687 KHK İlave İstihdam
Mustafa Bahadır ALTAŞ
Yeminli Mali Müşavir
[email protected]
Bilindiği üzere; 9 Şubat 2017 tarih ve 29974 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 687 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinde 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa geçici 17 nci madde ve geçici 18 nci madde eklenmiş olup, anılan maddelerde; 1 şubat 2017 tarihinden itibaren ilave istihdam için işverenlere sigorta primi, gelir vergisi ve damga vergisi desteği sağlanmıştır.
Yasal düzenleme
MADDE 3 – 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
Sigorta Primi desteği
“GEÇİCİ MADDE 17 – 31/12/2017 tarihine kadar işe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere, 1/2/2017 tarihinden itibaren özel sektör işverenlerince Kuruma kayıtlı işsizler arasından işe alınanların; işe alındıkları tarihten önceki üç aya ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları ve 2016 yılı Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısına ilave olmaları kaydıyla işe alındıkları tarihten itibaren 31/12/2017 tarihine kadar geçerli olmak üzere sigortalının aylık prim ödeme gün sayısının 22,22 TL ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri sigortalı hisseleri dahil tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene destek ödemesi yapılır ve destek tutarı Fondan karşılanır.
İşverenlerin aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği, yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması hallerinde birinci fıkra hükümleri uygulanmaz. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendiren veya ilgili diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu taksitlendirme ve yapılandırma devam ettiği sürece anılan fıkra hükmünden yararlandırılır.
Bu madde hükümleri; kamu idarelerine ait işyerleri, 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.
Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan yararlanmakta olan işverenler; aynı sigortalı için aynı dönemde diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.
Gelir vergisi ve damga vergisi desteği
“GEÇİCİ MADDE 18 – 31/12/2017 tarihine kadar işe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere, 1/2/2017 tarihinden itibaren özel sektör işverenlerince Kuruma kayıtlı işsizler arasından işe alınanların; işe alındıkları tarihten önceki üç aya ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları ve 2016 yılının Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısına ilave olmaları kaydıyla işe alındıkları tarihten itibaren 31/12/2017 tarihine kadar uygulanmak üzere, ücretlerinin 2017 yılında uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarının prim ödeme gün sayısına isabet eden tutarı üzerinden hesaplanan gelir vergisinin asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmı, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir.
Bu madde kapsamında gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlananlar, diğer kanunlarda yer alan benzer nitelikli gelir vergisi stopajı teşviklerinden yararlanamaz.
Bu madde kapsamında yapılan ücret ödemelerine ilişkin düzenlenen kâğıtlara ait damga vergisinin aylık brüt asgari ücretin prim ödeme gün sayısına isabet eden kısmı beyan edilmez ve ödenmez.
Bu madde hükümleri; kamu idarelerine ait işyerleri, 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.
Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar ile mahsup şeklini ve dönemini belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
Yukarıda yer alan yasal düzenlemeden anlaşılacağı üzere işverenlerin 1 şubat 2017 tarihinden itibaren sağlayacakları ilave istihdam için bu destek unsurlarından yararlanma şartları aşağıda belirtilmiştir.
1) İşyerinin özel sektör işverenine ait olması,
2) İlave istihdam edilen işçinin 1.2.2017 ila 31.12.2017 tarihleri arasında işe alınmış olması,
3) İlave istihdamın için işe alınacak kişinin Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olması,
4) İlave istihdamın için işe alınacak kişinin işe giriş tarihi itibariyle işe alındıkları tarihten önceki üç aya ilişkin Kurumumuza verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması
5) İlave istihdamın için işe alınacak kişinin 2016 yılının Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısına ilave olmaları
6) Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kuruma verilmesi,
7) Tahakkuk eden sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi,
8) Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması,
9) Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması,
şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
687 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 3.maddesinde yer alan düzenleme ilişkin uygulamacı kurumlar olan Sosyal Güvenlik kurumu tarafından yayınlanan 2017/10 genelge ve Gelir İdaresi başkanlığı tarafından yayınlanan 297 sıra nolu tebliğ birbiri ile çelişmekte olup 687 KHK ile sağlanan sigorta prim teşviki 2017/10 sayılı genelge ile sınırlandırılmaktadır.
Şöyle ki;
Sosyal Güvenlik kurumu tarafından 01 Mart 2017 tarihinde yayınlanan 2017/10 sayılı 4447 Sayılı kanunun geçici 17 nci maddesinde yer alan işveren desteğine ilişkin genelgede, 01.02.2017 tarihinden işe yeni başlayan/yeni tescil edilen işyerleri için yukarıda yer alan şartlar dışında 687 sayılı KHK yer almamasına rağmen farklı bir uygulama yapılmaktadır. Yayınlanan genelge bu konu aşağıdaki şekilde izah edilmiştir.
e.1/1/2017 – 31/12/2017 tarihleri arasında tescil edilen işyerleri
2017 yılında ilk defa tescil edilmiş olan işyerlerinde 2016/Aralık ayında Kuruma bildirim yapılmış olamayacağından, 2017 yılında tescil edilmiş olan işyerlerinde 1/2/2017 ila 31/12/2017 tarihleri arasında işe alınan ve destek kapsamına giren sigortalılardan dolayı destek tutarının yarısı kadar, Kanunda öngörülen diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla işyerinin tescil edildiği tarihi takip eden üçüncü aydan itibaren bu destekten yararlanılabilecektir. Bu durumda, en geç 30/9/2017 tarihine kadar 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilecek işyerleri bu destekten yararlanabilecektir.
Diğer taraftan, 2017 yılından önce tescil edildiği halde 2016 yılında Kuruma hiç bildirimde bulunmayan işyeri işverenleri, 2017 yılında Kuruma bildirim yapılan ilk ayı takip eden üçüncü aydan itibaren destek kapsamına giren sigortalılardan dolayı destek tutarının yarısı kadar bu destekten yararlanabilecektir.
Örnek 1: 10/1/2017 tarihinde 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan (Y) Limited Şirketinde destek kapsamına giren (B) ve(C) sigortalılarının 14/2/2017 tarihinde, (D) sigortalısının 20/3/2017 tarihinde, (E) sigortalısının da 5/4/2017 tarihinde işe alındığı varsayıldığında, bu dört sigortalıdan dolayı destek tutarının yarısı kadar 2017/Nisan ayı ve sonrasında 4447 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesinde yer alan destekten yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Şeklinde bir uygulama öngörülmemektedir.
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi başkanlığı tarafından 16.03.2017 tarihinde yayınlanan Gelir Vergisi Kanunu 297 sıra nolu KHK 687 İlave Teşvik tebliğinde ise
1/1/2017 – 31/12/2017 tarihleri arasında tescil edilen işyerleri
(3) 2016 yılının Aralık ayında sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna bu aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesini vermemiş olan işverenler, Tebliğin 4 üncü maddesindeki şartları taşımak kaydıyla 1/2/2017 tarihinden sonra işe aldıkları sigortalıların, 2016 yılında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları durumunda gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanırlar.
Şeklinde bir uygulama öngörülmemektedir.
Gelir idaresi başkanlığı tarafından yayınlanan GVK 297 sıra nolu tebliğde 01.01.2017 tarihinden sonra işe yeni başlayan işyerleri için bir açıklama yer almadığı gibi Sosyal Güvenlik kurumu tarafından yayınlanan 2017/10 sayılı genelde ise 01.01.2017 tarihinden sonra tescil edilen işyerleri için iş başlama tarihinden itibaren 3 aylık süre sonunda 1/2 oranında bir yararlanma da öngörülmektedir.
687 KHK de yer alan bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar bakanlık tarafından belirlenir denilmesine rağmen Sosyal Güvenlik Kurumu yasaların kendisine vermediği bir yetki kullanarak işverenlere devlet tarafından sağlanan sigorta primi teşvikine kısıtlama getirmektedir. Yayınlanan genelgede yer aldığı şekliyle 01.01.2017 tarihinden itibaren yeni tecil edilen yeni işyerleri en erken Nisan/2017 tarihi itibariyle destek unsurlarından yararlanacak ayrıca 30.09.2017 tarihinden sonra yeni tecil edilen işyerleri bu destekten yararlanmayacaklar.
Aynı şekilde kuruma daha önce tescil edilmiş olan ancak 2015 aralık ayı itibariyle kuruma işçi çalıştırmayacağını beyan ederek 2016 yılında kuruma hiç bildirimde bulunmamış işyerleri de ilgili tebliğde bu kapsamda değerlendirilmektedir. Bu uygulama ile 2016 yılından önce işçi istihdam eden fakat 2016 yılında hiç işçi istihdam etmeyen işyerleri ile 2017 yılında ilk defa tescil edilen işyerleri yararlanacak olan prim destek tutarının yarısı ile süre olarak 6 ay ile sınırlandırıldığı anlaşılmaktadır.
Ülkemizde yaşanan ekonomik olumsuzluklar ekonomik bir daralmaya neden olmuş buna bağlı olarak işsizlik oranı ciddi şekilde artmıştır. Yaşanan bu süreçte hükümet tarafından işsizliğin azaltılarak ekonomik canlanmanın sağlanması için işverenlerin üzerindeki istihdam yükünü azaltmak için sigorta prim, gelir ve damga vergisi teşvikleri sağlanmıştır. Hükümet tarafından açıklanan ve 687 sayılı KHK yer almayan bir uygulamanın SGK tarafından sınırla getirilerek uygulanması siyasi otoriteye duyulan güveni sarsacaktır. Hükümet tarafından uygulamaya konulan 687 nolu KHK kapsamında işçi istihdam etmek üzere 1.2.2017 tarihinden sonra yeni işe başlayan/işyeri tescili yaptıran işverenler bu uygulamayla beklemedikleri bir sigorta primi şoku ile karşılaşacaklar. Bu konun başta işveren temsilcileri olan TSO ve ESOB gibi kurumların takipçisi olarak SGK tarafından gerekli düzeltmenin yapılması sağlanmalıdır. Aksi takdirde yasal düzenlemede yer almayan konun bu şekilde uygulanması dava konusu edilmesi işverenler tarafından kaçınılmaz olacaktır.
Alomaliye.com Personel Programı Pro + İK
