Doğrudan Teminde SGK’ya Bildirim Yükümlülüğü Var mı?
Ali Kemal TERZİ[1]
İş Müfettişi
akemaltr19@gmail.com
I-GİRİŞ
Bu makalemizde idareler tarafından doğrudan temin yöntemiyle hazırlanan sözleşmelerde yüklenicilerden SGK ilişiksizlik belgesi aranıp aranmayacağı mevzuat çerçevesinde değerlendirilecektir.
II-HİZMET ALIMLARI VE SGK İLİŞİKSİZLİK BELGESİ
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunun 18. maddesine göre uygulanacak ihale usulleri açıklanmış olup bu usuller,
a) Açık ihale usulü
b) Belli istekliler arasında ihale usulü.
c) Pazarlık usulü olmak üzere üç şekilde yapılmaktadır.
Ancak, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanun’un 18. maddesinde daha önce düzenlenen doğrudan temin yoluyla yapılan işler, 2003 yılında madde metninden çıkarılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda doğrudan temin uygulamasına ilişkin düzenleme ilgili Kanunun 22 nci maddesi kapsamında yer almıştır. İlgili madde kapsamında idareler tarafından hangi işlerin doğrudan temin kapsamında yapılabilecekleri (a-i bentleri arası) belirtilmiştir. Ayrıca, Kamu İhale Genel Tebliği’nin Doğrudan temine ilişkin açıklamalar başlıklı 22 nci maddesindeyse doğrudan temin kapsamında yer alan işler ve uygulama esasları Kamu İhale Kanunu çerçevesinde açıklanmıştır.
4743 sayılı Kanun hükümlerine göre ihalesi yapılan ve 4735 Sayılı Kanun hükümleri göre de sözleşmesi imzalanan hizmet alım işleri idarelerin SGK’ya bildirim yükümlülüğü bulunmaktadır. Söz konusu bu husus sadece işçi alacaklarında değil hizmet alım ihalelerinin tamamında dikkate alınmaktadır.[2] İhale mevzuatı kapsamında doğrudan temin uygulaması 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, Kamu İhale Genel Tebliği ve Uygulama Yönetmelikleri kapsamında düzenlenmiştir.
5510 Sayılı Kanun’un 90. maddesinde düzenlendiği üzere, kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar, ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların adreslerini 15 gün içinde Sosyal Güvenlik Kuru mu’na (SGK) bildirmekle yükümlü tutulmuşlardır.[3]
Dolayısıyla doğrudan temin yoluyla yapılan işler, uygulanacak ihale usulleri arasında bulunmadığından bu işlerin SGK’ya bildirim yükümlülüğü bulunmamaktadır. Ancak idareler yönetmelikler ya da düzenleyecekleri sözleşmeler ile sözleşme serbesti sınırları içerisinde bu yönde düzenlemeler yapabilmektedir.
Özetle, Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmeliğin 2.maddesine göre, sadece ihaleli işlerde SGK ilişiksizlik belgesinin aranacağı net olarak hüküm altına alınmıştır. Bu bağlamda, ihaleli alımlarda SGK ilişiksizlik belgesi arama zorunluluğu bulunmaktadır. Ancak, doğrudan temin yöntemiyle yapılan alımlarda SGK ilişiksizlik belgesi arama zorunluluğu, Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmeliğinin 2.maddesi ile ile SGK’nın 2013/41 sayılı genelgesine göre yoktur.
[1] İş Müfettişi
[2] Terzi, Ali Kemal,(2014)
[3] Kurt, Resul (2016),”Bankalar İhaleyle Yaptırdıkları İşleri SGK’ya Bildirmekle yükümlü”, http://www.resulkurt.com/?artikel,10261/bankalar-ihaleyle-yaptirdiklari-isleri-sgkya-bildirmekle-yukumlu/resul-kurt
