2016-III Çeyrek Bankacılık Sektörü Gelişmeleri
Yılın üçüncü çeyreğinde 15 Temmuz “hain darbe girişiminin” neden olduğu şok ve belirsizlik, finansal sektördeki gelişmelerde de etkili olmuştur. Yılın ilk çeyreğinde yavaşlama eğiliminde olan kredi büyüme hızı, üçüncü çeyrekte yüzde 9’a kadar gerilemiş ve reel bazda durma noktasına gelmiştir. Mevduat ve mevduat dışı kaynaklarda büyüme hızı da yavaşlamıştır.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre1 , Eylül 2016 itibariyle, bankacılık sektörü toplam aktifleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6 artarak 2,53 trilyon TL (844 milyar dolar) olmuştur. Kredi ve özkaynaklar; mevduat ve mevduat dışı kaynaklardan daha hızlı büyümüştür. Dış finansman ve mevduat girişindeki yavaşlamaya rağmen, sektör özkaynak artışıyla ekonomiye kredi sağlamaya devam etmiştir. Son bir yıllık dönemde kredilerin üçte birinden fazlası özkaynaklardaki büyümeden gelen kaynakla finanse edilmiştir.
Krediler mevduattan daha hızlı arttı
Toplam krediler bir yıl önceye göre yüzde 9, sabit fiyatlarla ise yüzde 1 oranında büyüyerek 1,62 trilyon TL (541 milyar dolar) olmuştur. Krediler toplam aktiflerin yüzde 64’lük bölümünü oluşturmuştur.
Toplam mevduat yüzde 6 oranında artış ile 1,34 trilyon TL (447 milyar dolar) olmuş, sabit fiyatlarla yüzde 2 oranında azalmıştır. Toplam kaynakların yüzde 53’lük bölümünü mevduat oluşturmuştur. Kredi/mevduat oranı 3 puan artarak, yüzde 121 düzeyine yükselmiştir.
TL mevduatın payı yükseldi
TL’sının dolar karşısında yüzde 1 değer kazandığı Eylül 2015-Eylül 2016 döneminde TL talebindeki artışında olumlu katkısıyla YP mevduatların TL karşılığı yüzde 7,7 gerilemiştir. Buna karşılık, TL mevduatlar yüzde 16,4 artmıştır. Böylece TL mevduatların toplam mevduatlar içindeki payı 5 puan artış ile yüzde 61’e ulaşmıştır.
Mevduat dışı kaynaklardaki yavaşlama devam etti
Yıllık bazda yüzde 2 artan mevduat dışı kaynaklar Eylül 2016 itibariyle 689 milyar TL (229 milyar dolar) olmuştur. Yabancı para kredi talebinin azalması, mevduat dışı kaynaklardaki yavaşlamanın temel nedeni olmuştur.
Bireysel kredilerdeki artış daha yavaş
Bireysel kredilerin yıllık büyümesi Eylül ayı itibariyle yüzde 7 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bireysel krediler toplam kredilerin yüzde 27’lik bölümünü oluşturmaktadır. Kurumsal kredilerdeki yıllık büyüme ise yüzde 11,3 olmuştur.