İş Kazası Asgari Ücret Desteği
ÖZET: İş kazasına uğranılan an itibariyle işverenlerce sosyal sigorta yükümlülüklerinin yerine getirilmiş olması şartıyla iş kazasına uğranılan gün için sonradan verilen günlü ve kazançlı aylık prim ve hizmet belgelerine istinaden işverenlerin kayıt dışı sigortalı çalıştırdıklarının kabul edilmeyerek işverenlerin yararlanmakta oldukları asgari ücret desteğinin durdurulmaması ve yararlanmış oldukları asgari ücret destek tutarlarının geri alınmaması gerekmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu buna ilişkin 14.07.2017 tarih 8925159 sayılı genel yazı yayımlanmıştır.
SAĞLIK RAPORU OLMASI NEDENİYLE SGK’ YA BİLDİRİLMEYEN İŞ KAZASI GEÇİRİLEN GÜNÜNÜN KAYIT DIŞILIK YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel sağlık Sigortası mevzuatına göre, otuz günden az çalışan veya eksik ücret ödenen sigortalılara ilişkin bilgi ve belgelerin Sosyal Güvenlik Kurumuna, aylık prim ve hizmet belgesinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verilmesi gereken süre içinde verilmesi gerekmektedir. Otuz günden az çalışan veya eksik ücret ödenen sigortalılara ilişkin bilgi ve belgeler;
a) Kurumca elektronik ortamda alınabilenler hariç, Kurumca yetkilendirilmiş sağlık hizmeti sunucularından veya işyeri hekimlerinden alınmış istirahatli olduğunu gösteren raporu,
b) Ücretsiz veya aylıksız izinli olduğunu kanıtlayan izin belgesi,
c) Disiplin cezası uygulaması, gözaltına alınma ile tutukluluk hâline ilişkin belgeleri,
d) Kısmi süreli çalışmalara ait yazılı iş sözleşmesi,
e) Sigortalının imzasını taşıyan puantaj kayıtları,
f) Grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, doğal afetler nedeniyle işyerinde faaliyetin durdurulduğunu veya işe ara verildiğini gösteren ilgili resmî makamlardan alınan yazı örneği,
olarak belirlenmiştir.
Bilindiği üzere, işyerinde meydana gelen iş kazası vakaları Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişlerince incelenmektedir. Müfettiş incelemeleri sonucunda düzenlenen raporlarda, kazanın olduğu gün sigortalının çalışmış olduğu kabul edilerek, o gün için günlü ve kazançlı ek aylık prim hizmet belgesi ile 1 günlük prim talep edilmekte ve işveren hakkında aylık prim hizmet belgesinin verilmemesi ile işyeri kayıtlarının geçersiz olması nedeniyle idari para cezası uygulanmaktadır.
Sigortalının iş kazası geçirdiği gün, hem eksik gün belgesi olan sağlık raporu ile Kuruma bildirilmekte hem de Müfettiş raporuna istinaden 1 günlük prime tabi tutulmaktadır.
2016/4 sayılı genelge ile 2016 yılı için, 2017/ 9 sayılı genelge ile 2017 yılı için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan anlaşılması halinde, asgari ücret desteğinden yararlanılamayacağı gibi ilgili genelgelere aykırı olarak yararlanılmış asgari ücret destek tutarı olması halinde de gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınmaktadır.
Belirtilen genelgelerde açıklanan kayıt dışılık durumu çalıştırılan sigortalıların gün veya kazançlarının eksik veya hiç bildirilmemiş olmasıdır. İş kazasına uğranılması sonucunda kazaya uğranılan gün için istirahatli olunmasına ve çalışılmadığına ilişkin yapılan bildirimde eksik gün nedeni resmi belgelerle kanıtlanmasına rağmen Müfettiş raporuna istinaden sigortalının iş kazası geçirebilmesi için işyerinde çalışmış olması gerçeğinden hareketle iş kazası geçirilen gün için 1 günlük gün ve kazançlı ek aylık prim hizmet belgesi istenmesi neticesinde eksik gün ortaya çıkmaktadır.
Bu nedenlerden dolayı, iş kazasına uğranılan an itibariyle işverenlerce sosyal sigorta yükümlülüklerinin yerine getirilmiş olması şartıyla iş kazasına uğranılan gün için sonradan verilen günlü ve kazançlı aylık prim ve hizmet belgelerine istinaden işverenlerin kayıt dışı sigortalı çalıştırdıkları kabul edilmemekte, dolayısıyla işverenlerin yararlanmakta oldukları asgari ücret desteği durdurulmamakta ve yararlanmış oldukları asgari ücret destek tutarları geri alınmamaktadır.
İŞKAZASI GEÇİRİLEN GÜN İÇİN MÜKELLEFLERİN VEYA MESLEK MENSUPLARININ DİKAT ETMESİ GEREKEN HUSUS
Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişlerince düzenlenen raporlarda, iş kazası geçirilen gün için 1 günlük günlü ve kazançlı ek aylık prim hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi talep edilmektedir. Bu durum iş kazasına uğranılan an itibariyle işverenlerce sosyal sigorta yükümlülüklerinin yerine getirilmiş olması şartıyla asgari ücret desteğinde veya diğer teşviklerden yararlanma konusunda şimdilik bir sorun yaratmamasına rağmen, mükelleflerin, aylık prim hizmet belgesinin süresinden verilmemesinden ve işyeri kayıtlarının geçersiz sayılmasından kaynaklanan idari para cezalarına maruz kalmamaları için, kazanın geçirildiği gün, kazalı sigortalının süresi içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Yazı İçin Tıklayınız
Kaynak: TÜRMOB
