Vergi İncelemesi Matrah Artırımı
İsmail KÖKBULUT
Yeminli Mali Müşavir
ismail@kokbulut.com
Matrah artırımını da içeren Kanun Tasarısının muhtemelen bu ay içerinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Tasarı da matrah artımı ile inceleme ve tarhiyat safhasında bulunanların durumuna ilişkin düzenlemelere de yer verilmiş.
Tasarıda vergi incelemesi halen devam eden mükelleflere yönelik de avantajlar var. Bu avantajları iki grupta ele almakta fayda var. Tasarının 4. Maddesinde yer alan inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemlere yönelik düzenleme ile tasarının 5. Maddesinde yer alan ve vergi incelemesinde bulunan mükelleflerin matrah ve vergi artırımında bulunmaları halinde sağlanan kolaylıklar.
Kanunun yayımlanması halinde bu durumda vergi incelemesi halen devam eden mükelleflerin önünde iki seçenek olacak.
Matrah artırımında bulunulması halinde;
– Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için 2013-2016 yıllarına,
– Katma Değer Vergisi mükellefleri için 2013-2017 yıllarına,
– Muhtasar beyannameli stopajlar için 2013-2017 yıllarına
İlişkin Kanunun yayımı tarihinden önce başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerine devam edilecek. Ancak matrah ve vergi artırımında bulunulması halinde resmi gazetede yayımlanacak bu kanunun yayım tarihini izleyen ayın başından itibaren bir ay içerisinde sonuçlandırılamaması halinde bu işlemlere devam edilmeyecek. Tasarının Mayıs ayı içerinde Kanunlaşması beklenmekte. Bu durumda izleyen ay olan Haziran ayı sonuna kadar vergi incelemeleri tamamlanmayan mükelleflerin matrah ve vergi artırımında bulunmaları halinde başlanmış olan vergi incelemeleri sonuçlandırılmadan tamamlanmış olacak.
Matrah ve vergi artırımında bulunmanın da bir maliyeti var. Vergi incelemesine tabi tutulmak sonuçta bir tarhiyat çıkacağı anlamına gelmeyebilir. Bu görüş mükelleften mükellefe göre değişiklik gösterecektir. Vergi incelemesine başlanmış bulunan yılda muhtemel vergi riskleri veya yorum farklılığı bulunan uygulamaların bulunup bulunmaması mükellefin matrah ve vergi artırımında bulunup bulunmayacağı sonucuna götürecektir.
Matrah artırımında bulunulmaması halinde;
Kanunun yayımı tarihinden önce başlandığı halinde, tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine (matrah ve vergi artırımında bulunulması halinde o madde de yazılı hükümler geçerli olmak şartıyla) devam edilecek. Kanunun yayım tarihinden önce vergi incelemesine başlanmış bulunmak şartıyla bu işlemlerin ne zaman tamamlanırsa tamamlansın;
- tarh edilen vergi aslının % 50’si,
- bu tutara gecikme faizi yerine kanunun yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları, kanun yayım tarihinden itibaren gecikme faizlerinin tamamının tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerinde başvurulması halinde vergi aslının geri kalan % 50’sinden, vergi aslına bağlı cezalardan ve kanunun yayım tarihine kadar olan gecikme faizlerinden vazgeçilmiş olacak.
Muhtemel yayımlanacak olan Kanunun bu hükmünden faydalanmak için vergi incelemesi sonucu ortaya çıkacak olan tarhiyatın dava konusu yapılmaması ve Kanunda belirlenen şartlar dahilinde ödenmesi halinde yararlanma imkanı olacak.
Hangisi avantajlı?
Halen vergi incelemesi devam edenler için matrah artırımı mı yoksa vergi incelemesine tabi olmak mı daha avantajlı? Bunun cevabı her mükellefe göre değişiklik gösterecektir. Vergi incelemesine tabi tutulan mükelleflerin vergi riskleri her biri için farklılık gösterecektir. Nihayetinde matrah ve vergi artırımında bulunmanın da bir maliyeti var. Özellikle gerçek kazancını veya bu kazancının büyük bir bölümünü beyan edip üzerinden vergi ödemiş mükelleflerin haliyle matrah ve vergi artırımında bulunma maliyetleri oldukça yüksek . Bu durumda olanların vergi incelemelerinin devam edip ortaya eğer bir tarhiyat çıkarsa bu tarhiyatı dava konusu yapmayarak sadece vergi aslının % 50’ si ile Yİ-ÜFE aylık oranına göre bir bedel ödemesi daha avantajlı olacaktır. Ancak bu tercihte bulunacak mükelleflerin aynı yıla ilişkin tekrar vergi incelemesine tabi olmayacaklarının garantisi yok. Yani aynı döneme ilişkin zaman aşımı süresi içerinde tekrar tekrar vergi incelemesine tabi tutulabilirsiniz. Böyle bir endişeniz varsa en doğrusu ilgili yıllara ilişkin matrah ve vergi artırımında bulunmak olacaktır.