T..C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
Sayı: 27575268-105[3100-2015-257]-7229
Tarih: 22/02/2016
Konu: Şirkete ait POS cihazlarının bayilerde kullanılmasının ve bir POS cihazına birden fazla hesabın tanımlanmasının uygun olup olmadığı hk.
İlgide kayıtlı Özelge Talep Formunda; … Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, şirketinizin/grup şirketlerinizin ( … , … ) müşterilerinize dönük hizmetlerinin önemli bir bölümünün bayileriniz tarafından yerine getirildiği, bayilerinizden bir bölümünün alt bayi niteliğinde olup münhasır olarak şirketiniz/grup şirketleriniz için hizmet vermediği, telekomünikasyon sektöründeki diğer firmalarla da çalışabildiği, bu kapsamda söz konusu alt bayiler tarafından kendi adlarına gerçekleştirmiş oldukları ürün ve hizmet satışlarının yanı sıra; şirketinizce/grup şirketlerinizce abonelerinize düzenlenen faturaların tahsil işlemlerinin de yapıldığı, söz konusu alt bayilerinizce yapılan bu fatura tahsilat işlemlerinin yanı sıra, alt bayinin kendi sahipliğinde bulunan ödeme kaydedici cihaz üzerinden “0”(sıfır) KDV oranlı ÖKC satış fişi ile belgelendirilen alt bayilerinize ait TL yükleme ve paket satışlarına ilişkin tahsilat işlemlerinin ve yeni aboneliklerde devlete ödenen başlangıç yükümlülüklerine ait tahsilat işlemlerinin de yapıldığı, söz konusu tahsilatların güvenli ve sağlıklı bir şekilde takibini teminen; alt bayilerinizde mülkiyeti şirketinize/grup şirketlerinize ait olan ve üzerinde belirtilen tahsilat işlemlerini gerçekleştirmeye yönelik özel bir yazılımı barındıran POS cihazlarının kullanıldığını, bu POS cihazlarının şirketiniz/grup şirketleriniz sistemleri arasında entegrasyonu bulunduğunu, bu POS cihazları kullanılarak gerçekleştirilen kredi kartı ile yapılan tahsilatların doğrudan şirketiniz/grup şirketlerinizin banka hesaplarına intikalinin sağlandığını, söz konusu POS cihazlarından gerçekleştirilen tahsilat işlemleri sonucunda bayiler tarafından müşterilere sadece tahsilat makbuzu verildiğini belirterek;
01.01.2016 tarihinden itibaren söz konusu bayilerde kendi adlarına alınmış yeni nesil ÖKC ile irtibatlı POS cihazı da bulunacağından, şirketiniz/grup şirketleriniz mülkiyetinde olan mevcut belirtilen POS cihazlarının 01.01.2016 tarihinden sonra da yukarıda belirtilen tahsilat işlemlerini ( fatura tahsilatı, TL yükleme ve paket satışlarına ilişkin tahsilat ile yeni aboneliklerde devlete ödenen başlangıç yükümlülüklerinin tahsilatı ) ifa etmek üzere alt bayilerinizde bulundurulmasında bir sakınca olup olmadığı,
Ayrıca 01.01.2016 tarihinden itibaren uygulamaya geçecek basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ÖKC’ler için tek POS cihazına birden çok bankaya ait birden fazla hesabın tanımlanmasında, tanımlanan hesaplardan birinin şirketiniz banka hesabının olmasında bir sakınca olup olmadığı,
hususlarında Başkanlığımızdan görüş talep edilmiştir.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun Mükerrer 257’nci maddesiyle Bakanlığımıza tanınan yetkiye dayanılarak; 15.06.2013 tarih ve 28678 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlara (perakende teslimde bulunan veya hizmet ifa eden) Vergi Usul Kanununa göre fatura vermek zorunda olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde (6.12.1984 tarihli ve 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna göre kullanmak zorunda oldukları ödeme kaydedici cihazların yerine) “Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları” kullanma mecburiyeti getirilmiş olup mezkur Genel Tebliğinin “Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanma Mecburiyetinin Başlama Tarihleri” başlıklı 4 numaralı bölümünün 466 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişen bölümünde aşağıda yer verilen açıklamaları çerçevesinde Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanımı zorunluluğu kademeli olarak yeniden düzenlenmiştir.
426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanma Mecburiyetinin Başlama Tarihleri” başlıklı 4 numaralı bölümünün 466 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişen bölümünde yer alan açıklamalar aşağıda yer almaktadır:
” a) 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun ve ilgili mevzuatına göre ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar 01.10.2013 (427 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişen tarih) tarihinden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan EFT-POS özellikli cihazları kullanmak zorundadırlar. Kapsama dâhil olan mükelleflerin, mezkûr tarihten sonra kullandıkları tüm seyyar EFT-POS cihazlarının yeni nesil ödeme kaydedici cihaz özelliği bulunmalıdır. Mükellefler bu tarihten önce de söz konusu yeni nesil ödeme kaydedici cihazları alarak kullanabilirler.
b) Yol kenarı otopark hizmeti veren mükellefler 1.10.2013 (427 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişen tarih) tarihinden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan EFT-POS özelliği olanlarını kullanmak zorundadırlar.
c) (a) ve (b) bentleri dışında kalan mükelleflerin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanma mecburiyeti; 2014 yılı satışları veya gayrisafi iş hasılatı dikkate alınarak aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiş olup, 2014 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı:
– 1 milyon TL’yi aşan mükellefler için, 1/4/2016 tarihinden,
– 1 milyon TL’den 500 Bin TL’ye kadar olan mükellefler için, 1/7/2016 tarihinden,
– 500 Bin TL ile 150 Bin TL arasında olan mükellefler için, 1/10/2016 tarihinden,
– 150 Bin TL’den az olan mükellefler için, 1/1/2017 tarihinden,
itibaren Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti başlayacaktır.
Dileyen mükellefler, yukarıda belirtilen tarihlerden önce de Bakanlıkça (Maliye Bakanlığınca) onaylanmış Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları alarak kullanabileceklerdir.
Nitelikleri 10/5/1991 tarihli ve 20867 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğ Seri No: 31’de belirlenmiş olan “Bilgisayar Bağlantılı Ödeme Kaydedici Cihazları” kullanan mükellefler için Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyetinin başlama tarihi; bu tür cihazların, aynı veya şube şeklindeki işyerlerinde çok sayıda kullanılıyor olmaları, birbirleri ile olduğu kadar değişik çevre birimleri ile de entegre olacak şekilde kullanılmaları, farklı teknik özelliklere sahip olmaları gibi nedenlerle ve bu cihazların kullanıldığı işyerlerinin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz sistemine en uygun şekilde entegrasyonunu sağlamak amacıyla, yukarıda yer verilen yıllık satış ve gayri safi iş hasılatı tutarlarına bağlı olmaksızın, 1/1/2017 olarak belirlenmiştir.
d) Mükellefler, 3100 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine tâbi mevcut ödeme kaydedici cihazlarını bu bölümdeki bentlerde belirtilen tarihleri geçmemek üzere mali hafızaları doluncaya kadar kullanabilirler. Bu Tebliğin yayım tarihinden geçerli olmak üzere, belirtilen tarihlerden önce mali hafızaları dolan mevcut ödeme kaydedici cihazlara yeni malî hafıza takılmaz ve cihaz Bakanlıkça yayımlanan Genel Tebliğlerde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde hurdaya ayrılır. Cihazı hurdaya ayrılan mükellefler Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları almak suretiyle yükümlülüklerini yerine getirebileceklerdir.
e) 1/1/2015 ila 31/12/2015 tarihleri arasında işe başlayan/başlayacak mükelleflerin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanım mecburiyeti 1/1/2017 tarihinden itibaren başlayacak olup dileyen mükellefler bu tarihten önce de Bakanlıkça onaylanmış Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları alarak kullanabileceklerdir.
f) 1/1/2016 tarihinden sonra işe başlayacak mükelleflerin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanma mecburiyeti işe başlama tarihinden itibaren 30 gün (kalkınmada öncelikli yörelerde 60 gün) içinde başlayacaktır.
g) 3100 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili mevzuata göre ödeme kaydedici cihaz kullanımından muaf tutulanların, muafiyetlerinin devamı süresince Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır.
ğ) 3100 sayılı Kanun ile ilgili mevzuata göre ihtiyari olarak sinema giriş bileti, yolcu taşıma bileti düzenleyen veya faaliyetlerinde ihtiyari olarak ödeme kaydedici cihaz kullanmak isteyen mükellefler, bu bölümde yer verilen bentlerdeki sürelerden sonra ödeme kaydedici cihaz kullanmayı tercih edecek olmaları halinde, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanmak mecburiyetindedirler.
h) Akaryakıt pompalarına bağlanan ödeme kaydedici cihazları kullanmak zorunda olan mükelleflerin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanma mecburiyeti, Gelir İdaresi Başkanlığınca konuya ilişkin hazırlanacak teknik kılavuz ve mesajlaşma protokolü dokümanlarının hazırlanarak ilan edilmesi ve zorunluluk başlangıç tarihlerinin Bakanlıkça belirlenmesini müteakip belirtilen tarihlerden itibaren başlayacaktır.
ı) Mükellefler Yeni Nesil Ödeme Kaydedici cihaz alarak kullanmaya başlamalarını takiben, işletmelerinde mevcut 3100 sayılı Kanuna tabi eski ödeme kaydedici cihazlarını Bakanlıkça yayımlanan Genel Tebliğlerde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde hurdaya ayırma işlemine tabi tutacaklardır.”
Ayrıca mali bilgileri içeren yeni nesil ÖKC fişleri ile bankacılık işlemine dair bilgileri içeren banka POS harcama belgesi bilgilerinin birleştirilmesine yönelik 03/04/2014 tarih ve 28961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 435 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “Uygulamaya Geçiş Süresi” başlıklı 1.1. bölümünde 451 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yapılan değişiklikle; Basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ÖKC kullanan mükelleflerin, işletmelerindeki harici banka POS cihazlarını 1/1/2016 tarihine kadar yetkili ÖKC firmaları aracılığıyla yeni nesil ÖKC’lere (Gelir İdaresi Başkanlığı Mesajlaşma Protokollerine uygun olarak) bağlatmalarının zorunlu olduğu, bu tarihten sonra yeni nesil ÖKC’den bağımsız banka POS cihazlarını kullanmalarının mümkün bulunmadığı açıklanmıştır.
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazların, kullanımı, teknik ve fonksiyonel özellikleri, çevre birimlerine bağlanması, iletişimi vb. hususlar ise konuya dair teknik dokümanlarda açıklanmakta olup “Gelir İdaresi Başkanlığı ÖKC-Harici Donanım ve Yazılım Haberleşme Protokolü GMP-3” dokümanının “2.3. Kapsam” başlıklı bölümünde aşağıdaki açıklamalara yer verilmiş bulunmaktadır.
” ÖKC’ler ile ilgili mevzuat ve teknik düzenlemeler uyarınca, tüm mali işlemler ÖKC tarafından kayıt altına alınacak ve işlemler ÖKC’de başlayıp ÖKC’de sonlanacaktır.
EFT-POS özelliği olan ÖKC’lere ayrıca EFT-POS cihazları bağlanamayacaktır. EFT-POS özelliği olmayan ÖKC’lere ise sadece bir adet EFT-POS cihazı veya bir adet Akıllı PinPad cihazı bağlanabilecektir.
EFT-POS özelliği olmayan ÖKC’ler ile uyumlandırılacak olan harici EFT-POS veya Akıllı PinPad cihazları için onaylar Tübitak tarafından yapılan bütünleşik testler ile verilecektir. Bütünleşik olarak onay almamış EFT-POS veya Akıllı PinPad cihazları ÖKC ile bir arada uyumlandırılarak kullanılamayacaktır.
EFT-POS özellikli veya EFT-POS veya Akıllı PinPad ile Tübitak onayı ile uyumlandırılarak çalışan tüm ÖKC’lerde Perakende Satış Fişi ile Müşteri banka slipi mükerrer sahaları kaldırılmış olup, MF logosu sonda ve bütünleşik olacak şekilde ÖKC’den birleştirilmiş belge olarak basılacaktır.
Bütünleşik veya uyumlandırılmış olan tüm ÖKC’lerde satış ve ödeme bilgisi ÖKC TSM Merkezi üzerinden GMP kurallarına göre GİB BS veya Üye İşyeri Anlaşması Yapan Kuruluşlara aktarılacaktır.”
Mezkur GMP-3 dokümanının aynı (2.3. Kapsam) bölümü altında aşağıdaki açıklamalara yer verilmiş bulunmaktadır.
” 2. Ödeme ara yüzleri ile yapılacak olan bağlantılar: Bu bağlantılarda tutar bilgisi ÖKC’den ödeme alan cihaza (Örneğin Harici EFT-POS veya Akıllı PinPad) gönderilecek ve bu cihazdan ÖKC’ye gönderilen işlem tutarı bilgisi doğrulanacak ve yapılan doğrulamaya göre ÖKC’den mali değeri olan belge üretilecektir. Bundan dolayı ÖKC’ye bu arayüzlerden iletilen tutarın ve KDV bilgisinin değiştirilememesi ve kaynağının doğru bir şekilde tespit edilebilir olması gerekmektedir. Bu çerçevede; bu ödeme arayüzlerinin GMP-3 protokolüne göre ÖKC ile eşleşme ve haberleşme zorunluluğu bulunmaktadır. Bu ödeme arayüzlerine örnek olarak Harici EFT-POS, iki parçalı olarak tasarlanmış ve takılıp sökülebilen EFT-POS modülüne sahip EFT-POS özellikli ÖKC’lerdeki EFT-POS modülü veya Akıllı PinPad cihazlarına yapılacak olan bağlantılar gösterilebilir. Harici EFT-POS ve Akıllı PinPad cihazlarına yapılacak olan bağlantılar ile ilgili temel kurallar Teknik Kılavuzların “Harici EFT-POS/PinPad Uyumu” başlıklı 16. maddesinde belirtilmiştir.”
Söz konusu açıklamalar, perakende mal ve hizmet satışında bulunan ve kademeli olarak belirlenen yeni tarihlerden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan işletmelerde harici EFT-POS cihazlarının yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarla eşleştirilmeden kullanılmasının mümkün olmadığını ayrıca basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarla bir adet EFT-POS cihazının eşleştirilebileceği, EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarla ise EFT-POS cihazının haricen bağlanmasının mümkün olmadığını göstermektedir.
Ayrıca yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar uygulamasına yönelik Başkanlığımızca hazırlanan Teknik Kılavuzlar (TK-1, TK-2 ve Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlardan “Bilgi Fişleri Düzenlenmesine Dair Usul ve Esaslara İlişkin Teknik Kılavuz) ve iletişim protokolü dokümanlarında (münhasıran ÖKC üreticileri ile paylaşılan GMP-1, GMP-2 dokümanları ile Başkanlığımız internet sitesinde yayınlanan GMP-3 dokümanı), yeni nesil ödeme kaydedici cihazların özellikleri; sadece mali değeri olan ÖKC fişi düzenleyebilmesi ile sınırlı tutulmamış olup, mükelleflerin gerçekleştirdiği ve ÖKC fişi ile belgelendirilmemesi gereken bazı işlemleri de (örneğin; fatura ile belgelendirilen perakende satışların, bedeli yemek kartı/çeki ile tahsil edilen perakende satışların, mal teslimi ve hizmetin ifasından önce yapılan ön tahsilat(avans)ların, mükellefin kendisine veya başka kurum veya kuruluşlara ait faturaların müşteriden ilave bir bedel alınmadan gerçekleştirilen tahsilat işlemlerinin, otopark giriş işlemlerinin vb. ) belgelendirebilme imkan ve kabiliyeti sağlanmıştır. ÖKC fişi ile belgelendirilmesine gerek bulunmayan söz konusu işlemlere ait bilgi ve/veya tahsilat makbuzu amaçlı üretilen bilgi fişleri yeni nesil ödeme kaydedici cihazların sadece elektronik kayıt ünitelerinde kayıt altına alınmakta olup söz konusu bilgi fişlerinde yer alan tutarlar mükellefler açısından mükerrer bir hasılat olarak dikkate alınmaması açısından, mali hasılat unsurları arasında ÖKC mali hafızasına hasılat olarak kaydedilmemektedir.
Yapılan açıklamalar çerçevesinde;
a) 466 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yeniden belirlenen zorunluluk başlangıç tarihlerinden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar ile POS cihazlarının bütünleşik olması veya uyumlaştırılmış olarak çalışması gerektiğinden; şirketiniz tüzel kişiliğinden ayrı mükellefiyeti bulunan alt bayilerinizde, mülkiyeti şirketiniz/grup şirketlerinize ait POS cihazlarının kullanılmasının mümkün bulunmadığı,
b) Mülkiyeti şirketiniz/grup şirketlerinize ait olan POS cihazlarında gerçekleştirilen özelge talebinize konu tahsilat işlemlerinin, mülkiyeti alt bayilerinize ait olan yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar veya bu cihazlar ile uyumlaştırılmış olarak çalışan alt bayilerinize ait POS cihazları kullanılmak suretiyle gerçekleştirilmesi imkanının bulunduğu,
c) Mülkiyeti alt bayinize ait yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar veya bu cihazlar ile uyumlaştırılmış olarak çalışan alt bayilerinize ait POS cihazları üzerine; özelge talebinize konu tahsilatların gerçekleştirilmesine yönelik özel uygulama yazılımlarının ÖKC üreticilerinin sorumluluğunda kurulmasına ve yapılan tahsilatların alt bayinize ait banka hesabı yerine doğrudan şirketiniz/grup şirketlerinize ait banka hesaplarına aktarılmasına yönelik ilave hesapların tanımlanabilmesine ve bu ilave hesaplardan birinin şirketiniz/grup şirketleriniz banka hesaplarının olmasına (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ve Bankacılık mevzuatı açısından bir engel bulunmaması durumunda) her hangi teknik veya vergi mevzuatı engelinin bulunmadığı,
ç) Şirketiniz/grup şirketlerinize ait fatura tahsilatlarının mülkiyeti alt bayilerinize ait ÖKC’ler veya bunlarla eşleştirilen EFT-POS cihazları kullanılmak suretiyle yapılması halinde; bu fatura tahsilat işleminde alt bayi tarafından faturada yazılı bedele ilave bir bedel (ücret, komisyon vb.) alınması veya alınmaması durumuna göre; yeni nesil ödeme kaydedici cihazdan mali değeri bulunmayan bilgi ve iz oluşturma amacına yönelik tahsilat makbuzu mahiyetinde Fatura Tahsilatı Bilgi Fişinin veya fatura bedeline ilave alınan bedeli ve bu bedel üzerinden hesaplanan KDV’yi gösteren mali değeri bulunan ÖKC fişinin bankacılık işlem bilgilerinin de üzerinde birleşik gösterilerek düzenlenmesi gerektiği,
d) Fatura tahsilat işlemleri dışında kalan ve alt bayilerinizce gerçekleştirilen TL yükleme, paket satışları şeklindeki kontör satışlarında ve devlete ödenen başlangıç yükümlülüklerinin tahsilat işlemlerinde; mülkiyeti alt bayinize ait yeni nesil ödeme kaydedici cihazdan mali değeri bulunan ÖKC fişi düzenlenmesi gerektiği ve söz konusu kontör satışlarında KDV’nin özel matrah şekline tabi olması nedeniyle ÖKC fişinin “0”(sıfır) KDV’li olarak düzenlenmesi gerektiği ayrıca tahsilatın banka veya kredi kartıyla yapılması durumunda ise bankacılık işlem bilgilerinin alt bayinize ait ÖKC cihazından verilen ÖKC fişi ile bütünleşik olarak tek bir belgede yer alması gerektiği,
değerlendirilmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
