Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, düşen fındık fiyatlarını değerlendirirken, “Uyarılarımıza rağmen bu yıl üreticilerimiz emanete fazla fındık verdi. Bu da maalesef tekelcilerin elini güçlendirdi” dedi.
Bayraktar, Düzce’de Ziraat Odası’nı ziyaretinde Ziraat Odası Başkanlarıyla bir araya gelerek başta fındık fiyatları olmak üzere görüş alışverişinde bulundu, basın toplantısı düzenledi. Bayraktar, basın toplantısında, “Geçen yıl üreticimiz fındığını pazara indirmedi, bizim rekolte tahminlerimize güvendi, inandı ve bunun sonucunda fındık fiyatları 15 liranın üzerinde seyretti. Bu yıl da rekolte tahminini açıkladık. Üreticimize emanete fındık vermemesini söyledik. Ama üreticimiz, uyarılarımıza rağmen emanete fazla fındık bıraktı. Fındığın tamamı pazara inseydi bugün fiyatı 5 lira olurdu” diye konuştu.
Fındığın Karadeniz Bölgesi ve insanı için önemine işaret eden Bayraktar, Kasım ayı başında 14-15 lira civarında seyreden fındık fiyatlarının bugün 7-7,5 lira civarına düştüğünü belirterek, bölgede 400 bin ailenin geçiminin fındığa bağlı olduğunu vurguladı. Dünya fındık ticaretinin yüzde 70’ini Türkiye’nin sağladığına, Türkiye’nin “en büyük söz sahibi” olduğuna dikkati çeken Bayraktar, ülkenin gıda-tarım ihracatının altıda birlik bölümünü tek başına fındığın oluşturduğunu ifade etti.
-Sektörde rekabet ortamı yok-
Alıcısı az ve satıcısı çok olan bir sektörde rekabet ortamının olmadığını anlatan Bayraktar, şöyle konuştu:
“Rekabet ortamının olmaması bu sektörde tekelleşme olduğunu gösterir. Uzun yıllardır Ziraat Odaları olarak bu tekellerle, fındık fiyatlarının ve fındık piyasasının oluşması noktasında büyük bir mücadele vermekteyiz. Biz bu tekellerle mücadele verirken çoğu zaman yalnız kaldık ve bize hiçbir alandan, hiçbir paydaştan destek gelmedi. Bugün de bu mücadeleyi yalnız veriyoruz. Fındık fiyatları 15 lira ve üzerine çıkmışsa bu bizim mücadelemiz sonucundadır; bizim rekolte çalışmalarımız ve bu çalışmaları kamuoyuna sunmamız sonucundadır.”
-“Emanet fındık tekelcilerin elini güçlendirdi”-
Üreticinin geçen yıl fındığını pazara indirmediğini ve emanete vermediğini vurgulayan Bayraktar, şöyle devam etti:
“Üreticimiz bizim rekolte tahminlerimize güvendi, inandı ve bunun sonucunda fındık fiyatları 15 liranın üzerinde seyretti. Bu yıl da rekolte tahminini açıkladık. Üreticimize emanete fındık vermemesini söyledik. Ama üreticimiz bu yıl bizi dinlemedi. Emanete fazla fındık verilmesi, maalesef tekelcilerin elini güçlendirdi.
Bir yabancı firma, manavlarla ve tüccarla anlaşmak suretiyle, çiftçinin görüşünü almadan 20 bin ton fındığı dış piyasa sattı. Dış piyasanın bugün geçici olarak ihtiyacını karşıladı. İşte bugün fındık fiyatlarının düşmesinin nedeni budur. Keşke üreticimiz bizi dinleseydi.
Fındık piyasası niye 14-15 liradan açıldı? Çünkü bu tekeller bizim fındık rekolte tahminlerimizin doğru olduğunu biliyorlardı. Bu tekellere karşı TZOB olarak hükümetimizle görüşmelerimizi yaptık, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) devreye girmesini talep ettik. Sektörde ciddi bir oligopol yapı var. Bunu kırmak devletin elinde… İşte burada devlet bize lazım. Devlet milyonlarca insanın kaderini bir yabancı firmaya bırakamaz. Şu an için kısa vadede TMO’ya alım yaptırmasından başka bir çıkar yol da, fiyatları düzenleyecek başka bir mekanizma da, başka bir kuruluş da görülmemektedir.
–“Bir an önce üreticimiz rahatlatılmalıdır”
Sayın Başbakan geçtiğimiz günlerde Düzce’ye yaptığı ziyarette bir talimat verdiğini ifade etmiş. Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş da üreticiye yardımcı olacaklarını ve kısa sürede açıklama yapacaklarını ifade etti. Bu açıklama çok geç kalmadan yapılmalıdır. Üreticinin sabrı kalmamıştır. Zaman geçmektedir. Bir an önce üreticimiz rahatlatılmalıdır.”
-“Mücadele vermeseydik fiyatlar 5 liranın altında kalacaktı”-
“Birliğimiz ve Ziraat 0dalarımız mücadele vermeseydi fındık fiyatı 5 lira seviyesinden aşağıda kalacaktı” diyen Bayraktar, şöyle devam etti:
“Emanete tahminlerimizin çok üstünde aşırı bir fındık bırakıldı. Tekelciler rahatlatıldı. Şimdi o emanete fındık bırakanlar da bizden çare arıyor. Çünkü parasını almaya gittiğinde düşük fiyattan fındığı satacak. Karadeniz’de yaşayan herkesin fındık ürününün ve fındıkçının arkasında olması lazım… Ziraat Odalarımız mücadelede yalnız bırakılıyor. Karadeniz’de yaşayan her kesimin, esnafın da, tüccarın da, kooperatiflerin de bizimle beraber olması lazım. Esnafının da esnaf odalarının da, tüccarının da ticaret odalarının da, sanayicinin de sanayi odalarının da, üretici birliklerinin de, kooperatiflerin de bu bölgede yaşayan herkesin, üreticinin arkasında olması lazım ve bize bu manada destek vermesi lazım.”
-“Fındık para etmeyince, gençler göç ediyor”-
Fındık para etmeyince, bölgeden göçlerin başladığını, özellikle gençlerin göç ettiğini vurgulayan Bayraktar, “Fındık üreticisini koruyamazsak, tarlada tutamazsak gelecekte fındık üretecek insan bulamayız. Dünyadaki tüketim artışına bağlı olarak önümüzdeki yıllarda bırakın üretimi artırmayı mevcut üretimi bile sürdüremeyiz” değerlendirmesinde bulundu.
-“Koçlara, Sabancılara, Ülker Grubu’na sesleniyorum”-
Toplantıda, Türkiye’nin büyük sanayicilerine seslenen TZOB Genel Başkanı Bayraktar, “Bir kez daha Koçlara, Sabancılara, Ülker Grubu’na sesleniyorum: Bizi yabancı bir firmaya niçin mahkum ediyorsunuz? Devletimize de aynı şekilde sesleniyorum: Milyonlarca insanın kaderini, Karadeniz ekonomisini bir yabancı firmaya mahkum, insafına terk edemeyiz. Karadenizli çocukların, gençlerin istikbalini o firma mı tayin edecek” diye sordu.