Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarım ürünleri üretici fiyatlarındaki artışın Ocak itibarıyla aylıkta yüzde 3,36, yıllıkta yüzde 8,13 olduğunu bildirdi.
Bayraktar, Ocak tüketici enflasyonunun gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 4,28, yıllıkta yüzde 11,69 olarak açıklandığını belirterek, “Buna göre, tarımda üretici enflasyonu gıdanın aylıkta 0,92, yıllıkta 3,56 puan altında kaldı” dedi.
Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, 2015 yılı Ocak ayında tarımda üretici fiyatlarının aylık yüzde 8,99 olarak gerçekleşmesinin, tüm yılı etkilediğini, tarımda enflasyonun yüksek görünmesine sebep olduğunu bildirdi. Şubat 2015-Ocak 2016 dönemini kapsayan 2016 Ocak ayı enflasyonu ile birlikte 2015 yılı Ocak ayının yıllık artış verilerine dahil edilmediğini vurgulayan Bayraktar, 2015 Ocak’taki aylık yüzde 8,99’luk artışın devre dışı kalmasıyla tarımda üretici yıllık enflasyonunun yüzde 14,02’den yüzde 8,13’e, tek hanelere indiğini ve normal seyrine döndüğünü belirtti.
Ocak ayı itibarıyla genel tüketici fiyatlarındaki artışın aylıkta yüzde 1,82, yıllıkta yüzde 9,58 olarak gerçekleştiğine dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
“Ocak tüketici enflasyonu, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 4,28, yıllıkta yüzde 11,69 olarak açıklanmıştı. Buna karşın tarımda üretici fiyatları Ocak itibarıyla aylıkta yüzde 3,56, yıllıkta yüzde 8,13 oldu.
Yıllık TÜFE’nin yüzde 9,58 olduğu ülkemizde tarımda üretici fiyatlarının doğal afetlere, bütün zorluklara rağmen yüzde 8,13’de kalması üreticinin fiyat artışlarının sorumlusu olmadığını gösteriyor.”
-Sorumlu tarladan markete fiyatları artıranlar-
Sorumlunun üreticide değil, tarladan markete fiyatları artıranlarda aranması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Her ay yaptığımız tarladan markete fiyatları takip ettiğimiz üretici market fiyatları araştırmasının Ocak ayı sonuçları da bunu açıkça ortaya koyuyor. Tüketici, bugün üreticide 27 kuruş olan maydanozu markette 1 lira 17 kuruşa, 50 kuruş olan portakal markette 2 lira 12 kuruşa, 7 lira olan kuru incir 26 lira 93 kuruşa, 9 lira olan kuru kayısı 32 lira 40 kuruşa, 66 kuruş olan patates 2 lira 1 kuruşa, 1 lira 15 kuruş olan süt 3 lira 38 kuruşa, 1 lira 12 kuruş olan elma 3 lira 24 kuruşa, 72 kuruş olan havuç 2 lira 5 kuruşa satın alabiliyor. Üreticiden tüketiciye maydanoz 4,4 kat, portakal 4,2, incir 3,8 kat, kuru kayısı 3,6 kat, patates 3,1 kat, süt ve elma 2,9 kat, havuç 2,8 kat fiyatla satılıyor. Bundan hem dar gelirli tüketicimiz hem de karın tokluğuna gece gündüz çalışan çiftçimiz mağdur. Süreci izlediğimizde en fazla fiyat artışının da marketlerde olduğunu görüyoruz. Acilen buna çözüm bulunmalı, büyük marketler halden hatta üreticiden aldığı ürünleri çok büyük kar marjlarıyla tüketiciye satmamalıdır. Büyük marketler oligopol yapıdan uzaklaştırılmalıdır.”
-Tarımda Kasım ayı istihdamı 5 milyonun üzerinde-
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, tarımda istihdamın Kasım 2015’de geçen yılın aynı ayına göre 26 bin azalarak 5 milyon 180 binden 5 milyon 154 bine indiğini bildirdi.
Bayraktar, Kasım 2014’de 5 milyon 180 bin, Haziran 2015’de 5 milyon 998 bin, Temmuz 2015’de 6 milyon 18 bin, Ağustos 2015’de 6 milyon 17 bin, Eylül 2015’de 5 milyon 825 bin, Ekim 2015’de 5 milyon 473 bin olan tarımda istihdamın Kasım 20157de 5 milyon 154 bin düzeyinde gerçekleştiğini belirtti.
Şemsi Bayraktar, Mart ayının ikinci yarısından sonra tarımda istihdamın yoğun olduğu döneme girildiğini, bundan dolayı her ay tarımda istihdamın arttığını, bu artışın Eylül ayından sonra düşüşe geçtiğini bildirdi.
Bayraktar, 26 milyon 676 bin olan istihdam edilenlerin 14 milyon 155 bininin hizmetler, 5 milyon 353 bininin sanayi, 2 milyon 14 bininin inşaat, 5 milyon 154 bininin ise tarımda çalıştığını kaydetti.
Kasım ayına rağmen tarımın 5 milyon 154 bin kişiye iş sağladığını, istihdamdaki payını yüzde 19,3 olduğunu bildiren Bayraktar, “Kasım ayında tarım, toplamda işsizliği 1,9 puan düşürerek, yüzde 12,4’den yüzde 10,5’e çekti. Bu durum erkeklerde 1,1’de kalırken, kadınlarda 4,2’ü buldu. Tarım, erkeklerde işsizliği yüzde 10,5’den yüzde 9,4’e, kadınlarda yüzde 17,2’den yüzde 13’e indirdi” dedi.
Bayraktar, Kasım ayında tarımın 2 milyon 802 bin erkek, 2 milyon 352 bin kadına iş ve aş yarattığını, çalışan erkeklerin yüzde 15,1’inin, çalışan kadınların yüzde 29’unun tarımda çalıştığını vurguladı.
Şemsi Bayraktar, 5 milyon 154 bin istihdamın 54 bininin işveren, 609 bininin ücretli ve yevmiyeli, 2 milyon 151 bininin kendi hesabına çalışan, 2 milyon 340 bininin ise ücretsiz aile işçisi konumunda bulunduğunu kaydetti.