TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, “Türkiye’yi tarımda uluslararası bir oyuncu yapabilmek için, Türkiye tarımını küresel piyasalara taşımak için ürün ihtisas borsasını da kurmamız gerekiyor” dedi.
Hisarcıklıoğlu, Konya Ticaret Borsası’nda (KTB), Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun da katılımıyla gerçekleştirilen Konya Ticaret Borsası – Borsa İstanbul Stratejik İşbirliği İmza ve Gong töreninde, Konya’nın tarihten bu yana tarımın merkezi olduğunu söyledi.
Konya Ovası’nın Anadolu’yu besleyen en önemli merkezlerden biri olduğunu ancak Konya’nın bu işten hak ettiğini bugüne kadar kazanamadığını ifade eden Hisarcıklıoğlu, “Çünkü ticarette bir kural var; malı istediğin kadar üret, piyasayı oluşturamazsan kazanamazsın. Tarım ürünleri piyasasında yeni bir dönem başlıyor. Yapacağımız açılışla Konya’da tarım ilk defa bu kadar önemli hale gelecek” diye konuştu.
Hisarcıklıoğlu, KTB’nin dünyanın en modern altyapısını kurduğunu, Türkiye’nin ilk elektronik satış salonunu hayata geçirdiğini dile getirerek, borsa laboratuvarının hububatta tüm dünyada sözü geçen, standardı belirleyen bir laboratuvar haline geldiğini bildirdi. Arkasından borsanın lisanslı depoyu açtığını, elektronik ürün senedini devreye aldığını anlatan Hisarcıklıoğlu, “Bu senetlerin alım satımı için Borsa Konya Platformunu kurdular. Şimdi bugün işbirliğini bir adım daha ileri atıyorlar. Ürün senetlerini vadeli işlemler için Borsa İstanbul ile işbirliği yapılıyor. Konyamıza, ülkemize hayırlı olsun” ifadelerini kullandı.
Borsa İstanbul-Borsa Konya işbirliğinde, ürün ihtisas borsası kurulana kadar iyi bir tecrübe birikimi olacağını vurgulayan Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti: “Bu birikimi bir ileri adıma daha götürmemiz lazım. Son tuğlayı da koymamız gerekiyor. O da ürün ihtisas borsasının kurulması. Bu olmazsa olmaz. Bu olmadan geri yaptığınız tüm hizmetler boş. Ürün ihtisas borsasının kurulabilmesi için ilk şart lisanslı depoculuk hizmetiydi. TOBB olarak uzun yıllar bunun çalışmasını yaptık, projelendirdik. Cumhurbaşkanımızın başbakanlığı döneminde bunun kanunu çıktı. İlk lisanslı depoculuğu TOBB ve Toprak Mahsülleri ortaklığıyla başlattık. Biz bunu iyi niyetle TMO ile yüzde 50-50 ortak olduk. Fakat baktık ki artık TMO oyun kurucu olması gerekirken, sahada bilfiil işin hamallığını yapıyor. Normalde lisanslı depodan yani TMO depoculuktan çıkması lazım.”
-“Küresel piyasalara taşımak için ürün ihtisas borsasını da kurmamız gerekiyor”
Tüm Türkiye’de bu lisanslı depoculuğu ticaret borsalarıyla beraber yapmaya talip olduklarını dile getiren Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti: “Müthiş bir kapasite de oluştu. Türkiye’yi tarımda uluslararası bir oyuncu yapabilmek için, Türkiye tarımını küresel piyasalara taşımak için ürün ihtisas borsasını da kurmamız gerekiyor. Bu kapsamda Gümrük ve Ticaret Bakanımız Bülent Tüfekçi ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik öncülüğünde bunun için çalışıyoruz. Ürün ihtisas borsasını da kurduğumuz zaman sadece hububat değil, pamuğundan fındığında, zeytininden incirine kadar Türkiye’nin tüm coğrafyasında tarım ürünleri tek bir çatı altında alınıp, satılmaya ve değer kazanmaya başlayacak. Türkiye, tarım ticaretinde en büyük devrimi yapmış olacak. Bu devrimin de inşallah Sayın Başbakanımıza nasip olacağını ümit ediyorum.”
-Başbakan Davutoğlu
Başbakan Ahmet Davutoğlu da, “Bu yılın ilk yarısında, en geç 3-4 ay içinde, bu yılını ilk yarısını geçmeyecek surette gerekli yasal düzenlemeler yapılacak ve ürün ihtisas borsaları devreye girecek” dedi.
Dünyada ekonomik bakımdan etkili olmak isteyen ülkelerin, yerel ve ulusal piyasaları birbirine entegre etmek durumunda olduğunu belirten Davutoğlu, şehir ekonomilerini ulusal ekonomiye, ulusal ekonomiyi uluslararası ekonomiye entegre edememiş ülkelerin büyük atılımlar yapmasının mümkün olmadığını söyledi.
Bugün Konya Borsa ile Borsa İstanbul arasındaki anlaşmanın da tarihi bir adım olduğunu dile getiren Başbakan Davutoğlu, “Çünkü Borsa İstanbul, Londra piyasasına, Londra Borsası’na nasıl doğrudan irtibatlı. Böylece Konya İstanbul, Londra ve Konya İstanbul New York birbirine entegre hale geliyor. Birbirinden izole edilmiş piyasalarla yerel alanın ulusal alana dönüşemediği, ulusal alan üzerinden uluslararası piyasalara dönüşemediği bir ekonomiyi sürdürebilmek mümkün değil” diye konuştu.
Tarım sektörünün önemine işaret eden Davutoğlu, “Çünkü tarım sektörü stratejik sektör. Her sektörü ihmal edebilirsiniz, etmemek gerekir ama etseniz nihayet varoluşsal bir sonuç doğurmayabilir ama tarım sektörü ihmal edilemez, ikincil bir alan gibi görülemez. Tarım sektörümüzün de kalbi Konya” dedi.
Davutoğlu, tarım sektörünün güçlü kılınması için de finansal piyasalarla ilişkisinin doğrudan kurulması gerektiğini vurgulayarak şöyle devam etti: “Eğer finansal piyasalarla ilişki kurulamazsa, uluslararası piyasalara açılmak mümkün olmaz. Bir anda ürettiğiniz büyük tarımsal potansiyeli gerçek anlamda katma değere dönüştürecek araçlardan yoksun oluruz. Mutlaka finansal araçlar kullanılmak durumunda, dünya ekonomisiyle entegre edilmek durumunda. Bugün attığımız adım da tarihi adımdır.”
– Ürün ihtisas borsaları kurulacak
Konuşmasında, iki müjde vereceğini de söyleyen Davutoğlu, “Gümrük ve Ticaret Bakanımıza talimat verdim, ürün ihtisası borsası en kısa sürede kurulacak” ifadesini kullandı.
“Eskiler böyle en kısa sürede dediği zaman bu bir yıl mı 4 yıl mı bilinemezdi ama şimdi biz haftalık, aylık, 3 aylık, 6 aylık, bir yıllık programlarla söz veriyoruz, senet gibi, buradaki işlemlerdeki senetler gibi” diyen Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanımız ile dün birlikteydik, Cerattepe toplantısında. Gece gelemedi, buraya şimdi sabah geldi. Gece 02.30’a kadar Meclis’in çalıştığını söyledi. Biz çalıştık mı böyle çalışırız. Geceyi gündüze katar çalışırız. Şimdi dolayısıyla buradan ifade ediyorum, en kısa zamanda demek bizim için, iki yıl, üç yıl gibi önü açık değil inşallah bu yılın ilk yarısında, en geç 3-4 ay içinde, bu yılını ilk yarısını geçmeyecek surette gerekli yasal düzenlemeler yapılacak ve ürün ihtisas borsaları devreye girecek.”
Başbakan Ahmet Davutoğlu, ikinci müjdenin de lisanslı depoculuk bağlamında olduğunu aktararak, “Lisanslı depoculukla ilgili yaptığımız yasal düzenleme sonrasında şimdi bir adım ötesine geçeceğiz ve TMO fiili depoculuk yapan bir kurum niteliğinden çıkacak, devlet fiili depoculuk yapmaktan daha çok regülatör rolüne düzenleyici rolüne geçecek. Ama Merkez Bankası’nın piyasalardaki rolü gibi sadece piyasalardaki fiyat oynaklıklarını kontrol altına tutacak şekilde işlemde bulunacak, onun dışında depoculuğu, fiili depoculuğu özel sektöre devredeceğiz” şeklinde konuştu.
– “Dünyada toplam borçluluk 2008’deki krize göre 57 trilyon dolar daha fazla”
Borsa İstanbul Genel Müdürü Tuncay Dinç ise Türkiye’de de 2008 yılında bir kriz yaşandığını, bugün ise dünya genelinde bir krizden söz edildiğini bildirdi.
Dünya genelinde toplam borçluluk oranının 2008’deki krize göre 57 trilyon dolar daha fazla olduğuna işaret eden Dinç, şöyle konuştu: “O krizde finansal ürünlerin reel ürünlerle bağlantısı kesilmişti. Bugün geldiğimiz noktada ise borçluluk oranları çok daha fazla. Dünyada toplam borçluluk 2008’deki krize göre 57 trilyon dolar daha fazla. Şu anki gelinen noktada bu borçların ödenme imkanı fazla yok. Çünkü gerçek ekonomi ile finansal pazarlar arasındaki bağlantı tam olarak kesilmiş değil. İşte bu hizmete açacağımız ürünle beraber bu bağı kuvvetlendirmiş oluyoruz. Çünkü biz olabildiğince varlığa dayalı ürünlerin piyasalarda işlem görmesini savunuyoruz ki iyi işlem gördüğü bir noktaya ulaşsın.”
Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Talat Ulussever ise Borsa İstanbul ile Borsa Konya arasındaki anlaşmanın Türkiye’nin etkin bir birlikteliğe kavuşmasına zemin hazırladığını dil getirdi.
Moğol istilası ve Bizans zulmü karşısında oldukça meşakkatli zamanlar geçiren Anadolu ticaret ehlinin, daha kolay para kazanmak yerine ahilik gibi özünde liyakat, ahlak, adalet barındıran bir teşkilatlanmaya giderek dönemi için yeni bir tasavvur geliştirdiğini anlatan Ulussever, “Tarihimizin ve bu toprakların bize yüklediği misyon ile günümüz ekonomi ve finans dünyasının içinde bulunduğu bu ortamı iyileştirmek adına bizlere oldukça büyük görevler düştüğü bilinç ve şuurundayız. Borsa İstanbul ve Konya arasında gerçekleştirdiğimiz bu işbirliği ortaklığının hayırlara vesile olmasını diliyorum” ifadelerini kullandı.
Konya Ticaret Borsası Başkanı Hüseyin Çevik ise Borsa İstanbul ile yapılacak anlaşma sayesinde Borsa Konya Tarımsal Ürün ve Emtia İhtisas Piyasalarının ürün ihtisas borsası için bir model teşkil edeceğini belirterek, “Üreticinin de tüketicinin de yatırımcının ve devletimizin de daha çok kazanacağı ürün ihtisas borsasının bir an önce hayata geçmesini istiyoruz. İki yıldır kazandığımız tecrübe, yetişmiş insan gücü, modern altyapı ve bölgenin tarımsal üretim kapasitesiyle KTB buna hazırdır” dedi.