Finansal Araçlara İlişkin Türkiye TFRS 61
16 Aralık 2017 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 30272 (Mükerrer)
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumundan:
MADDE 1 – 20/3/2011 tarihli ve 27880 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Finansal Araçlara İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 9) Hakkında Tebliğ (Sıra No: 211)’in Ek 1’inde yer alan “Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 9) Finansal Araçlar” Standardının;
a) 3.1.1 paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“3.1.1 Bir finansal varlık veya finansal borç, finansal durum tablosunda sadece finansal aracın sözleşmeye bağlı hükümlerine taraf olunması halinde muhasebeleştirilir (bakınız: B3.1.1 ve B3.1.2 paragrafları). Bir finansal varlık ilk muhasebeleştirmede 4.1.1 – 4.1.5 paragraflarına göre sınıflandırılır ve 5.1.1 – 5.1.3 paragrafları uyarınca ölçülür. Bir finansal borç ilk muhasebeleştirmede 4.2.1 ve 4.2.2 paragraflarına göre sınıflandırılır ve 5.1.1 paragrafı uyarınca ölçülür.
b) 4.2.1 paragrafının (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(c) Ek A’da tanımlanan finansal teminat sözleşmeleri. Bu tür bir sözleşmeyi ihraç eden taraf bu sözleşmeyi, aşağıdakilerden yüksek olanı üzerinden ölçer (4.2.1(a) veya (b) paragrafı uygulanmadığı sürece):
(i) TMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar’a göre tespit edilen tutar ile
(ii) İlk defa finansal tablolara alınan tutardan (bakınız: 5.1.1 paragrafı), varsa, TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat’taki ilkelere göre finansal tablolara aktarılmış olan toplam gelir tutarının düşülmesiyle bulunan tutar.
(d) Piyasa faiz oranının altında bir faiz oranından kredi sağlanmasına yönelik taahhütler. Taahhüt eden taraf, daha sonraki muhasebeleştirmede söz konusu taahhüdü aşağıdakilerden yüksek olanı üzerinden ölçer (4.2.1(a) paragrafı geçerli olmadığı sürece):
(i) TMS 37’ye göre tespit edilen tutar ve
(ii) İlk defa finansal tablolara alınan tutardan (bakınız: 5.1.1 paragrafı), varsa, TFRS 15’teki ilkelere göre finansal tablolara aktarılmış toplam gelir tutarının düşülmesiyle bulunan tutar.”
c) 5.1.1 paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“5.1.1 5.1.3 paragrafı kapsamındaki ticari alacaklar dışındaki bir finansal varlık veya finansal yükümlülük ilk defa finansal tablolara alınırken gerçeğe uygun değerinden ölçülür. Gerçeğe uygun değer değişimleri kâr veya zarara yansıtılanlar dışındaki finansal varlık veya yükümlülüklerin ilk ölçümünde, bunların edinimiyle veya ihracıyla doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de gerçeğe uygun değerlerine ilave edilir veya gerçeğe uygun değerden düşülür.”
ç) 5.1.2 paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki 5.1.3 paragrafı eklenmiştir.
“5.1.3 5.1.1. paragrafına bağlı kalınmaksızın, önemli bir finansman bileşenine (TFRS 15’e göre belirlenen) sahip olmayan ticari alacaklar ilk defa finansal tablolara alınması sırasında işlem bedeli üzerinden (TFRS 15’te açıklandığı şekilde) ölçülür.”
d) 5.2.1 paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“5.2.1 İlk defa finansal tablolara alındıktan sonra, işletme bir finansal varlığı 4.1.1-4.1.5 paragrafları uyarınca gerçeğe uygun değeri veya itfa edilmiş maliyetinden ölçer (bakınız: TMS 39’un 9 ve UR5-UR8C paragrafları).”
e) 5.7.1 paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki 5.7.1A paragrafı eklenmiştir.
“5.7.1A Temettüler yalnızca aşağıdaki durumlarda kâr veya zarar olarak finansal tablolara alınır:
(a) İşletmenin temettü alma hakkının doğmuş olması,
(b) Temettüye ilişkin ekonomik yararların işletmeye girişinin muhtemel olması ve
(c) Temettü tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebiliyor olması.”
f) 5.7.6 paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“5.7.6 5.7.5 paragrafında açıklanan tercihin yapılması durumunda, söz konusu yatırımdan elde edilen temettüler, 5.7.1A paragrafına göre kâr veya zarar olarak finansal tablolara yansıtılır.”
g) 7.1.3 ve 7.1.4 paragrafları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“7.1.3 2010-2012 Dönemine İlişkin Yıllık İyileştirmeler değişikliğiyle, TFRS 3’te değişiklik yapılmasının sonucu olarak, bu Standardın 4.2.1 ve 5.7.5 paragrafları değiştirilmiştir. Bu değişiklik, TFRS 3 değişikliğinin uygulandığı işletme birleşmelerine ileriye yönelik olarak uygulanır.”
“7.1.4 TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat değişikliğiyle, 3.1.1, 4.2.1, 5.1.1, 5.2.1, 5.7.6, B3.2.13, B5.7.1 paragrafları değiştirilmiştir. 5.1.3 ve 5.7.1A paragrafları ile Ek A’ya bir tanım eklenmiştir. TFRS 15 uygulandığında söz konusu değişiklikler de uygulanır.”
ğ) Ek A’sındaki “Türev ürün” tanımından sonra gelmek üzere aşağıdaki “Temettüler” tanımı eklenmiştir.
“Temettüler Kârın, özkaynak aracı hamillerine, aracın ait olduğu sermaye sınıfı içindeki elde bulundurulan paylar oranında dağıtılmasıdır.”
h) Ek B’sindeki B3.2.13 paragrafının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(a) Devredilen varlıktan kaynaklanacak temerrüt zararlarının ödenmesine ilişkin olarak işletmenin sağladığı bir teminatın, devredilen varlıkların devam eden ilişki ölçüsünde finansal tablo dışı bırakılmasını engellemesi durumunda söz konusu devredilen varlık devir tarihi itibariyle, (i) ilgili varlığın defter değeri ve (ii) işletmenin devir işleminde tahsil ettiği bedelin geri ödemek zorunda kalabileceği en yüksek tutarın (‘teminat tutarı’) düşük olanı üzerinden ölçülür. Devredilen varlığa bağlı yükümlülük, başlangıçta, teminatın gerçeğe uygun değerinin teminat miktarına eklenmesi suretiyle bulunacak tutardan ölçülür (bu tutar, normal şartlarda, devir dolayısıyla tahsil edilen bedele eşittir). İlk kez finansal tablolara alınmasından sonra ise, teminatın başlangıçtaki gerçeğe uygun değeri, mükellefiyet yerine getirildiğinde veya yerine getirildikçe kâr veya zarar olarak finansal tablolara alınır (TFRS 15’teki esaslar uyarınca) ve ilgili varlığın defter değeri değer düşüklüğü tutarı kadar azaltılır.”
ı) Ek B’sindeki B5.7.1 paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“B5.7.1 5.7.5 paragrafı, ticari amaçla elde tutulmayan özkaynak aracına yapılan yatırımın gerçeğe uygun değerinde meydana gelen değişimlerin diğer kapsamlı gelirde sunulması konusunda geri dönülemeyecek bir tercihte bulunulmasına izin vermektedir. Söz konusu seçim, her bir finansal araç için ayrı ayrı (diğer bir ifadeyle hisse bazında) yapılır. Diğer kapsamlı gelirde sunulan tutarlar, sonraki dönemlerde kâr veya zarara aktarılamaz. Ancak, toplam kazanç veya kayıp özkaynağa aktarılabilir. Bu tür yatırımlardan sağlanan temettüler, açıkça yatırımın maliyetinin bir kısmının geri kazanılması niteliğinde olmadıkça, 5.7.6 paragrafına göre kâr veya zarar olarak finansal tablolara alınır.”
MADDE 2 – Aynı Tebliğin Ek 3’ünde yer alan 56 ncı paragrafın (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(b) İlk defa finansal tablolara alınan tutardan, varsa, “TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat’taki ilkelere göre finansal tablolara aktarılmış olan toplam gelir tutarının düşülmesiyle bulunan tutar.”
MADDE 3 – Aynı Tebliğin Ek 8’i yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 4 – Aynı Tebliğin Ek 20’sinde yer alan UR4 paragrafının (a) bendinin (ii) no’lu alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(ii) İlk defa finansal tablolara alınan tutardan, varsa, TFRS 15’teki ilkelere göre finansal tablolara aktarılmış toplam gelir tutarının düşülmesiyle bulunan tutar (bakınız: TFRS 9’un 4.2.1(c) paragrafı).”
MADDE 5 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 6 – Bu Tebliğ hükümlerini Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanı yürütür.