Torbadan 2020’ye Sarkanlar
Mustafa Bahadır ALTAŞ
Yeminli Mali Müşavir
mba444@mynet.com
Gündeme geldiği tarihte özellikle MTV artışın oranıyla çok tartışılan 7061 Sayılı Kanun Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun geçtiğimiz hafta TBMM genel kurulunda kabul edilerek yasalaştı. (Kanun resmi gazetede yayınlandıktan sonra yürürlüğe girecektir.) Yaklaşık 2 ay önce ekonomi kurmayları tarafından açıklanan “2018-2020 Dönemi Orta Vadeli Programın akabinde açıklanan torba kanun içerdiği vergi artışları nedeniyle konuya taraf kişilerce bu Türkiye’de bir ekonomik krizin işareti mi? sorusunu tartışmaya açmıştı.
Ekonomi uzmanları tarafından torba yasada yer alan ve uygulama süresi 31.12.2017 tarihi itibariyle sonra erecek olan bir çok düzenlemenin uygulama süresinin 2020 yılına kadar uzatılması ekonomide yaşanan sıkıntının bir başka ifadesi olarak yorumlanmaktadır.
7061 sayılı torba yasada yer alan ve uygulama süresi 2020 kadar uzatılan düzenlemeler özetle aşağıdaki şekilde yer almaktadır.
Köyde yaşanlara tahsis edilen arsa bedeli taksitleri için ek süre
442 sayılı Köy Kanununun ek 13 üncü maddesine göre satışı yapılan taşınmazlara ilişkin olarak anılan maddede belirlenen süre içerisinde binalarını yapmayan ya da taksitlerini ödemeyen hak sahipleri ile 31/12/2020 tarihinden önce süreleri dolacak olan hak sahiplerine binalarını yapmaları veya taksitlerini ödemeleri amacıyla 31/12/2020 tarihine kadar uzatılıyor.
Emlak vergisi artışına sınırlama
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa eklenen geçici 23. madde ile Takdir komisyonlarınca 2017 yılında 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri, 2017 yılı için uygulanan birim değerlerinin %50’sinden fazlasını aşması durumunda, 2018 yılına ilişkin bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında, 2017 yılı için uygulanan asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin %50 fazlası esas alınacak. Takip eden 2019, 2020 ve 2021 yıllarında 29 uncu madde kapsamında bina ve arazi vergisi matrahları ile asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri bu şekilde belirlenen değerler üzerinden hesaplanacak.
Kurumlar Vergisinde ve Kurum Geçici Vergide %10’luk artış
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanuna eklenen geçici 10.madde ile kurumların 2018, 2019 ve 2020 yılı vergilendirme dönemlerine ait kurum kazançları için %22 üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisi ödeyecekler (Bu dönemlere ilişkin kurumlar geçici vergi oranıda %22 üzerinden hesaplanacaktır)
Çekte vade uygulamasına devam
5941 sayılı Çek Kanununun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrasında “31/12/2017 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir.” hükmünde ki “31/12/2017” ibaresi “31/12/2020” olarak değiştirilmiştir.
2014 Yılında büyükşehir olan illerdeki köylere vergi kolaylığı
6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla büyük şehir yapılan Aydın, Balıkesir, Denizli,Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van illeri ile 27 ilçede tüzel kişiliği kaldırılan köylerden alınması gereken vergi ve harçlara ilişkin muafiyet ve istisnaların uygulama süresi 31/12/2020 tarihine uzatılmaktadır. Ayrıca, tüzel kişiliği kaldırılan köylerde içme ve kullanma suları için alınacak ücretin en düşük tarifenin yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenmesine dair uygulama süresi 1 yıl daha uzatılıyor
TCDD Özelleştirilmesine süre uzatımı
6461 sayılı Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun gereğince
TCDD ve TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin desteklenmesine yer alan süreler “beşinci yılın yıl sonuyla” ibaresi “2020 yılı sonuyla” şeklinde, “beş yıl süreyle” ibaresi “31/12/2020 tarihine kadar” şeklinde değiştirilmiştir.
Belediye ve bağlı kuruluşlarının elektrik borçlarına yeni süre
6824 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna eklenen geçici 1.madde ile Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde ellisinden fazlası belediyelere ait şirketler ve il özel idarelerinin ödemekle yükümlü olduğu ve özelleştirme işlemleri sırasında TEDAŞ’a devredilmiş olan elektrik tüketiminden kaynaklanan, yapılandırılmamış olan alacaklar ilişkin hesaplama ve ödeme süreleri 2020 olarak yeniden düzenlenmiştir.
Esnaf “AHİLİK SANDIĞI” na erteleme
6824 sayılı kanunla ilk kez uygulamaya girecek olan “Esnaf Ahilik Sandığı ve işsizlik ödeneğini” düzenlemesini içeren kanunun 9 uncu, 12 nci ve 13 üncü maddelerinin uygulama başlangıç süresi “1/1/2018” yerine “1/1/2020” şeklinde değiştirilmiştir. Buna göre 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen “Esnaf Ahilik Sandığı ve işsizlik ödeneği uygulaması 01 ocak 2020 tarihine kadar ertelenmiştir.