Ertelenen Sigorta Priminin Ödenmemesi
Mustafa Bahadır ALTAŞ
Yeminli Mali Müşavir
mba444@mynet.com
Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz yıl ekonomide yaşanan sıkıntılar nedeniyle işverenlerin istihdam üzerindeki yükünü hafifletmek ve belirli bir süre için prim bedellerinden vazgeçerek finans desteği sağlamak amacıyla, 6770 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 28 inci maddesinde; 2016 yılı Aralık, 2017 yılı Ocak ve Şubat aylarına ait sigorta prim tutarlarını, sırasıyla 2017 yılı Ekim, Kasım ve Aralık ayları içerisinde Kurumca belirlenecek tarihe kadar ödemeleri halinde bu aylara ilişkin primler süresinde ödenmiş sayılır.” şeklinde bir düzenleme yapılmıştı. Yapılan bu düzenleme sonrasında ertelenen primlerin 2016/Aralık dönemine ilişkin olanı 2017/Ekim ayı sonunda, 2017-Ocak dönemine ilişkin olanı Kasım/2017 ayı sonuna kadar, 2017-Şubat dönemine ilişkin olan primlerinde 26 Aralık tarihine kadar ödenmesi gerekmektedir.
Bilindiği üzere; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Prim oranları ve Devlet katkısı başlıklı 81 maddesinde kapsamında ve 4447 sayılı işsizlik sigortası kapsamında sağlanan sigorta primi desteklerinin yararlanma şartlarının olmazsa olmazı “Hazinece karşılanmayan kısmının yasal süresi içinde işverenlerce ödenmiş olması ve bu işverenlerin Kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması şarttır.” Hükmü gereğince işverenlerin kuruma prim borcunun olmaması gerekmektedir. 6770 sayılı kanun kapsamında Aralık-2016, Ocak-20017 ve Şubat-2017 dönemine ilişkin prim ertelemesinden yararlanan işverenler, ertelen prim tutarı kadar SGK prim borçları olmalarına rağmen, bu dönemlere ve en son olarak Mart-2017 dönemine ilişkin aylık prim ve hizmet bildirgelerini yararlandıkları teşvik kanunu kapsamında sistemden göndererek sigorta prim desteğinden yararlanmışlardır.
Sigorta primi desteğinden (teşvik) yararlanmak için öncelikli şartlardan biriside, işverenlerin ilgili döneme ilişkin bildirgeleri yasal süresinde vermiş olmaları, kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmamasıdır. 6770 sayılı yasayla ertelen prim borçlarının ertelenen süre sonuna kadar ödenmemesi halinde işverenler yasada yer alan “Kurumca belirlenecek tarihe kadar ödemeleri halinde bu aylara ilişkin primler süresinde ödenmiş sayılır” hükmünü ihlal etmiş olacaklardır.
İşverenler, Aralık-2016 ayına ilişkin prim borcunu 2017 Ekim ayı sonuna kadar ödememesi halinde Aralık ayında yararlanmış olduğu hazinece sağlanan sigorta primi desteğinden (teşvikten) vazgeçmiş olacaktır. Bu durum SGK kayıtlarında sistemsel olarak işvereni Aralık-2016 ayı itibariyle e-bildirge görüntülemede kuruma prim borçlu olarak gösterecek ve izleyen aylardaki yararlanmış oldukları hazinece sağlanan sigorta primi desteğini de olumsuz etkileyecektir.
İşverenlere destek amaçlı yapılan bu düzenleme ile ertelenen sigorta primlerin zamanında ödenmemesi halinde işverenler geriye yönelik olarak (Aralık-2016/Eylül-2017) hem hazinece sağlanan sigorta primi desteğinden mahrum kalabilirler, hem de bu tutarlar için gecikme zammı ödemek durumunda kalabilirler. Bu prim borçlarının ödenmemesi halinde ayrıca cari dönem sigorta primleri içinde hazine desteğinden yaralanamazlar. 2016/Aralık dönemine ilişkin sigorta primlerinin ödeme süresine sonuna sayılı günler kala işverenlerin bu durumu dikkate alarak ödemelerini geciktirmemeleri önem arz etmektedir.
Sonuç ve Öneri;
Hükümet tarafından yapılan bu düzenleme o dönemde iş dünyasının nakit ihtiyacının karşılamada ekonomik bir rahatlama sağlamıştır. Ancak aradan geçen zamanda ekonomide beklenen olumlu gelişmenin yaşanmaması, piyasada yaşanan nakit sıkıntısı, işverenleri özellikle de küçük esnafı bugünde zor durumda bırakmaktadır. Prim ödemesi ertelenen aylarla ilgili olarak işverenlerin ileride telafisi mümkün olmayacak şok prim borcu ve gecikme zammı sürprizi ile karşılaşmaması için acilen hükümet tarafından “Ertelenen ayların sigorta primlerinin gecikmeli ödenmesi hazinece sağlanan sigorta primi desteğinden yararlanılmasını etkilemez.” ya da “İşverenler tarafından talep edilmesi halinde bu aylara ilişkin prim borçları tecil kapsamında taksitler halinde ödenir. Bu tür ödemeler hazinece sağlanan sigorta primi desteğini yararlanılmasını etkilemez” şeklinde bir yasal düzenleme yapılmasına ihtiyaç vardır.
