Çevre ve Şehircilik Bakanı Fatma Güldemet Sarı, başkanlığını Ahmet Arslan’ın yaptığı düşünce platformu “Fikir Sofrası” tarafından düzenlenen “Yaşanılabilir Şehirler ve Kentsel Dönüşüm” konulu toplantıya katıldı.
Bakan Sarı, burada yaptığı konuşmada toplantının farklı sektörlerdeki deneyimlerin bir araya gelmesi adına çok anlamlı olduğunu ifade etti. Büyüyen ve gelişen Türkiye’nin en büyük ihtiyacının, yeni fikirler ve farklı bakış açıları olduğunu aktaran Bakan Sarı, Türkiye’nin geleceğine katkı sunmak amacıyla oluşturulan “Fikir Sofrası” platformunun, dış politikadan ekonomiye, bilimden kültüre kadar geniş bir yelpazede değerlendirme yapılmasını sağladığını kaydetti.
Platformda “Ben değil biz” anlayışı ile Türkiye’nin ilerlemesi için beyin fırtınası yapıldığına dikkati çeken Bakan Sarı, “Biz de hükümet olarak 14 yıllık süre içinde, yaptığımız işlerde ‘Biz yaptık oldu’ anlayışından hep uzak durduk. Sivil toplum kuruluşlarından akademisyenlere, medyadan özel sektör temsilcilerine kadar herkese ‘Kapımız açık, gelin görüşünüzü belirtin’ dedik. Söze kıymet veren, alanda çalışana saygıda kusur etmeyen bir politika yürütmeyi düstur edindik. Çünkü sizlerin başarısı sadece bizim değil, Türkiye’nin başarısı demektir.” diye konuştu.
“Ülkemizin geleceğini daha güvenli yarınlara el ele taşıyacağız”
Çevre ve Şehircilik Bakanı Fatma Güldemet Sarı, ülkenin ilerlemesi için atılacak adımların konuşulacağı platformlara her zamankinden çok ihtiyaç olduğunu belirterek, Türkiye’nin, komşu ülkelerde yaşanan istikrarsızlığın etkisiyle terör saldırılarının hedefi haline geldiğini söyledi. Terör saldırılarının Türk halkını işinden ve yaşantısından alıkoyamayacağını aktaran Sarı, “Sayın Cumhurbaşkanımızın da söylediği gibi ülkemize yönelik tehditlere karşı, farklılıklarımızı bir kenara bırakarak, bir ‘millet koalisyonu’ oluşturmaya ihtiyacımız var. Türkiye, verdiği bu zorlu sınavdan milletimizin ve sizlerin yardımı ile çıkacak. Buna olan inancımız tamdır. Çocuklarımızın, şehirlerimizin, ülkemizin geleceğini daha güvenli yarınlara el ele taşıyacağız” dedi.
“Önceliğimiz sağlıklı kentler oluşturmak”
Bakan Sarı, “Yaşanabilir Şehirler ve Kentsel Dönüşüm’ başlığında bir araya geldiğimiz bu toplantıda, yaşama dokunan projelerimizden bahsetmek isterim” diyerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bizim için şehir, değerler ve inançlar mekanı olmanın yanı sıra insanların anılarını hatta geleceklerini depolayan birer hafıza merkezidir. Bu bilinçle, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak, kimlikli, geçmiş dönemlere saygılı, estetik kaygıya sahip, kullanıcı odaklı bir şehircilik anlayışıyla, kentlerimizin planlı gelişmesini sağlamaya çalışıyoruz. Doğal güzelliklerimizin ve tarihsel zenginliklerimizin korunmasını göz önüne alarak, modern, çevreye duyarlı, toplumumuzun sosyal yapısına uygun bir şehirleşme anlayışı ile hizmet veriyoruz.”
Önceliklerinin “sağlıklı kentler” oluşturarak, insanların yaşam kalitesini arttırmak olduğunu dile getiren Bakan Sarı, sağlıklı kentten kasıtlarının orada yaşayan insanların emniyet, huzur ve sağlıklarının korunmasının yanı sıra teknik altyapıdan iktisadi yaşama, estetik duygulardan kültürel değerlere kadar vatandaşın hayatının her alanını kolaylaştırmak olduğunu söyledi.
Sadece sağlıklı kentler değil, geleneksel hayata dair tüm yaşanmışlıkları, bölge hassasiyetlerini dikkate alarak şehirleri yenilemek için çalıştıklarına işaret eden Sarı, bu nedenle en büyük hedeflerinden birinin de şehirleşmede “Yöresel Mimari Özelliklerine Uygun Konut Projeleri”ni hayata geçirmek olduğunu belirtti.
– Sur Projesi-
Bakan Sarı, Türkiye’nin her yöresine uygun, mimari çevre oluşturma ve kırsal alanlarda kimlikli yapılaşma çalışmaları yürüttüklerini anlatarak, şunları kaydetti:
“Son dönemde çok önemsediğimiz ‘Sur Projemiz’ bu anlamda tam da bahsettiğimiz özellikleri içinde barındırıyor. Terörün yıktığı bu tarihi mirası, kültürel değerlerini koruyarak yeniden ayağa kaldıracağız. 2012 yılında koruma imar planı ilan edilen Sur’da, yörenin mimari dokusuna sağdık kalınması, öncelikli hassasiyetimizdir. Buradaki çalışma kapsamında, bölgenin içerisindeki gecekondular temizlenecek, tescilli binaların restorasyonu yapılacak. Bu alanda bir toplu konut projesi ise kesinlikle olmayacak. Tam tersi, Sur seviyesini aşmayan, yöresel mimarinin ortaya çıkacağı, avlularıyla, revaklarıyla, cumbalarıyla yörenin dokusunun ve mimari özelliklerinin yansıtıldığı bir Sur çalışması yapacağız. Sur örneğinde olduğu gibi, ortak bir vizyon belirleyerek, şehirleşmede Türkiye genelinde çok katlı yapılar yerine yatay mimariyi öncelikli hale getirmeyi amaçlıyoruz. Deprem gibi afetlere karşı, riskleri de azaltabilecek bir yaklaşım olan yatay mimariyle insanın toprakla bağının ve sosyal ilişkilerinin güçlendirilmesini hedefliyoruz. Böylece hem daha güvenli hem de kadim medeniyetimizin birikimini yansıtan yapılarla, şehirlerimizin daha yaşanabilir alanlar olmasını sağlayacağız. Bu konuda çalışırken, kentin yatay mimari düzenlemelerle geniş alanlara yayılması, ulaşımın daha uzun mesafelerde yapılması gerekliliğinin bilincindeyiz. Bu nedenle, kentlerin dönüşümü sırasında altyapının kurulması çalışmalarının da eş zamanlı olarak yürütülmesini sağlayacağız. Artık şehircilikte anlayışlar değişmektedir. Kısa vadeli, geçici çözümler yerine, uzun vadeli hedefler doğrultusunda yürüttüğümüz bu çalışmalarda, sizlerin de desteğini görmek istiyoruz.”
“Her kentin kendi mimarisi, kendine has bir kimliği olmalı”
Bakan Sarı, nüfusun yüzde 30’unun üç büyük şehir olan İstanbul, Ankara ve İzmir’de yaşadığını belirterek, hızlı kentleşmenin bir sonucu olarak Türkiye’nin belirli bir dönem plansız ve altyapısız kentleşme ve gecekondu olgusu ile karşı karşıya kaldığını söyledi.
Bakan Sarı, 2000’li yıllarla birlikte hızlı kentleşme döneminin sona erdiğini, kentlerde yayılımın gittikçe arttığı bir dönem başladığını aktararak, bu dönemle mevcut kentlerin daha yaşanabilir hale getirilmesi için kentsel dönüşüm kanunları çıkarıldığını kaydetti.
Tüm bu kentsel dönüşüm sürecinde hedefin, sadece binaların yıkılarak yerlerine yeni yapılar yapılması anlamına gelmemesi gerektiğini vurgulayan Sarı, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bizim kentsel dönüşüm ile yapmak istediğimiz, kent siluetine uygun, eğitim ve sağlık tesisleri, yeşil alanları, ulaşım sistemi ve altyapısıyla sağlıklı ve güvenli marka şehirler oluşturmaktır. Bununla birlikte kentsel dönüşümün en önemli boyutu sosyal boyutudur. Her kentimizin kendi kültürü, kendi mimarisi, kendine has bir kimliği olmalıdır. Bunun için kentlerimizin dönüşümünün yöresel mimari gözetilerek, o kente özgün bir kimlik oluşturacak şekilde planlanması ve gelişmesi büyük önem arz etmektedir. Söz konusu dönüşüm hedeflerine ulaşmak için bakanlık olarak Türkiye genelinde 48 ilde 179 riskli alan ilan edilmiş ve kentsel dönüşüm çalışmaları başlatılmıştır. Bahsettiğimiz bu alanlar, 1 milyon 200 binin üzerinde insanımızı ilgilendirmektedir. Ayrıca, şehirlere dönük bütünlükçü bir müdahale geliştirmek amacıyla, bakanlık olarak ‘Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesi’ni hazırladık.”
Bakan Sarı, bu strateji belgesi ile kentler için belirlenen hedeflerin nasıl gerçekleştirileceği, öncelikli müdahale alanları, kent kimliklerinin korunması için geliştirilecek müdahaleler, sağlıklı bir çevre yaratmak amacıyla karbondioksit emisyonunun azaltılması yönündeki çalışmalar belirlendiğini belirtti.
“Yeşil binaları Türkiye geneline yaymak için çalışmalarımıza başlıyoruz”
Bakan Sarı, 2023 Türkiyesinde şehirleşme ile ilgili sorunları çözmenin öncelikli hedefleri olduğunu vurgulayarak, şunları ifade etti:
“Bu doğrultuda, ‘yaşanabilir ve marka şehirler’ hedefine ulaşmak için kentsel dönüşüm çalışmaları hızla sürdürülmekte ve bina kalitesini yükseltirken, mekan kalitesini de arttırmak için sağlıklı kentsel çevre oluşturulmaya devam edilmektedir. Tam bu noktada dikkatinizi çekmek istediğim bir projemiz var. Yaşam alanlarında çevre duyarlılığını önceliyoruz. Çevreyle dost, aşırı enerji harcamak bir yana enerjisini kendisi üreten, iklimsel verilerle birlikte hareket eden, atık suların geri kullanıldığı yeşil binaları, Türkiye geneline yaymak için çalışmalarımıza başlıyoruz. Bu yapıların ulusal standardını oluşturabilmek için yeni bir kılavuz hazırladık. Böylece, Türkiye’de ilk defa oluşturulacak ulusal sertifikasyon sistemi ile çevreye duyarlı, insan sağlığını ön plana alan binaları hayata geçirebileceğiz.”
“Yatırımcılar için en önemli unsur güven ve istikrar ortamı”
Bakan Sarı, “Sektörlerimizin değerli temsilcileri, sizler dünyayı inşa ediyorsunuz. Yenilik ve güvenilirlik iddiası ile işlerinizi görücüye çıkartıyorsunuz. Geçtiğimiz günlerde katıldığım uluslararası MİPİM Fuarı’nda da Türkiye’nin dünyada ne kadar önemli bir yer edindiğine bir kez daha şahit oldum. Dünyanın marka kentleri olarak gösterilen Londra ve Paris’in ortasında yer alan İstanbul Çadırı, görenleri kendine hayran bıraktı. Türkiye’nin yapı sektöründe öncü ülkeler arasında olduğunu ve dünya markası olma iddiasıyla, çalışmalarını büyük bir ciddiyetle yürüttüğünü görmek onur vericiydi. AK Parti olarak biz de 14 Ağustos 2001’de yeni bir siyaset iddiasıyla yola çıktık. Çünkü 90’lı yıllarda Türk siyasetinin içi boşalmış, toplum nezdinde siyasi makama olan güven bitme noktasına gelmişti. Bugün gönül rahatlığı ile başımızı yastığa koyabiliyorsak, ortaya koyduğumuz eserlerle ülkemizin adını dünyaya yansıtabiliyorsak, başarmışız demektir” diye konuştu.
Yatırımcılar için çalışma hayatındaki en önemli unsurun güven ve istikrar ortamı olduğunu belirten Bakan Sarı, yatırımcıların bu noktada üstlendiği sorumluluğun çok önemli olduğunu vurguladı.
Alanda uzman isimlerle Türkiye’deki konut arzı ve talebinin emin adımlarla ilerlediğini gözlemlediklerine işaret eden Bakan Sarı, yılda ortalama 1 milyon konut el değiştirirken, yıllık 600 bin yeni konut ihtiyacının ortaya çıktığını anlattı.
Bakan Sarı, şunları söyledi:
“Bu denklemde baktığımızda Türk inşaat ve konut sektörü büyüyen, Türkiye’nin lokomotif sektörlerinden olmaya devam edecektir. Bizler de iş adamlarımızın ve yatırımcılarımızın işleriyle ilgili kararlarını kolayca hayata geçirmeleri ve yatırımlarını hızla gerçekleştirmeleri için gereken tüm düzenlemeleri yaptık. 1984-2002 yılları arasında Türkiye’ye sadece 14,8 milyar dolar doğrudan yabancı yatırım gelmişti. 2003-2015 yılları arasında Türkiye’deki istikrar ve izlediğimiz teşvik politikalarının etkisiyle 165 milyar dolar doğrudan yabancı yatırım geldi. Dünyanın en büyük 250 uluslararası inşaat firması arasında 42 Türk firması bulunmaktadır. Artık tüm firmalarımıza her türlü desteği veren elçiliklerimiz ve müşavirliklerimiz var. Bu sayede Türk iş adamları olarak sizler Afrika’dan Güney Amerika’ya kadar pek çok coğrafyada ülkemizi en işi şekilde temsil edebiliyorsunuz.”
“İmar Kanunu çalışmalarımız son aşamaya geldi”
İmar Kanunu değişikliği hakkında bilgi veren Sarı, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Hiç şüphesiz, düzenli ve marka şehirlerin oluşması için nitelikli bir planlamanın yapılmış olması zorunludur. Maalesef, 1984’ten günümüze kadar planlama yetkisini elinde bulunduran yerel yönetimler, bu konuda başarılı bir sınav verememiştir. Bu, şehirlerimizin mevcut durumundan anlaşılmaktadır. İmar Kanunu ve yönetmeliklerdeki yetersizlikler nedeniyle, şehirlerin kimlik kazanmasının en önemli adımı olan planlamanın, geliştirilmesi sağlanamamıştır. Bu konudaki boşlukları gidermek için özellikle İmar Kanunu ve Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği çalışmalarımız son aşamaya gelmiştir. Yapılan düzenlemeler ile çevreyi önemseyen, rahat ulaşım imkanlarının sunulduğu, binalardaki enerji verimliliğini arttıran şehirler hedefine ulaşmayı amaçlıyoruz. Bu nedenle bu hafta sonu arkadaşlarımızla bu konuda bir istişare toplantısı gerçekleştireceğiz. Umut ediyorum ki çok yakında bu kanuna ilişkin detayları sizlerle paylaşabileceğiz.”