Üretim Reform Paketi Açıklandı
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Isparta, Malatya, Düzce, Rize, Konya, Uşak, Elazığ ve Samsun olmak üzere 8 sanayi sitesinin bu yıl içerisinde taşınma işlemlerinin başlayacağını bildirerek, “Bunların toplam maliyeti 2 milyar 976 milyon lira, 8 sanayi sitesi kapsamında 6 bin 422 dükkan taşınacak. Zoraki bir durum yok gönüllülük esas zaten sanayi sitelerinin önemli bir kısmı da taşınmak istiyor.” dedi.
Bakan Özlü, Üretim Reform Paketi’nin tanıtımına ilişkin basın toplantısı düzenledi.
Yaklaşık 1 yıldır üzerinde çalıştıkları 77 maddelik Üretim Reform Paketi’ni, tüm ilgili STK’lar ve kuruluşların görüşlerini alarak hazırladıklarını belirten Özlü, yarın TBMM Sanayi Komisyonunda paketin sunumunu yapacaklarını ve mayıs ayı içinde de Meclisten geçirmeyi hedeflediklerini söyledi.
Özlü, sanayinin geliştirilmesi ve üreticinin desteklenmesi noktasında, kapsamlı bir paket oluşturduklarına işaret ederek, piyasa gözetim ve denetimini esas alan sanayi ürünleri güvenliğiyle ilgili bir çalışma yaptıklarını ve onu da yıl sonuna doğru TBMM’ye göndermeyi amaçladıklarını dile getirdi.
Paketin getirdiği yeniliklere dikkati çeken Özlü, şunları kaydetti:
“Bu yasayla, sanayicinin mali yüklerini azaltıyoruz, yeni teşvikler getiriyoruz, kent içinde kalan sanayi sitelerini taşıyoruz, yüksek parsel fiyatlarına düzenleme getiriyoruz, sanayi parseli arzını hızlandırıyoruz. OSB’lerin altyapı ve lojistik ağını geliştiriyoruz, OSB uygulamalarını yaygınlaştırıyoruz, üretime hazır sanayi parselleri oluşturuyoruz. Özel endüstri bölgesi kurmanın önünü açıyoruz ve imkanı getiriyoruz. Üretime hazır sanayi alanları oluşturuyoruz, üniversitelerin araştırma geliştirme kapasitelerini artırıyoruz, sanayi sektörüne yönelik eğitim programları oluşturuyoruz, nitelikli iş gücü istihdamını artıyoruz, yerli üretim yapanları destekliyoruz.”
“Sanayicilerden kesilen TRT payı kaldırılacak”
OSB’lerdeki sanayicilere enerji desteği sağlanması noktasında Bakanlar Kurulundan yetki alacaklarını belirten Özlü, planlı sanayi alanlarındaki satışlarda damga vergisi ve harçları kaldıracaklarını belirtti.
Özlü, üniversite öğrencilerinin, iş yeri eğitimlerini destekleyeceklerini ve teknoloji geliştirme bölgelerinde, temel bilimler mezunlarının istihdamına imkan getireceklerini dile getirdi. OSB’lerdeki tüm projeler için kredi ve kredi faiz desteği vereceklerine dikkati çeken Özlü, sanayi sitelerinin taşınmasını sağlayacaklarını söyledi. Kamu ihalelerinde yerli üreticilere fiyat avantajı sağlayacaklarına işaret eden Özlü, KOSGEB desteklerine avans ödemesi getireceklerini anlattı.
“135 sanayi sitesi ve 63 bin 649 iş yeri taşınacak”
Kent içinde kalan sanayi sitelerine değinen Özlü, bunların hizmet açısından yeterli olmadığını ve şehrin merkezinde iyi bir görüntü oluşturmadığını vurguladı.
Özlü, sanayi sitelerini, mülk sahipleri ve belediyelerle anlaşarak, şehre makul mesafe dışında alanlara taşımak istediklerini anlatarak, bunu bakanlığın koordine edeceğini kaydetti. Bu kapsamda 135 sanayi sitesi ve 63 bin 649 iş yeri taşınacağını bildiren Özlü, bunların taşınma maliyetinin yaklaşık 19 milyar lira olacağını belirtti.
Sanayi sitelerinin, mülk olarak taşınma masrafını karşılayabilecek büyüklükte olduğuna dikkati çeken Özlü, “2017 yılında taşınma işlemlerini başlatacağımız ilk etapta Isparta, Malatya, Düzce, Rize, Konya, Uşak, Elazığ ve Samsun olmak üzere 8 sanayi sitesi var. Bunların da toplam maliyeti 2 milyar 976 milyon lira. Bu 8 sanayi sitesi kapsamında 6 bin 422 dükkan taşınacak. Burada zoraki bir durum yok, gönüllülük esas. Zaten sanayi sitelerinin önemli bir kısmı da taşınmak istiyor.” ifadesini kullandı.
Özlü, il özel idareleri, büyükşehir belediyeleri veya belediyelerce yapılacak sanayi sitelerinin, mülkiyetin edinilmesi, masrafları, altyapı üstyapı yatırımları ile mimarlık ve mühendislik hizmetlerinin tamamını krediyle destekleyeceklerine işaret ederek, “Verdiğimiz krediler, yüzde 1 ile 3 arası faizli, ilk 3 yılı geri ödemesiz, 13 yıl vadeli çok makul maliyetli krediler. Bu şekilde sanayi sitelerimizin taşınmasını koordine edeceğiz, destek vereceğiz.” dedi
“OSB parsel fiyatlarına üst limit”
Yüksek parsel fiyatlarına düzenleme getireceklerinin altını çizen Özlü, Türkiye’de sanayi parsel birim fiyatı Singapur OSB’sinden daha pahalı OSB’ler bulunduğunu söyledi. Özlü, yüksek maliyetli arsa bedellerine bir üst limit getireceklerini bildirerek, “OSB’ler tarafında temin edilen sanayi parselinin maliyeti OSB’lere 100 liraysa, OSB’ler buna maksimum yüzde 25 kar payı koyup satabilecekler.” şeklinde konuştu.
Özlü, OSB’lerde mülk edinen sanayicilerin, tapularını teminat olarak gösterebileceklerini dile getirdi. Yatırım yapılmayan parsellerin üretime kazandırılması hedeflediklerini belirten Özlü, faaliyete geçmeyen sanayi parsellerini geri alacaklarını vurguladı. Sanayi parseli tedarik edip, yatırım yapmayan 200’den fazla parsel bulunduğuna dikkati çeken Özlü, bunların geri alınması gerektiğini dile getirdi.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, “Yurt dışına organize sanayi bölgesi (OSB) kurma imkanı getiriyoruz, bunun için Bakanlar Kurulundan yetki alıyoruz yani Türkiye’de başarılı olan OSB’ler yurt dışında da OSB kurabilecekler.” dedi.
OSB’lere, gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketi kurma hakkı getireceklerini belirten Özlü, bu sanayicilerin satış değil, kiralama işlemi yapabileceğini ve böylece mülk edinme, arsa ve sanayi parseli alma zorunluluğundan kurtulacaklarını söyledi.
Özlü, tamamen veya kısmen bedelsiz arsa tahsis edeceklerini ve uygulama kapsamının Bakanlar Kuruluyla belirlenmesini hedeflediklerini anlattı.
Bazı OSB’lerin doğalgaz ihtiyacı ve karayollarına bağlantı sorunları bulunduğuna değinen Özlü, “Bunlar için de düzenleme getiriyoruz. Doğalgaz dağıtım lisansı kapsamında yer alan OSB’lerin talebi halinde, doğalgaz altyapı ihtiyaçlarının lisans sahibi dağıtım şirketleri tarafından OSB alanları içinde karşılanmasının önünü açıyoruz ve kolaylık getiriyoruz. Fabrika, liman gibi üretim tesisleriyle planlı sanayi alanlarının demiryolu bağlantısının ve iltisak haklarının yapılmasını sağlayacağız. Yeni kurulan OSB’lerde zaman zaman karayolu bağlantı sorunları oluyor, bunlara çözüm getiriyoruz. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı karayolunu yaparken, bunların bağlantılarını da yapacak. Yaklaşık 300 OSB var, bunların sadece 8’inin demiryolu bağlantısı mevcut, bunu yaygınlaştıracağız.” diye konuştu.
“Yurt dışına OSB kurma imkanı getiriyoruz”
Özlü, OSB uygulamalarını yaygınlaştıracaklarını ve ıslah OSB uygulamasının tekrar hayata geçirileceğini anlatırken, düzensiz ve plansız yapılanmış sanayi bölgelerini planlı hale getirmek istediklerinin altını çizdi.
OSB kurmak ve işletmek noktasında Türkiye’nin ciddi birikimi olduğuna işaret eden Özlü, bunu yurt dışına taşımak istediklerini vurguladı. Bazı OSB yöneticilerinin yurt dışında OSB kurmak isteklerini dile getirdiğini aktaran Özlü, “Yurt dışına OSB kurma imkanı getiriyoruz, bunun için Bakanlar Kurulundan yetki alıyoruz yani Türkiye’de başarılı olan OSB’ler yurt dışında da OSB kurabilecekler.” değerlendirmesinde bulundu.
Özlü, paketle üretime hazır sanayi alanları oluşturacaklarını belirterek, “OSB, endüstri bölgesi, teknoloji geliştirme bölgesi, serbest bölge ve sanayi siteleri için uygun sanayi alanları belirlemek ve bu alanlarda uygun görülenlerin altyapılarını yapmak için bakanlığımıza yetki alıyoruz.” ifadesini kullandı.
“Trabzon’da deniz doldurularak endüstri bölgesi kurulacak”
Özel sektörün özel endüstri bölgesi kurmasına imkan tanıyacaklarını dile getiren Özlü, büyük yatırımlar için sanayiciler tarafından yönetilecek özel endüstri bölgelerinin kurulmasının ve yatırım adalarının oluşturulmasının önünü açacaklarını söyledi.
Sanayi bölgeleri için arazi şartları çok uygun olmayan bazı yerler bulunduğuna işaret eden Özlü, “Burada deniz doldurma yoluyla endüstri bölgesi kurmanın önünü açıyoruz. Bunlardan birisi Trabzon Arsin bölgesidir. Burada bir endüstri bölgesi kurmak için bu kanunda yetki alıyoruz. Trabzon bölgesinde sahilde yaklaşık bin 500 dönüm arazide endüstri bölgesi oluşturmayı hedefliyoruz. Yaklaşık 15 metre derinliğe kadar denizde dolgu çalışması yapacağız” diye konuştu.
“Üniversitelerin teknoloji transfer ofisi kurmalarının önünü açacağız”
Özlü, paketle üniversitelerin Ar-Ge kapasitelerini artıracaklarına dikkati çekerek, bilimsel araştırma projelerinde çalışan yüksek lisans öğrencilerine burs vereceklerini, sanayiye yönelik araştırma projelerini destekleyeceklerini kaydetti.
Üniversitelerin teknoloji transfer ofisi kurmalarının önünü açacaklarının altını çizen Özlü, dünyada gelişmiş ve hızlı gelişmekte olan ülkelerde uygulanan ücretli araştırma iznini Türkiye’ye getireceklerini belirtti.
Özlü, yüksek öğretimde kalite, danışma ve koordinasyon kurullarının kurulacağını dile getirerek, bu yolla sanayicinin ihtiyaç duyduğu nitelikli eleman yetiştirmek için eğitimler verileceğini bildirdi.
Ayrıca, üniversitelerin mühendislik ve fen fakültesinde okuyan öğrencilerin en az bir yarıyıl eğitimini sanayide yapacağını anlatan Özlü, OSB’lerde özel endüstri meslek lisesi ve meslek yüksek okulları kurulmasının önünü açacaklarını, buralarda okuyan öğrencilere eğitim desteği sağlanmasının yanı sıra okulların binaları ve teknik ekipmanı için de kredi desteği vereceklerini ifade etti.
“OSBÜK’ün kurumsal yapısı güçlendirilecek”
Özlü, yapım işlerini, sanayi iş birliği uygulamaları (SİP) kapsamına alacaklarını belirterek, “Orta ve yüksek teknolojili yerli üretilen ürünlere yüzde 15 fiyat avantajı sağlanmasını zorunlu hale getiriyoruz.” dedi.
Enerji verimsiz ürünlerin denetlenmesi ve uygunsuzluk durumunda idari yaptırımlarının uygulanmasına ilişkin bir düzenlemeyi de getireceklerini belirten Özlü, bu ürünlerin piyasadan toplatılabilmesiyle ilgili düzenleme yapıldığını bildirdi.
Özlü, özel hukuk tüzel kişiliği vererek Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşunun (OSBÜK) kurumsal yapısını güçlendireceklerini, sicil alan tüm OSB’lerin OSBÜK’e üye olma zorunluluğunu getireceklerini söyledi.
“Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu kurulacak”
Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu kuracaklarını da açıklayan Özlü, *Bir bölgede sanayi bölgesi oluşturulacaksa bunun kurulup kurulmamasına Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu karar verecek” dedi. Özlü, iller bazında oluşturulacak kurulda Gıda, Tarım ve Hayvancılık; Orman ve Su İşleri; Bilim, Sanayi ve Teknoloji ve Maliye bakanlıkları ile tarım il müdürlüğü, Zeytincilik Araştırma Enstitüsü, çevre ve şehircilik il müdürlüğü, ziraat fakültesi ve ziraat odasından birer olmak üzere toplam dokuz üyenin bulunacağını bildirdi.
Sanayi bölgeleri ile zeytinlik sahaları arasında uygulanan mesafenin korunacağını ifade eden Özlü, şöyle devam etti:
“Mesafe hususu, teknolojinin çok gelişmediği zamanlarda konulan bir kriter. Artık teknoloji çok gelişti, filtreleme sistemleri, Avrupa Birliği kriterleri, arıtma tesisleri var. Biz kurduğumuz tüm OSB’lerde arıtma tesisini zorunlu tutuyoruz. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı özellikle baca gazları konusunda çok duyarlı. Sanayi parseli hangi alanda oluşturulabilir veya oluşturulamaz kurul bağımsız şekilde buna karar verecek. Dolayısıyla ‘Gelişigüzel sanayi bölgesi kuruluyor’ iddialarına son vereceğiz.”
Özlü, yarın saat 14.30’da paketle ilgili TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna bir sunum yapacaklarını belirterek, “İnşallah gelecek hafta komisyonda ve Genel Kurulda bu yasayı tartışacağız.” dedi.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, sanayicilerin elektrik tüketimlerinde TRT’ye pay ödediğine dikkati çekerek, “2015 yılında sanayicilerin TRT’ye ödediği pay 344,2 milyon lira. Biz bunu kaldırıyoruz. Maliye Bakanlığımız TRT için şans ve talih oyunlarından kesilen bir paydan TRT’ye kaynak aktaracak. TRT desteksiz kalmayacak ama TRT’yi destekleyen sanayicimiz değil, şans ve talih oyunlarından gelen gelir olacak.” dedi.
Bakan Özlü, Üretim Reform Paketi’nin tanıtımına ilişkin düzenlenen basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Türkiye’deki OSB’lerdeki doluluk oranının yüzde 70-71’ler seviyesinde kaldığını, yaklaşık yüzde 30’unun boş olduğunu ifade eden Özlü, bunları sanayicilerle buluşturmayı hedeflediklerini söyledi.
Özlü, Kocaeli gibi illerde bu arazi tahsislerinin olamayacağını dile getirerek, “Orada olmaz çünkü dolu, Kocaeli’deki sanayi parseli fiyatlarına bakıldığında Singapur’dakilerden daha pahalı olan yerler var. Bu, kalkınmada öncelikli yörelerde ağırlıklı olarak uygulanacak. Bununla ilgili bir yasa zaten vardı. Bunun süresi 12 Nisan’da bitmişti. Bunu kalkınmada öncelikli illerde Bakanlar Kurulu kararı ile uzatacağız.” diye konuştu.
Fabrikaların hafta sonu çalışmak için belediyelerden izin alması gerektiğine işaret eden Özlü, düzenlemeyle bunun ortadan kaldırıldığını söyledi. Özlü, hafta sonu tatili muafiyetinin sanayiciye yıllık katkısının 233 milyon lira olacağının altını çizdi.
TRT’yi sanayiciler değil, şans oyunlarından gelen gelir destekleyecek
Sanayicilerden elektrikte TRT payı alındığına işaret eden Özlü, “Bunu Maliye Bakanlığımızla görüştük. Maliye Bakanlığımız TRT için şans ve talih oyunlarından kesilen bir paydan TRT’ye kaynak aktaracak, sanayiciler değil. TRT desteksiz kalmayacak ama TRT’yi destekleyen sanayicimiz değil, şans ve talih oyunlarından gelen gelir olacak. 2015 yılında sanayicilerin TRT’ye ödediği pay 344,2 milyon lira. Biz bunu kaldırıyoruz.” ifadesini kullandı.
Planlı sanayi alanları için emlak vergisinin kaldırılması ve yapı denetim hizmet bedeli indirimi ile ilgili desteklere ilişkin bir soru üzerine de Özlü, “Emlak vergisi payı organize sanayi bölgeleri için yılda 360 milyon lira. Bunu da kaldırıyoruz. Sanayi siteleri için getirdiğimiz yapı denetimi hizmet bedeli indirimi ile de yılda 127 milyon 828 bin lira ilave bir hak sağlıyor. Sanayi sicili almış her sanayici için emlak vergisini kaldırıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Zeytinlik sahalarının korunmasında izin yetkisi Tarım Bakanlığında olacak
Özlü, şehir içindeki sanayi sitelerinin taşınmasını mülk sahiplerinin rızası ile gerçekleştireceklerinin altını çizerek, bu işletmeleri daha modern, günümüz şartlarında planlı, içerisinde sosyal donatıları olan düzenli bölgelere taşımayı amaçladıklarını, konum olarak şehir merkezlerinde kaldıkları için arazilerin değerli olduğunu, şehir içindeki arazilerin nasıl değerlendirileceğine de belediye, mülk sahibi gibi tarafların karar vereceğini bildirdi.
Söz konusu taşınma için gerekirse Hazine arazilerinin de tahsis edilebileceğini dile getiren Özlü, “Örneğin Malatya’da böyle bir durum söz konusu. Bir bölge var, sanayici taşınmak istiyor. Talip oldukları bir yer var, o yeri Milli Emlak ile görüşeceğiz, bir anlaşma sağlayıp, oraya taşıyacağız.” dedi.
Özlü, Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulunun kurulmasına ilişkin ise şunları kaydetti:
“(Sanayi yatırımlarından) Zeytinlik sahalarının korunması ile ilgili kanunda bir boşluk var. Bu zeytinlik ile ilgili ilk yasa 1939 yılında çıkarılmıştı. 1995’te revize edildi, bu hala uygulamada. Bunu aslında güncelliyoruz, bir çerçeve çiziyoruz. Bu yasayı teknolojideki gelişmelere ve günün şartlarına göre güncellemek istiyoruz. ‘Sanayi bölgeleri kurmak için zeytinlik alanlar perişan ediliyor ‘gibi bir suçlamanın altında kalmak istemiyoruz. Kurul karar verecek. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bu izni verecek veya vermeyecek, nihayette izin verme yetkisi zeytinlik sahaları için bizde değil Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında olacak. Bu kurul iller bazında valinin başkanlığında kurulacak. Benim şahsi fikrimi söyleyeyim. Birinci sınıf tarım arazilerine zeytinciliğin çok düzenli bir şekilde yapıldığı yerlede asla sanayi parseli, OSB veya endüstri bölgesi kurmaktan yana değilim, öyle bir talep geldiği takdirde benden döner.”
“Ürünleri toplatabileceğiz”
Enerji verimsiz ürünlerin denetlenmesi ve uygunsuzluk durumunda idari yaptırımların uygulanması noktasında tedbirlerini genişleteceklerini hatırlatan Özlü, piyasa gözetimi ve denetimiyle ilgili Bakanlığa verilen yetkiyi kullanacaklarını, Üretim Reform Paketi ile ilgili yasayla da yetkilerini genişleteceklerini söyledi.
Özlü, piyasadaki enerji sınıfı “A+++” ürünleri denetleme konusunda şu an çok etkin olamadıklarını, bu etkinliği artıracaklarını dile getirerek, uygunsuzluklar için cezaları da belirlediklerini, ürünlerin toplatılması gibi yaptırımların da olduğunu belirtti.
Pakette sanayi odalarının korunmasına ilişkin bir madde olup olmadığının sorulması üzerine de Özlü, “Onu Bakanlar Kurulunda görüştük. Ticaret ve sanayi odalarını birbirinden ayırmama yönünde bir konsensus oldu.” ifadesini kullandı.
Özlü, pakette Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşunun (OSBÜK) kurumsal yapısının güçlendirilmesine ilişkin bir düzenlemenin de bulunduğuna dikkati çekerek, sicil alan OSB’lerin OSBÜK’e üye olma zorunluluğunu getireceklerini söyledi. Özlü, OSBÜK’ün fonksiyonel hale getirilmesi için adımlar atacaklarını vurguladı.
