Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Işık: “BİOSİM ve GRİPA projelerinin başlamasıyla Türkiye’nin sağlık alanında biyoteknolojik ürünlerde yurtdışına bağımlılığı azalacak”
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Milli Biyobenzer Kanser İlacı Geliştirilmesi ve Üretimi (BİOSİM) ve Milli Pandemik Grip Aşısı (GRİPA) projelerinin başlamasıyla Türkiye’nin sağlık alanında biyoteknolojik ürünlerde yurt dışına bağımlılığının azalacağını belirterek, “Yerli üretim için gerekli teknolojik birikim ve tecrübeyi ülkemize kazandırma politikaları doğrultusunda büyük bir adım atılmış olacak ve Türkiye sağlıkta üretime geçecek” dedi.
Işık, BİOSİM ve GRİPA projelerini değerlendirdi. Her yıl dünya çapında 8 milyon insanın kanser yüzünden hayatını kaybettiğini bildiren Işık, kanserle mücadele konusunda yoğun çalışmalar yapıldığını ve yeni ilaçların piyasaya sürüldüğünü anlattı. Yeni bir kanser ilacının geliştirilmesinin uzun yıllar sürdüğünü belirten Işık, piyasadaki kanser ilaçlarının yüksek maliyette olmaları ve yurtdışından ithal edilmeleri nedeniyle zor temin edildiğini ifade etti.
Işık, antikor temelli biyoteknolojik ilaçların küresel pazar büyüklüğünün 40 milyar doları bulduğunu kaydetti. Türkiye sadece geçen yıl biyoteknolojik kanser ilaçları için 1,64 milyar lira harcandığını hatırlatan Işık, şunları söyledi:
“Kanser ilaçlarına olan yurt dışı bağımlılığın azaltılması ve yerli üretimin oluşturulması amacıyla ülkemiz biyoteknolojik ilaçlar alanında yeni bir atılım içerisine girdi. BİOSİM projesi, TÜBİTAK’ın hedefleri doğrultusunda yerli kaynaklar kullanılarak, kamu AR-GE ve yerli ilaç sanayi ortaklığında, kanser tedavisinde kullanılacak biyobenzer anti-kanser ilacının dünya standartlarında geliştirilmesini ve üretilmesini hedefleyerek kurgulandı. Bu kapsamda, biyoteknolojik ilaç üretim teknolojisi için gerekli altyapı hazırlanarak, ilk olarak biyobenzer antikor geliştirilerek küçük ölçekte canlı hücrelerde üretim yapılacak. Üretilen ilacın özellikleri, uluslararası standartlara uygun laboratuvarlarımızda kontrol edilip onaylandıktan sonra Nobel İlaç firması bünyesinde büyük miktarlarda üretilerek hayvanlarda ve klinik çalışmalarda kullanılacak.”
“BİOSİM projesinin bütçesi 21 milyon lira”
Işık, TÜBİTAK tarafından desteklenen 21 milyon lira bütçeli BİOSİM projesinin tamamlanmasıyla, ülke ekonomisine ve bilimsel birikimine önemli katkılar sağlanacak olmasının yanı sıra uluslararası arenada yarışabilecek yüksek standartlara sahip biyoteknolojik ilaç altyapısının Türkiye’ye kazandırılacağına dikkati çekti. BİOSİM projesiyle ve bu kapsamda kurulacak altyapının Türkiye için çok önemli olduğunu vurgulayan Işık, “TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü’nün, yeni biyobenzer molekül ve biyoteknolojik orijinal ilaç geliştirilmesine yönelik projelerin oluşturulmasında öncü olarak, biyoteknolojik kanser ilacı geliştirme konusunda ülkede söz sahibi olması hedefleniyor” ifadesini kullandı.
Milli Pandemik Grip Aşısı Projesi hakkında da bilgi veren Işık, Türkiye’nin kendi pandemi grip aşısını üretebilmesinin toplum sağlığı için kritik olduğu kadar sosyoekonomik etkiler açısından da çok önemli olduğunun altını çizdi. Işık, şöyle devam etti:
“Pandemi durumunda aşı için gerekli grip virüsünün hızlı bir şekilde elde edilmesi, çoğaltılması ve etkin bir aşı için, ihtiyaç durumunda, değiştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, pandemiler küresel bir tehdit olduğu için çok büyük bir nüfusa yetecek kadar aşının üretilmesi gerekmektedir. En son grip pandemisi, aşı üretim miktarı ve hızı açısından mevcut aşı teknolojilerinin yeniden gözden geçirilmesi gerekliliğini ortaya koymuştur. Günümüzde potansiyel pandemik grip salgınlarına hazırlanmak için ayrılan bütçe dünya çapında 10 milyar dolara ulaşmıştır. Dünya Sağlık Örgütü’nün de önerdiği üzere bir pandemi durumunda ülke güvenliğini sağlamak ve sosyoekonomik kayıpları engellemek için her ülkenin kendi aşısını üretebilir halde olması gerekmektedir.”
“Pandemi aşı üreten ülkeler arasındaki yerimizi alacağız”
Işık, milli GRİPA projesi ile pandemi sırasında hızlı, emniyetli, yüksek verimli ve etkin aşıların üretimini sağlayacak ileri teknolojinin Türkiye’ye kazandırılacağını ifade etti. Proje sonunda, pandeminin başlangıç safhalarında, en kısa sürede aşı için gerekli sentetik virüsün oluşturulması, üretimi ve aşıyı oluşturacak prosesin geliştirilmesinin hedeflendiğini vurgulayan Işık, milli imkanlarla gerçekleştirilecek teknolojiye Türkiye’nin pandemi aşı üretimi yapan dünya ülkeleri arasındaki yerini alacağını söyledi.
Milli BİOSİM ve GRİPA’nın, TÜBİTAK ve proje ortakları bünyesinde başlatıldığını söyleyen Işık, “Bu iki projenin başlamasıyla, Türkiye’nin sağlık alanında biyoteknolojik ürünlerde yurt dışına bağımlılığı azalacak, yerli üretim için gerekli teknolojik birikim ve tecrübeyi ülkemize kazandırma politikaları doğrultusunda büyük bir adım atılmış olacak ve Türkiye sağlıkta üretime geçecek” diye konuştu.
Öte yandan bu kapsamda, yarın Bakan Işık ve Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun katılımıyla, Kocaeli’nin Gebze ilçesinde bulunan TÜBİTAK Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü’nde BİOSİM ve GRİPA projelerinin tanıtımı dolayısıyla tören yapılacak.