Af Kanunu Ceza Kanunu Olmasın

Af Kanunu Ceza Kanunu Olmasın

Mustafa Bahadır ALTAŞ
Yeminli Mali Müşavir
[email protected]

Bilindiği üzere 6736 sayılı Kanun 3 Ağustos 2016 tarihinde TBMM’de kabul edilmiş ve 19 Ağustos 2016 tarih ve 29806 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yasanın matrah artırımı başlıklı 5. maddesinin uygulama süresi 31 Ekim 2016 tarihinde sona ereceği yasada belirtilmişti. Bakanlar Kurulu kararı ile bu süre 25 Kasım 2016 tarihine kadar uzatılmıştır. Yasanın uygulamaya girdiği tarihten 10 Kasım 2016 tarihine kadar e-beyanname sistemi üzerinden matrah artırımında bulunan mükellefler yasanın ilgili hükmü gereğince 1- Artırıma ilişkin Yılda Verilmesi Gereken 1 No.lu KDV Beyannamelerinin Tamamını Vermiş Olan Mükellefler yıllık toplam hesaplanan KDV vergisi üzerinden beyan ederek bildirimde bulundular.

Şimdi ise e-beyanname sistemi yapılan değişiklikle artırıma ilişkin yılda verilmesi gereken 1 No.lu KDV Beyannamelerinin tamamını vermiş olan mükelleflerin bazı aylarda hesaplanan KDV olmaması nedeniyle bildirimleri alınmamakta ve sistem üzerinden uyarı verilerek Ek-17’ye göre matrah artırımı yapılması istenmektedir.

Yasanın uygulama süresi geçtikten sonra verilen ek süre içinde yapılan bu değişiklik yasanın amacına ve yasa tekniğine uygun değildir. Çünkü bu değişikle bir çok mükelleften daha önce yapmış oldukları bildirimlerini EK- 17’ye göre düzeltmeleri KDV yanında Gelir veya Kurumlar Vergisi matrahlarını da artırmaları istenmektedir. Bu artırımlar sonucunda ise mükelleflere ödemesi mümkün olmayan bedelde vergi çıkmaktadır.

Beyannamesini Veren Cezalandırılırken, Beyannamesini Vermeyen Mükâfatlandırılıyor

Yasada ve uygulama tebliğinde yer aldığı şekliyle “Verilmesi gereken katma değer vergisi beyannamelerinden, en az üç döneme ait beyannamenin verilmiş olması hâlinde, bu yıla ait dönemlerden verilmiş olan beyannamelerdeki hesaplanan katma değer vergisi tutarlarının ortalaması bir yıla iblağ edilerek, artırıma esas olmak üzere yıllık hesaplanan katma değer vergisi tutarı bulunur ve bu tutar üzerinden bu fıkranın (a) bendinde belirtilen oranlara göre artırım tutarı hesaplanır.” denilmektedir.

Buna göre Katma değer vergisi matrah artırımda bulunacak mükellefler için gelir ve kurumlar vergisi matrah zorunluluğu yok iken ilgili yılda verilmesi gereken KDV beyannamelerinin tamamını vermiş olan mükelleflerin bazı aylarda hesaplanan KDV olmaması nedeniyle gelir ve kurumlar vergisi matrah zorunluluğu getirilmesi vergi yasalarının hakkaniyet ve adalet ruhuna aykırı bulunmaktadır.

Konuyu örnekle açıklamak gerekirse; (TABLO GÜNCELLENDİ)

Yukarıda yer alan örnekte görüleceği gibi ilgili yılda verilmesi gereken KDV beyannamelerinin tamamını vermiş olan mükelleflerin bazı aylarda ticari bir işlemi olmaması nedeniyle hesaplanan KDV beyanı yoksa gelir ve kurumlar vergisi matrah zorunluluğu nedeniyle 3.000 TL. yerine 6.000,00 TL Katma Değer Vergisi ile zorunlu olarak artıracağı Gelir/Kurumlar vergisi içinde 6.000,00 TL olmak üzere toplam 12.000,00 TL Vergi ödemek zorunda kalacaktır. Örnekte yer alan beyannamesini eksik veren veya beyanını eksik yapan mükellefler bu uygulama ile mükâfatlandırılacaktır.

Sonuç ve Değerlendirme

6736 sayılı kanunun uygulamasına ilişkin genel tebliğin D.Katma Değer Vergisinde Artırım başlıklı bölümde;

Artırıma ilişkin Yılda Verilmesi Gereken 1 No.lu KDV Beyannamelerinin Tamamını Vermiş Olan Mükellefler  başlığı altında yer alan;

d) Beyannamelerin Tamamı Verilmekle Birlikte, Vergiye Tabi işlemlerin Bulunmaması Hâlinde Artırım Tutarı Mükelleflerce verilen KDV beyannamelerinde, vergiye tabi işlem bulunmaması nedeniyle “hiç Hesaplanan Katma Değer Vergisi” beyan edilmemesi durumunda, bu Tebliğin (V/D-3-a) bölümündeki açıklamalar çerçevesinde işlem yapılacaktır.

İlgili tebliğin 3-a) kısmında ise;

1 No.lu KDV Beyannamelerinde, Hesaplanan KDV Bulunmayan veya Hesaplanan KDV Beyanları Sadece Tecil-Terkin Uygulaması Kapsamındaki Teslimlere İlişkin Olanlar başlığı altında yer alan;

ilgili takvim yılı içindeki işlemlerinin tamamı;

– istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşan veya diğer nedenlerle hesaplanan KDV beyanı bulunmayan mükellefler ile

– Tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşan mükellefler ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunmuş olmaları şartıyla KDV artırımından faydalanabileceklerdir.

Buna göre, ilgili yıl içinde en az üç dönemde 1 No.lu KDV beyannamesi veren ve “hiçbir” dönemde hesaplanan vergisi çıkmayan veya ilgili takvim yılı içindeki işlemlerinin tamamında;

İstisna, tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimler veya diğer nedenlerle (?) hesaplanan vergi beyanı bulunmayan mükelleflerin artırım taleplerinde, Tebliğin bu bölümüne göre işlem yapılacaktır. Şeklinde bir düzenleme yer almasına rağmen ilgili yılda verilmesi gereken 1 No.lu KDV Beyannamelerinin tamamını vermiş olan mükelleflerin bazı aylarda (mevsimlik işler) hesaplanan KDV olmaması nedeniyle bildirimleri alınmamakta ve uyarı verilerek ek-17’ye göre matrah artırımı yapmaları istenmektedir. Bu durum yasanın lafzı ve ruhuna uygun değildir.

Çünkü yasa uygulama süresi 31 Ekimde sona erse ve bakanlar kurulu tarafından bir uzatma yapılmamış olsaydı gelir idaresinin e-beyanname sisteminde böyle bir değişiklik yapamayacaktı.

Veya yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte e-beyanname sisteminde böyle bir uyarı verilmiş olsaydı birçok mükellef matrah artırımda bulunmayacak ve bu dayatma ile karşı karşıya kalmayacaktı.

Yasanın uygulama tarihi 19.08.2016 tarihi ile e-beyanname sisteminde değişiklik yapıldığı tarihe kadar bu tarihler arasında bildirimde bulunan mükellefler e-beyanname sisteminde yapılan değişiklikle gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımı zorunluluğu şartının ortaya konulması ile yüklü miktarda vergi ödemek durumunda kalacaktır. Bu durum ekonomide yaşanan durağanlıkta dikkate alındığında ödeme güçlüğü çeken mükelleflerin iradeleri dışında tahakkuk ettirilecek yüklü vergiler nedeniyle vergisini ödemekte sıkıntıya düşecekleri. Bir kısmının bu vergileri ödeyemeyecekleri, bu durumda olan mükelleflerin vergi borçlarından dolayı kredi ve teşvik unsurlarından yararlanamayacağı,  bununda telafisi mümkün olmayan sorunlar yaratacağı kaçınılmaz olacaktır. Bu durumla karşı karşıya kalan birçok mükellefin ise konuyu dava edeceği hal böyle olunca da getirilen af yasası ile mükellefle barışan mali idarenin gereksiz yere davalık olacağı şüphesizdir.

6736 sayılı kanunun matrah arıtımına ilişkin uygulama süresinin 25 Kasım 2016 tarihinde sona erecek olması dikkate alınarak Maliye Bakanlığının 6736 sayılı kanununun lafzına ve ruhuna uygun olarak Katma Değer Vergisi matrah artırımına ilişkin bu konuda bir düzenleme yapması önem arz etmektedir.