Yeni Nesil ÖKC Uygulaması
Bilindiği üzere, 426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde; perakende mal satışı veya hizmet ifasında bulunan mükelleflerimizin, eski nesil ödeme kaydedici cihazları (ÖKC) yerine yeni nesil ödeme kaydedici cihazları (YN ÖKC) kullanma mecburiyeti getirilmiş ve mecburiyet başlama tarihleri, mükelleflerin faaliyet konuları ve 2014 yılı satış veya gayrisafi iş hasılatları dikkate alınarak kademeli bir geçiş takvimi çerçevesinde belirlenmiştir.
30/09/2017 tarihinde ise YN ÖKC uygulamaları ile ilgili olarak 483 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği yayımlanmış bulunmaktadır. Anılan Tebliğ, genel olarak YN ÖKC kullanma muafiyeti getiren veya YN ÖKC kullanma mecburiyetinin başlama tarihlerini öteleyen bir Genel Tebliğ olmayıp, 426 Sıra No.lu VUK Tebliği ile belirlenmiş olan kademeli geçiş takviminde herhangi bir değişiklik yapılmamaktadır.
483 Sıra No.lu Genel Tebliğ ile organize perakende sektöründe faaliyet gösteren ve belli işletme büyüklüğü ölçülerini aşan ve güvenli bilgi sistemlerini kullanan firmalara, Tebliğde öngörülen şartları sağlamaları koşuluyla eski nesil ÖKC’lerini alış faturası tarihinden itibaren 10 yılı geçmeyecek şekilde mali hafızaları doluncaya kadar kullanma imkanı veya bütün satışlarına e-Fatura veya e-Arşiv fatura düzenlemeleri halinde ise ÖKC kullanma muafiyeti getirilmektedir.
Söz konusu mükelleflerden, eski nesil ÖKC’lerini mali hafızaları doluncaya kadar kullanmaya devam etme imkanından yararlanacak olanların Tebliğde yazılı şartları taşımaları ve en geç 1/1/2018 tarihine kadar www.efatura.gov.tr internet adresinden elektronik ortamda başvuruda bulunmaları gerekmektedir. ÖKC kullanım muafiyetinden yararlanmak isteyen mükelleflerin ise Tebliğde öngörülmüş şartları sağladıklarını tevsik edici bilgi ve belgelerle birlikte bağlı bulundukları vergi dairesine yazılı olarak başvurmaları gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen mükelleflerin getirilen imkanlardan yararlanabilmeleri için gerekli olan şartlar ve yapmaları gereken işlemler aşağıdaki tabloda ayrıca özetlenmiştir.
A) Eski Nesil ÖKC’lerin Mali Hafızaları Doluncaya Kadar Kullanmaya Devam Edilebilmesi İçin Gereken Şartlar
1- İşletme Büyüklüğü Ölçüsü Şartı:
2016 yılına ilişkin:
• Satışları/Gayrisafi iş hasılatının 10 milyon TL’yi aşması,
• Bilanço aktif toplamının 10 milyon TL’yi aşması,
• Bilanço özsermaye veya özkaynak toplamının 1 milyon TL’yi aşması, |
Bu şartlardan en az ikisi birlikte sağlanmalıdır. |
2- Sahip Olunan ÖKC Sayısı Şartı
Tebliğin yayımlandığı (30.09.2017) tarih itibariyle toplam 20 ve üzerinde ÖKC’ye sahip olunması. |
İşletme büyüklüğü ölçüsü şartının yanı sıra bu şartın da sağlanmış olması gerekmektedir. İşletmenin şube sayısının 20 ve üzerinde olması şeklinde bir şart bulunmamaktadır. Tek bir işyerinde veya 20 den az şubeli işyerlerinde; kullanılan toplam ÖKC sayısının 20 ve üzerinde olması bu şartın sağlanması açısından yeterlidir. |
3- e-Fatura ve e-Arşiv Fatura Uygulamalarına Dahil Olma Şartı |
1 ve 2 no.lu şartları sağlayan işletmelerin 1/1/2018 tarihinden önce e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına dahil olmalı ve bu tarihten sonra faturalarını bu şekilde düzenlemelidir. |
4- ÖKC Mali Raporlarının GİB’e Bildirilmesi İçin Teknik Alt Yapıyı Tesis Etme Şartı |
1/1/2018 tarihinden önce, ÖKC fişlerine ait günlük mali bilgileri GİB bilgi sistemine e-Arşiv uygulaması aracılığı ile elektronik ortamda bildirebilecek teknik alt yapıyı tesis edilmelidir. |
5- Elektronik Ortamda Başvuru Şartı |
1/1/2018 tarihinden önce, başvuru usul ve esasları (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yayınlanan başvuru kılavuzuna göre GİB’e elektronik ortamda başvurmak. |
6- Güvenli Veri Depolama ve Sorgulama Sistemlerini Kurma veya Yararlanma Şartı. |
1/7/2018 tarihine kadar, perakende mal satışı ve hizmet ifalarına yönelik olarak ÖKC’lerden düzenlenen ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait ilgili bilgileri (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yayınlanacak “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu”nda yapılan açıklamalara uygun olarak, güvenli veri depolama ve sorgulama sistemlerinde (bu sistemlerin yazılım ve donanım alt yapısının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde bulunması zorunludur) muhafaza etmek ve GİB’in erişimine sunacak alt yapıyı tesis etmek veya bir dış hizmet sağlayıcı tarafından bu niteliklere haiz olarak oluşturulan alt yapı hizmetinden yararlanmak. |
B) ÖKC Kullanımından MUAF Olunması İçin Gereken Şartlar
1- İşletme Büyüklüğü Ölçüsü Şartı:
2016 yılına ilişkin:
• Satışları/Gayrisafi iş hasılatının 10 milyon TL’yi aşması,
• Bilanço aktif toplamının 10 milyon TL’yi aşması,
• Bilanço özsermaye veya özkaynak toplamının 1 milyon TL’yi aşması, |
Bu şartlardan en az ikisi birlikte sağlanmalıdır.
(*) 1/1/2017 tarihinden sonra ilk defa işe başlayan/başlayacak olan mükelleflerin bu madde kapsamında YN ÖKC kullanımından muaf olmaları için, aşağıda belirtilen diğer koşullara sahip olmaları şartıyla, işe başlama anı itibariyle, belirtilen satış, gayri safi iş hasılatı, bilanço aktif büyüklüğü, bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamı tutarları yerine sadece ÖKC veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemi sayısının 20 ve üzerinde olması yeterlidir. Ancak; işe başlanılan yılı (hesap dönemini) izleyen yıla ait yıl sonu bilanço ve gelir tablolarına göre bu maddede belirtilen işletme büyüklüğü ölçülerinden en az ikisini sağlayamayan mükelleflerin, bu yılı izleyen yılın altıncı ayı sonuna kadar faaliyetlerinde YN ÖKC kullanmaya başlamaları zorunlu olacaktır. |
2- Sahip Olunan ÖKC Sayısı veya Fatura Düzenleme Sistemlerinin Sayısı Şartı Muafiyetten yararlanmak isteyen mükelleflerin toplam 20 ve üzerinde ÖKC’ye veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemlerine sahip olunması gerekir. |
İşletme büyüklüğü ölçüsü şartının yanı sıra bu şartın da sağlanmış olması gerekmektedir. İşletmenin şube sayısının 20 ve üzerinde olması şeklinde bir şart bulunmamaktadır. Tek bir işyerinde veya 20 den az şubeli işyerlerinde; kullanılan toplam ÖKC sayısının veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemlerinin sayısının 20 ve üzerinde olması bu şartın sağlanması açısından yeterlidir. |
3- e-Fatura, e-Arşiv Fatura ve e-Defter Uygulamalarına Dahil Olma Şartı |
1 ve 2 nol.u şartları sağlayan işletmelerin ÖKC kullanımından muaf olabilmeleri için; e-Fatura, e-Arşiv Fatura uygulamalarına dahil olmaları zorunludur. |
4- Bağlı Olunan Vergi Dairesine Şartların Varlığını Gösteren Tevsik Edici Bilgi ve Belgelerle Birlikte Yazılı Olarak Başvurma Şartı |
Yukarıda belirtilen şartları sağlayan mükellefler, tevsik edici bilgi ve belgelerle bağlı oldukları vergi dairesine yazılı olarak başvurarak perakende satışlar dahil tüm satışlarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura vermeyi tercih ettiklerini ve bu nedenle ÖKC kullanımına ilişkin muafiyetten yararlanacaklarını bildirmelidirler.
Vergi Dairesi söz konusu tevsik edici bilgi ve belgeleri kontrol etmek amacıyla talepte bulunan mükellefin işyerinde fiili bir yoklama yapılmasını temin etmelidir. |
5- Perakende Satışlar Dahil Tüm Satışlar İçin e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura Düzenlenmesi Şartı |
Yukarıda belirtilen şartları sağlayan ve muafiyet uygulamasından yararlanan mükellefler, muafiyetlerinin başladığı tarihten itibaren perakende satışlar dahil tüm satışlarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura vermelidirler. Bu mükelleflerin yaptıkları satışlar için ÖKC fişi veya matbaa baskılı fatura düzenlemesi halinde ÖKC kullanımından muaf olma şartı ihlal edilmiş olur. Bu şartı ihlal eden mükellefler 30 (Kalkınmada öncelikli yörelerde 60) gün içinde perakende mal ve hizmet satışları için Yeni Nesil ÖKC kullanmaya başlamak zorundadırlar. |
6- Düzenlenen e-Arşiv Faturalarının GİB’in Erişimine ve Sorgulamasına Açık Olarak e-Fatura Saklama Hizmeti Veren Kurumlarda Saklanması Şartı |
Yukarıda belirtilen şartları sağlayan ve muafiyet uygulamasından yararlanan mükellefler düzenlenen e-Arşiv Faturaların bir örneğinin, belgenin oluşturulmasını müteakiben; gizliliği, bütünlüğü ve değişmezliği garanti edilerek ve GİB’in erişimine ve sorgulamasına açık olacak şekilde GİB’den e-Fatura saklama hizmeti verme izni bulunan kurumlarda muhafaza edilmesinin sağlanması zorunludur. |
483 Sıra No.lu Genel Tebliğ ile; organize perakende sektöründe faaliyet gösteren ve belli işletme büyüklüğü ölçülerini aşan ve güvenli bilgi sistemlerini kullanan firmalara, Tebliğde öngörülen şartları sağlamaları koşuluyla eski nesil ÖKC’lerini alış faturası tarihinden itibaren 10 yılı geçmeyecek şekilde mali hafızaları doluncaya kadar kullanma imkanı veya bütün satışlarına e-Fatura veya e-Arşiv fatura düzenlemeleri halinde ise ÖKC kullanma muafiyeti getirildiğinden; bu Tebliğde yer verilen işletme büyüklüklerini aşmayan ve öngörülen koşulları yerine getiremeyen diğer mükelleflerimizin YN ÖKC’ye geçiş zorunluğu 426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen süreler dahilinde devam etmektedir.
Bu nedenle 483 Sıra No.lu Tebliğle belirtilen mükellefler dışında kalan diğer mükelleflerimizin aşağıda belirtilen süreler dahilinde Yeni Nesil ÖKC kullanmaya başlama mecburiyetleri bulunmaktadır.
a) 3100 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatına göre ÖKC kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan EFT-POS özellikli cihazları 1/10/2013 tarihinden itibaren,
b) Yol kenarı otopark hizmeti veren mükellefler YN ÖKC’lerden EFT-POS özelliği olan cihazları 1/10/2013 tarihinden itibaren,
c) (a) ve (b) bentleri dışında kalan mükelleflerden 2014 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı:
- 1 milyon TL’yi aşan mükellefler için, 1/4/2016 tarihinden itibaren,
- 1 milyon TL’den 500 Bin TL’ye kadar olan mükellefler için, 1/7/2016 tarihinden itibaren,
- 500 Bin TL ile 150 Bin TL arasında olan mükellefler için, 1/10/2016 tarihinden itibaren,
- 150 Bin TL’den az olan mükellefler için, 1/1/2018 tarihinden itibaren,
ç) 1/1/2015 ila 31/12/2015 tarihleri arasında işe başlayan mükellefler için 1/1/2017 tarihinden itibaren,
d) 1/1/2016 tarihinden sonra işe başlayacak mükellefler için işe başlama tarihinden itibaren 30 gün (kalkınmada öncelikli yörelerde 60 gün) içinde,
e) 30 Eylül 2017 tarihinden sonra işe yeni başlayacak olanlar ile şube şeklinde işyeri açanlar (483 No.lu Tebliğde belirtilen muafiyet koşullarını sağlayamayan mükellefler), işe başlama veya şube şeklinde işyerinin açıldığı tarihten itibaren 30 gün (kalkınmada öncelikli yörelerde 60 gün) içinde, YN ÖKC alarak kullanmaya başlamaları gerekmektedir.
Kamuoyuna önemle duyurulur.