Maliye Uygulama İç Genelgesi 2017/8
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelir idaresi Başkanlığı
Sayı: 2953 7098-010.06,01[49]-E, 161565
Tarih: 29.12.2017
Konu : Tebligatla ilgili yürütülecek iş ve işlemler
Bilindiği üzere 28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 101, 102, 103 ve 157 nci maddelerinde düzenlemelere gidilmiştir. Bu düzenlemelerin uygulama usul ve esasları, 17/12/2017 tarihli ve 30273 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 485 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenmiştir.
Kanun ve tebliğle yapılan düzenlemeler sonrasında vergi dairesi başkanlıklarınca ve vergi dairelerince tebligatla ilgili yürütülecek iş ve işlemler ile uygulamaya ilişkin diğer usul ve esaslar bu İç Genelgenin konusunu oluşturmaktadır.
A- Bilinen Adresler
1- 213 sayılı Kanunun 101 inci maddesinde yapılan değişiklik sonrasında bilmen işyeri adresleri, mükellef tarafından işe başlamada ve adres değişikliğinde bildirilen adresler ile yoklama fişinde yer alan ve ilgilinin imzası bulunmak şartıyla yetkili memurlar tarafından bir tutanakla tespit edilen adresler olarak yeniden belirlenmiştir. Maddede yapılan değişiklikle işi bırakmada ve vergi beyannamelerinde bildirilen adresler, vergi mahkemesinde dava açma dilekçelerinde ve cevaplarında gösterilen adresler ile bina ve arazi vergilerinde komisyonlarca tahrir varakalarında tespit edilen adresler bilinen adresler arasından çıkarıldığından mezkûr vesikalarda yer alan adreslere tebliğe çıkılmayacaktır.
2- Yapılan düzenlemeyle 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre oluşturulan adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri (ikametgah) adresi bilinen adresler arasına dâhil edilmiştir. Buna göre bilinen yerleşim yeri adresi olarak sadece 5490 sayılı Kanuna göre oluşturulan adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi kabul edildiğinden, mükellef tarafından vergi idaresine yerleşim yeri adresi bildirimi yapılmayacak, şayet yapılmış ise bu bildirimde yer alan adres, yerleşim yeri adresine yapılacak tebligatlarda dikkate alınmayacaktır.
3- Mükellefin bilinen birden çok işyeri adresi varsa maddede yazılı bilinen işyeri adreslerinden yalnızca tarih itibarıyla tebligat yapacak makama en son olarak bildirilmiş veya bu makamca tespit edilmiş olanı dikkate alınacak ve tebliğ öncelikle bu adreste yapılacaktır. Bu anlamda tebliğ evrakını gönderecek idare öncelikle kayıtlarını tetkik ederek maddede belirtildiği şekilde kayıtlarına intikal etmiş işyeri adresi olup olmadığını kontrol edecek, bu kapsamda bir işyeri adresi bulunması durumunda tebligat bu işyeri adresinde yapılacaktır.
B- Tebligatın Yapılması
213 sayılı Kanunun 107 nci maddesine göre Maliye Bakanlığı tebliğleri posta yerine memur vasıtasıyla da yaptırmaya yetkili olup bu hükmün uygulanmasında 213 sayılı Kanunun birinci kitabının beşinci kısmında yer alan “Tebliğlerde ilgili esaslara uyulur. Öte yandan 7061 sayılı Kanunla 213 sayılı Kanunun 101, 102, 103 ve 157 nci maddelerinde yapılan düzenlemeler sonrasında memur vasıtasıyla yapılacak tebligatlarda uyulması gereken diğer usul ve esaslar aşağıda sıralanmıştır.
1- İşyerinde tebliğe çıkılan durumda tebliğ olunacak evrakı içeren zarf tebliğe çıkan memur , tarafından muhatabına verilir ve bu durum muhatap ile memur tarafından tebliğ alındısına tarih ve imza konulmak suretiyle tespit olunur. Zarfın, memur tarafından muhatabına verildiği tarihte tebliğ yapılmış sayılır.
2- 213 sayılı Kanunun 94 üncü maddesi kapsamında işyerinde tebliğ yapılacak olanların adreste bulunamaması (geçici ayrılmalar dâhil) halinde durum, tebliğe çıkan memur tarafından tebliğ, alındısı üzerine şerh ve imza edilir. Bu durumda kapıya pusula yapıştırılmaz ve tebliğ evrakı derhal gönderen vergi dairesine iade edilir. Bu takdirde tebliğ;
– Gerçek kişilerde kendisinin,
– Tüzel kişilerde bunların başkan, müdür veya kanuni temsilcilerinden birinin,
– Tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde bunları idare edenler veya varsa temsilcilerinden herhangi birinin
adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresinde yapılır.
Ayrıca, bilinen işyeri adresi olmayanlara, 213 sayılı Kanunun 160 ıncı maddesinin birinci fıkrası ve ilgili mevzuatı kapsamında işini bırakanlara veya aynı maddenin ikinci fıkrası ve ilgili mevzuatı kapsamında işini bırakmış addolunanlara tebliğ doğrudan adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresinde yapılacaktır.
3- 213 sayılı Kanunun 94 üncü maddesi kapsamında tebliğ yapılacak olanların bilinen işyeri adresinde bulunamaması (geçici ayrılmalar dâhil) ya da muhatabın bilinen işyeri adresinin olmaması durumlarında, muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresine tebligata çıkılır ve tebliğ bu adreste yapılır. Tebliğ olunacak evrakı İçeren zarf tebliğe çıkan memur tarafından muhatabına verilir ve bu durum muhatap ile memur tarafından tebliğ alındısına tarih ve İmza konulmak suretiyle tespit olunur. Zarfın, memur tarafından muhatabına verildiği tarihte tebliğ yapılmış sayılır.
4- Adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim yeri adresine ilk defa tebliğe çıkılan hallerde, geçici ayrılmalar da dâhil olmak Üzere tebliğ yapılacak olanların bu adreste bulunamaması halinde, kapıya pusula yapıştırılmaz. Bulunamama durumu tebliğe çıkan memur tarafından tebliğ alındısı üzerine şerh ve imza edilerek tebliğ evrakı derhal gönderen vergi dairesine İade edilir.
Tebliğ evrakını gönderen vergi dairesi kendisine iade edilen tebliğ evrakını münasip bir süre sonra yeniden tebliğe çıkarmadan önce mükellefin adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim yeri adresini kontrol eder, adresin aynı olması durumunda mevcut tebliğ evrakının, farklı olması durumunda ise yeni düzenlenecek tebliğ evrakının üzerine “İKİNCİ DEFA TEBLİĞ’’ kaşesi vurmak suretiyle yerleşim yeri adresinde ikinci defa tebliğ çıkartır.
İkinci defa çıkarılan tebliğ evrakı da geçici ayrılmalar dâhil olmak üzere tebliğ yapılacak olanların adreste bulunamaması nedeniyle tebliğ edilemezse durum, tebliğe çıkan memur tarafından tebliğ alındısı üzerine şerh ve imza edilerek, tebliğ evrakının gönderildiği idareden alınabileceği şerhini İçeren ve 485 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan tebligat pusulasının (pusula) “Muhatap” nüshası kapıya yapıştırılır. Tebliğe çıkan memur, pusulanın vergi dairesinde kalacak nüshasını tebliğ evrakının arkasına yapıştırmak suretiyle şerh, ve imza edilen tebliğ alındısını tebliğ evrakını gönderen vergi dairesine teslim etmek zorundadır.
Tebliğ evrakının pusulanın yapıştırıldığı tarihten İtibaren onbeş gün İçerisinde muhatabı tarafından alınması hâlinde alındığı günde, bu süre içerisinde alınmaması hâlinde ise pusulanın kapıya yapıştırıldığı tarihi izleyen on beşinci günde tebliğ yapılmış sayılır.
Öte yandan pusulanın vergi dairesinde kalacak nüshası ile birlikte şerh ve imza edilen tebliğ, alındısı tebliğ evrakını gönderen vergi dairesine teslim edilmeden önce muhatabın vergi dairesine gelmesi durumunda, tebliğe çıkan memur tarafından tebliğ evrakının vergi dairesine teslim edilmesi beklenmeksizin tebliğ edilecek belgeler yeniden düzenlenip muhataba vergi dairesinde elden tebliğ edilir.
Örnek 1: İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Üsküdar Vergi Dairesi Müdürlüğü, mükellefi Bay (A) adına düzenlediği ihbarnameleri bilinen işyeri adresi bulunmaması nedeniyle Bay (A)’nın adres kayıt sisteminde kayıtlı yerleşim yeri adresine memur eliyle tebliğ edilmek üzere göndermiş, ancak mükellefin yerleşim yeri adresinde tebliğ yapılacak olanların bulunamaması nedeniyle tebliğ evrakı vergi dairesine iade edilmiştir. Vergi dairesi, kendisine iade edilen tebliğ evrakını münasip bir süre sonra yeniden tebliğe çıkarmadan Önce yaptığı kontrolde Bay (A)’nm yerleşim yeri adresinin değişmediğini tespit etmiş ve tebliğ evrakının üzerine “İKİNCİ DEFA TEBLİĞ’ kaşesini vurmak suretiyle 25/09/2018 tarihinde yerleşim yeri adresinde ikinci defa tebliğe çıkmıştır.
İkinci defa çıkarılan tebliğ evrakı da Bay (A)’nın yerleşim yeri adresinde tebliğ yapılacak olanların bulunamaması nedeniyle tebliğ edilemediğinden tebliğe çıkan memur tarafından pusulanın “Muhatap” nüshası 25/09/2018 tarihinde kapıya yapıştırılmıştır. Bu durumda tebliğ evrakının pusulanın yapıştırıldığı tarihten itibaren onbeş gün içerisinde Bay (A) tarafından alınması hâlinde alındığı günde, bu süre içerisinde alınmaması hâlinde ise 10/10/2018 tarihinde tebliğ yapılmış sayılır. Bay (A)’nın tebliğ evrakını Üsküdar Vergi Dairesi Müdürlüğünden 10/10/2018 tarihinden sonraki bir tarihte alması durumunda da tebliğ tarihi 10/10/2018 tarihi olacaktır.
5- Muhatabın adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim yeri adresi İle bilinen işyeri adresinin aynı olması durumunda (home-office) bu adrese yapılacak tebligatta tebliğ evrakının üzerinde yer alan “İş Yeri Adresi” ve “İkametgah Adresi” kısımları aynı adres olacak şekilde birlikte doldurulur ve bu adreste tebligata çıkılır. Muhatabın bu adreste bulunamaması durumunda kapıya pusula yapıştırılmaz. Bulunamama durumu tebliğe çıkan memur tarafından tebliğ alındısı üzerine şerh ve imza edilerek tebliğ evrakı derhal gönderildiği vergi dairesine iade-edilir. Bu durumda muhatabın işyerinde ve yerleşim yerinde aynı anda ilk defa tebliğe çıkılmış ve tebligat İşlemi sonuçlandırılamamış olunduğundan, bu aşamadan sonra yerleşim yeri adresinde ikinci defa tebliğe çıkılan durumda gerçekleştirilen ve bu İç Genelgenin 4 üncü maddesinin ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarında yer alan işlemler uygulanır.
6- Bilinen işyeri veya yerleşim yeri adresinde bulunmasına karşın muhatabın tebellüğden imtina etmesi durumunda, tebliğe çıkan memur tarafından tebliğ evrakının gönderildiği idareden alınabileceği şerhini içeren pusula kapıya yapıştırılır. Bu durum, tebliğe çıkan memur tarafından tebliğ alındısı üzerine şerh ve imza edilerek tebliğ evrakı gönderildiği vergi dairesine iade edilir. Bu durumda tebliğ, pusulanın kapıya yapıştırıldığı tarihte yapılmış sayılır. Öte yandan tebellüğden imtina; muhatabın işyeri adresi veya yerleşim yeri adresinde bulunmasına ve tebliğe çıkan memura kapıyı açmasına rağmen gönderilen tebliğ evrakını almak istememesi durumunu ifade eder. Bu nedenle tebliğ evrakının adına düzenlendiği mükellef dışındaki kişilerin tebliğ evrakını almak istememesi durumunda tebellüğden imtina hükümlerinin uygulanmaması, bunun yerine muhatabın adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim -yeri adresinde İkinci defa da olmak üzere tebliğ cihetine gidilmesi, ancak bunun mümkün olmaması halinde kapıya yapıştırma yöntemine başvurulması gerekmektedir.
7- Tebliğ edilecek evrakı düzenleyen vergi dairesinin adresi ile muhatabın yerleşim yeri adresinin farklı İllerde veya aynı il sınırları içerisinde farklı ilçelerde olması ve yerleşim yeri adresinde tebliğe çıkılan hallerde, tebliğ edilecek evrakı düzenleyen vergi dairesi tebliğ evrakını yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki yetkili vergi dairesine gönderir. Daha önce düzenlenmiş olan tebliğ evrakı, muhatabın yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki vergi dairesi tarafından düzenlenen tebliğ zarfının içine konulur, zarfın üzerine tebliği çıkaran merci olarak yerleşim yeri adresindeki vergi dairesi yazılarak tebliğe çıkılır.
Tebligat işlemleri yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki yetkili vergi dairesince yürütülür, tebliğ gerçekleştikten sonra tebliğ ile ilgili evraklar muhatabın bağlı olduğu vergi dairesine en geç 5 gün içerisinde geri gönderilir.
Örnek 2: Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Keçiören Vergi Dairesi Müdürlüğü, mükellefi Bayan (B) adına düzenlediği vergı/ceza ihbarnamelerini ve ihbarnamelerin dayanağı olan vergi inceleme, raporunu, tebliğ yapılacak olanların işyeri adresinde bulunamaması nedeniyle tebliğ edememiştir. Bu durumda, mükellefin adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim yeri adresine tebliğe çıkılması gerektiğinden, Keçiören Vergi Dairesi, Bayan (B)’nin yerleşim yeri adresini tespit etmiştir. Bu adresin İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Beşiktaş Vergi Dairesi Müdürlüğünün yetki sınırında olduğu anlaşıldığından Keçiören Vergi Dairesince düzenlenen ihbarnameler ve vergi inceleme raporu mükellefe tebliğ edilmesi amacıyla Beşiktaş Vergi Dairesi Müdürlüğüne gönderilmiştir,
Beşiktaş Vergi Dairesi, ihbarname ve raporları kendi düzenleyeceği tebliğ alındısının içine koymak suretiyle tebliğe çıkacak olup tebliğ gerçekleşinceye kadar İşlemler Beşiktaş Vergi Dairesince takip edilecektir. Beşiktaş Vergi Dairesi tarafından mükellefin yerleşim yeri adresine ikinci defa gidilmesi ve tebliğ yapılacak olanların bu adreste bulunamaması nedeniyle tebliğin gerçekleşmemesi durumunda tebliğe çıkan memur tarafından kapıya pusula yapıştırılacak, söz konusu tebliğ evrakları, muhatap tarafından pusulanın kapıya yapıştırıldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde Beşiktaş Vergi Dairesinden alınabilecektir. Bu süre zarfında tebliğ evraklarının mükellef tarafından alınması halinde alındığı tarihte, alınamaması durumunda pusulanın kapıya yapıştırıldığı tarihten İtibaren 15 inci günde tebliğ yapılmış sayılır.
Tebliğin gerçekleşmesi üzerine tebligatın yapıldığına ilişkin evraklar Beşiktaş Vergi Dairesi tarafından 5 gün içerisinde mükellefin bağlı olduğu Keçiören Vergi Dairesine gönderilecektir.
Örnek 3: Balıkesir Vergi Dairesi Başkanlığı Kurtdereli Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından, mükellefi Bay (C) adına düzenlenen ödeme emirleri muhatabın işyeri adresinde bulunamaması nedeniyle tebliğ edilememiştir. Bu nedenle muhatabın adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim yeri adresine tebliğe çıkılması gerektiğinden, Kurtdereli Vergi Dairesi, Bay (C/nin yerleşim yeri adresinin “ Ayvalık/BALIKESİR”de bulunduğunu ve bu adresle ilgili yetkili vergi dairesinin Ayvalık Vergi Dairesi Müdürlüğü olduğunu tespit etmiştir. Kurtdereli Vergi Dairesi tarafından düzenlenen ödeme emirleri mükellefe tebliğ edilmesi amacıyla Ayvalık Vergi Dairesine gönderilecek, tebligat işlemleri Ayvalık Vergi Dairesince neticelendirilerek tebligatın yapıldığına ilişkin evraklar mükellefin bağlı olduğu Kurtdereli Vergi Dairesine gönderilecektir.
8- İşyerinde yapılacak tebligatlarla ilgili açıklamalar elektronik tebligat kapsamında olmayan (basit usul mükellefleri, iflas kararı verilen şirketler gibi) mükellefler için geçerli olup tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğu getirilen ve kendisine elektronik ortamda tebliğ yapılabilecek mükelleflerle ilgili olarak yapılacak tebligat işlemlerinin öteden beri olduğu üzere elektronik tebligat sistemi kullanılarak gerçekleştirilecektir.
9- Vergi dairesince düzenlenen tebliğ zarflarının içerisine konulan ve muhatabına tebliğ edilecek evrakların neler olduğunun (vergi/ceza ihbarnamesi, vergi inceleme raporu, takdir komisyonu kararı, Ödeme emri gibi) tebliğ alındısı üzerinde yer alan “Tebliğ Edilen Belgenin Türü/Numarası” kısmında eksiksiz, okunaklı ve tereddüde mahal bırakmayacak bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir.
Ayrıca gerek kapıya yapıştırılan ve gerekse idarede kalacak pusula nüshalarının üzerinde yer alan bilgilerin eksiksiz, okunaklı ve tereddüde mahal bırakmayacak bir şekilde doldurulması gerekmekte olup muhatabın kapısına yapıştırılacak pusula nüshasında yer alan ‘Tebellüğden imtina etmeniz” veya “Adreste bulunamamanız (Geçici ayrılmayı da kapsar.)” kutucuğunun işaretlenmesi zorunludur. Ayrıca pusulada yer alan tarih/saat kısmına pusulanın kapıya yapıştırıldığı tarih ve saatin yazılması gerekmektedir.
10- Başkanlığımız tarafından basımı yaptırılacak olan tebligat pusulaları, vergi dairelerine dağıtılmak üzere vergi dairesi başkanlıklarına gönderilecek olup, tebliğin Posta İdaresi vasıtasıyla yapılması durumunda tebligat pusulasının tebliği çıkaran vergi dairesi tarafından Posta İdaresine gönderilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.
Yıldırım BOZBIYIK
Başkan a.
Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı