İhracatta e-Fatura
Mustafa Bahadır ALTAŞ
Yeminli Mali Müşavir
mba444@mynet.com
İhracat işlemlerinde e-fatura uygulaması Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığının birlikte uygulamaya koyduğu bir sistem olup ihracat e-fatura uygulaması her iki bakanlık bünyesinde gerçekleştiren işlemlerin tek bir yerden kısa sürede gerçekleşmesi ve kontrolünün sağlanmasını amaçlamaktadır. İhracat işlemlerinde e-faturaların elektronik ortamda işleyişi; Fatura düzenleyen, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Merkez ve Alıcı Kurum olmak üzere dört paydaşın rol aldığı bir sistem üzerinden yürütülmektedir.
Sistemin işleyişi özetle şöyle gerçekleşecek; İhracat işlemleri kapsamında mükellef tarafından GİB‟e gönderilen e-Faturalar anında şema ve şematron kontrollerinden geçildikten sonra e-Faturanın aldığını içeren sistem yanıtı ve GTB’ye ileteceği mükellefe e-Fatura sistemi üzerinden iletilecek. e-Fatura içeriğindeki temel bilgileri veritabanına kaydedilecek ve e-Fatura GTB’ye iletilecek. Gümrük sistemine alınan fatura için, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı sistemi tarafından 23 haneli bir referans numarası üretilecek ve üretilen referans numarasını ayrı bir portal üzerinden GÇB’yi hazırlayacak mükellefin erişimine sunulacak.
GTB birimlerince e-Faturada herhangi bir hata tespit edilmediği takdirde GÇB tescil işlemi tamamlandıktan ve ihraç edilen malların yurtdışı çıkış işlemleri tamamlandıktan sonra mükellefler GTB Portalı üzerinden kabul yanıtını (içerisinde GÇB bilgisi ve intaç tarihini de barındırır) verecektir.
e-Fatura uygulamasında ilişkin hususlar
- İhracatta e-fatura olarak düzenlenmesi zorunluluğu sadece e-Fatura kayıtlı kullanıcılarının düzenleyeceği mal ihracında söz konusudur. (Satıcı e-Fatura sistemine kayıtlı olmalıdır)
- e-fatura uygulamasına girme zorunluluk şartlarını taşımayan mükellefler ihracat veya tax free faturasını bu tarihten sonra da matbu (kağıt/e-Arşiv) fatura şeklinde düzenlenmeye devam edecektir.
- Düzenlenecek ihracat e-faturalarında alıcı bilgilerine ilave olarak, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bilgisi de faturada ilgili alana yazılacaktır.
- GÇB bilgileri ile ilgili ihracat e-faturası bilgileri birbirini doğrulamalıdır.Aksi takdirde sistem hata verecek olup GÇB’ nın tesciline izin vermeyecektir.
- GÇB ekinde çıkmayan hizmet ihracı için fatura eskisi gibi kağıt veya gönderici e-arşiv mükellefi ise e-arşiv fatura olarak düzenlenmelidir.
- Konsinye ihracat yapan e-fatura kullanıcılar e-arşiv kullanıcısı ise e-arşiv fatura olarak değilse kağıt fatura olarak belge düzenlemeye devam edecektir
- Proforma fatura 213 sayılı vergi usul kanununda kabul edilen gerçek bir fatura olmadığından kağıt ortamında düzenlenmeye devam edecektir.
- ihraç kayıtlı kesilen faturalar ihracat faturasından farklı olduğu için bu kapsamda değildir. Eskisi uygulama devam edecektir.
- Tüm e-fatura uygulamalarında olduğu gibi Tax-free e-faturasında da iptal mekanizması yoktur. Satış iadeleri ya da iptali gerektiren durumlarda gider pusulası ile ürün geri alınacak, böylece muhasebe kayıtlarına hem hasılat hem de gider kaydı yapılacaktır.
- Bedelsiz ihracatta da mal çıkışında GÇB düzenlenip düzenlenmediğine göre ihracat e-faturası düzenlenecek
- Mikro ihracata ilişkin kesilecek faturalar gönderici e-arşiv kullanıcısı ise e-arşiv fatura , değilse kağıt ortamında kesilmeye devam edilecektir.
- Özel fatura düzenlenmesi eskiden olduğu gibi işlemeye devam edecektir.
- İhracatta redrese işlemleri için yeni bir e-Fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
- İhracat e-faturaları ile sınırlı kalmak kaydı ile faturaların İngilizce veya farklı bir dilde düzenlenmesi mümkündür.
- e-Fatura kesen ihracatçı firma Gümrük İdaresine ayrıca faturaları kağıt ortamında ibraz etmesine gerek yoktur.
- e-Fatura kesilirken VKN alanına Gümrük ve Ticaret Bakanlığının bilgileri yazılacak.
- İhracat e-faturada ihracat faturasını düzenleyip gönderen ihracatçı da tescile kadar red mekanizmasını kendisi de tetikleyebilecektir. Tescil aşamasından sonra ret yetkisi sadece GTP personeli tarafından yapılacaktır.
Kaynak
– http://www.efatura.gov.tr/e-Fatura Gümrük İşlemleri Kılavuzu
– T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, e-Fatura Uygulaması Gümrük İşlemleri Kılavuzu
