Eylül 2016 Kısa Vadeli Dış Borç Gelişmeleri
– 2016 Eylül sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2015 yıl sonuna göre yaklaşık % 1,0 oranında artarak 103,3 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku % 2,0 oranında azalışla 63,6 milyar ABD doları olmuşken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku % 6,1 oranında artarak 39,6 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir.
– Bankaların yurtdışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2015 yıl sonuna göre % 26,3 oranında azalışla 16,7 milyar ABD doları, yurtdışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı % 2,9 oranında artarak 15,7 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Banka mevduatı, 2015 yıl sonuna göre % 3,7 oranında azalışla 16,7 milyar ABD doları ve yurtdışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları 2015 yıl sonuna göre % 50,5 oranında artarak 14,5 milyar ABD doları olmuştur.
– Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2015 yıl sonuna göre % 4,7 oranında artışla 30,8 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.
– Borçlu bazında incelendiğinde, büyük çoğunluğu kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2015 yıl sonuna göre % 17,4 oranında artarak 17,1 milyar ABD doları olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu % 1,8 oranında azalarak 86,1 milyar ABD doları olmuştur.
– Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre % 0,3 düzeyinde artarak 51,6 milyar ABD doları, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar % 3,9 artarak 50,9 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. 2015 yılı sonunda 1,9 milyar ABD doları olan kısa vadeli tahvil ihraçları % 69,9 azalışla 2016 Eylül sonu itibarıyla 560 milyon ABD doları olmuştur. Aynı dönem itibarıyla resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 284 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
– Kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu % 50,6’sı ABD doları, % 29,2’si euro, % 17,4’ü TL ve % 2,8’i diğer döviz cinslerinden oluşmuştur.
– 2016 Eylül sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 164,7 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Söz konusu stokun 20,3 milyar ABD dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün, yurtdışı şubeleri ile iştiraklereolan borçlarından oluşmaktadır. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde Kamu Sektörü’nün % 15,8, Merkez Bankası’nın % 0,6, Özel Sektör’ün ise % 83,6 oranında paya sahip olduğu gözlenmektedir.
Açıklamalar:
Kısa vadeli dış borçlar, temel olarak bankaların aylık döviz vaziyeti stokları, özel sektörün yurt dışından sağladığı kredilerin izlendiği veri tabanı, ticari kredilere ilişkin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ithalat verileri ve Merkez Bankası aylık döviz vaziyeti kaynaklarından derlenmektedir.