veya bir üçüncü şahıs adına yükü gönderen işletmeyi, ayrıca, taşıma işlemi bir taşıma sözleşmesine bağlı olarak yürütülüyorsa, sözleşmede “gönderen” olarak belirtilen kişiyi,
e) Kanun: 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununu,
f) Kombine taşımacılık: Birden fazla taşıma türü kullanılarak yapılan yük taşımacılığını,
g) Mali yeterlilik: Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir işletmenin kurulmasını, sağlıklı yönetilmesini ve işletilmesini sağlamaya yönelik gerekli mali kaynaklara sahip olmayı,
ğ) Mesleki saygınlık: Genel olarak ticari alanda ve mesleğin icrası ile ilgili konularda kötü şöhret sahibi olmamayı, taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetlerinin icrası ile ilgili kurallara uygun davranmayı ve faaliyet göstermeyi; kişisel olarak ise kaçakçılık, dolandırıcılık, hileli iflas, sahtecilik, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti, hırsızlık, rüşvet suçları ve 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü olmamayı,
h) Mesleki yeterlilik: Taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetlerinin icrası ile ilgili eğitim, bilgi, beceri ve donanıma sahip olmayı,
ı) Mesleki yeterlilik eğitimi: Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir mesleki yeterliliğin kazandırılması amacıyla verilen eğitimi,
i) Orta Düzey Yönetici (ODY): Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliğin taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetlerini sürekli ve etkin bir şekilde sevk ve idare eden sahip, temsile yetkili ortak ve bu bağlamda istihdam edilen ODY belgesini haiz kişileri,
j) Taşıma güzergâhı: Taşıma işleri organizatörünün, bir veya birden fazla taşıma türü kullanarak taşımanın başladığı kalkış noktasından bittiği varış noktasına kadar ara duraklar da dâhil oluşturduğu yolu,
k) Taşıma irsaliyesi: Ücret karşılığında, eşya nakleden gerçek veya tüzel kişilerin naklettikleri eşya için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 240 ıncı maddesi uyarınca düzenlediği belgeyi,
l) Taşıma işleri organizatörü: Yük taşımacılığı alanında ilgili mevzuat uyarınca yetki belgesi veya faaliyet izni almış gerçek veya tüzel kişilerin imkân, kabiliyet ve kapasitelerini kullanarak kendi nam ve hesabına yük taşıması yaptırarak taşıma faturası/sözleşmesi düzenleyen, taşıma ile ilişkili depolama, paketleme, etiketleme, ambalajlama, sipariş yönetimi, gümrük, sigorta, dağıtım vb. lojistik işlemleri gerçekleştiren bir veya birden fazla taşıma türü kullanarak taşımacılık ve lojistik hizmetlerini sunmayı meslek edinen ve Bakanlıkça yetki belgesi verilen gerçek ve tüzel kişileri,
m) Taşıma senedi/sözleşmesi: Yük taşımalarında gönderen ile yetki belgesi/faaliyet izni sahibi arasında akdedilen, ilgili diğer mevzuat ve bu Yönetmelikle belirlenen bilgileri ihtiva eden sözleşme belgesi veya bu tür bir sözleşmede bulunması gereken bilgileri ihtiva etmesi halinde taşıma senedi yerine geçecek olan taşıma faturası, taşıma irsaliyesi veya irsaliyeli taşıma faturasını,
n) Taşımacı: Ticarete konu olan yükü taşımayı kabul eden ve bu yükün belli bir çıkış noktasından başka bir varış noktasına taşınmasını sağlayarak alıcıya teslim eden ilgili mevzuat uyarınca yetki belgesi veya faaliyet iznine sahip gerçek ve tüzel kişileri,
o) Taşıma işleri organizatörü yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
ö) Üst düzey yönetici (ÜDY): Taşıma işleri organizatörlüğü faaliyeti gösteren kurum ve kuruluşlarda gerçek ve tüzel kişiliği temsil ve ilzam ederek ve/veya bu kişilerin faaliyetlerini fiilen sevk ve idare ederek sürekli ve etkin bir şekilde yöneten şirket müdürü, genel müdür, genel müdür yardımcısı, genel koordinatör, genel sekreter, birim başkanı unvanlar ile görev yapan ÜDY belgesini haiz kişileri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Hükümler
Taşıma işleri organizatörünün sorumlulukları
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetinde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin Bakanlık tarafından verilecek yetki belgesini almaları zorunludur.
(2) Taşımacılık işleri organizatörünün, faaliyetlerini ikili ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve sözleşmelere, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak gerçekleştirmesi esastır.
(3) Taşıma işleri organizatörü, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerini, Bakanlığa bildirdikleri merkez ve şubelerinde yürütmekle yükümlüdür.
Organizatörlük faaliyetlerinde hizmetin sürekliliği
MADDE 6 – (1) Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesi kapsamına giren hizmetlerde, hizmetin sürekliliğini sağlamak zorundadır.
Sınırlama ve tebliğ
MADDE 7 – (1) Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili piyasadaki ücretlerin; ülke ekonomisi ve/veya kamu yararı aleyhine sonuç vermesi ve/veya aşırı ücret uygulanması ve/veya rekabet ortamının bozulması hallerinde ve gerektiğinde söz konusu faaliyetler için sınırlı taban ve/veya tavan ücret tarifesi uygulaması getirebilir.
(2) Bakanlık, bu Yönetmeliğe tabi olan taşıma işleri organizatörlerinin sunduğu hizmetlerin türünü ve tavan ücretlerini yayımlayacağı bir tebliğ ile belirler.
(3) Tebliğ ile her bir hizmet kalemine ilişkin belirlenen ücretler, bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında arttırılarak uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yetki Belgesi Alma, Yenileme ve Başvuru Şartları ile Gerekli Belgeler
Yetki belgesi almanın şartları
MADDE 8 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek için başvuru sahiplerinin aşağıdaki şartları haiz olması gerekir:
a) Gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde olmaları,
b) Tüzel kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş ve ticaret siciline tescil edilmiş olmaları,
c) Gerçek kişilerde sahip ve/veya varsa temsil ve ilzama yetkili kişi/kişilerin, anonim şirket statüsündeki tüzel kişiliklerde, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ile temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin, diğer şirket statüsündeki tüzel kişilerde, tüm ortakların ve bu tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin mesleki saygınlığa sahip olmaları,
ç) En az, 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olması,
d) Merkez ve/veya şube, işyeri adresine sahip olması,
e) Taşıma işleri organizatörü yetki belgesi ücretini ödemiş olması.
Yetki belgesi almak veya yenilemek için ilave başvuru şartları ve gerekli belgeler
MADDE 9 – (1) Yetki belgesi başvurusu için gerekli belgeler:
a) Başvuru formu,
b) Başvuru formunu imzalayan kişilerin temsile ve ilzama yetkili olduğunu gösterir (Değişik ibare:RG-17/4/2022-31812)sicil tasdiknamesi,
c) İlgili meslek odası ya da ticaret ve/veya sanayi odalarından birine kayıtlı olduğunu gösteren başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış belge,
ç) Ticaret sicili gazetesi/gazeteleri,
d) Başvurunun onaylanmasına müteakip yetki belgesi ücretinin ödendiğini gösterir belge,
e) 8 inci maddede yer alan ve sahip olunması zorunlu olan hususlara ilişkin diğer belgeler.
Yetki belgelerinin düzenlenmesi
MADDE 10 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişiler 9 uncu maddede belirtilen belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat ederler.
(2) Bakanlık, yapılan başvuruya ilişkin incelemesini en geç 60 (altmış) gün içerisinde tamamlar. Bakanlık, başvuruya ilişkin yaptığı inceleme neticesinde, başvuru belgelerinin mevzuata uygun ve noksansız olması halinde, ilgiliye yetki belgesini düzenler.
(3) Bakanlık tarafından düzenlenen yetki belgeleri, elektronik belge olarak düzenlenebilir.
(4) Başvurunun olumsuz değerlendirilmesi halinde, Bakanlık bunun gerekçelerini başvuru sahibine yazılı olarak bildirir.
(5) Yetki belgeleri, satılamaz ve haczedilemez.
(6) Tüzel kişilerde şirket birleşimi veya sahip değişikliği dışında belge devri mümkün değildir. Gerçek kişilerde ise 8 inci maddede belirtilen şartların sağlanması halinde anne, baba, çocuk, eş, kardeşlere ve ortağı olduğu şirkete yetki belgesi devri mümkündür. Bunların haricinde 3. kişilere yetki belgesi devredilemez.
Yetki belgelerinin süresi
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında verilen ve yenilenen yetki belgelerinin süresi 5 (beş) yıldır. Ancak, 12 nci maddenin birinci fıkrasında belirlenen 60 (altmış) günlük süre içerisinde yenilenen yetki belgeleri için, yenilenmiş olan yetki belgesinde kalan süre, yenilenen yetki belgesinin geçerlilik süresine ilave edilir.
Yetki belgelerinin yenilenmesi
MADDE 12 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin yetki belgesinin geçerlilik süresi bitmeden 60 (altmış) gün önce Bakanlığa yazılı olarak müracaat etmeleri ve başvurunun uygun bulunması halinde yetki belgeleri tekrar düzenlenir.
(2) Yetki belgeleri 5 (beş) yıllık süre için yenilenir. Yenileme ücreti, o yıla ait yetki belgesi ücretinin %5 (yüzde beş)’idir.
(3) Düzenleme işlemi tamamlanmış olan belgeler için ödenmiş olan ücretler iade edilmez ve geri ödenmez. Ancak, bir yetki belgesi iptal edildikten sonra aynı yetki belgesini yeniden alanların, ilk yetki belgesiyle ilgili iptal işleminin yargı kararıyla iptal edilmesi halinde, sonradan alınan yetki belgesi Bakanlıkça re’sen iptal edilir ve bu belge için ödenmiş yetki belgesi ücreti ilgilisine iade edilir.
(4) Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgelerinin yenilenmesi için yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren 540 takvim günü içinde Bakanlığa yazılı olarak müracaat edilmesi halinde; yetki belgesi, yenileme ücretinin ödendiği tarih esas alınarak yenilenir. Yenileme ücretinin, söz konusu 540 günlük süre içinde ve ödeme tarihindeki geçerli yenileme ücreti olarak ödenmesi şarttır. Bu sürenin aşımı halinde ilgili, yetki belgesi yenileme hakkını kaybeder.
Mesleki yeterlilik
MADDE 13 – (1) Taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlarda tüzel kişiliği temsil ve ilzam ederek ve/veya bu kişilerin faaliyetlerini fiilen sevk ve idare ederek sürekli ve etkin bir şekilde yöneten şirket müdürü, genel müdür, genel müdür yardımcısı, genel koordinatör, genel sekreter, birim başkanı unvanları ile görev yapan kişilerden en az birisinin ÜDY belgesi alması gerekir.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliğin veya buna ait bağımsız bir birimin taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetlerini sürekli ve etkin bir şekilde sevk ve idare eden sahip, temsile yetkili ortak veya bu bağlamda istihdam edilen en az iki kişinin ODY belgesine sahip olmaları esastır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim ve Taşıma İşleri Organizatörlüğü Faaliyetinde Yer Alan
Tarafların Sorumluluk ve Yükümlülükleri
Eğitim
MADDE 14 – (1) Taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetlerinde bulunan yetki belgesine sahip gerçek ve tüzel kişiler ile bunların en az iki çalışanı, Milli Eğitim Bakanlığınca yetkilendirilen mesleki eğitim kuruluşlarından ilgili eğitimleri almak zorundadırlar.
(2) FIATA diploma eğitimi programına katılarak başarılı olan ve diploma almaya hak kazananlar için ayrıca ÜDY ve/veya ODY belgesi aranmaz.
(3) Taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetleri ile ilgili yetkilendirilen şirketlerde 3 (üç) yıllık fiili çalışma tecrübesine sahip olanlar eğitim ve sınavdan muaftır.
Genel sorumluluklar
MADDE 15 – (1) Genel kural olarak taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetinde yer alan tarafların hak, sorumluluk ve yükümlülükleri, ilgili mevzuat doğrultusunda, taraflar arasında akdedilen sözleşme hükümleriyle belirlenir. Taşıma işleri organizatörü ve onunla akdi ilişki kuran taraflar, akdi ilişkiden doğan edimlerini karşılıklı olarak yerine getirmekle yükümlüdür.
(2) Taraflar arasında yapılan sözleşmelerde, taşımacılığa ilişkin ülkemizce taraf olunan uluslararası sözleşme ve konvansiyonlarda veya FIATA-FBL konişmentosunda yer alan hak, sorumluluk ve yükümlülükler esas alınabilir.
Taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi sahiplerinin yükümlülükleri
MADDE 16 – (1) Yetki belgesi sahipleri; taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetlerinin, ilgili kanunlara, kararnamelere, yönetmeliklere ve diğer mevzuata, Türkiye’nin taraf olduğu anlaşma ve sözleşmelere uygun olarak yürütülmesinden sorumludur.
(2) Yetki belgesi sahipleri, yükü teslim aldıkları andan teslim edinceye kadar, yükün tamamen veya kısmen kaybından, zayiinden, hasara uğramasından, çalınmasından, güvenliğini sağlamaktan, teslim alınan şeklini muhafaza etmekten, korunması ve taşınmasından sorumludurlar.
(3) Yetki belgesi sahipleri, müşterilerinin talimatları, beyanları ve bildirilen teslim şekilleri doğrultusunda yükün taşınmasını organize etmek, gümrük mevzuatında aranan şartların yerine getirilerek gümrük ve transit işlemleriyle ilgili gerekli beyanları müşterilerinden almak ve müşterilerine vermek ile sorumludur.
(4) Yetki belgesi sahiplerinin sorumluluğu ve yükümlülüğü ile ilgili olarak, uluslararası anlaşmalar ve sözleşmelerde yer alan hükümler saklıdır.
(5) Yetki belgesi sahipleri, 24 üncü maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde faaliyetleri ile ilgili bilgileri içeren raporlarını Bakanlığa göndermekle yükümlüdür.
(6) Yetki belgesi sahipleri, taraflar arasında mutabık kalınan haller dışında, taşıma sözleşmesinde yer almayan hizmetler için ücret talep edemezler.
(7) Yetki belgesi sahipleri, müşterilerine verdiği hizmetleri ulusal ve uluslararası mevzuatta belirtilen süreler içerisinde ve azami özeni göstererek yerine getirmekle yükümlüdür.
(8) Yetki belgesi sahipleri, faaliyetleriyle ilgili olarak Bakanlık tarafından yayımlanan tebliğlere, yönergelere ve genelgelere uymakla yükümlüdür.
(9) Yetki belgesi sahipleri, tüzel kişiliklerinin son bulması veya herhangi bir sebeple faaliyetlerini sonlandırmaları halinde, bu hallerin gerçekleştiği tarihten itibaren 30 (otuz) gün içinde Bakanlığa yazılı bilgi vermek ve yetki belgelerinin asıllarını iade etmekle yükümlüdür.
(10) Yetki belgesi sahipleri, tehlikeli madde taşımacılığıyla ilgili hizmet sunanların ilgili ulusal mevzuat uyarınca Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesine (TMFB) sahip olduğunu ve Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) bulundurduğunu kontrol etmekle yükümlüdür. Bu şartları yerine getirmeyen hizmet sağlayıcılarla sözleşme akdedilemez.
(11) Yetki belgesi sahibi tüzel kişiler; halka açık sermaye şirketlerinde hamiline yazılı hisse devirleri hariç, unvan, adres, vergi numarası, ortaklık, hisse devri, sermaye miktarı, yönetici değişikliklerini, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 15 gün içinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
(12) Yetki belgesi sahibi tüzel kişiler; temsil ve/veya ilzama yetkili şahıslara ilişkin değişiklikleri, değişikliğin meydana geldiği tarihte Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler. Aksi halde, değişiklik bildirilinceye kadar, değişiklik öncesi Bakanlığa bildirilmiş temsil ve/veya ilzama yetkili şahısların taleplerine göre iş ve işlemler gerçekleştirilir.
Hizmetten yararlananların hakları
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yetki belgesi sahiplerinin verdikleri hizmetlerden yararlananlar 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile Ülkemizce taraf olunan uluslararası sözleşme ve konvansiyonlarda yer alan haklara sahiptir.
Hizmetten yararlananların sorumlulukları ve yükümlülükleri
MADDE 18 – (1) Gönderen ve alıcı, taşıma işleri organizatörlerine verdiği talimatların içeriğindeki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Gönderen, bu talimatlarda belirttiği cins, kap, kilo ve ölçüdeki yükleri eksiksiz ve hasarsız olarak taşıma işleri organizatörünün belirttiği yere teslim etmekle yükümlüdür.
(2) Gönderen ve alıcı, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) dahil, gümrük işlemlerinde, taşınan mala ilişkin talep edilen tüm bilgi ve belgeleri doğru ve eksiksiz olarak taşıma işleri organizatörüne vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün eksik veya yanlış ifasından doğabilecek tüm sorumluluk, gönderen ve alıcıya aittir.
(3) Gönderen ve alıcı, taşıttırdığı yükün varış gümrüğüne varmasından sonra cirolamış olduğu taşıma senedini ve kararlaştırılmış olan taşıma bedeli ile taşımadan doğan diğer bedelleri, düzenlenen taşıma senedi gereğince taşıma işleri organizatörüne vermek ve ödemekle yükümlüdür.
(4) Hizmetten yararlananlar, aldıkları hizmetlerin bedellerini fatura mukabilinde ve tarafla arasında yapılan sözleşme çerçevesinde yetki belgesi sahibine ödemek zorundadırlar.
(5) Yetki belgesi sahiplerinin verdikleri hizmetlerden yararlananların diğer sorumluluk ve yükümlülüklerinde, Kanunun ilgili hükümleri esas alınır.
Sigorta
MADDE 19 – (1) Taşıma işleri organizatörünün organize ettiği taşımacılık hizmetlerinde, gönderen ve alıcı, sigorta zorunluluğu kendisinde olan teslim şekilleri çerçevesinde taşıttırdığı yüke ilişkin sigorta yaptırmakla yükümlüdür. Sigorta zorunluluğu olmayan teslim şekilleri için tüm risk ve sigorta yaptırma sorumluluğu gönderen ve alıcıya aittir.
(2) Taşıma işleri organizatörü, organize ve taahhüt ettiği taşımadan doğan sorumluluklar için “taşıyıcı sorumluluk sigortası” yaptırmak zorundadır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetim, İdari Para Cezaları ve Yetki Belgesi İptali
Denetim
MADDE 20 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin bu Yönetmelik kapsamında yer alan faaliyetleri Bakanlık denetimine tabidir.
(2) Bakanlık yapacağı denetimleri, kendi personelinin yanı sıra 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesine göre yetkilendirilen kurum ve kuruluş personeli aracılığı ile de yapar veya yaptırır.
(3) Yetkilendirilen kurum ve kuruluşlarca yapılan denetim neticesinde, idari para cezasını gerektirecek bir fiilin tespiti durumunda, tutulan “İhlal Tespit Tutanağı” ile “655 sayılı KHK İdari Para Cezası Karar Tutanağı” düzenlenerek ilgiliye tebliğ edilir.
(4) Denetim yapmakla görevli/yetkili olanlar tarafından istenilen belgelerin verilmesi zorunludur.
İdari para cezaları
MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin ihlali durumunda 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre aşağıdaki idari para cezaları uygulanır:
a) 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yetki Belgesine sahip olmadan organizatörlük faaliyeti gerçekleştirenlere on beş bin Türk Lirası (15.000-TL.),
b) 5 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyenlere bin Türk Lirası (1.000-TL.),
c) 13 üncü maddenin birinci fıkrası uyarınca ilgili üst düzey yönetici tarafından alınması gereken ÜDY belgesinin mevcut olmaması durumunda gerçek veya tüzel kişiliğe iki bin Türk Lirası (2.000-TL.),
ç) 13 üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca istihdam edilen ilgili orta düzey yöneticilerde bulunması gereken ODY belgesinin mevcut olmaması durumunda tüzel kişiliğe iki bin Türk Lirası (2.000-TL.),
d) 16 ncı maddenin beşinci fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyenlere bin Türk Lirası (1.000-TL.),
e) 16 ncı maddenin altıncı fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyenlere iki bin Türk Lirası (2.000-TL.),
f) 16 ncı maddenin dokuzuncu fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyenlere bin Türk Lirası (1.000-TL.),
g) 16 ncı maddenin onuncu fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyenlere bin Türk Lirası (1.000-TL.),
ğ) 16 ncı maddenin on birinci fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyenlere bin Türk Lirası (1.000-TL.),
h) 19 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen taşıyıcı sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğunu yerine getirmeyenlere iki bin Türk Lirası (2.000-TL.),
ı) 26 ncı maddenin ikinci fıkrasında belirtilen Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yetki Belgesine sahip olmadan organizatörlük faaliyeti gerçekleştirenlere on beş bin Türk Lirası (15.000-TL.),
idari para cezası uygulanır.
(2) 7 nci maddede belirtilen taban ve/veya tavan ücret tarifesi uygulamasına uymayanlara o yıl için geçerli yetki belgesi ücreti üzerinden %10 oranında idari para cezası uygulanır. İhlalin tekrarı durumunda, o yıl için belirlenen yetki belgesi ücretinin %10’una tekabül edecek miktarda idari para cezası uygulanır ve ilgilinin yetki belgesi 6 ay boyunca askıya alınır. İhlalin üçüncü kez tekrarında ise ilgili, yetki belgesi iptal edilmek suretiyle, faaliyetten men edilir ve 2 (iki) yıl süre ile ilgiliye yetki belgesi düzenlenmez.
(3) Verilen idari para cezaları cezanın tebliğ tarihini müteakip bir ay içerisinde ödenir.
(4) Bu maddede belirtilen idari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idari para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz.
(5) 655 sayılı KHK İdari Para Cezası Karar Tutanağı ve tebligat usulleri ve idari yaptırımların uygulanmasına ilişkin diğer hususlarda, 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır.
(6) Bu Yönetmelik kurallarının ihlali durumunda idari ve cezai müeyyide uygulanması, diğer mevzuatta öngörülen alıkonulma tedbirlerine ve diğer ceza ve tedbirlerin uygulanmasına halel getirmez.
Yetki belgesi iptali
MADDE 22 – (1) Bakanlık, ilgili mahkemece hakkında kesin iflas kararı verilen bir işletmenin yetki belgesini iptal eder.
(2) Bakanlık, işletmenin 8 inci ve 13 üncü maddelerde istenen mali ve mesleki yeterlilik şartlarındaki eksikliklerin tespiti üzerine verilen 6 (altı) ay eksiklik giderme mühleti sonunda da kendisinden kaynaklanan nedenlerle yerine getiremeyeceğini tespit etmesi halinde yetki belgesini iptal eder.
ALTINCI BÖLÜM
Yetki Belgesi Ücreti
Yetki belgesi ücreti
MADDE 23 – (1) Taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi ücreti 150.000 (yüz elli bin) Türk Lirasıdır.
(2) Unvan, adres ve bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi numarası değişikliğinden dolayı süresi bitmeden yenilenen yetki belgelerinden ücret alınmaz.
(3) Yetki belgesi ücreti her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
(4) (Değişik:RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer) Yetkilendirme ücretleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Hesabına yatırılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
İstatistik ve Tahkim
İstatistik
MADDE 24 – (1) Bakanlık tarafından, taşımacılık işleri organizatörlüğü faaliyetlerinin genel seyrinin tespiti ve politika oluşturulması bakımından bu faaliyetlere ilişkin güvenilir verilere dayalı istatistikler oluşturulur.
(2) Bakanlık, istatistiklerin oluşturulmasında yetki belgesi sahiplerinin göndereceği faaliyet raporlarından da yararlanır. Yetki belgesi sahiplerinin belirli bir takvime bağlı olarak gönderecekleri faaliyet raporuna ilişkin hususlar Bakanlıkça yayımlanacak bir genelge ile belirlenir.
(3) Bakanlık, oluşturduğu ve uygun gördüğü istatistikleri yayımlar.
Tahkim
MADDE 25 – (1) Taşımacılık işleri organizatörlüğü faaliyetlerine ilişkin sözleşmelerden veya ifasından doğabilecek anlaşmazlıkların çözümünde 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlenen tahkim usulü de uygulanabilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Gemi ve Hava Kargo Acenteleri
MADDE 26 – (1) 5/3/2012 tarihli ve 28224 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemi Acenteleri Yönetmeliği kapsamında yetkilendirilen gemi acenteleri ile SHT 17.6 Talimatı çerçevesinde yetkilendirilen hava kargo acenteleri bu Yönetmelik hükümlerine tabi değildir.
(2) Bu Yönetmelik ile düzenlenen taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetlerini gerçekleştiren/gerçekleştirecek gemi acenteleri ile hava kargo acentelerinin bu Yönetmelikle belirlenen şartları ve yükümlükleri yerine getirerek taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesini almaları zorunludur.
(3) Denizyolu ve/veya havayolu taşımacılığıyla iştigal eden taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi sahipleri, ilgili ulusal mevzuatın öngördüğü tüm ilave koşulları yerine getirerek geçerli bir yetki belgesi veya lisans almak şartıyla, gemi acentesi ve/veya hava kargo acentesi olarak da faaliyet gösterebilirler.
Tabi olunan diğer ulusal mevzuatın geçerliliği
MADDE 27 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşıma işleri organizatörleri, faaliyet alanlarına ilişkin, diğer kurumlarca düzenlenen mevzuatta yer alan şartları yerine getirmekle yükümlüdürler.
Alt düzenleyici işlemler
MADDE 28 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması amacıyla, Bakanlıkça alt düzenleyici işlemler yapılabilir.
Bildirim
MADDE 29 – (1) Bu Yönetmeliğe göre idari para cezaları ve iptallere ilişkin bildirimler, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununa ve ilgili diğer tebligat mevzuatına göre yapılır.
R1 ve R2 yetki belgelerinin geçerliliği
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 8/1/2018 tarihli ve 30295 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen R1 ve R2 yetki belgeleri, belge üzerinde belirtilen geçerlilik süresi boyunca geçerliliğini korur.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçerlilik süresi dolan R1 ve R2 yetki belgeleri, bu Yönetmelik ile düzenlenen taşıma işleri organizatörü yetki belgesi ile değiştirilir. Değiştirilen yetki belgesi ücreti, bu Yönetmelikle belirlenen yetki belgesi ücreti üzerinden hesaplanan yenileme ücretine tabidir.
(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçerlilik süresi devam eden R1 ve R2 yetki belgesi sahiplerinin hakları, görev, sorumluluk ve faaliyet alanı, belge geçerlilik süresi boyunca Karayolu Taşıma Yönetmeliği hükümlerine tabidir.
DD yetki belgelerinin geçerliliği
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 19/8/2016 tarihli ve 29806 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Demiryolu İşletmeciliği Yetkilendirme Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen DD yetki belgeleri, belge üzerinde belirtilen geçerlilik süresi boyunca geçerliliğini korur.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçerlilik süresi dolan DD yetki belgeleri, bu Yönetmelik ile düzenlenen taşıma işleri organizatörü yetki belgesi ile değiştirilir. Değiştirilen yetki belgesi ücreti, bu Yönetmelikle belirlenen yetki belgesi ücreti üzerinden hesaplanan yenileme ücretine tabidir.
(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçerlilik süresi devam eden DD yetki belgesi sahiplerinin hakları, görev, sorumluluk ve faaliyet alanı, belge geçerlilik süresi boyunca Demiryolu İşletmeciliği Yetkilendirme Yönetmeliği hükümlerine tabidir.
Uygulamaya ilişkin genel kurallar
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra Bakanlığa yetki belgesi için yeni başvuranlar ile yetki belgelerini yenileyerek taşıma işleri organizatörü yetki belgesine sahip olanlara uygulanır.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra gerçekleştirilen yeni başvurularda ve yetki belgesi değişimlerinde bu Yönetmelik hükümleri esas alınır.
(3) (Ek:RG-30/12/2021-31705) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre adlarına C2, C3, G1, G2, G3, H1, H2, K1, K3, L1, L2, M1, M2, N1, N2, P1 veya P2 yetki belgesi düzenlenen ve söz konusu yetki belgesi geçerli bulunan gerçek veya tüzel kişilerin bu Yönetmelik kapsamında taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi almak üzere 60 gün içerisinde müracaat etmesi halinde; mevcut yetki belgesi geçerlilik süresi toplamı;
a) 5 yıl ve daha az olanlar için, taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi ile sahip oldukları yetki belgesi arasındaki ücret farkının %50’si,
b) 5 yıl ila 10 yıl arasında olanlar için, taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi ile sahip oldukları yetki belgesi arasındaki ücret farkının %40’ı,
c) 10 yıl ve daha fazla olanlar için, taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi ile sahip oldukları yetki belgesi arasındaki ücret farkının %30’u,
yetki belgesi ücreti olarak tahsil edilir ve adlarına taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi düzenlenir. Ancak, bu fıkra uygulanarak düzenlenecek olan taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi için ödenecek belge ücreti, geçerli taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi ücretinin %15’inden az olamaz. Bu fıkranın uygulanması suretiyle hesaplanacak ve ödenecek yetki belgesi ücretleri için 2021 yılı belge ücretleri esas alınır. Bu fıkra kapsamındaki müracaatlar ile yapılacak iş ve işlemlerin, bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde sonuçlandırılması zorunludur.
(4) (Ek:RG-30/12/2021-31705) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihte, geçerli taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi bulunmayan ve üçüncü fıkra kapsamında olmayan gerçek veya tüzel kişilerin, bu Yönetmelik kapsamında taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi almak üzere 60 gün içerisinde müracaat etmesi halinde, müracaat sahiplerine yetki belgesi ücretinde %30 indirim uygulanır. Bu fıkranın uygulanması suretiyle hesaplanacak ve ödenecek yetki belgesi ücretleri için 2021 yılı belge ücretleri esas alınır. Ancak, bu fıkra kapsamındaki müracaatlar ile yapılacak iş ve işlemlerin, bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde sonuçlandırılması zorunludur.
(5) (Ek:RG-30/12/2021-31705) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi bulunan gerçek veya tüzel kişilerin, mevcut taşıma işleri organizatörlüğü yetki belgesi geçerlilik sürelerine 10 yıl ilave edilir.
Yürürlük
MADDE 30 – (Değişik:RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer)
(1) Bu Yönetmelik 1/7/2019 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 31 – (Değişik:RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer)
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.
| Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin |
| Tarihi |
Sayısı |
| 6/7/2018 |
30470 |
| Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin |
| Tarihi |
Sayısı |
| 31/12/2018 |
30642 4.Mükerrer |
| 30/12/2021 |
31705 |
| 17/4/2022 |
31812 |
