2016 İhracatını Etkileyen Negatif Etkiler
2016’da 8,5 milyar dolar negatif etki
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi 2016 boyunca ihracatı etkileyen 3 temel zorluk olduğunu, bunların toplam etkisinin 8,5 milyar dolar olduğunu söyledi.
Mehmet Büyükekşi:
2016 yılı İhracat rakamlarını Ekonomi Bakanımız Nihat Zeybekci ile birlikte Ankara’da açıkladık. Yılı 142,6 milyar dolar ile kapattık. 65.000 ihracatçımıza emekleri için müteşekkiriz. Başbakanımıza, Ekonomi Bakanımız Nihat Zeybekci’ye diğer Bakanlarımıza ihracata verdikleri destekler için teşekkür ediyoruz.
2017’de hedefimiz 155 milyar dolara ulaşmak. Kapasite olarak, azim ve inanç olarak bu hedefe ulaşacak güçteyiz. Küresel ve bölgesel gelişmeler yeni bir sıkıntıya yol açmaz ise hedefimize ulaşacağız.
Tabii olarak bizim ihracat çabalarımızın yanında, alıcıların siyasi ve ekonomik durumu, para birimleri de ihracatı doğrudan ve güçlü şekilde etkiliyor. 2016 bu etkileri ciddi anlamda hissettiğimiz bir yıl oldu.
Petrol ve emtia fiyatlarındaki zayıflık, ABD Dolarının güçlü seyri, Çin’in büyümesinde yavaşlama, yakın coğrafyamızda yaşanan gelişmeler 2016 boyunca ihracatımızı olumsuz etkiledi.
2016’da miktar bazında yaklaşık 104 milyon ton ihracat yaptık. Bu rakam 2015’e kıyasla yüzde 4 artış demek. Ancak petrol ve emtia fiyatlarının 2016’da 2015’e kıyasla daha düşük olması ve Doların güçlü seyri, dünya genelinde ihracat birim fiyatlarında gerilemeye sebep oldu. Kilogram başına ihracat değeri 2015 yılındaki 1,44 dolar seviyesinden 1,37 dolara geriledi. Yani 2016’da daha fazla mal sattık ancak daha az ihracat geliri elde ettik. İhracat fiyatlarımızın gerilemesi 2016’da yaklaşık 3,5 milyar dolarlık kayba sebep oldu.
İhracatımızın artışının önündeki bir diğer engel ise çevremizdeki ülkelerde yaşanan sorunlar oldu. Suriye, Rusya, Irak ve Libya pazarlarında önceki yıla kıyasla ihracatımız 3,5 milyar dolar azalmış oldu.
2016 yılında ihracatımızın gerilemesinde TL, Avro ve Sterlin kaynaklı parite kayıpları da ön plana çıkıyor. 2016 yılında avronun dolar karşısında gerilemesi kaynaklı ihracat kaybı yaklaşık 300 milyon dolar civarında oldu. TL kullanarak ciddi miktarda ihracat yapıyoruz. 2015’te 6 milyar dolara ulaşmıştık. 2016’da TL’nin değer kaybetmesinden ötürü 700 milyon dolarlık bir negatif etki gördük. Benzer şekilde Brexit’in etkisiyle 2016’da sterlinin dolara karşı değer kaybetmesi sebebiyle de yaklaşık 500 milyon dolarlık kayıp yaşadık. Toplamda ise parite kaynaklı kaybımız 1,5 milyar dolar oldu.
Dolayısı ile 2016 yılında ihracat fiyatlarımızın gerilemesi, çevre ülkelerde yaşanan gelişmeler ve para birimlerindeki dalgalanmalar sebepli negatif etkilerin büyüklüğü 8.5 milyar dolar oldu. Buna rağmen ihracatımızda gerileme yüzde 1’den daha az ve dünyanın pek çok ülkesinden daha iyi bir performansımız var.
Ancak, bunu kesinlikle bir bahane olarak görmüyoruz. Bizim her durumda ihracatımızı artırmamız gerekiyor. İşte bu yüzden TİM ve İhracatçı Birlikleri olarak daha büyük çaba ile ar-ge, inovasyon, markalaşma ve tasarım alanlarında katma değer artırıcı faaliyetlerimize devam edeceğiz.