Psikolojik Taciz Mobbing
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZ NEDİR?
İşyerinde psikolojik taciz ya da kamuoyunda yaygın bilinen adıyla mobbing, bir işyerinde bir veya daha fazla kişinin, genellikle bir diğer kişiye sistematik ve uzun süreli olarak saldırgan ve düşmanca davranışlar yönelttiği, zarar verici ve yıkıcı bir süreç olarak kabul edilmektedir.
İşyerinde psikolojik taciz, sadece yöneticilerin kendi astlarına karşı uyguladıkları bir davranış biçimi olmayıp ast-üst ayrımı olmaksızın her kademede çalışanın birbirine uygulayabileceği bir davranış biçimi olarak değerlendirilmelidir.
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZ NE DEĞİLDİR?
İşyerinde karşılaşılan her türlü olumsuz davranış psikolojik taciz olarak kabul edilmemelidir. Bu süreç esas olarak yavaş yavaş gelişen ve olumsuz etkileri her aşamada yoğunlaşan, tekrarlanan, varlığını uzun süre sürdüren olumsuz davranışlardan oluşmaktadır.
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZİN NEDENLERİ
Herhangi bir ayrım gözetmeden insana saygı ve güven duymak, değer vermek, kişilik haklarını korumak yalnızca iş yaşamında değil tüm insani ilişkilerde benimsenmesi gereken bir anlayıştır. Bu anlayışın bilhassa günün önemli bir bölümünü işyerlerinde geçiren çalışanlar arasında korunması çalışma barışı açısından büyük önem arz etmektedir.
BİREYSEL VE TOPLUMSAL NEDENLER
İşyerinde psikolojik tacize maruz kalan kişilerin genellikle kariyer planlamalarında güçlü bir rakip ve tehdit olarak algılanacak düzeyde nitelikli, çalışkan, girişken kişilik özellikleri sergilemelerine karşılık psikolojik taciz davranışı sergileyenlerin hayal kırıklığına uğramış, düşmanca tavırlar takınmaktan zevk alan, kendi hataları için başkalarını suçlayan kişilik özelliklerine sahip olduğu kabul görmektedir.
ÖRGÜTSEL VE YÖNETSEL NEDENLER
İşyerinde psikolojik taciz vakalarının yaşanmasında yanlış personel seçimi ve işe alımı, dönemsel işçi istihdamı, rekabet ortamı, terfi sürecinin işleyişi, adil değerlendirme mekanizmalarının yokluğu gibi faktörlerin etkili olduğu saptanmıştır. Bunların yanı sıra;
- İş/görev tasarımındaki ve tanımlarındaki belirsizlikler,
- İş süreci ve zaman yönetimindeki yetersizlikler,
- Verimliliğin artması, disiplinin sağlanması için mobbingin araç olarak kullanılması,
- İletişim kanallarının sağlıklı işletilememesi,
- Örgütsel stres yönetiminin zayıflığı,
- Şikâyet sürecinin işletilememesi,
- Örgütsel liderliğin zayıf olması,
- Birini suçlama ve suçlu bulmaya dair toplumsal alışkanlıklar,
- Ekip çalışması anlayışının yeterince gelişmemiş olması
İÇİNDEKİLER
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZ NEDİR? 6
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZ NE DEĞİLDİR? 10
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZİN NEDENLERİ 12
BİREYSEL VE TOPLUMSAL NEDENLER 14
ÖRGÜTSEL VE YÖNETSEL NEDENLER 16
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZ SÜRECİ 18
SÜRECİN AŞAMALARI 22
SÜRECİN BOYUTLARI 24
SÜREÇTEKİ ROLLER 26
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZ TÜRLERİ 30
İŞYERİNDE PSİKOLOJİK TACİZİN ETKİLERİ 32
BİREYSEL ETKİLERİ 34
ÖRGÜTSEL ETKİLERİ 36
TOPLUMSAL ETKİLERİ 38
İŞYERİNDE PSİKOLOJİ TACİZLE MÜCADELE 40
HUKUKİ MÜCADELE 42
KURUMSAL MÜCADELE 50
BİREYSEL MÜCADELE 54
SGK MOBBING İLE MÜCADELE KOMİSYONU 58
KAYNAKÇA 62
EKLER 63
