Limited Şirketi Ortağı Kanuni Temsilci Sorumluluk
T.C.
DANIŞTAY
Yedinci Daire
Esas No : 2012/5860
Karar No : 2015/2174
Anahtar Kelimeler: Limited Şirketi Ortağı, Kanuni Temsilci, Sorumluluk
Özeti: 6183 sayılı Kanun’un limited şirketten tahsil edilemeyen amme alacağından şirketin ortak ve kanuni temsilcilerinin sorumluluğunu düzenleyen ilgili maddelerinde takip yönünden herhangi bir sıralama yapılmadığı hakkında.
Temyiz İsteminde Bulunan : Gümrük ve Ticaret Bakanlığı adına Ege Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : … Örme Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi adına tescilli 17.09.2001 gün ve 6968 sayılı beyanname de 22.08.2001 gün ve 66542 sayılı yatırım teşvik belgesi kapsamında muafiyet uygulanarak ithal edilen eşyanın beş yıllık süre dolmadan satışının yapılması suretiyle teşvik şartlarının ihlal edildiğinden bahisle, tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri, kaynak kullanımını destekleme fonu payı ile bu vergiler ve fon payı üzerinden hesaplanan faizin tahsili amacıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 35’inci maddesi uyarınca ortak sıfatıyla davacı adına düzenlenen ödeme emirlerini; 6183 sayılı Kanun’un 35’inci maddesi uyarınca, hisse oranları gözetilerek ortakların takibi cihetine gidilebilmesi için Şirket hakkında yapılan mal varlığı araştırması sonucunda, amme alacağının Şirketten tahsil olanağının bulunmadığının anlaşılmasında sonra; öncelikle kanuni temsilcinin takibi, bundan sonuç alınamaması halinde ancak ortağa gidilmesi mümkün olduğundan, bu husus dikkate alınmaksızın, amme alacağının kanuni temsilci ile birlikte ortak sıfatıyla davacıdan tahsili yoluna gidilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptal eden İzmir Üçüncü Vergi Mahkemesinin 30.05.2012 gün ve E:2012/4; K:2012/710 sayılı kararının; tesis edilen işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı deri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hâkimi İbrahim BAŞ’ın Düşüncesi : Her ne kadar, Mahkemece, … Örme Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketine ait yatırım teşvik belgesi kapsamında ithal edilen eşya nedeniyle şirketten tahsil olanağı bulunmayan amme alacağından, Şirket hakkında yapılan mal varlığı araştırması sonucunda, amme alacağının Şirketten tahsil olanağının bulunmadığının anlaşılmasında sonra; öncelikle kanuni temsilcinin takibi, bundan sonuç alınamaması halinde ancak ortak sıfatıyla davacının sorumlu tutulabileceği gerekçesiyle karar verilmiş ise de; 6183 sayılı Kanun’un limited şirketten tahsil edilemeyen amme alacağından şirketin ortak ve kanuni temsilcisinin sorumluluğunu düzenleyen ilgili maddelerinde takip yönünden herhangi bir sıralama yapılmadığından, dava konusu ödeme emrinin gümrük ve katma değer vergileri ile kaynak kullanımım destekleme fonu payına ilişkin kısmının esasının incelenmesi suretiyle karar verilmesi gerekirken; mahkeme kararının bu kısmın iptali yolundaki hüküm fıkrasında hukuki isabet görülmediğinden, bu kısmın bozulması gerektiği düşünülmektedir
Mahkeme kararının, fon payı üzerinden hesaplanan cezai faize ilişkin hüküm fıkrasına gelince:
Kaynak kullanımını destekleme fonu payı tutan üzerinden, 7.6.1988 gün ve 19835 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 1988/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 8’inci maddesi uyarınca cezai faiz hesaplanması, Anayasanın 38’inci maddesinde ifade edilen “Kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesine aykırılık oluşturduğundan, mahkeme kararının davanın, fon payı üzerinden hesaplanan cezai faize ilişkin kısmının iptali yolundaki hüküm fıkrasının yönelik temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Türk mîlleti adına
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Temyiz başvurusu; … Örme Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketine ait yatırım teşvik belgesi kapsamında muafiyet uygulanarak ithal edilen eşyanın beş yıllık süre dolmadan satışının yapılması suretiyle teşvik şartlarının ihlal edildiğinden bahisle, tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri, kaynak kullanımım destekleme fonu payı ile bu vergiler ve fon payı üzerinden hesaplanan faizin tahsili amacıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 35’inci maddesi uyarınca ortak sıfatıyla davacı adına düzenlenen ödeme emirlerini iptal eden mahkeme kararının bozulmasına ilişkindir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 35’inci maddesinin, olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, limited şirket ortaklarının, şirketten tahsil imkânı bulunmayan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olacakları ve bu Kanun hükümleri gereğince takibata tabi tutulacakları hüküm altına alınmıştır.
Her ne kadar, Mahkemece, … Örme Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketine ait yatırım teşvik belgesi kapsamında ithal edilen eşya nedeniyle şirketten tahsil olanağı bulunmayan amme alacağından, Şirket hakkında yapılan mal varlığı araştırması sonucunda, amme alacağının Şirketten tahsil olanağının bulunmadığının anlaşılmasında sonra; öncelikle kanuni temsilcinin takibi, bundan sonuç alınamaması halinde ancak ortak sıfatıyla davacının sorumlu tutulabileceği gerekçesiyle karar verilmiş ise de; 6183 sayılı Kanun’un limited şirketten tahsil edilemeyen amme alacağından şirketin ortak ve kanuni temsilcisinin sorumluluğunu düzenleyen ilgili maddelerinde takip yönünden herhangi bir sıralama yapılmadığından, dava konusu ödeme emirlerinin gümrük ve katma değer vergileri de kaynak kullanımını destekleme fonu payına ilişkin kısmının esasının incelenmesi suretiyle karar verilmesi gerekirken; mahkeme kararının bu kısmın iptali yolundaki hüküm fıkrasında hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan Dairemizin E:2014/3962 sayısında kayıtlı dava dosyasının incelenmesinden; muafiyet uygulanarak ithali gerçekleştirilen eşyanın bir kısmının icra yoluyla satışının yapılmadığı anlaşılmış olup; bu hususun da yeniden verilecek kararda gözetilmesi gerekmektedir.
Mahkeme kararının, fon payı üzerinden hesaplanan cezai faize ilişkin hüküm fıkrasına gelince:
Kaynak kullanımım destekleme fonu payı tutan üzerinden, 7.6.1988 gün ve 19835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1988/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 8’inci maddesi uyarınca müeyyide olarak cezai faiz istenmiş olup, andan Bakanlar Kurulu Kararına göre cezai faiz hesaplanması, Anayasanın 38’inci maddesinde ifade edilen “Kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesine aykırılık oluşturmaktadır.
Bu itibarla, Anayasanın yukarıda belirtilen maddesinde vurgulanan husus gözetilmeksizin verilen mahkeme kararının davanın, fon payı üzerinden hesaplanan cezai faize ilişkin kısmının iptali yolundaki hüküm fıkrasında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kabulüne, mahkeme kararının, gümrük ve katma değer vergileri de kaynak kullanımını destekleme fonu payına ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına; kısmen bozma kararı üzerine, Mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına; mahkeme kararının, fon payı üzerinden hesaplanan cezai faize ilişkin hüküm fıkrasına yönelik temyiz isteminin ise reddine, 20.04.2015 gününde oy çokluğu de karar verildi.
KARŞI OY
Temyiz başvurusu; … Örme Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketine ait yatırım teşvik belgesi kapsamında muafiyet uygulanarak ithal edilen eşyanın beş yıllık süre dolmadan satışının yapılması suretiyle teşvik şartlarının ihlal edildiğinden bahisle, tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri, kaynak kullanımını destekleme fonu payı de bu vergiler ve fon payı üzerinden hesaplanan faizin tahsili amacıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 35’inci maddesi uyarınca ortak sıfatıyla davacı adına düzenlenen ödeme emrini iptal eden mahkeme kararının bozulmasına ilişkindir.
Her ne kadar, Kaynak kullanımını destekleme fonu payı tutan üzerinden, 07.06.1988 gün ve 19835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1988/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 8’inci maddesi uyarınca müeyyide olarak cezai faiz hesaplanması, Anayasanın 38’inci maddesinde ifade edilen “Kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesine aykırılık oluşturmakta ise de; bu hususun ancak Şirket adına tahakkuk ettirilen kaynak kullanımım destekleme fonu payı üzerinden hesaplanan cezai faizin kesinleşmediği durumlarda deri sürülmesi halinde incelenebilmesi mümkün bulunmaktadır.
Bu nedenle, Mahkemece, işbu davaya konu ödeme emrinin cezai faize ilişkin kısmının esası hakkında Şirket adına hesaplanan cezai faizin kesinleşip kesinleşmediğinin araştırılmasından sonra varılacak sonuca göre karar verilmesi gerektiğinden; istemin özeti bölümünde yazılı gerekçeyle verilen mahkeme kararının ödeme emrinin cezai faize dair kısmının iptal yolundaki hüküm fıkrasının da bozulması gerektiği oyuyla Dairemiz kararının bu kısmına katılmıyorum.
