Karşılıksız çek riskinin azaltılması ve iç piyasada ticaretin daha sağlıklı yapılabilmesi amacıyla, TOBB’un Kredi Kayıt Bürosu ile çalışarak geliştirdiği, 15 Haziran’da başlayacak olan karekodlu çekin lansmanı, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın katıldığı toplantı ile yapıldı.
Lansman toplantısında konuşan TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, karekodlu çek ile ticaret hayatını doğrudan ve olumlu yönde etkileyecek, yeni ve çok önemli finansal ürüne kavuştuklarını söyledi. Hisarcıklıoğlu, “Hepimizin malumu, ticarette vadeli alım-satımlar önemli bir yer tutar. Çünkü reel sektörde sermaye çoğunlukla kıttır ve finansmana erişim de her zaman kolay ve ucuz değildir. Özellikle de vadeli çek, şirketlerimiz için önemli bir finansman kaynağıdır. Vadeli ticari işlemlerin ekonomideki ağırlığıyla ilgili bir örnek vereyim. Türkiye’deki tüm şirketlerin yurtiçi satış ciroları, yani toplam yurtiçi ticaret hacmi, 2014 yılında 3,7 trilyon lira civarındadır. Bu yurtiçi ticaret hacminin de yaklaşık üçte ikisinin, yani 2,4 trilyon lirasının, vadeli işlemlerle yapıldığını tahmin ediyoruz. İşte vadeli ticaret, ekonomide bu kadar büyük yer tutuyor” diye konuştu.
– Türkiye’nin ikinci finansal inovasyonu
Ayda 2 milyon civarında çek düzenlendiğinden söz eden Hisarcıklıoğlu, karşılıksız çekte hapis cezasının kaldırılmasından sonra, Kredi Kayıt Bürosu ile birlikte, çek sicillerinin özel sektöre açılmasını sağladıklarını bildirdi. TOBB Başkanı, “Ancak, reel sektördeki şirketlerimiz bu sistemi beklediğimiz ölçüde kullanmadı” dedi.
Çek sicil raporlarının yüzde 95’ini finansal kurumların aldığını ifade eden Hisarcıklıoğlu şunları söyledi: “Reel sektörün payı yüzde 5’lerde. Bu niye böyle oluyor diye baktığımız, firmalarımızın bazıları prosedürlerle uğraşmaktan kaçındı. Ama çoğu zaman da çek keşidecisi kendi sicil bilgilerini çek hamiline vermek istemedi. Bunun üzerine, bu sistemi daha hızlı ve etkin hale getirmek üzere, KKB, kare kodlu çek uygulamasını geliştirdi.
Türkiye’nin bugüne kadar tek finansal inovasyon ürünü vadeli çek’ti. Kare kodlu çek, Türkiye’nin dünyaya sunduğu, başka benzeri olmayan, 2. inovasyon olacak. Bu sistem sayesinde çekin güvenilirliği hakkında kısa zamanda fikir sahibi olunacak. Ayrıca, sahte ve çalıntı çek riski de ortadan kalkacak. Özetle, kare kodlu çek, çek’te itibarın göstergesi olacak. Bu çalışmayı hayata geçiren Kredi Kayıt Bürosu’na, başta Genel Müdürümüz Sayın Kasım Akdeniz olmak üzere teşekkür ediyorum.
KKB yakında teminat mektuplarını da tamamen elektronik ortama aktaracak. Böylece bunları kâğıta basma, saklama, teslim etme işinden bizi tamamen kurtaracak. KKB’nin bu yeni inovasyonu hayata geçirmesini de heyecanla bekliyoruz.
Bankalar Birliği Başkanımız Sayın Hüseyin Aydın’a da teşekkür ediyorum. Onun sayesinde, hem de mali sektör ile reel sektörün aynı vizyon ve amaçla bir araya gelip, birbirlerine destek olabileceklerini gösterdik.
Ayrı bir teşekkürü de Başbakan Yardımcımız Sayın Ali Babacan’a borçluyuz. Türkiye ekonomisinin hem 2001 hem de 2009 krizlerinde sıyrılıp, en çok güven veren ekonomilerden biri olmasını sağladı. Eskiden özel sektör olarak en büyük korkumuz, makro ekonomik istikrarsızlıktı. Artık kendi kalemize gol atar mıyız diye endişe etmiyoruz. Zira defansımız daha sağlam. Sayın Babacan’ın liderliğinde, çek sisteminde devrim niteliğindeki yapısal düzenlemeler de hayata geçti. Böylece iç piyasada yaşanan sıkıntıların pek çoğu da ortadan kalkacak.”
– TOBB Başkanı’ndan tüm firmalara çağrı
Tüm firmalarımıza bu sistemi kullanmaları çağrısında bulunan TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, rekabetin arttığını ve artmaya da devam edeceğini dile getirdi. Hisarcıklıoğlu, özellikle 2015’in daha tedbirli ve temkinli olunması gereken bir sene olduğunu duyurarak, “Dolayısıyla reel sektörümüz artık, riskleri yönetmeyi, riskle beraber yaşamayı ve alınan riskleri çok iyi ölçmeyi öğrenmek zorunda. Zira riskini yönetemeyen şirketler ayakta kalmakta zorlanacak.” diye konuştu.
– Başbakan Yardımcısı Ali Babacan
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ise konuşmasında, Türkiye’de ve dünyada bir ilk olacak Karekodlu çek uygulamasının, Türkiye’nin ticari hayatına çok önemli bir yenilik getireceğini belirtti. Babacan, “Çeklerin piyasada kullanımını kolaylaştıracak, keşideci ile ilgili piyasaya daha fazla bilgi verecek yeni bir uygulamayı karekodla başlatmış oluyoruz” ifadesini kullandı.
Karekodlu çekin, Türkiye ve dünyada bir ilk olacağını ifade eden Babacan, uygulama için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Bankalar Birliği ve ilgili kamu kurumlarıyla koordinasyon içinde çalışıldığını, Kredi Kayıt Bürosu’nun da teknik altyapıyı kurduğunu dile getirdi.
Babacan, karekodlu çekin Türkiye’nin ticari hayatına çok önemli bir yenilik getireceğini söyledi.
Çekin ödeme ve borçlanma aracı olduğuna işaret eden Babacan, “Çeklerin piyasada kullanımını kolaylaştıracak, keşideci ile ilgili piyasaya daha fazla bilgi verecek yeni bir uygulamayı karekodla başlatmış oluyoruz” diye konuştu.
Yasal düzenlemeler öncesinde Türkiye’de kredi sicilinin Merkez Bankası tarafından ve sadece negatif performans açısından tutulduğunu anımsatan Babacan, yani sistemde ödenmeyen çekler ve protesto edilen senetlere ilişkin bilgilerin tutulduğunu belirtti. Bu yapının tüccarın, sanayicinin, esnafın ödeme alışkanlığı konusunda çok da detaylı bilgi vermediğini ifade eden Babacan, 10 yılda tek bir çeki dönen firmanın bile sistemde çeki dönenler kategorisinde yer aldığını söyledi.
Babacan, risk santralizasyon merkezinin Türkiye Bankalar Birliği’ne verilmesiyle pozitif sicilin de tutulmaya başlandığına dikkati çekerek, bunun çok önemli bir devrim olduğunu dile getirdi. Ali Babacan, kişilerin ödemediği çek ve senetlerin yanında ödediklerinin de kayıtlara girmeye başladığını, 2006’dan bu yana bütün kredi geçmişinin Kredi Kayıt Bürosu kayıtlarında yer aldığını anlattı.
– TBB Başkanı Hüseyin Aydın
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Başkanı Hüseyin Aydın ise, karekodlu çek uygulamasına birçok bankanın hazır olduğunu belirterek, “Bir an önce tüm bankalarımızın sistemi işlevsel hale getirmesini bekliyoruz” dedi.
Aydın, Başbakanlık Merkez Bina’da düzenlenen Karekodlu Çek Tanıtım Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, ekonominin daha sağlıklı ve güvenli işlemesi için önemli çalışmalar yaptıklarını kaydetti.
Karekodlu çek ve mevcut çek uygulamasının bir arada kullanılacağını belirten Aydın, hangi çekin düzenleneceğinin müşterilerin tercihine bağlı olacağını söyledi.
Söz konusu uygulamaya birçok bankanın hazır olduğunu ifade eden Aydın, “Bir haksız rekabetin oluşmaması, ödeme sistemlerinin sağlık çalışması için bankalarımızın bir an önce sisteme entegre olma hususundaki gayretlerini, bu yöndeki çabalarını azamileştirmelerini talep ediyoruz. Bankalar teknolojiye hızlı uyum sağlıyorlar. Bir an önce tüm bankalarımızın sistemi işlevsel hale getirmesini bekliyoruz” diye konuştu.
– Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz
Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz de karekodlu çekin nasıl uygulanacağı konusunda bir sunum yaparken, çekle ilgili rakamları ve Büro’nun faaliyetlerini paylaştı.