İstirahatli Sigortalıların Çalışıp Çalışmadığı
Ömer ARIK
Sosyal Güvenlik Denetmeni
[email protected]
İstirahatli olan sigortalıların işyerinde çalışması yasaktır. Bu nedenle işverenler; çalışanları iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden istirahat aldığında bu durumu takip etmek ve istirahat bittiğinde işyerinde çalışıp çalışmadığını Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmek zorundadır.
Sigortalıların “işyerinde çalışıp/çalışmadığı” bildirimleri sadece ayaktan tedavilerde yapılmaktadır. Bildirimler yapılırken süreye, bildirim şekillerine ve istirahatin bir kaç aya sarkıp sarkmadığının özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bildirim Süresi
İstirahatli olan sigortalıların işyerinde çalışmadıklarına dair bildirim; sigortalıların hak ettikleri istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait aylık prim ve hizmet belgesinin verileceği son gün (ayın 7’si ya da 23’ü) mesai bitimine kadar elektronik ortamda verilir.
Bildirim Şekilleri
– Çalışılmadığına dair bildirim giriş ekranından “elektronik bildirim”
– Çalışılmadığına dair bildirim giriş ekranından “manuel bildirim”
– APHB’nde eksik gün nedeni olarak “01-istirahat kodu seçilerek” yapılan bildirim
– APHB’nde “istirahat süresinde çalışmamıştır” kutucuğu işaretlenerek yapılan bildirim
Aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni olarak “12-Birden Fazla” kodunun seçilmesi tek başına yeterli değildir. İlgili ayın aylık prim ve hizmet belgesinde «istirahat süresinde çalışmadı kutucuğu» işaretlenmeli ya da “çalışılmadığına dair bildirim giriş ekranından” elektronik/manuel ortamda bildirim yapılmalıdır.
Sigortalıların istirahat döneminde eksik gün nedeni süresi ile istirahat süresi aynı olmak zorunda değildir. 10 günlük istirahati için 01-İstirahat bildirilen sigortalıya 25 günlük prim bildirilmiş olabilir. Bu durum sigortalının işyerinde çalıştığı anlamına gelmez, işveren dilerse istirahatli dönemlerde sigortalıyı 30 gün üzerinden atıfet kabulünden sigortalı bildirebilir.
Birden Fazla Aya Sarkan İstirahat Raporlarında Bildirim
Son aylık prim ve hizmet belgesine 01-İstirahat kodu girilmesi yeterlidir. Tüm aylara ait aylık prim ve hizmet belgelerinde 01-istirahat Kutucuğunun işaretlenmesine gerek yoktur. Geçmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden birisine 01-İstirahat kodunun seçilmesi yeterli değildir.
Ay İçinde Başlayıp Biten Birden Fazla Raporlar İçin Bildirim
Aylık prim ve hizmet belgesinde 01-İstirahat/Kutucuğunun işaretlenmesi ya da “çalışılmadığına dair bildirim giriş ekranından” elektronik/manuel ortamda her rapor için ayrı ayrı bildirim yapılması gereklidir.
Birden Fazla İşyeri Tescili Olduğunda Bildirim
Rapor yalnızca son işyeri ekranına düştüğünden, SGK tarafından diğer işverene/işverenlere bildirim yapması yönünde bilgi verilir. Bildirim yapması gerektiğine dair bilgi verilmeden idari para cezası uygulanmaz.
Çalışmadı Bildirimi Gerektirmeyen Haller
– Yatarak tedavi süreleri
– Hastalık vaka türünde sıra numarası (1) olan 1 ve 2 günlük raporlar
– Müstahaklık şartlarını taşımayan raporlar
– İşten çıkış sonrası alınan raporlar
Bildirimin Geç Yapılması Ya da Hiç Yapılmaması Durumunda İdari Para Cezaları
İdari para cezaları brüt asgari ücret üzerinden hesaplanır. İş göremezlik bildirimlerinin geç yapılması halinde işyerine asgari ücretin 1/10 tutarında idari para cezası uygulanır.
İş göremezlik bildirimlerinin hiç yapılmaması halinde ise işyerine asgari ücretin 1/2 tutarında idari para cezası uygulanır.
İdari para cezası tebligatının Kurum tarafından postaya verildiği tarihe kadar geçen sürede işveren tarafından Kuruma bildirim yapılırsa “Geç Yapılmış” kabul edilip brüt asgari ücretin “1/10” tutarında idari para cezası uygulanır.
KAYNAKLAR :
