Bankalarca Özkaynak Hesaplaması
07 Haziran 2018 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 30444
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, bankalarca özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarının kayıtlardan silinmesine, değer azaltımına tabi tutulmasına veya hisse senedine dönüştürülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 44 ve 93 üncü maddeleri ile 5/9/2013 tarihli ve 28756 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 7 ve 8 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bağımsız denetim kuruluşu: 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan bağımsız denetim kuruluşlarını,
b) Banka: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,
c) Çekirdek sermaye: Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde tanımlanan çekirdek sermayeyi,
ç) Değer artırımı: İlave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen ve geçici değer azaltımına tabi tutulan borçlanma araçlarının belirli şartların sağlanması koşuluyla değerlerinin artırılmasını,
d) Değer azaltımı: Özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarının değerlerinin ilgisine göre; Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (i) veya (j) bentleri veya 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ğ) bendi uyarınca geçici veya kalıcı olarak azaltılmasını,
e) Dönüştürme aralığı: Özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçları karşılığında verilecek olan hisse senedi sayısına ilişkin aralığı,
f) Dönüştürme oranı: Özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarının hisse senedine dönüştürülmesi sırasında borçlanma aracının nominal değeri karşılığında verilecek hisse sayısını,
g) Fon: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunu,
ğ) Geçici değer azaltımı: İlave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarının değerlerinin, Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi kapsamında; bankanın çekirdek sermaye yeterliliği oranının veya konsolide çekirdek sermaye yeterliliği oranının en az yüzde 5,125 düzeyine ulaşmasını sağlayacak tutarda geçici olarak azaltılmasını,
h) İlave ana sermaye: Yönetmeliğin 7 nci maddesinde tanımlanan ilave ana sermayeyi,
ı) Katkı sermaye: Yönetmeliğin 8 inci maddesinde tanımlanan katkı sermayeyi,
i) Kanun: 5411 sayılı Bankacılık Kanununu,
j) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,
k) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,
l) Özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçları: Yönetmeliğin 7 ve 8 inci maddeleri kapsamında özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçları ile kredileri,
m) Tetikleyici olay: Bankanın çekirdek sermaye yeterliliği oranının veya konsolide çekirdek sermaye yeterliliği oranının yüzde 5,125 düzeyinin altına düşmesi halini,
n) Yönetmelik: 5/9/2013 tarihli ve 28756 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliği
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Özkaynak Hesaplamasına Dahil Edilecek Borçlanma Araçlarının Kayıtlardan Silinmesi,
Değer Azaltımına Tabi Tutulması ve Hisse Senedine Dönüştürülmesi
Bağımsız denetim kuruluşu tarafından verilecek görüş
MADDE 4 – (1) Özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarının Yönetmeliğin 7 veya 8 inci maddelerinde belirtilen şartları haiz olduğunun bağımsız denetim kuruluşu tarafından verilecek görüş ile teyit edilmesi zorunludur.
Kayıtlardan silinme, değer azaltımı veya hisse senedine dönüştürülme sırası
MADDE 5 – (1) Bankanın özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarının kayıtlardan silinmesi, değer azaltımı veya hisse senedine dönüştürülmesi sırası bakımından, ilave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçları katkı sermaye hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarından önce gelir.
Kayıtlardan silinmeye, değer azaltımına veya hisse senedine dönüştürülmeye ilişkin genel esaslar
MADDE 6 – (1) Özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarının kayıtlardan silinecek, değeri azaltılacak veya hisse senedine dönüştürülecek tutarlarının belirlenmesinde bu araçların nominal değerleri esas alınır. Özkaynak hesaplamasına dahil edilen krediler açısından bu kredilerin banka kayıtlarındaki ana para tutarları dikkate alınır.
(2) Bankanın ilave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen birden fazla borçlanma aracının bulunması durumunda, kayıtlardan silinme, hisse senedine dönüştürme veya değer azaltımı, ilave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen her bir borçlanma aracının ilave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen toplam borçlanma araçları içerisindeki payı dikkate alınmak suretiyle orantılı bir şekilde uygulanır. Bu hüküm, katkı sermaye hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçları bakımından da geçerlidir.
(3) Özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarının hisse senedine dönüştürme veya değer azaltımı sonrasında gerçekleştirilecek temettü veya faiz ödemesi veya vadeden önce geri ödeme ve erken itfa işlemleri değeri azaltılan veya hisse senedine dönüştürülen tutardan arta kalan bakiye üzerinden yapılır.
(4) Özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarından Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (j) bendi ve 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ğ) bendi kapsamında değeri azaltılanlar değer artırımına tabi tutulamaz.
Hisse senedine dönüştürülmeye ilişkin diğer esaslar
MADDE 7 – (1) Özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarının hisse senedine dönüştürme mekanizması ile ihraç edilebilmesi için ihraç öncesinde genel kurul kararı alınması zorunludur.
(2) Özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarından hisse senedine dönüştürme mekanizması ile ihraç edilecekler bakımından hisse senedine dönüştürme gerekliliğinin ortaya çıkması halinde, bahse konu borçlanma aracının sözleşmesinde/ihraç belgesinde belirtilmiş hisse senedi ihracının hemen yapılabilmesini teminen gerekli tüm ön izinlerin ilgili mercilerden alınması zorunludur.
(3) Özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçları imtiyazlı paylara dönüştürülemez.
(4) Özkaynak hesaplamasına dahil edilen bir borçlanma aracının hisse senedine dönüştürülebilmesi için borçlanma aracına ilişkin sözleşmede/ihraç belgesinde, bu fıkranın (a) veya (b) bentlerinde belirtilen unsurlardan biri ile (c) bendinde belirtilen unsurun yer alması şarttır.
a) Dönüştürme oranı ile dönüştürme işleminde ihraç edilecek azami hisse senedi tutarı.
b) Dönüştürme aralığı.
c) Dönüştürme oranı veya aralığının hesaplanmasında kullanılacak hisse senedi fiyatının belirlenmesine ilişkin yöntem.
(5) Özkaynak hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarının hisse senedine dönüştürülmesi sonucunda Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen oranların aşılması veya bu oranların altına düşülmesi halinde, bu hisse senetlerini edinen kişilerin temettü hariç ortaklık haklarını kullanabilmeleri için kurucularda aranan niteliklerin taşınması kaydıyla Kuruldan izin alınması zorunludur. Kurul tarafından söz konusu pay devirlerine bu Kanun çerçevesinde izin verilmesine kadar ya da izin verilmemesi durumunda ilgililere payların elden çıkarılması için Kurul tarafından altı ayı aşmamak üzere tanınan süre boyunca söz konusu paylardan doğan temettü hariç ortaklık hakları başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Kurumun bildirimi üzerine Fon tarafından kullanılır.
(6) Hisse senedine dönüştürme sonucunda ihraç edilen hisse senetleri, 5/11/2013 tarihli ve 28812 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sermaye Koruma ve Döngüsel Sermaye Tamponlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri ve Kurulca kâr dağıtımına ilişkin olarak belirlenen diğer kısıtlamalar kapsamında yapılacak hesaplamalarda dikkate alınmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İlave Ana Sermaye Hesaplamasına Dahil Edilecek Borçlanma Araçları
Tetikleyici olayın gerçekleşmesi
MADDE 8 – (1) İlave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen bir borçlanma aracına ilişkin tetikleyici olayın gerçekleşmesi halinde, banka derhal Kurumu ve bu borçlanma aracını elinde bulunduranları bilgilendirir.
(2) İlave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçlarının kayıtlardan silinecek, değer azaltımına veya hisse senedine dönüştürülecek tutarları, Kanunun Kuruma vermiş olduğu yetkiler çerçevesinde alınacak tedbirler saklı kalmak kaydıyla, bankalar tarafından tetikleyici olayın gerçekleşmesini müteakip bir ay içinde belirlenir. Kurul, gerek gördüğü hallerde bu süreyi değiştirmeye yetkilidir.
Geçici değer azaltımı sonrası yapılacak değer artırımı
MADDE 9 – (1) Geçici değer azaltımı sonrası yapılacak değer artırımı, sadece tetikleyici olayın gerçekleşmesine bağlı olarak değeri azaltılan ilave ana sermaye hesaplamasına dahil edilen borçlanma araçları için uygulanabilir.
(2) Geçici değer azaltımı sonrası yapılacak değer artırımı veya azaltılmış anapara tutarı üzerinden temettü veya faiz ödemesi yapılması, 10 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen koşulların sağlanması kaydıyla bankanın ihtiyarındadır.
Geçici değer azaltımı sonrası yapılacak değer artırımı için gerekli şartlar
MADDE 10 – (1) Geçici değer azaltımı sonrası yapılacak değer artırımı için aşağıdaki şartların sağlanması gereklidir:
a) Geçici değer azaltımı sonrası yapılacak değer artırımı bankanın dönem net kârı üzerinden gerçekleştirilir.
b) Geçici değer azaltımı sonrası yapılacak değer artırımı ile azaltılmış anapara tutarı üzerinden yapılacak temettü veya faiz ödemelerinin toplamı; değer azaltımına tabi olan borçlanma araçlarının azaltım öncesi nominal değerleri toplamının, bankanın ana sermaye tutarına bölünmesi suretiyle bulunan oran ile bankanın dağıtıma esas dönem net kârının çarpılması suretiyle bulunan tutarı aşamaz. Bu hesaplama değer artırımının gerçekleştirileceği sırada yapılır.
c) Yapılacak değer artırımı, değer azaltımına tabi tutulan her bir borçlanma aracının değer azaltımına tabi tutulan borçlanma araçlarının toplamı içerisindeki payı dikkate alınmak suretiyle orantılı bir şekilde uygulanır.
ç) Geçici değer azaltımı sonrası yapılacak değer artırımları ile azaltılmış anapara tutarı üzerinden yapılacak temettü veya faiz ödemelerinin toplamı; kâr dağıtımı gibi değerlendirilir ve Sermaye Koruma ve Döngüsel Sermaye Tamponlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine ve Kurulca kâr dağıtımına ilişkin olarak belirlenen diğer kısıtlamalara tabi tutulur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.